FYI.

This story is over 5 years old.

Stuff

Een bezoek aan de Marginale Driehoek in België

De allerdomste mensen van België zouden in Diest, Aarschot en Tienen, oftewel 'de Marginale Driehoek' wonen. Ik bezocht de steden om te kijken wat hier van waar was.

Onlangs ging het tv-programma De Ideale Wereld de straten op, om Belgen te vragen of de aarde niet eigenlijk gewoon plat is. De ondervraagden verklaarden vol overtuiging dat de aarde inderdaad plat moet zijn. Vooral het argument van de Vlaamse man die regelmatig op vakantie gaat naar Thailand, en opmerkte dat de grond daar even plat is als hier, was waterdicht. Lachen natuurlijk, maar het filmpje bevestigt weer eens het Nederlandse vooroordeel dat alle Belgen dom zijn. Als Belg zijnde wil ik er even op wijzen dat het nogal ondoordacht en kwetsend is om het intellect van een bevolkingsgroep te beoordelen op basis van haar geografische ligging. De reportage speelde zich trouwens enkel af in Tienen – een Belgisch stadje dat deel uitmaakt van 'de Marginale Driehoek'. Dat is de plek waar alle domme mensen wonen.

Advertentie

Tenminste, dat is het vooroordeel dat de meeste Vlamingen dan weer hebben. De Marginale Driehoek is de officieuze benaming van het gebied tussen Tienen, Diest en Aarschot. Het ligt iets ten oosten van Leuven, en op een uurtje rijden van de Anale Driehoek. Zelf hoorde ik voor het eerst over de Marginale Driehoek toen ik nog student was in Gent. Een meisje stelde zich voor als Tienenaar, waarop iemand opmerkte dat ze uit de Marginale Driehoek kwam, en dus 'marginaal' was.

De naam 'Marginale Driehoek' zou afstammen uit de tijd van Napoleon, die zijn gewonde manschappen naar kampen in de streek tussen Tienen, Diest en Aarschot stuurde om ze op krachten te laten komen voor de Slag bij Waterloo. Die soldaten waren vaak boeren, die toen ook wel 'marginalen' werden genoemd.

Nu gebruiken Vlamingen het woord 'marginaal' meer als een belediging. Een marginaal is iemand die arm is, daardoor een beperkte toegang tot cultuur en educatie heeft, en dus niet al te snugger is.

Als je de naam mag geloven, zou de Marginale Driehoek de grootste concentratie marginalen in België bevatten, al blijkt dat uit een artikel van de Vlaamse kwaliteitskrant De Morgen in werkelijkheid onzin te zijn. Desalniettemin worden mensen die er wonen nog regelmatig geconfronteerd met de stempel 'marginaal', iets waar programma's als De Ideale Wereld gretig op inspelen.

De bewoners van de Marginale Driehoek moeten dit toch wel eens beu zijn, dacht ik. Het was een druilerige dinsdagmiddag, wat me een ideaal moment leek om naar de Marginale Driehoek af te zakken. In Diest, Aarschot en Tienen, de drie hoeken van de Marginale Driehoek, vroeg ik de mensen die ik tegenkwam hoe marginaal ze eigenlijk zijn.

Advertentie

Diest

Greg (45)

VICE: Goedemiddag. Ken je de Marginale Driehoek?
Greg: Ja, die ken ik goed genoeg. Dat is hier, zogezegd.

Dat klopt. Is het een terechte benaming voor de streek, volgens jou?
Natuurlijk niet. Ik weet niet waar ze het vandaan halen, maar volgens mij is het hier niet meer of minder marginaal dan de rest van België. Al woonde hier vroeger in de buurt wel een grote familie in enkele woonwagens. Dat waren de mannen van 'De Poot'. We noemden ze zo omdat het hoofd van de familie een houten been had. De jongens van die buurt vormden een hechte groep, en dronken graag een pintje. Ze waren ook niet bang voor een gevecht, af en toe. Maar goed, dat is al weer twintig jaar geleden.

Wat vind je ervan dat je geboortestreek marginaal wordt genoemd?
Zoals ze in Diest zeggen: dat kan me geen kloten schelen.

Is de aarde plat of rond?
Rond, natuurlijk. Ik heb in de krant gelezen dat die ene reporter de mensen in Tienen weer belachelijk is komen maken, door Tienenaars te laten zeggen dat de wereld plat is. Die legt de mensen de woorden in de mond, natuurlijk.

Aarschot

Sabine (63)

VICE: Kent u de Marginale Driehoek?
Sabine: Neen, daar heb ik nog nooit van gehoord.

Dat is een benaming die aan de streek tussen Aarschot, Diest en Tienen wordt gegeven.
Marginaal? Aan de zelfkant. Dat begrijp ik ergens wel.

Is het hier marginaal?
Ik heb wel de indruk dat de zaken erop achteruitgaan, ja. Ik heb daar natuurlijk geen volledig zicht op, maar het begint wel op te vallen. De prijzen voor de gewone mens schieten de hoogte in, de kleine zelfstandige heeft het steeds moeilijker. Er zijn veel leegstaande huizen. En je ziet af en toe raar volk lopen.

