Immigranten vertellen wat ze het meest shockerend vonden aan de Nederlandse cultuur

Toen ik een keertje in gesprek raakte met een man uit het West-Afrikaanse Mauritanië, die in Nederland was komen wonen, en hij op een gegeven moment over de Nederlandse cultuur begon, vroeg hij me vol verbazing: "Waarom stoppen jullie oude mensen samen in tehuizen? In Mauritanië zouden we nooit zo met bejaarden durven omgaan, wij nemen ouderen gewoon in huis en zorgen voor ze." Ik stond even met m'n bek vol tanden, maar vond het naderhand best een legitieme vraag.

Soms is het goed om buiten je eigen referentiekader te stappen, je blik op de wereld te verbreden en na te denken over wat in Nederland als de meest 'normale', alledaagse dingen worden gezien — terwijl het vaak juist díe dingen zijn waar buitenlanders die naar Nederland emigreren het meest versteld van staan. Is het bijvoorbeeld wel zo normaal dat wij elkaar in het verkeer zonder blikken of blozen voor paardenlul uitschelden, van tijd tot tijd rauwe vis naar binnen harken die we Hollandse Nieuwe noemen, of dat we vaak tot vrij laat in de avond onze gordijnen openhouden terwijl Jan en alleman naar binnen gluurt? Ik sprak met een aantal mensen uit verschillende werelddelen, die om diverse redenen naar Nederland zijn geëmigreerd, en vroeg hen waar zij het meest versteld van stonden toen ze net in Nederland gearriveerd waren.

"Naar mijn ervaring zorgt het weer in Nederland er vaak voor dat iedereen zich haast en daardoor kunnen mensen zich vrij asociaal en onaardig gedragen. Mensen stoten tegen je aan en lopen vervolgens gewoon door, fietsers schreeuwen tegen auto's wanneer bestuurders niet goed opletten, en niemand lacht als het regent. Dat verandert wel een beetje in de zomer, maar Nederlanders hebben volgens mij altijd wel een bepaalde terughoudendheid die ze wat nuchterder maakt, maar ook kouder dan ik gewend was. Wat me ook shockeerde, was dat vrijwel niemand ooit dankjewel of alsjeblieft zegt, tenzij het echt van groot belang is, en dat mensen, voornamelijk kinderen, heel vaak Engelse scheldwoorden gebruiken. O ja, en haring — wat is dat ontzettend goor."

"Ik merkte meteen dat Nederlanders veel directer zijn dan ik gewend was in Kenia. Op het eerste gezicht kunnen mensen daardoor best onbeleefd overkomen, maar nu vind ik het eigenlijk wel fijn — Nederlanders lijken het ook te waarderen als ik direct ben naar hen toe. Ook vond ik het shockerend dat jullie tijdens de lunch brood eten. In mijn land eten we de hele dag door gekookte maaltijden. En tijdens vergaderingen of feestjes delen jullie hapjes rond op borden, terwijl je dat in onze cultuur gewoon zelf moet pakken. En mensen in Nederland kunnen heel open zijn over hun seksualiteit, en zelf kiezen van wie ze houden — daar moest ik erg aan wennen. Ook zijn Nederlanders vaak best gesloten, ze gaan niet zomaar met iedereen een gesprekje aan, al helemaal niet als het koud is buiten."

"Nederlanders maken meer lawaai. Ik moest er in het begin echt aan wennen dat ik m'n mond moest opentrekken als ik wat wou zeggen. Als je op een Belgisch volume praat, ben je voor een Nederlander iemand die binnensmonds mompelt. Nederlanders weten vaak heel goed wat ze willen en zeggen dat ook, daar kunnen Belgen nog iets van leren. Omdat Nederlanders spraakvaardiger zijn — ik heb er zelden eentje met z'n mond vol tanden zien staan — kan je op alles een reactie verwachten. In een gevalletje verkeersagressie negeerde een autobestuurder het feit dat ik voorrang had, waarna ik door hem begroet werd met "Hey paardenlul, leer fietsen, je kent de regels hier niet!" Als Vlaming vond ik het moeilijk om daar een passend antwoord op te geven. Wel moet ik zeggen dat Nederlanders veel vaker open, joviaal, sociaal, praatvaardig en sympathiek zijn dan altijd wordt beweerd."

