Ik groeide op in Disneyland

De auteur (links), z'n zusje en z'n broertje in Disneyland. Alle foto's met dank aan de auteur

Het dorpje Marne-La-Valleé werd in de jaren zestig gesticht in de buitenwijken ten westen van Parijs. Het is een gebied van meer dan twintig vierkante kilometer, van Bry-sur-Marne tot Bailly-Romainvilliers, en is in vier stukken opgedeeld. Het oostelijk deel van het dorpje heet Val d'Europe – waar ik opgroeide.

Halverwege de jaren tachtig maakte Disney kenbaar graag een pretpark in Europa te willen aanleggen. Een paar jaar later, op 24 maart, 1987, werd besloten dat Euro Disney Resort in Frankrijk zou worden aangelegd. Het park zou Disneyland Parijs gaan heten, en zou worden gebouwd in Val d'Europe. Het schijnt dat de vertegenwoordiger van Disney graag wilde dat iemand in een Mickey Mouse-pak de overeenkomst zou tekenen, maar dat de toenmalig president van Frankrijk, Jacques Chirac, dat idee subtiel afwees. Het park opende uiteindelijk in 1992.

Mijn familie verhuisde naar Val d'Europe in 1998, toen ik vijf jaar oud was. De eerste keer dat we in Val d'Europe aankwamen leek het of alles verbouwd werd, maar eigenlijk is dat nog steeds zo: je ziet altijd wel een hijskraan uittorenen boven de bomen. Ons nieuwe huis was een soort bungalow – zoals bijna elk gebouw in het stadje. Ik weet nog goed dat ik het extreem vet vond om eindelijk in een huis te wonen, in plaats van in een flat, waar ik daarvoor in woonde.

De overeenkomst in 1987 zorgde voor een samenwerking tussen publieke en private sectors zoals Frankrijk dat tot dan toe niet kende. Nog nooit had een bedrijf zo'n grote rol gespeeld bij de bouw van een dorp. Simpel gezegd was ons huis huis en bijna alles wat erin stond eigendom van Disneyland, omdat zij het hebben opgebouwd. Van de 3233 hectare van Val d'Europe, is 2230 hectare van Disney. Het bedrijf mocht beslissen hoe de huizen en wijken eruit zouden zien en wie erin kwamen. Inwoners van Val d'Europe moesten passen bij wat het park wilde uitstralen, en als je de schutting een andere kleur wilde geven, moest je dat overleggen met het park. In die zin is het vergelijkbaar met het dorpje Celebration in Florida, dat tegen het Amerikaanse Disneyland aan ligt. Voordeel voor ons als bewoners was dat het toerisme zou aantrekken en belastingen zou verlagen.

Alles in Val d'Europe bestaat dankzij Mickey, oom Donald, Goofy en de rest van de familie – het huis van mijn eerste herinneringen, het park waarin ik speelde met mijn beste vriend, het meer waar ik mijn eerste sigaretten rookte, en zelfs de bomen waar ik inklom, denkend dat ik een boomelf was, in plaats van het kind dat in de schoolkantine altijd in z'n eentje z'n boterhammen zat te eten.

De auteur en zijn zusje in hun steeds veranderende woonomgeving

Mijn ouders droomden er altijd al van om een huis te bezitten in een deel van Frankrijk dat in opkomst was. Zoals veel koppels van hun generatie, zagen ze het als een mogelijkheid om hun kinderen in een fijne omgeving te laten opgroeien. Er werden veel nieuwe scholen en winkels geopend – en in mijn jonge jaren ging het met het dorpje even goed als met de portemonnee van mijn ouders. Het park was maar een paar minuten rijden met de auto, of een half uurtje lopen, als je de afsnijweggetjes kende. Toen we er woonden kocht mijn vader jaarkaarten voor het pretpark. Kind zijn in Val d'Europe was echt een magische ervaring.

Bijna iedereen in het dorp had een jaarkaart, of een familielid dat in het park werkte en mensen binnen kon laten. Ik ben echt véél te vaak met mijn verjaardagsfeestje naar Disneyland geweest, altijd onder toezicht van vermoeide volwassen die echt nergens minder zin in hadden dan hun weekend door te brengen op de plek waar ze al de hele week werkten.

Ik ben nog altijd dankbaar dat ik ben opgegroeid in de populairste toeristenbestemming van Europa. Het park had van alles te bieden tijdens de vakantie: barretjes, restaurants en allerlei activiteiten. Mijn vrienden en ik kenden alle achtbanen uit ons hoofd – we kenden elke bocht en looping en we wisten precies op welk moment we een gekke bek moesten trekken om de familiefoto van toeristen de voor ons zaten te verpesten. We spraken altijd af bij Adventureland, voor het doolhof van Alice in Wonderland, of in de X-Wing.

Disney heeft ook huizen gebouwd voor haar werknemers, midden op het complex. Daar zitten vaak jonge mensen vanuit de hele wereld, die zich na twee jaar als Peter Pan verkleed door het park te hebben gelopen kapot vervelen. Bijna iedereen die in Val d'Europe woont, werkt voor Mickey. Drie keer raden waar mijn vrienden en ik gingen werken, toen we oud genoeg waren om een zomerbaantje te nemen.

Toen we pubers werden, begonnen we Disneyland steeds minder interessant te vinden. Het park ging steeds meer op een werkplek lijken, en de Disney Village, met alleen maar extreem dure cafés, verruilden we steeds vaker voor plekken waar je gewoon bier kon drinken zonder de hele tijd het gevaar te lopen per ongeluk een kind voor zijn kop te rammen.

Ik ontvluchtte de omgeving door naar een middelbare school in Parijs te gaan. Ik liet de attracties en de Disneykarakters voor wat ze waren, en nam ook geen jaarkaart meer. Het moet zo'n vijf jaar geleden zijn geweest dat ik er voor het laatst ben geweest. De invloed van Disney op mijn persoonlijkheid begint steeds minder groot te worden, merk ik.

Toch vind ik het nog steeds fascinerend hoe enorm veel controle en invloed Disney had op onze levens. Zonder het park hadden mijn ouders waarschijnlijk nooit hun eigen zaak kunnen beginnen, maar tegelijkertijd slokte Disney onze levens helemaal op. We hadden enorm veel lol in en rondom het park, en beseften ons vaak niet dat er ook nog andere dingen gebeurden in de wereld. Ik zal altijd van Disney blijven houden, op een manier die voor anderen misschien een beetje gênant lijkt. Maar ja, ik ben er dan ook opgegroeid.

Let op: we zijn overgestapt op een andere facebookpagina. Like VICE Nederland voor je dagelijkse partij prachtverhalen, want anders mis je dingen: