FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

Hoe zit het eigenlijk met liedjes over vluchtelingen in Nederland?

Vorige week overleed Armand, de belichaming van de Nederlandse protestsong. Wordt er nog wel een beetje geëngageerd gezongen in Nederland?

Vorige week overleed die lieve Armand, protestzanger van het zuiverste water. Na dit verlies kun je je afvragen wat er nog over is van het geëngageerde lied in Nederland. Maakt iemand zich nog kwaad over de stand van zaken in de wereld op een aanstekelijk deuntje?

Het antwoord op die vraag is 'ja, enorm'. Er wordt in Nederland nog volop gezongen over wereldproblematiek, en de laatste tijd gebeurt dat – zeker in amateurkringen – vooral over de vluchtelingenstroom. Dat is goed, want of je ze nou met open armen verwelkomt of allemaal het land uit wil hebben: ik prefereer toch een paar valse noten en een greenscreen boven scheldpartijen of geweld.

Advertentie

Ik ben even in het huidige aanbod aan Nederlandse songs over de vluchtelingenproblematiek gedoken, om te zien wat er zoal van gebakken wordt. Hier dus een kleine dwarsdoorsnede.

Jaques Herb – Kleine vluchteling

Waar gaat het over? Jacques Herb bezingt hier zijn medelijden met de vluchteling, over de muziek die klinkt als een botsautobaan vol woonwagens. Voor deze video heeft hij een nummer uit 1987 uit het vet gehaald. Het maakt dus niet uit in welk decennium Jacques van zich laat horen, hij is altijd relevant – en dat maakt hem de Ivo Niehe van het levenslied. Waarom de video opent met een shot van een witte en een zwarte leren schoen is onbekend, maar het is wellicht een abstract statement tegen racisme.
Genre: Levenslied in een nieuw jasje.
Opvallendste lyrics: "Kleine vluchteling, met grote ogen vol verwondering kijkt hij verlangend naar de vaste wal, wachtend op iemand die hem redden zal."
Oordeel: De muziek is ietwat gedateerd maar de video maakt een boel goed. Jacques is zo geëngageerd als een jaargang van De Groene Amsterdammer op sterk water. Wellicht kan het lied een verstokte kermisexploitant op andere gedachten over vluchtelingen brengen, maar tot een revolutie zal het niet leiden.

O-Bat - Fuck de PVV

Waar gaat het over? Het is een Engelstalige klaagzang over de PVV, naar aanleiding van hun visie op de vluchtelingenstroom. De Groningse makers trekken er het meest meedogenloze muziekwapen voor uit de kast, een wapen dat zelfs de kilste regimes ter wereld een toontje lager kan laten zingen. Ik heb het hier natuurlijk over ska.
Genre: Ska :(
Opvallendste lyrics: "Asylum seekers under attack, bashing muslims, time to fight back! – no more haters that would be the day – Fuck Geert Wilders and fuck the PVV."
Oordeel: Beetje gek dat je geen haters wil, en vervolgens heel pissig in een Groningse loods boos in de camera gaat kijken. Ik heb even op de bandpagina van de initiatiefnemer gekeken er staat op dat zijn hond ´Ska´ heet. Ik vind het ook geen leuk lied.

Advertentie

Harry Pater – Het (vluchtelingen) dorp

Waar gaat het over? De strekking van deze tune van youtubester Harry Pater staan haaks op die van Jacques Herb en van O-Bat en diens ska-club. Harry Pater ziet weinig heil in meer vluchtelingen. Dit nummer gaat, net als het origineel van Wim Sonneveld over vergankelijkheid. Wim Sonneveld klaagde dat zijn dorp naar de knoppen ging door de beat-jeugd en de minirok, en Harry Pater denkt dat er een fatwa komt op het eten van boerenkool vanwege vanwege het huidige vluchtelingenbeleid.
Genre: Dystopisch cabaret.
Opvallendste lyrics: "Alcohol dat is tabee " en "De AZC's lopen gestaag, want hun wifi is te traag, leeg van de mensen op de vlucht ".
Oordeel: De originaliteit moet op waarde geschat worden, en ondanks een xenofoob motief en slechte rijmelarij, is dit een prima nummer om een woensdagmiddag lekker op te kniezen. Een andere kraker uit Harry's oeuvre, Rot op met Peter R. De Vries, ("hij kijkt altijd zuur en vies - monotoon, nasaal en kan niet tegen zijn verlies ") is ook de moeite waard.

Het vluchtelingen lied !!!