"Ik vind Nederland echt een heel leuk land en ik woon met plezier hier, vooral in Amsterdam — maar ik denk dat veel mensen vaak niet beseffen hoe racistisch sommige van hun uitspraken zijn. Ik word bijvoorbeeld vaak 'neger' of Marokkaan' genoemd, terwijl ik Frans ben — en in Frankrijk was mijn huidskleur eigenlijk nooit een punt van discussie. Het ligt denk ik ook meer aan onwetendheid, of een soort onhandigheid. In het begin, de eerste twee jaar dat ik hier woonde, was ik daar heel geshockeerd door, al weet ik nu dat het meestal niet zo bedoeld is. Franse vrienden die me op komen zoeken staan er ook altijd van te kijken."

"Ik heb op een aantal plekken gewoond, maar Amsterdam is zo'n stad waarvan je continu denkt: wanneer ga ik me hier echt thuisvoelen? Ik kom uit Cyprus en heb in het Verenigd Koninkrijk en Hong Kong gewoond, dus ik dacht eigenlijk dat naar Nederland verhuizen heel makkelijk zou zijn. Ik bedoel, wiet is hier legaal en de belangrijkste toeristenattractie draait om prostitutie. Hoe kan het nou moeilijk zijn? Toch is dat het wel. Nederlanders zijn over het algemeen niet erg open, en zullen je niet zo snel hun cultuur laten zien, bij hen thuis uitnodigen of je aan hun vrienden voorstellen. En over geld durf ik vaak niet eens te beginnen. Het gezegde "Let's go Dutch!" spreekt boekdelen."

"Toen ik naar Nederland verhuisde, voerde ik de eerste maanden continu van dit soort gesprekken: "Zullen we morgen afspreken bij mij thuis om samen te eten?" "Morgen al? Nee, sorry, dan kan ik niet! Laat me eerst effe in m'n agenda kijken… Misschien over twee weken?" Nederlanders, en het maakt niet uit hoe jong of oud ze zijn, hebben het áltijd druk. Als je een Nederlander vraagt hoe het met hem of haar gaat, zul je altijd horen: "Ja, druk!" Na een tijdje begon ik door te krijgen dat dit hier in Nederland gewoon "goed" betekent. Nu vind ik het bijna vanzelfsprekend dat wanneer iemand aangeeft dat-ie het heel druk heeft, het goed gaat met diegene. Het enige gevolg daarvan is dat, wanneer ik nu afspreek met iemand, ik van tevoren moet bedenken waar ik het de laatste tijd druk mee heb gehad."

"Alle fietsers rijden hier ongegeneerd door rood licht. In België moet je dat echt niet proberen, tenzij je graag boetes betaalt. Ook achterop de fiets zitten mag bij ons niet. Jullie sorteren ook jullie afval in mindere mate dan wij doen. Het doet elke keer pijn om te zien hoe mijn huisgenoot papier en karton gewoon in de vuilnisbak gooit, maar misschien ligt het aan haar, dat kan ook. En in België wordt er al jarenlang om mijn Limburgs accent gelachen, terwijl ze het hier alleen maar 'cute' of 'schattig' vinden. Wat een verademing! Frietjes hier vind ik níet lekker. Een broodje satékroket is daarentegen wel een absolute winner. En waarom gaan alle bars en clubs hier zo vroeg dicht? Om 02:00 uur in de rij staan, vijftien euro entree betalen en dan is het om 04:00 uur al afgelopen! Niet chill. Daar moet ik echt nog steeds aan wennen, al is het wel beter voor mijn kater. En raar maar waar: jullie zijn over het algemeen veel vriendelijker dan Belgen. Vrienden maken gaat in Nederland echt een stuk makkelijker."

"Eén van de dingen die ik heel raar vond aan wonen in Nederland, was het feit dat je echt voor alles een afspraak moet maken. In Texas ga je gewoon ergens langs en is het meestal niet nodig om wat in te plannen. Dat vond ik in Nederland, in het begin, best frustrerend. En de mate waarin jullie de zon aanbidden — ik vermijd de zon zoveel mogelijk en zit altijd in de schaduw, terwijl Nederlanders iedere zonnestraal proberen mee te pakken."

"Ik bracht mijn 'Afrikaansheid' mee naar Nederland en ik vond het vooral bizar dat Nederlanders zo privé zijn… In Oeganda worden kinderen opgevoed met het idee dat ze volwassenen die ze ontmoeten op een beleefde manier gedag moeten zeggen. Met die achtergrond groette ik mensen die ik tegenkwam in de lift, of mensen die in hetzelfde appartementencomplex wonen. Maar de meesten keken dan gewoon de andere kant op en negeerden me compleet. Ik zag het gewoon als een vriendelijk gebaar, maar hier wordt dat door sommige mensen als iets vervelends ervaren."

"Toen ik een jaar geleden in Amsterdam kwam wonen, verbaasde het me vooral hoe weinig mensen hier blowen. Natuurlijk heb je in elke buurt wel een coffeeshop en de wiet is hier stukken beter dan wat ik meestal mijn dealer in Düsseldorf kreeg. Maar thuis blowden bijna al mijn vrienden, en veel ook. Hier blowen de meeste mensen die ik ken maar weinig, en als ze het al doen dan vooral op een feestje of 's avonds. Als ik rond een uur of twaalf in de middag een joint draai, word ik weleens raar aangekeken. Het lijkt ook alsof mensen blowen hier minder zien als een onderdeel van hun identiteit. In Duitsland waren veel mensen die ik kende echt van die stoners — blowen was alles wat ze deden, en ze droegen vaak van die shirt met "Legalize It" erop. Mijn vrienden hier blowen af en toe, maar geven verder niet zoveel om wiet — ze vinden het gewoon niet zo belangrijk. Maar misschien heb ik gewoon de verkeerde Nederlandse vrienden. Nederlands gebruiken trouwens wel echt veel mdma."

"Ik weet niet zo goed waar ik moet beginnen. Jullie bier zit in veel te kleine glazen en is altijd doodgeslagen, als jullie uitgaan doen jullie dat pas om een uur of twaalf, en hagelslag en die muisjes zijn gewoon fucking raar. Maar iedereen spreekt hier wel belachelijk goed Engels — bijna nog beter dan de gemiddelde Mancunian [iemand uit Manchester, red.] — en ik vind het wel dope dat jullie altijd overal naartoe fietsen. Waar ik vooral niet aan kan wennen is jullie gevoel voor humor. Engelsen houden ervan om iemand compleet in de zeik te nemen, gewoon voor de grap, maar als ik dat hier doe denken mensen vaak dat ik het meen en zijn ze beledigd. Dus nu hou ik maar gewoon m'n mond.

En die hele traditie van Zwarte Piet is natuurlijk gestoord – maar ik heb inmiddels wel geleerd om daar m'n bek over te houden."

"Waarom hebben jullie altijd de gordijnen open? Ik ben opgegroeid in een klein stadje in Zwitserland, waar iedereen altijd de luiken dichthield als ze thuis waren. Als ik hier over straat loop en weer eens per ongeluk door een raam kijk en een heel gezin samen aan tafel zie zitten of zoiets, heb ik altijd het gevoel alsof ik iemand hebt betrapt die in z'n onderbroek staat. Het voelt gewoon onbeleefd."

Er zijn genoeg dingen die me verbazen aan het leven in Nederland, vooral als het op eten aankomt: jullie slappe koffie, wat hier doorgaat voor een croissant, en hutspot. Maar wat me toch wel het meest dwarszit, is hoe moeilijk het is om een Nederlandse vrouw te versieren. Naast dat jullie allemaal heel erg lang zijn, zijn jullie ook behoorlijk bot. Als ik een Nederlandse vrouw een complimentje geef, reageert ze daar vaak een beetje lacherig op, of wuift ze het weg. Als ik probeer te betalen voor een etentje, wordt dat met een "nee, wat een onzin" gedwarsboomd. Als ik een deur voor iemand openhoud, levert dat me meestal weinig meer op dan een verbaasde blik. Kortom, al mijn normale trucjes werken hier niet echt. Ik denk dat jullie gewoon te nuchter zijn voor een beetje ouderwetse romantiek, maar ik weet niet hoe ik het dan moet aanpakken. Lees ook: Nederland is het beste land van planeet aarde De Nederlandse cultuur is zelden zo goed vastgelegd als in dit filmpje van Zwarte Piet-voorstanders

Mark Rutte is de gemiddeldste man van Nederland Like als de wiedeweerga VICE Nederland om niks te missen van alles wat we maken: