FYI.

This story is over 5 years old.

Stuff

​Maral probeerde een PVV-stemmer en een Syrisch gezin bij elkaar op de koffie te laten gaan

Maral Noshad Sharifi maakte een documentaire over gewone mensen in Geldermalsen, het dorp dat symbool kwam te staan voor het ontspoorde vluchtelingendebat.

Maral (midden) samen met haar moeder en broertje.

In 1993 vluchtte Maral Noshad Sharifi (27) samen met haar moeder en broertje vanuit Iran naar Nederland. Ze was toen vier. Haar vader kwam een half jaar later. Uiteindelijk kwam het gezin terecht in het dorpje Moerkapelle, waar ze met open armen werden ontvangen door de buren. Voor vluchtelingen die nu in ons land aankomen staat de deur niet overal zo wagenwijd open. In de documentaire Lieve Buren gaat Maral daarom onderzoeken hoe het zou zijn als ze anno 2016 naar Nederland was gevlucht.

Advertentie

In de docu zien we hoe Maral samen met haar moeder en broertje terug gaat naar de buren die haar zo liefdevol opvingen. Ook volgt ze het Syrisch gezin Alissa dat na een vlucht van drie maanden in november in Geldermalsen is komen wonen, en hun buurvrouw Claudia, een PVV-stemmer die zich vanaf het begin af aan heeft verzet tegen de plannen van de gemeente om meer vluchtelingen op te vangen.

Lieve Buren ging vorige week in première voor een klein aantal gelukzakken (waaronder ik), en komt donderdag om 21.40 op NPO 3. Na de première sprak ik Maral over haar nieuwe documentaire.

VICE: Hoi Maral. Waarom wilde je Lieve Buren maken?
Maral Sharifi: Sinds het begin van de vluchtelingencrisis dacht ik steeds vaker: shit, er gebeuren foute dingen. Ik weet dat er altijd een grote groep Nederlanders is die vluchtelingen wil helpen door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk, maar er is ook een grote groep die zich kritisch uit. Ze demonstreren met spandoeken waarop staat dat ze bang zijn dat hun kinderen worden verkracht. Dat vond ik zo heftig. Ik schrok van die houding, maar ik geloofde ook niet helemaal dat die mensen echt zo naar zijn. Ik ben zelf ook gevlucht, en werd steeds onrustiger door alle berichtgeving. Ik wilde iets doen, maar wist niet wat. Toen ik gevraagd werd om een docu te maken, wilde ik dat-ie over dit onderwerp zou gaan. Nu heb ik iets gedaan, al is het iets kleins.

Hoe heb je PVV'er Claudia en het Syrische gezin gevonden?
Ik ben naar Geldermalsen gegaan om met willekeurige mensen te praten. Dat dorp was symbool geworden voor de vluchtelingenprotesten. Ik ging er langs bij de kapper, want die kent altijd iedereen. Even later liep Claudia langs. De kapper zei dat als ik iemand wilde spreken die tegen is, ik haar moest hebben. Ze was oprecht en eerlijk, en vooral boeiend om naar te luisteren. Ze vertelde dat bij haar in de straat een vluchtelingengezin was komen wonen waar ze een negatief beeld over had. Ik ben daarna bij dat gezin langsgegaan. Ik dacht: die doen niet open. Een vreemd land, we spreken elkaars taal niet, dat vinden ze vast lastig. En ook door wat Claudia me had verteld dacht ik dat ze niet openstonden voor vreemden. Maar ik ben in heel mijn leven nog nooit zo liefdevol ontvangen. Later appte ik Claudia: "Bedoelde je echt dat gezin van vier huizen verderop?" "Ja," appte ze terug, die vrouw die net een baby heeft. Toen wist ik: dit is het verhaal dat ik wil vertellen.