Advertentie

Hoe voelt u zich erbij dat uw thuis marginaal wordt genoemd?
ik kan er ergens wel inkomen, maar ik zal er niet wakker van liggen.

Is de aarde plat of rond?
Rond, dat zou je toch moeten weten.

Diane (55)

VICE: Heb je wel eens gehoord van de Marginale Driehoek?
Diane: Ja. Aarschot, Tienen en Diest. De streek wordt hier zo lang ik het me kan herinneren zo genoemd. Dat is nog steeds zo, maar we proberen dat te doorbreken. De oorsprong van die naam moet ik je schuldig blijven.

Ik heb gelezen dat het de schuld is van Napoleon.
Dat zou goed kunnen. Ik heb die benaming altijd gekend, en ik geloof dat zelfs mijn grootmoeder die kende.

Vind je het vervelend?
Persoonlijk stoort het me niet zo, maar het zou natuurlijk beter zijn voor onze reputatie als die benaming van de kaart wordt geveegd. Ik maak sinds kort deel uit van een nieuw handelaarscomité, dat als doel heeft Aarschot weer bekend te laten staan als Parel van het Hageland. We gaan weer parelen.

Is het hier ook echt meer marginaal dan ergens anders?
In deze tijden niet meer, denk ik. Ik geloof dat er andere streken zijn die zo'n naam meer verdienen. Molenbeek, bijvoorbeeld.

Is de aarde plat of rond?
Ik denk dat de aarde plat of rond is naargelang je muts zelf staat. De ene dag is het zus, de andere dag is het zo. Je bekijkt de dingen op het moment zelf. Soms zal de aarde plat zijn, en soms zal ze rond zijn.

Tienen

Yana (23)

Ken je de Marginale Driehoek?
Ja, ik woon momenteel in Tienen, maar ben afkomstig uit Leuven. Daar wordt best vaak gelachen met de Marginale Driehoek.

Advertentie

Weet je ook waarom de Leuvenaars deze plek marginaal noemen?
Geen idee, eigenlijk. Het is iets waar ik mee ben opgegroeid. Het werd me zelfs op school aangeleerd. Ik heb het maar aangenomen, maar er verder nooit echt over nagedacht.

Hoe voel je je als je met die term wordt geconfronteerd?
Wel, ik kom uit Leuven, dus voel me niet echt aangesproken als het over de Marginale Driehoek gaat. Ik lig er niet echt wakker van.

Is het hier ook daadwerkelijk marginaler dan in Leuven?
Soms wel. Ik zie hier wel vaker mensen die toch andere gewoonten hebben dan ik. Onverzorgder, met andere kledij. Johnny's, die met een pintje in de hand op straat lopen.

Is de aarde plat of rond?
Rond, dacht ik toch?

Klopt, bedankt!

Albert (60)

Weet je wat de Marginale Driehoek is?
Ja, dat is hier he. Maar dat is in feite geen driehoek meer, hoor. Het is niet enkel Tienen, Diest en Aarschot – ook Leuven, Brussel en andere steden kun je er inmiddels bij stoppen.

Het is dus niet terecht dat dit gebied de Marginale Driehoek heet?
In Brussel heb je ook marginalen. Veel meer vreemdelingen, ook. En die wonen toch ook vaak in marginale milieus, denk ik. Oké, je ziet hier veel mensen die hun vuilnis op de grond gooien. Of die niet weten hoe ze proper moeten zijn. Of die niet doorhebben dat ze anderen lastigvallen als ze dronken zijn. Dat laatste doe ik ook wel, maar enkel bij knappe mannen. Maar dat is niet marginaal, he, dat is menselijk.

Advertentie

Is de aarde pla-
Die is rond. Mensen die iets anders beweren, dat zijn marginalen. Aan wat voor mensen vroeg die reporter dat nu ook? Alleen aan marginale mensen, als ik ze zo mag noemen. Die wisten niet wat ze moesten zeggen. Allee, jongens. Als die reporter dat aan mij had gevraagd, zou ik kwaad zijn geworden.

Melissa (30) en Frederik (38)

VICE: Deze streek wordt de Marginale Driehoek genoemd. Terecht?
Melissa: Je hebt hier wel marginalen, maar veel meer niet-marginalen. Ik heb hier lang gewerkt en gewoond, en ik kan gerust zeggen dat hier heel veel goede mensen wonen. Criminaliteit is volgens mij ook een teken van marginaliteit, en dat valt hier best mee.

Wat gaat er door je heen als je weer eens over de Marginale Driehoek hoort?
Frederik: Ik maak me er niet erg druk om.
Melissa: Het is al jaren zo, we zijn het inmiddels gewend. Ik ben wel blij dat ik niet meer in Tienen woon, dat we niet meer de hele tijd met die stempel te maken krijgen. Het strookt niet met de realiteit, maar er wordt niets aan gedaan. Het stadsbestuur doet niets om Tienen in een beter daglicht te stellen, behalve stickers uitdelen waar 'I love Tienen' op staat. Tienen verdient een betere reputatie.

Is de aarde rond of plat?
Melissa: Rond.

Bedankt!