Het mysterie van de terror-oehoe van Kwadijk

Inwoners van het dorpje Kwadijk bij Purmerend kunnen nauwelijks meer veilig over straat. Het dorp wordt namelijk geteisterd door een oehoe, een enorme uil die zijn naam te danken heeft aan het geluid dat hij af en toe maakt ("oe-hoe"). De terror-oehoe heeft de afgelopen weken al meerdere aanslagen gepleegd op voorbijgangers, door ze van achteren aan te vallen. Afgelopen weekend raakte een verstandelijk gehandicapte jongen tot bloedens toe gewond aan zijn hoofd. Een week daarvoor was ook al een man aangevallen, en een jaar geleden maakte de agressieve terror-oehoe wandelaars en fietsers het leven zuur.

Als ik de kwestie voorleg aan Hans Stapersma van de Vogelwerkgroep Midden-Kennemerland blijkt hoe groot het mysterie is. "Dat kan bijna niet. Oehoes zijn vreselijk zeldzaam in Nederland, alleen in de Achterhoek en in Limburg zitten er een paar. En oehoes die mensen aanvallen lijkt me ook erg sterk, want ze slapen overdag." Toch is het bloed dat de oehoe laat vloeien echt, net als de oehoe zelf. Waarom is het beest eropuit om mensen te verwonden? Oehoe-expert Gejo Wassink vertelt dat hij en zijn oehoewerkgroep al sinds 2007 intensief onderzoek doen naar de uil. "In het wild zijn wij nog nooit door een oehoe aangevallen. Nou ja, er was één keer een oehoe die vrij laag overvloog."

Natuurfotograaf Jan Butter volgt de norse oehoe van Kwadijk al jaren. Hij heeft een theorie waarom de uil zich zo agressief gedraagt. "Waarschijnlijk is het een vrouwtje. Als de dagen weer beginnen te lengen gaat ze op verschillende plekken de hele nacht zitten roepen om een mannetje te lokken. Alleen, dat is een beetje lastig, want er wonen verder helemaal geen oehoes hier. Tja en als je drie dagen achter elkaar zit te roepen en er komt niemand, dan word je vanzelf chagrijnig. Ik heb het idee dat ze puur uit frustratie wel eens een beuk uitdeelt."

Gejo Wassink denkt dat het ook zou kunnen dat de oehoe ooit heeft meegedaan aan vogelshows waarbij de vogel op de arm van de valkenier moet landen. In dat geval wil de uil gewoon voedsel en hoopt hij op een beloning als hij op mensen landt.

De vraag blijft waarom de oehoe van alle plekken in de wereld Kwadijk heeft uitgekozen om de narrige zuurpruim uit te hangen. Het meest voor de hand liggend is dat de oehoe ooit als huisdier is ontsnapt of werd vrijgelaten. Sinds de Harry Potter-boeken lijken er steeds vaker ontsnapte uilen rond te vliegen, vertelde Wassink in de Volkskrant. "Mensen kopen in een impuls een oehoe, maar op een gegeven moment komen ze erachter dat hij elke dag een cavia moet eten, of een duif. Dan is de lol er snel af."

Oehoes als de terror-oehoe van Kwadijk kunnen prima overleven als ze worden vrijgelaten, vertelt Jan Butter. "Haar menu bestaat hoofdzakelijk uit ratten – dat heb ik zelf onderzocht door haar braakballen uit te pluizen. Maar een klein hondje pakt ze ook zo op. Van de week was de buurvrouw 's avonds haar twee jack russells aan het uitlaten in haar tuin, en toen zei ik: 'Ik geef geen garantie, want als de oehoe een beetje narrig is, pakt ze zo een van je hondjes en dan is-ie weg'". Ik vraag aan oehoe-expert Wassink of uilen inderdaad hondjes mee de lucht in nemen. "Dat zijn altijd de verhalen die opduiken, maar volgens mij gebeurt het niet heel vaak. Er is wel ooit in België op de broedplek van een oehoe een schedeltje van een teckeltje gevonden, met het halsbandje er nog om."

Toch oppassen dus, als je van plan was dit weekend je hondje uit te gaan laten in Kwadijk. In het tehuis waar de gehandicapte jongen woont die werd aangevallen, wordt iedereen gewaarschuwd voor de oehoe en hangen er in iedere woning foldertjes met de tip om een paraplu mee te nemen als je naar buiten gaat, vertelt de communicatiemevrouw van het tehuis. Dat raadt ook Jan Butter aan. Butter zelf is de bokkige oehoe ook een keer met de blote vuisten te lijf gegaan. "Ik zag hem aankomen, en toen heb ik gewoon teruggeslagen. Ik deed eigenlijk hetzelfde als hij. Nou daar schrok-ie zo van, toen week-ie toch af. Ik dacht van: als ik dat nou een paar keer doe, dan denkt-ie: hey, ze slaan ook terug."

De gemeente is het dier zat en wil hem vangen, maar omdat de uil superbeschermd is, is daar een vergunning voor nodig. Ondanks de geschrokken gezichten, de bloedende wangen en de angst om nog de straat op te gaan, zijn veel mensen in Kwadijk en Purmerend van mening dat de oehoe beschermd moet worden en zijn gang moet kunnen blijven gaan. Kwadijk zwicht niet voor oehoe-terreur.