Advertentie

Claudia

Claudia durfde eerlijk tegen je te zijn over haar mening over vluchtelingen. Waar denk je dat dat door komt?
Ze was soms wel bang dat ze weggezet werd als racist, omdat ze ook een keer met de NOS heeft gesproken en dat volgens haar toen wel is gebeurd. We hadden al vrij snel een prettige band en hebben het eerst over veel andere dingen gehad. De liefde, dagelijkse bezigheden, dat soort dingen. We kletsten eigenlijk, zonder het over vluchtelingen te hebben. Ik wilde dat haar reacties over dat onderwerp zo natuurlijk mogelijk zouden zijn als ik haar filmde.

Daarnaast vindt Claudia dat je moet kunnen zeggen wat je denkt, en ze durft dat ook echt. Ik denk dat ze ook vindt dat ze het recht heeft om zich zorgen te maken, en dat ze een kans zag om haar verhaal te doen.

Ik kan me voorstellen dat je als voormalig vluchteling sceptisch was over Claudia's standpunten voordat je haar sprak.
Eigenlijk niet. Ik was al gewend dat mensen zo dachten. Ik had dan ook nooit iets van: wow, ik ben echt tegen jouw mening. Ik vond het gewoon interessant om naar haar te luisteren en was blij dat ik haar had ontmoet. Nu kon ik haar kant van het verhaal horen en in beeld brengen.

Welke scène in Lieve Buren is jouw favoriet?
Dat zijn er eigenlijk twee. Mijn moeder zegt in de tuin bij onze oude buren dat veel mensen vluchtelingen willen helpen en daarmee eigenlijk zichzelf boven vluchtelingen plaatsen. Onze oude buurvrouw Bianca zag mijn moeder altijd gewoon als de buurvrouw, en niet zozeer als iemand die hulp nodig heeft. Van die scène heb ik veel geleerd. Nog beter dan iemand helpen is iemand zien als gelijke.

Advertentie

Het einde was heel spannend om te filmen. Ik was zo zenuwachtig, en Claudia ook. Maar schrijf maar niet op wat er precies gebeurt want dan gaat niemand meer kijken, haha.

Zal ik niet doen! Wat herinner jij je van je tijd als kleuter in Nederland?
Ik had nooit het idee dat mensen me niet mochten of dat dit een vervelend land was, maar ik was wel in de war. Ik wist niet welke positie ik had binnen deze samenleving en ik voelde dat de jaren die eraan kwamen niet makkelijk zouden worden. Mijn ouders waren getraumatiseerd, en als ik bij iemand op bezoek ging zag ik allemaal mooie spullen die wij niet hadden. Ook had ik het gevoel dat ik op alles achter liep. Mensen hadden het over kinderpostzegels, Doe Maar en dorpjes die ze hadden bezocht. Ik kende niks. Ik was daarom vooral bezig met hoe deze wereld zo snel mogelijk ook mijn wereld kon worden. Ik wilde zo snel mogelijk een prettig leven.

Herkende je jezelf in Noor, het elfjarige nichtje van het Syrische gezin dat je volgde, dat alles in Geldermalsen leuk en mooi vond?
Haha ja, heel erg. Ze vond alles leuk en interessant. Ze wilde met iedereen praten, stelde iedereen vragen en wilde meteen meedoen met dit nieuwe leven. Ze herhaalt woordjes die ze niet kent, terwijl ze niet weet wat ze betekenen. Dan roept ze 'succes!' en vraagt ze daarna aan mij wat succes is.

Noor (links)

Heeft het Syrische gezin het eindresultaat gezien?
Nee. De film wordt nog ondertiteld in het Arabisch, zodat zij het later kunnen zien.

En Claudia?
Ja. Ik heb het samen met haar bekeken. Na afloop was ze lyrisch. Ze zei dat ze zo bang was dat ze anders zou overkomen dan dat ze was omdat mensen met haar denkbeelden vaak neer worden gezet als tokkies, maar dat ze dat nu helemaal niet had. Toen trok ze een fles champagne open.

'Lieve Buren' is donderdag om 21.40 te zien op NPO3, en binnenkort ook op Netinnederland (een kanaal voor mensen die net in Nederland zijn), met Arabische ondertitels.