Waarom je als homo ook prima fan kunt zijn van rapper Steen

Elke twee weken maakt schrijver/kunstenaar Jan Hoek een lijstje van de vijf kunstwerken die zijn kunstenaarshart sneller lieten kloppen. Deze week gebruikt hij zijn column om aan te tonen dat de rapper Steen, die in opspraak kwam omdat hij een homohater zou zijn, eigenlijk een briljante performancekunstenaar is. Eentje waar je als homo ook prima fan van kunt zijn.

Rapper Steen, sinds kort ook bekend als 'die homohater', stond de laatste tijd flink in de schijnwerpers. We kennen hem bijvoorbeeld al van de documentaire Steen de Vader die op Noisey in première ging. Daarnaast werd hij in één klap beroemd en berucht door een filmpje dat BNN over hem maakte dat zo vervreemdend was dat je jezelf de hele tijd afvraagt of je niet naar Jiskefet aan het kijken bent. Ikzelf was vooral gecharmeerd door het feit dat de hele clip door, terwijl Steen zijn huis laat zien en vertelt over hoe hij eigenlijk een hele normale jongen is gebleven, er zonder enige verklaring een prostituee in erotisch badpak op de achtergrond Steens schouders masseert.

Maar goed, Steen was dus in opspraak. Hij trad op bij het Bevrijdingsfestival in Utrecht, en vervolgens vonden allemaal mensen dat dit nooit had mogen gebeuren, omdat Steen zich onvriendelijk over homo's uitgelaten zou hebben. En omdat hij een tweet van het twitteraccount van Hitler geretweet zou hebben. Nu denk ik persoonlijk dat Hitler niet meer bestaat en al helemaal niet twittert, en dat je dat niet al te serieus kan nemen, maar dat ben ik. De onvriendelijke uitspraak ging trouwens niet echt over homo's, maar over het steeds gayer worden van de Nederlandse rap – maar daar werden de boze mensen niet minder boos van, want 'gay' mag je niet als scheldwoord gebruiken.

Vervolgens had Steen een concert en expositie in de Melkweg, en toen was daar een schattige demonstratie van een groepje middelbare-leeftijd-homo's met spandoeken die vonden dat Steen ook niet meer in de Melkweg zou mogen optreden. Ook zijn er inmiddels kamervragen gesteld, waarbij kamerleden diep in het tweetarchief van Steen groeven om vervolgens vol verontwaardiging te roepen dat deze jongen NOOIT MEER IETS VAN ONZE BELASTINGCENTEN mag krijgen.

Ikzelf ben homo en fan van Steen en denk dat dat prima samen gaat. Sterker nog, ik vind Steen niet zomaar een rapper, maar één van de beste performancekunstenaars die er bestaan, en ik vind dat hij juist veel meer van onze belastingcenten moet krijgen.

Ik heb daar vijf redenen voor, hier komen ze:

Ik moet toegeven, ik ben misschien niet de meest onpartijdige persoon ter wereld om dit stukje te schrijven. Toen Steen nog een klein Steentje was, waren wij namelijk jeugdvrienden (al hebben we elkaar inmiddels zo'n tien jaar niet meer gezien). Eén van de dingen die wij leuk vonden om te doen op tienjarige leeftijd was het oprichten van een anti-paardenclub. We maakten bijvoorbeeld dit soort posters die we overal op school ophingen.

Hadden wij echt een hekel aan paarden? Nee, natuurlijk niet. Het was vooral het gedweep van de meisjes in onze klas met paarden waardoor wij besloten deze club op te richten. Hoe gepikeerder ze reageerden, hoe leuker wij het vonden. Als alle meisjes lilliputters zouden adoreren, dan waren wij een anti-lilliputter-club begonnen.

Ik denk dat de muziek van Steen uit hetzelfde idee is ontstaan. Hoe meer je gedwongen wordt iets lief en leuk te vinden, hoe groter de behoefte is om je daar tegen af te zetten. Ik geloof dat Steen net zoals hij niet echt een hekel heeft aan paarden, hij ook geen hekel heeft aan homo's. Wel denk ik dat hij er een hekel aan heeft dat je bepaalde dingen niet mag zeggen, maar daar staat hij niet alleen in: dat heb ik ook.

Mensen waren ook boos om dit acht jaar oude nummer waarin hij zegt: "Maar het meest haat ik flikkers, kanker op man, ziektedragers, met je lul in andermans anus."

Nu kan je gelijk dit zinnetje copy-pasten en op Twitter zetten, en dan weet je dat heel veel mensen moord en brand zullen schreeuwen van verontwaardiging. Maar je kan ook het hele liedje luisteren, en alles op een rijtje zetten dat in het liedje gehaat wordt.