Waar gaat het over? Ook dit is een cover van Het Dorp. Er wordt in het lied een tenenkrommende karikatuur geschetst van de vluchteling, en voor het gemak ook meteen van de gehele Arabische wereld en de islam. Het lied is al oud, en typisch iets dat je lollige oom je zou sturen in een mail die FW: FW: FW: DOORSTUREN! VLUCHTELINGEN LIED *HUMOR* heet. Je moet Microsoft Powerpoint installeren om het te kunnen openen. Ik zal niet kritisch zijn want het is humor en dan mag alles.
Genre: Cartooneske stigma-core.
Opvallendste lyrics: Luister zelf even, als je het aankan. Het begint meteen.
Oordeel: Ugh.

Advertentie

Carin van Essen – Je bent welkom

Waar gaat het over? We moeten vluchtelingen in Nederland een warm welkom geven, aldus de zangeres. Dit nummer werd geschreven voor de opening van het tijdelijke asielzoekerscentrum in Apeldoorn.
Genre: Het lied is een beetje de stad Apeldoorn, maar dan in muziekvorm. Geen idee hoe het genre precies heet, maar je hoort dit soort nummers meestal halverwege een Disney-tekenfilm. Het klinkt naar die evangelische softrock die vroeger op zondagochtend op de publieke omroep kwam. Helder?
Opvallendste lyrics: Er is niet echt iets opvallends aan dit nummer. Het is dus wel handig dat de teksten in de clip op foto's aan slingers hangen, waar de camera dan langszoeft.
Oordeel: Dit kan prima één van de oorzaken zijn waarom Nederland niet het meest populaire Europese land voor vluchtelingen is.

Friese vrachtwagenchauffeur - Conflict met vluchteling Hardstyle remix

Waar gaat het over? Het is niet echt een song, maar eerder een postmoderne adaptatie van een filmpje van een Friese vrachtwagenchauffeur die twee vluchtelingen de huid vol scheldt en met de dood bedreigt.
Genre: Internet.
Opvallendste lyrics: Alles.
Oordeel: Met racistisch audiovisueel materiaal is het niet de vraag of dit wordt opgenomen in een hardstyle edit, maar wanneer. Het doet een beetje denken aan die mash-ups die begin jaren 00 wel eens opdoken via MSN, en die gemaakt werden van uitspraken van Hans Teeuwen en hardcore. Ik heb het hier over het vervelendste muziekgenre ooit (op ska na dan): de intertekstuele hardcore-adaptatie. Een doodsbedreiging in een nummer, en al zeker op basis van huidskleur, maakt dit een waardeloze protestsong met een achterlijke boodschap.

Advertentie

De 3J's - Grenzeloos

Waar gaat het over? De 3J's dromen na hun bezoek aan een vluchtelingenkamp in Libanon over een wereld zonder grenzen en maar één God. Gemakshalve ga ik er nu dus van uit dat ze vóór hun bezoek aan het kamp het bestaan van meerdere goden erkenden, en ik gok dat dit er ongeveer drie waren, en dat de voornamen van deze goden begonnen met de letter J.
Genre: Een onversneden palingballad.
Opvallendste lyrics: "Soms is de wereld zo klein, de tijd slaat de spiegels soms stuk"
Oordeel: Ik zou graag objectief willen oordelen maar het kapsel van de zanger weerhoudt me hiervan.

Kevin H - Vluchtelingen zijn ook mensen

Waar gaat het over? Dit is een schoolopdracht over de situatie in Zuid-Soedan, denk ik. Kevin H tikt bij gebrek aan refrein af en toe ritmisch op de microfoon, en op 1 minuut 20 een hoor je dat hij zich niet laat kisten door technische mankementen. Klasse.
Genre: CKV-rap.
Opvallendste lyrics: "Tot hoe ver zal het nog gaan, voordat deze mensen weer weg zullen gaan?"
Oordeel: Ondanks die discutabele zin is dit wel degelijk een protestsong, en de beatkeuze voor 2Pac's Changes onderstreept dat Kevin H het liefst verandering ziet in dingen die volgens hem niet pluis zijn. Hij neemt het op voor de vluchtelingen uit Zuid-Sudan, een groep die volgens hem meer aandacht verdient.

Donny Kooyman – Vluchteling

Waar gaat het over: Een nummer gemaakt door de levensliedtycoon van het internet, Donny Kooyman, geschreven "voor de kleine verdronken vluchteling en met hem vele andere (sic)."
Genre: Hetzelfde vaatje waar Lee Towersuit tapt, maar dan DIY en voor internetvijftigers.
Opvallendste lyrics: "De golven doen ons zweven, grappig of niet" en "Maar de golven die mij beklemmen, onder duisternis van de golven" en "onder het water ontmoet ik een engel."
Oordeel: Ik vind deze erg sterk. De teksten zijn, hoewel wat surrealistisch, wel raak. Helaas is niet elke fan blij met de onderwerpkeuze van Donny: