We vroegen rokers in Australië of torenhoge sigarettenprijzen eigenlijk een reet helpen

De gemiddelde prijs voor een pakje sigaretten is in Nederland de laatste jaren flink gestegen. Op het moment kun je met je trillende vingers nog wel wat euro's tussen de bank vinden om mee naar de sigarenboer te rennen, maar dat wordt in de toekomst waarschijnlijk steeds moeilijker.

Vorige week verscheen in veel Nederlandse media het bericht dat een pakje sigaretten 23 euro moet gaan kosten. Uit een onderzoek van de Universiteit Maastricht, het RIVM en het Trimbos Instituut, in opdracht van KWF Kankerbestrijding, kwam naar voren dat het percentage rokers naar 7,7% zou kelderen als de accijnzen elk jaar met 5% verhoogd worden, zodat een Nederlands pakje peuken in 2050 23 euro kost. Dat zou economisch gezien het allergunstigste scenario zijn.

Ik zit zelf al een paar maanden in Australië, waar een pakje ciggies nu al godvergeten duur is. Als je het Google vraagt is Australië zelfs het allerduurste land ter wereld als het om sigaretten gaat: ongeveer drie keer zo duur als in Nederland. En er zijn plannen om de prijzen nog verder omhoog te gooien.

Ik was benieuwd hoe Australische rokers omgaan met zulke torenhoge sigarettenprijzen, dus vroeg ik wat mensen die op de straten van Melbourne een peukje aan het roken waren of ze denken dat zulke prijzen eigenlijk een reet uitmaken, en hoe dat eigenlijk gaat met dingen als bietsen en zo.

VICE: Hoi, in Nederland kost een pakje nu nog zo'n 6 euro, maar misschien gaat dat fors omhoog. Wat betaal je hier voor een pakje sigaretten?
Sarah: Ik rook JPS, die zijn ongeveer 25 dollar [meer dan 16 euro].

Oef! Denk je dat mensen minder roken aangezien sigaretten zo duur zijn hier?
Ik werk in de horeca, dus de meeste mensen in mijn omgeving roken. Ze gaan de prijzen binnenkort opnieuw omhoog gooien, maar volgens mij maakt het niet uit hoe duur je het maakt - mensen blijven het toch wel kopen.

Stappen mensen dan niet over op alternatieven?
Wat wel opvalt is dat bijna iedereen hier shag rookt. Ik kom zelf uit Canada en daar is shag voor boeren, zwervers en junks.

Hoe zit het met sigaretten bietsen?
In mijn geval is dat lastig. Ik rook zelf alleen sigaretten, dus als je dan om een sigaret vraagt en iemand geeft je een pakje shag, dan ben je ook meteen weer zo'n enorme lul als je dat dan weer niet hoeft. Andersom bieden mensen vaak geld aan als ze om een sigaret vragen.

Juist ja, ben jij minder gaan roken?
Nee, ik rook veel. In Canada kon ik vaak nog wel wat losse munten bij elkaar schrapen, maar hier heb ik al regelmatig besloten om van mijn laatste 25 dollar sigaretten te kopen, in plaats van eten. En dan krijg je ook nog eens altijd die kankervoet.

Pardon?
Ja, dit dus:

VICE: Hallo, hoe gaan mensen hier om met de hoge accijnzen op tabak?
Sammy: Het is allemaal nogal relatief. Ik heb net een tijdje ergens in Nieuw-Zeeland gewoond waar de prijzen nog veel hoger liggen [werk je stats bij, Google!], dus nu ik weer terug ben in Australië is het alsof alle sigaretten hier in de aanbieding zijn. Je betaalt nu 30 dollar voor een pak shag; best prima eigenlijk.

Biets jij?
Ik heb echt een hekel aan bietsen, omdat je dan zo'n typische gierige klootzak bent.

Zorgen de hoge prijzen ervoor dat mensen minder roken?
Ik denk niet dat de overheid veel kan veranderen aan mensen hun verslaving. Hoge prijzen of plain-packaging [het verbod op pakjes met logo's of vrolijke kleuren] hebben naar mijn idee niet veel impact gehad hier.

VICE: Hallo, het is hier nogal duur om te roken he? Maar jij bent altijd stug doorgegaan?
Grace: Ja, voor stoppen is het al lang te laat. Anders was ik al gestopt op het moment dat een pakje shag 30 dollar ging kosten.

Denk je dat mensen hier minder roken, door de gestoorde prijzen?
Nee, we worden alleen bozer op elkaar en mensen bietsen vaker peuken.

Waarom?
Omdat het zo duur is koop je het minder vaak en is één persoon in de groep de lul. Hoe duurder het is, des te gieriger mensen worden. En dat leidt weer snel tot woede. Als je iemand een van je dure sigaretten geeft, en diegene steekt hem vervolgens verkeerd om aan, met z'n lamme bek, dan is dat hetzelfde als iemand die twee dollar uit je portemonnee pakt en op de grond gooit.