Kijk maar, ik heb het voor je gedaan:

- mezelf
- het bloed in m'n anus
- m'n moeders en vaders
- mensen
- zwarten
- gelen
- ariërs
- racisten
- haters
- nazi's
- hoop
- licht
- iedereen
- zonneschijn
- vrijen
- samen zijn
- knuffelen
- vrouwen
- relaties opbouwen
- dikke wijven
- zachte beats
- hiphop
- Spinal
- Steen
- mc's
- de hele scene
- je vriendinnetje
- vreugde
- de regering
- geld
- hypocriete helden die zeiken over zinloos geweld
- vette mensen die blijven eten
- de openbare ruimte
- legitimatieplicht
- blanke rappers die denken dat ze Tupac zijn
- christenen
- de kerk
- je schoenen
- God
- Jezus
- de Mensheid
- de hele samenleving
- liefde

De titel van het liedje is ook Haat, en het is veel meer een ode aan het haten dan een liedje over homo's.

Want laten we eerlijk zijn, haat is ook maar een gevoelletje, geen mens is er schoon van. De enige manier om met dit gevoelletje om te gaan is om er een uitlaatklep voor te vinden: het luisteren naar de muziek van Steen bijvoorbeeld.

Steen haat alles, inclusief zichzelf. Dat hij in een ode aan de haat flikkers het meeste haat, zou voor flikkers zoals ik juist een compliment moeten zijn!

Dat vind niet alleen ik, dat vindt ook de wet. Kunstenaar Jonathan Meese is ooit eens berecht in Duitsland omdat hij tijdens een performance de Hitlergroet deed. De Hitlergroet is verboden in Duitsland, maar Meese werd vrijgesproken omdat ook de rechtbank vond dat in de context van een optreden andere dingen mogen dan als je het gewoon zomaar op straat doet. Het is daarom ook compleet anders als een ultraorthodoxe christen op de Dam oproept om homo's van flatgebouwen te duwen, dan als Steen rapt over zijn haat voor iemands lul in andermans anus.

In het filmpje hieronder zien we Jonathan Meese samen met zijn moeder, en legt hij uit waarom het belangrijk is om dat onderscheid te maken.

Dan rest de vraag, is Steen een kunstenaar? Het is in ieder geval duidelijk dat Steen een artiest is, en zonder in die oeroude strontvervelende vraag te vervallen of elke artiest ook automatisch een kunstenaar is, denk ik dat Steen in ieder geval meer kunstenaar is dan de meeste artiesten. Ik kan daar dingen voor aandragen zoals dat hij ook Rietveld Academie heeft gedaan, dat hij niet alleen rapt maar ook tekent, zowel op papier en op muren als op de huid van mensen (hij is ook tatoeëerder). Maar de belangrijkste reden is dat hij (en sorry als ik nu opeens ga klinken als een gortdroge kunsthistoricus) continu een spel speelt met de werkelijkheid. Ik ken geen enkele andere muzikant waarbij je zo erg niet weet wat nou act is en wat werkelijkheid. Je hebt bij Steen echt geen idee of hij na een optreden lekker naar huis gaat om daar in een gestreken pyjama oude Simpsons-afleveringen te kijken, of dat hij de hele nacht op blijft en al coke snuivend probeert om al zijn vrouwelijke groupies in hun oogballen te verkrachten.

We zijn het er denk ik over eens dat je als acteur alles mag zeggen, zolang mensen maar weten dat het nep is. Als Carice van Houten in Game of Thrones zegt dat ze een kind wil verbranden, dan gaan ze in de Tweede Kamer niet zeggen dat Carice van Houten oproept tot kindermishandeling. Bij Steen weten we niet wat echt is en wat niet, en dat maakt hem interessant en voor veel mensen beangstigend. Want mag je ook alles zeggen zonder duidelijk te maken dat je aan het acteren bent? En is er eigenlijk wel zo'n scherp onderscheid tussen wanneer je jezelf bent en wanneer je een act opvoert?

Het zijn vragen zonder hapklare antwoorden. En dat is precies wat kunstenaars horen te doen: dat soort vragen oproepen.

Dan wil ik ook nog zeggen dat Steen veel beter dan de homobeweging van nu weet hoe je ermee om moet gaan als ze je voor iets uitmaken. Op de dag dat de kranten kopten met "Steen de homohater", plaatste hij op zijn Instagram deze foto van een nieuwe piece die hij had gezet. Homohater, in regenboogletters. En het zou me niks verbazen als hij daar ook een shirt van gaat laten maken. Zoveel beter dan dat zure protestje voor de Melkweg.

Adopteer elk scheldwoord dat ze naar je roepen; dat is hoe de homobeweging het vroeger in elk geval deed. Draag het als een geuzennaam. Noem je me een flikker? Dan draag ik het woord met trots.

Ik heb in ieder geval geïnspireerd op Steens muziek mijn shirt met de tekst "ziektedrager, met m'n lul in andermans anus" al besteld. En dan hoop ik dat ik Steen een keer tegenkom als hij z'n homohater-shirt aanheeft, dan gaan we samen op de foto.

Het nummer gaat over de liefde, daar wil ik graag mee eindigen.