De student die banken beroofde en dacht dat hij Robin Hood was

Het zou kunnen dat je studeert, en een beetje moeite hebt gekregen met het kapitalisme. Veel studenten beperken de uiting van dit sentiment tot het kopen van deSocialist, of misschien tweeten ze iets naars over bankiersbonussen. Echte fanatiekelingen staan daadwerkelijk in de kou te demonstreren tegen multinationals of TTIP. De Britse Stephen Jackley ging nog een stapje verder. Terwijl andere universiteitsgenoten zich aansloten bij linkse studentenverenigingen en posters en aan het verven waren organiseerde hij gewapende overvallen op banken en woningcorporaties met de intentie een gedeelte van de winst te doneren aan goede doelen.

Jackley, die lijdt aan het syndroom van Asperger, was geobsedeerd met Robin Hood.Hij zag het mannetje met de vilthoed als boegbeeld van het antikapitalisme. Zijn motto is immers: stelen van de rijken, geven aan de armen. Jackley dacht dat hij het hij het kapitalistische kwaad zou kunnen herstellen door Robin Hoods motto daadwerkelijk na te leven. Op het hoogtepunt van zijn misdaadgolf stuurde hij een brief naar de lokale krant Exeter Express & Echo met de mededeling: "Ik zal doorgaan met het stelen van de rijken, om aan de armen te blijven geven." Was getekend, "RH". In geschreven verslagen van Jackleys arrestatie en gevangenschap komt hij niet naar voren als een gewelddadige psychopaat die antikapitalisme als excuus voor zijn doeleinden gebruikt, ook al zou je dat wel denken. Hij wordt eerder afgeschilderd als een excentriekeling die zichzelf kwijt is geraakt in een fantasiewereld. Jackley groeide op in East Devon. Zijn vader werkte als schilder en ingenieur. Zijn moeder leed aan schizofrenie en werd vaak opgenomen door de politie of artsen. Jackley kan mensen lastig vertrouwen en bouwt lastig een band met iemand op. Volgens hemzelf is dat te wijten aan zijn slechte jeugd. In de laatste fase van zijn pubertijd realiseerde hij zich iets wat de meeste tieners wel eens doen: de wereld is een door en door oneerlijke plek. Reizen door Zuidoost-Azië - wat op zich een zeldzame luxe is – maakten de oneerlijkheid in de wereld nog zichtbaarder voor hem. Zo zag hij viersterrenhotels op een steenworp afstand van sloppenwijken zonder schoon drinkwater, en dit liet hem niet onberoerd. Eenmaal terug in het Verenigd Koninkrijk ging hij aardrijkskunde studeren aan de Universiteit van Worcester en begon hij veel drank en drugs te gebruiken. Voornamelijk wiet en cocaïne, zegt hij. In 2007 begon de 21-jarige vanuit zijn studentenwoning een rigoureus plan te ontwikkelen om meer gelijkheid te creëren in de samenleving. Er zijn tal van studies uitgevoerd naar het verband tussen het syndroom van Asperger en criminaliteit. Deskundigen zijn het er echter niet over eens over het feit dat personen die lijden aan deze aandoening eerder geneigd zijn om een misdaad te plegen, maar de meesten nemen wel aan dat dit syndroom de manier waarop zij de patiënten misdaden plegen verklaart.

Volgens Jackley speelde het syndroom van Asperger een rol in zijn beslissing om door te gaan met de overvallen. Volgens hem kon de gevolgen van zijn daden niet overzien vanwege zijn aandoening. Toch lijkt het erop dat het verlangen om gezien te worden als held een even groot aandeel hierin had. "Ik wilde op z'n minst zestig procent aan daklozen en goede doelen doneren," zegt Jackley. "Ik zag mezelf als een Robin Hood figuur. Die waan gebruikte ik om mijn daden te rechtvaardigen. In totaal doneerde ik ongeveer £2.000 aan goede doelen. Dat klinkt misschien niet als heel veel, maar het was mijn intentie om nog meer te doneren. Ook gaf ik daklozen geld, en ondertekende de bankbiljetten met de intialen 'RH'." Jammer genoeg deed Jackley uiteindelijk op een zijn van baantjes precies het tegenovergestelde van wat hij wilde bereiken. "Een keer brak ik in bij een gebouw dat later van een liefdadigheidskantoor bleek te zijn. Ik wist dit niet, en het bleek een nachtmerrie. Ik besloot mijn schuldgevoel af te kopen door ze anoniem geld te geven. Ik gaf ze eerst £250,- en dat liep al gauw op tot £750," zegt hij. "Ik wilde ermee doorgaan tot ik £20.000 voor ze had."

Terugkijkend op zijn daden lijkt de onzinnigheid van dit alles tot Jackley door te dringen. Hij is vriendelijk en ontspannen en het is makkelijk om met hem te praten. Je zou bijna vergeten dat dit een man is die woningcorporaties en banken met hamers, messen en neppistolen overviel.

Jackley besloot na een reeks succesvolle overvallen dat hij een echt pistool zou gebruiken voor zijn toekomstige misdaden, dus ging hij naar de VS om er een naar het Verenigd Koninkrijk mee te smokkelen. Maar dit plan werd al verijdeld voordat hij er überhaupt een in bezit had. De eigenaar van de winkel waar hij een pistool probeerde te kopen was een voormalig politieagent die meteen zijn neppe identiteitsbewijs herkende.

Nadat de winkeleigenaar Jackley aangaf bij de politie fouilleerden de agenten hem, en daarbij troffen ze zijn studentenkaart aan. Ze informeerden de lokale politie in het Verenigd Koninkrijk. Zijn studentenwoning werd doorzocht, en agenten troffen daar voorwerpen aan die hem in een handomdraai verraden. Wapens, vermommingen, aantekeningen over al gepleegde en toekomstige overvallen, en het meest opmerkelijke: een nepbom. (Jackley meent niet te weten wat hij hiermee van plan was, omdat hij dronken en high was op het moment dat hij deze in zijn kamer besloot te bewaren). Britse kranten betitelden Jackley als "Robin Hood de gewapende overvaller". Voorlopig was een berechtiging door de media het enige dat hij moest doorstaan in het Verenigd Koninkrijk. Een rechter in Vermont legde hem een gevangenisstraf van 10 maanden op voor een poging tot het kopen van een wapen met een vervalst identiteitsbewijs. De volgende maanden bracht Jackley door in verschillende Amerikaanse detentiecentra. "Mensen bleven me vragen of ik de koningin persoonlijk kende, en de enige stad die de gevangenen kenden was Londen," zegt hij. "De meeste van hen waren eigenlijk best oké. Ik had veel meer gedoe met de bewakers." In 2009 was Jackley 23 jaar oud en werd hij uitgeleverd aan het Verenigd Koninkrijk. In de rechtbank in Worcester werd hij aangeklaagd voor 21 verschillende wetsovertredingen waaronder overval, een poging tot een overval en bezit van vuurwapens. Hij werd schuldig bevonden voor achttien aanklachten en kreeg een gevangenisstraf van dertien jaar opgelegd die na een hoger beroep werd verkort tot twaalf jaar. Rechters in Londen waren van mening dat het syndroom van Asperger kon leiden tot een mindere mate van toerekeningsvatbaarheid.

Jackley kwam vrij in 2014 en met behulp van The Prince's Trust, een programma dat zich richt op de rehabilitaite van jongeren kwam hij aan een baan. Zo heeft hij de uitgeverij Arkbound opgezet, en daarbij brengt hij zijn eigen magazine Boundless uit, dat focust op duurzaam lezen en sociale betrokkenheid. Nadat ik met hem gesproken heb is het duidelijk dat deze jongen niet voldoet aan de omschrijving zoals die in de media stond. En het is ook geen antikapitalistische kruisvaarder die misdaden begaat om de economische ongelijkheid te bestrijden. Hij omschrijft zijn leven sinds zijn vrijlating als moeilijk en verhelderend, maar er is geen twijfel over mogelijk dat hij probeert goed te maken wat hij in het verleden heeft aangericht. Het Robin Hood-avontuur ligt achter hem. Nu probeert hij ongelijkheid te bestrijden met woorden in plaats van met hamers.