Ah, zijn er hier andere regels als het gaat om bietsen, dan bijvoorbeeld in Nederland, waar een pakje nu nog zes euro kost?
De meeste mensen roken hier shag, ikzelf ook. Het irritante daaraan is wel dat als je in de kroeg staat mensen niet om een sigaret vragen, maar in je oor schreeuwen: 'HE MAN KAN JIJ ER EENTJE VOOR ME DRAAIEN?' Fuck off.

VICE: Zeg, denk jij dat mensen minder roken als sigaretten duurder maakt?
Jackson: Ik weet het niet, de prijs is maar een van de vele dingen die slecht zijn aan roken. Als al die andere dingen, zoals kanker, mensen niet afschrikken, dan zal een paar dollar meer ook niet echt uitmaken.

Voor jou ook niet?
Heel eerlijk gezegd biets ik meestal peuken. Vorige week werd ik nog verrot gescholden door een van m'n vrienden, omdat ik zelf nooit sigaretten heb. Best raar eigenlijk he?

Je kan toch niet altijd alleen maar bietsen?
Ik rook sinds een jaar eigenlijk alleen nog maar als ik drink, dus over het algemeen rook ik dan met mijn vrienden mee. Ik was eigenlijk al helemaal vergeten hoe duur het is, wat misschien wel betekent dat ik lang zelf geen pakje meer heb gekocht.

VICE: Hoi, hoe gaan Australiërs om met de kokend dure prijzen hier?
Jason: Ik denk dat mensen een stuk gieriger omgaan met hun sigaretten. En je zoekt manieren om aan goedkopere peuken te komen. Twee weken geleden was ik in Bali en toen heb ik twee sloffen meegesmokkeld. Maar goed, uiteindelijk betekent dat gewoon dat je meer gaat roken.

Doen veel mensen dat?
Ja, je hoort vaak dat mensen sigaretten meenemen uit het buitenland en die dan hier uitdelen of verkopen aan hun vrienden. Zelfs als je de sigaretten declareert bij de douane ben je alsnog goedkoper uit dan wanneer je ze hier koopt!

Gedoe, zeg.
Je hebt hier ook in Chinatown een soort zwarte markt, waar rijke Aziatische jongeren naartoe gaan om sigaretten te kopen met een merk erop. Alle sigarettenpakjes hier zien er, ongeacht het merk, hetzelfde uit, dus ze betalen dan extra om een pakje met 'Lucky Strike' erop te hebben. Bizar he?

VICE: Ha! Hoe gaan jullie hier nou om met de hoge sigarettenprijzen?
Rocheleh: Ik rookte ongeveer drie pakjes per week, maar ik ben een paar jaar geleden gestopt, mede door de hoge prijzen. Zelfs als je maar drie pakjes per week koopt zit je toch al weer op 70 a 80 dollar per week.

Dat loopt in de papieren, ja.
Ik was een tijdje terug in Japan, waar een pakje een paar dollar kost, dus dan gooit iedereen tijdens het drinken gewoon z'n peuken op tafel. Als je hier de barman om een sigaretje vraagt, en die zegt: 'leef je uit', als hij z'n pakje op tafel gooit, dan zijn mensen gierig genoeg om dat pakje binnen een half uur leeg te roken.

Maar het helpt dus wel, denk jij?
Voor mensen die veel roken zal het niet veel verschil maken; mensen die alleen roken als ze bezopen in de kroeg staan gaan niet hun laatste 25 dollar uitgeven aan sigaretten, als je daar ook nog een paar biertjes van kan halen.

Juist!
De overheid hier voert sowieso een snoeihard antirookbeleid. Ik werk in een slijterij en je krijgt echt belachelijk hoge boetes als je sigaretten verkoopt die zichtbaar zijn als je de winkel in loopt. Dat mag niet. En een paar jaar geleden was ik in Polen en toen zag ik een enorme advertentie voor sigaretten. Het was bijna shockerend om dat te zien, want dat zou hier echt totaal onmogelijk zijn.

Stappen mensen over op alternatieven, door de hoge prijzen?
Vaste rokers roken voornamelijk shag, en hier in Fitzroy (in het noorden van Melbourne) is het vooral super hip om een snor te hebben en met een vaporizer aan te komen zetten.

Oké! Lees ook: Ik ben gestopt met roken dankzij LSD

Ik probeerde supergezond te leven zonder te stoppen met roken

Ik probeerde cafeïne te roken en dat was verschrikkelijk

Like als de wiedeweerga VICE Nederland om niks te missen van alles wat we maken: