Waarom houdt Martin Shkreli niet gewoon z'n mond?

FYI.

This story is over 5 years old.

Stuff

Waarom houdt Martin Shkreli niet gewoon z'n mond?

"Je gaat niemand vinden die zegt: 'O, die gast heeft me belazerd.' Dat is niet gebeurd."

Martin Shkreli denkt dat hij zich prima zal kunnen redden in de gevangenis.

Hij is er al een keer geweest, vlak nadat hij op een rustige decemberochtend uit bed werd gesleurd door FBI-agenten die hem meenamen op verdenking van fraude. Maar hij omschrijft de ervaring zoals hij vrijwel alles omschrijft: Shkreli heeft altijd een streepje voor. Hij vertelt zelfs vrolijk over het moment dat een van de agenten hem in zijn appartement in Midtown Manhattan vroeg welke schoenen hij aan wilde voordat hij naar buiten zou worden geleid, waar een hele rits cameraploegen hem stond op te wachten.

Advertentie

"Toen ik deze aanwees had de agent zoiets van: 'Goede keuze'," zegt Shkreli terwijl hij naar een paar donkerbruine bordeelsluipers wijst.

En toen hij naar het federale gerechtsgebouw in Brooklyn werd gebracht? "Ik kreeg mijn eigen cel, terwijl er iets van tien gasten in de andere cel zaten," zegt hij. "Ik was net de koning."

Met zijn 1 meter 73, de lichaamsbouw van een professionele League of Legends-speler en een handdruk zo slap dat-ie bijna niet telt als lichamelijk contact, is het moeilijk om te geloven dat iemand als Shkreli niet bang is om in de bak te belanden. Maar als iemand zich achter tralies zou kunnen redden puur op basis van bullshit en bluf is het Martin Shkreli wel.

"Deze gevangenissen hebben wel wat weg van een universiteitscampus," zegt hij, om tenminste één van ons gerust te stellen.

Shkreli's appartement ziet er ook uit als een studentenkamer. Ondanks dat hij 32 is, oogt zijn kamer als die van een vrijgezelle twintiger: IKEA-meubels, gitaren, een Xbox 360 en een computer waar hij iedere dag livestreams mee opneemt. De boekenplanken staan vol met dingen die je van een rechts georiënteerde student zou verwachten: The Prince, Wine for Dummies, Ender's Game, en een samenvatting van het werk van Ayn Rand. Maar waar een gewone student een goedkope Picassoposter van acht euro zou kopen, heeft Shkreli een echte Picasso aan zijn muur hangen.

Voor het najaar van vorig jaar was Shkreli nog niemand. Ja, hij had wel de hoogte- en dieptepunten gekend die je kan verwachten van een financieel wonderkind. Maar hij werd pas een bekende naam toen zijn bedrijf Turing Pharmaceuticals afgelopen zomer het patent op het medicijn Daraprim kocht en de prijs met meer dan vijfduizend procent verhoogde. Daraprim is een behandeling voor toxoplasmose, een ziekte die zowel bij aids- en kankerpatiënten als bij zwangere vrouwen kan voorkomen. Met de plotselinge prijsverhoging joeg hij heel Amerika – inclusief de democratische presidentskandidaten – tegen zich in het harnas. Toen bekend werd dat hij de mysterieuze koper was van het enige exemplaar van het nieuwste Wu-Tang Clan-album, haalde hij zich ook nog de woede op de hals van de grote groep Amerikanen die niet zoveel geeft om farmaceutische prijsstijgingen maar wel van hiphop houdt. Toen hij zei dat hij nog niet de moeite had genomen om naar zijn twee miljoen dollar kostende album te luisteren, begon hij steeds meer weg te hebben van een superschurk uit een stripverhaal.

Advertentie

"Je gaat niemand vinden die zegt: 'O, die gast heeft me belazerd.' Dat is niet gebeurd." – Martin Shkreli

De media begonnen ieder detail van het leven van de onpopulaire "pharma bro" te volgen. De Washington Post publiceerde een verhaal van een vrouw die op een Tinderdate met Shkreli was geweest; Gawker analyseerde een van zijn laatste livestreams voor zijn arrestatie; en Vanity Fair noemde hem de "meest zichtbare schurk van Wall Street."

Tegen december liep het aantal beschuldigingen tegen Shkreli en het aantal mensen die blijkbaar onenigheid met hem hadden de spuigaten uit. Een ex-vriendin zei dat hij haar tienduizend dollar had geboden om haar nog één keer oraal te mogen bevredigen. Bernie Sanders wees een campagnedonatie af, Donald Trump noemde hem een "verwend nest" en rapper Ghostface Killah slingerde een hele rits verwensingen naar zijn hoofd via Twitter.

Er waren dus genoeg mensen die met een grijns op hun gezicht toekeken toen de opportunistische hiphopliefhebber beschuldigd werd van oplichting. De openbare aanklagers beweren dat Shkreli tegen zijn investeerders heeft gelogen over de hoogte van het rendement, nadat hij een slechte investering had gedaan. Vervolgens heeft hij ze terugbetaald in Retrophin-aandelen door ze aan te nemen als consultants. Nu bereidt Shkreli zich voor op het proces, terwijl hij de negatieve gevolgen van zijn imago als de grootste slechterik van Amerika probeert in te perken.

Advertentie

Shkreli vertelt me dat hij spijt heeft dat hij altijd een "personage" heeft gespeeld op tv en Twitter. Ook zegt hij dat het verhogen van de medicijnenprijzen meer impact heeft op verzekeringsmaatschappijen dan op patiënten. Hij wil overduidelijk graag gezien worden als een held, maar tegelijkertijd beseft hij zich ook dat de schurk van het verhaal meer aandacht krijgen. En aandacht is iets waar hij wanhopig naar verlangt.

"Een goede slechterik is de mooiste rol die er bestaat," zegt hij.

Shkreli is gek op Amerikaans worstelen. Het is veelzeggend dat zijn favoriete worstelaar Damien Sandow is, een elitair personage dat zich voordoet als een academicus, de microfoon vasthoudt alsof het een glas wijn is, en een move heeft hij de Cubito Aeque noemt– Latijn voor "de elleboog van minachting."

"Iedereen joelt hem uit, maar hij wandelt gewoon het publiek in. Dat vind ik pas geweldig," zegt Shkreli.

Hij blijft erbij dat hij nu eenmaal een slechte reputatie heeft, maar dat de politie niemand zal vinden die echt slachtoffer is geworden van zijn zakelijke praktijken. "De overheid wil een klein oud vrouwtje zien, dat in de rechtszaal zit te huilen. Dat zie je altijd bij piramidespelen en dat soort dingen," zegt hij. "Je gaat niemand vinden die zegt: 'O, die gast heeft me belazerd.' Dat is niet gebeurd," voegt hij eraan toe.

Hij zegt dat de mogelijke misleiding over de waarde van zijn fonds voortkwam uit een combinatie van salesmanship en zijn behoefte om cool te zijn. "Ik moest en zou de big shot zijn. En als ik kan zeggen dat mijn fonds vijf miljoen waard is of dertig miljoen, en het is allebei min of meer waar, dan kies is natuurlijk voor dertig miljoen. Ik wilde indruk maken, en daar heb ik nu spijt van."

Advertentie

Er staat hem een mogelijke celstraf van twintig jaar te wachten, maar zelf verwacht hij niet meer dan twee jaar te zitten. Hij beweert dat geen van zijn investeerders geld heeft verloren. En het kan geen kwaad om "miljoenen te besteden om de jury in Brooklyn om te kopen," grapt hij.

Maar als hij dan toch de gevangenis in moet, gaat hij het online streamen het meest missen.

"Eerlijk, als gevangenissen over internet zouden beschikken zou ik me nergens druk om maken," zegt hij. "Maar ik denk niet dat ze je laten rotzooien op het internet."

Alle foto's door Bobby Viteri

Martin Shkreli leidde een heel ander leven voordat hij een big shot werd. Hij is opgegroeid in Sheepshead Bay in Brooklyn, als zoon van Montenegrijnse immigranten die na een gearrangeerd huwelijk naar Amerika zijn verhuisd. Ze werkten als conciërges en hadden moeite om hun vier kinderen te onderhouden, met name Shkreli's jongere broer. Hij is 28 jaar en lijdt aan een behandeling-resistente vorm van depressie, zo ernstig dat hij nauwelijks zijn eigen veters kan strikken. Shkreli's ouders wilden hier verder niks over kwijt.

"Ik kom uit een heel arm gezin, maar in die tijd wist ik niet eens dat we arm waren." Hij vertelt me over de filet mignon, kreeft en bloemkool van restaurant Capital Grille in Midtown, waar het personeel hem inmiddels bij zijn voornaam noemt. "Ik dacht dat we rijk waren. Ik had geen idee wat Manhattan was."

Hij is altijd slim geweest, zo slim dat zijn ouders kleine Martin op verjaardagen vaak vroegen om Uncle Tom's Cabin voor te lezen aan verbaasde familieleden, puur als opschepperij. Hij gooide hoge ogen op de Hunter College High School, een van de meer prestigieuze (en selectieve) openbare scholen in de stad. "Het was geen typische middelbare school," herinnert een oud-klasgenoot zich. "We hadden niet echt kliekjes; geen sportfanaten, coole gasten en nerds."

Advertentie

Als een echte liefhebber van cijfertjes, nam Shkreli altijd de sportpagina van de New York Post door, waarbij hij de wedstrijduitslagen en softbalstatistieken uit zijn hoofd leerde. Later stapte hij over op de beurspagina, en verdiepte hij zich in de aandelenkoers. Shkreli vertelt dat hij als tiener al zo'n reputatie als beurskenner had dat als hij bij een meisje thuis langsging, hij altijd staande gehouden werd door haar vader – voor wat beleggingstips.

Shkreli spijbelde om "met meisjes te chillen, te basketballen en gitaar te spelen."

Hij had ook andere interesses zoals gamen, schaken, en muziek maken in het punkbandje Coney Island Whitefish, dat vernoemd was naar een nummer van Joan Jett. Shkreli spijbelde om "met meisjes te chillen, te basketballen en gitaar te spelen." Een voormalig mede-bandlid omschrijft hem als een grappige luiwammes met weinig vrienden. Financiën waren altijd al zijn sterkste punt.

Shkreli werkte vier jaar lang voor Jim Cramer, die later een bekende tv-ster werd als beleggingsexpert bij het programma Mad Money , maar ook een eigen hedgefonds runde. Nadat hij zijn diploma haalde aan Baruch College ging Shkreli aan de slag bij de firma Intrepid Capital.

"Ze gingen veel uit, vooral naar van die ballententen in Murray Hill," vertelt een ex-vriendin van Shkreli. "Ze deden alsof ze heel wat waren."

Een aantal jaar later richtte Shkreli zijn eerste hedgefonds op: Elea Capital Management. Na een gefaalde belegging in 2007, verloor het fonds een hele hoop geld, en bleef hij achter met een schuld van 2,3 miljoen dollar. Hij ging weer bij zijn ouders wonen en begon opnieuw. Gelukkig voor Shkreli ging Lehman Brothers ten onder voordat ze het geld konden terugvragen, zegt hij, wat hem de kans gaf om in 2008 – in de nasleep van de financiële crisis – weer aan de slag te gaan met MSMB Capital.

Advertentie

Voor zijn nieuwe project had hij mensen nodig die veel ouder waren dan hij maar hem hun geld durfden toe te vertrouwen. Maar Shkreli is er verrassend goed in om mensen voor zich in te nemen. Hij zette zijn atheïsme opzij en ging naar gebedsgroepen en bijbelgroepen in Texas. Ook verscheen hij een keertje bij een JP Morgan-congres, waar hij Al Mann, een miljardair wiens bedrijf intrananale insuline ontwikkelt, luidkeels uitdaagde. "De oude man werd zo woedend dat hij Martin probeerde aan te vallen," herinnert een oude vriend zich. "Ze moesten uit elkaar gehaald worden." De stunt pakte goed uit: iedereen wist in een klap wie dat jochie was die het gewaagd had om een businessgigant uit te dagen.

Ook zijn jonge leeftijd werkte in zijn voordeel. "In de wereld van hedgefondsen word je op je 35 e al als oud beschouwd," vertelt iemand die bij MSMB werkte.

De basisstrategie van Shkreli was om short te gaan op biotechaandelen, terwijl hij tegelijkertijd diezelfde bedrijven zwart maakte op de financiële website Seeking Alpha. In februari van 2011 probeerde hij dat te doen bij het bedrijf Orexigon Therapeutics en verloor hij meer dan zeven miljoen dollar, wat voor hem een "grote, grote ramp" was.

Zijn reputatie kreeg nog een deuk in juli van 2012, toen de waakhond Citizens for Responsibility and Ethics in Washington (CREW) het ministerie van Justitie vroeg om naar zijn online capriolen te kijken. De directeur van CREW, Melanie Sloan, zei toen dat Shkreli "het belangrijker leek te vinden om zijn eigen zakken te vullen dan om baanbrekende medische vooruitgang te bevorderen."

Advertentie

Shkreli ontkent dat, en zegt dat de geschiedenis van psychische problemen in zijn familie de reden is dat hij in de farmaceutische industrie is gaan werken. Het verlangen om mensen te genezen was volgens Shkreli de reden dat hij van het shorten van biotechbedrijven overstapte naar het beheren van Retrophin. In plaats van een handjevol miljonairs nog rijker te maken door geld rond te schuiven op de beurs, zou hij zeldzame genetische ziekten gaan genezen.

"Als er iemand rijk zou moeten worden, is het wel de vent die een stervend kind helpt."

De nieuwe onderneming van Shkreli was een succes, maar de raad van bestuur ontsloeg hem als CEO in september van 2014. In december van dat jaar liepen er twee rechtszaken tegen hem. Een man beweerde dat Shkreli zijn eigen aandelen in het bedrijf kocht en verkocht in strijd met de regels van de Securities and Exchange Commission (SEC), en een groep investeerders beweerde dat hij "onregelmatigheden met aandelen" beging, door beleggers in MSMB terug te betalen met geld van Retrophin. De eerste zaak werd binnen een maand verworpen, maar de tweede is nog steeds aan de gang en lijkt erg op de federale aanklacht. Shrekli wordt ervan beschuldigd dat hij gelogen heeft tegen de SEC, en dat hij verklaarde dat er 2,6 miljoen dollar in de schatkist van MSMB Capital zat, terwijl in feite het fonds bijna leeg was.

Terwijl dit allemaal aan de gang was, onthulde Shkreli zijn volgende onderneming, Turing Pharmaceuticals, in februari van 2015. Het bedrijf werd gelanceerd met drie geneesmiddelen dat het had overgenomen van Retrophin: een neusspray met ketamine voor depressies die niet reageren op andere behandelingen, een intranasale spray met het hormoon dat vrijkomt tijdens een orgasme om nabloedingen na een bevalling te beperken, en een geneesmiddel voor de behandeling van een te hoge bloeddruk. In augustus verwierf het bedrijf Daraprim, het medicijn dat wordt gebruikt om toxoplasmose te behandelen, voor 65 miljoen dollar. Meteen werd de prijs van een pil van 13,50 dollar naar 750 dollar verhoogd – waarover Shkreli zei dat het noodzakelijk was om winst te maken, ook al sterven er elk jaar honderden Amerikanen aan de ziekte.

Advertentie

Aan de ene kant kan Shkreli poëtisch zijn, zoals hij bij mij deed, over het "raadsel van de geneeskunde" en zijn verlangen om mensen te helpen. Aan de andere kant vertelde hij aan Vanity Fair dat hij overstapte naar biotechnologie omdat hedgefondsen niet lucratief genoeg waren. Het is hetzelfde wereldbeeld dat hem ertoe bewoog om te overwegen de borgsom van twee miljoen dollar voor de gevangengenomen MC Bobby Shmurda te betalen, maar alleen als de Rikers Island-gevangene in ruil daarvoor een aantal nummers voor hem opnam. Shkreli wil mensen helpen, maar dan wel op een manier waar hij zelf ook beter van wordt.

Of zoals hij het zelf zegt: "Weet je, als er iemand rijk zou moeten worden, is het wel de vent die een stervend kind helpt."

David Kimberlin had een maand om aan Daraprim te komen. Zijn patiënt, een zwangere vrouw besmet met toxoplasmose, zou in september bevallen. Maar in augustus kwam de 52-jarige arts die bij de Universiteit van Alabama werkt erachter dat de prijs van het medicijn omhoog was gegaan: een behandeling die normaal gesproken 54 dollar per maand kostte, kostte nu minimaal 3000 dollar. Baby's die met toxoplasmose worden geboren moeten ongeveer een jaar lang behandeld worden, waardoor de totale kosten van de behandeling tot zeventigduizend dollar kunnen oplopen. Gelukkig kon hij bij een andere apotheek nog een lading Daraprim vinden voor de oude prijs – een mazzeltje dat volgens Kimberlin het leven van de baby heeft gered.

Advertentie

Aangezien er meer van dit soort verhalen de ronde deden, stuurde de HIV Medicine Association een brief naar Turing. "De kosten zijn niet te rechtvaardigen voor de medisch kwetsbare patiëntenpopulatie die behoefte heeft aan deze medicatie, en de situatie is onhoudbaar voor de gezondheidszorg," valt er te lezen.

"Het is eerlijk gezegd niet iets wat we normaal gesproken doen," zegt Andrea Weddle, de directeur van de Association, over het besluit om rechtstreeks een beroep te doen op het bedrijf. "Maar dit greep ons heel erg aan." Turing reageerde met een brief waarin beweerd wordt dat veel patiënten Daraprim voor een prikkie krijgen en dat "het waarborgen van de toegang van patiënten tot Daraprim uitermate belangrijk voor ons is."

"Het zei niet veel," zegt Weddle over het antwoord, dat werd ondertekend door Nancy Retzlaff, commercieel directeur van Turing. Toen de organisatie zich realiseerde dat Shkreli niet zou ingaan op verzoeken om de prijs te verlagen, werd er een blog en een e-maillijst opgericht, waar dokters zich konden melden als ze problemen hadden met het verkrijgen van Daraprim. Dinsdag vertelde Weddle me dat ze veertig reacties uit tenminste 21 staten had ontvangen. Er zitten anekdotes van artsen bij die noodgedwongen alternatieve behandelingen voor de patiënten moesten zoeken, geen kliniek konden vinden die de patiënten wilde hebben, en zelfs patiënten naar Canada moesten sturen om zich daar te laten behandelen.

Advertentie

In een bijzonder verontrustend geval vertelde een vrouwelijke arts dat Walgreens – de enige plek die het geneesmiddel verkoopt – niet open was in het weekend. Op maandag en dinsdag belde ze elke dag zes keer, maar lukte het haar niet om een medewerker aan de lijn te krijgen. Toen ze uiteindelijk toch een mens aan de lijn kreeg, zei die tegen haar dat hij de patiënt wilde spreken – die inmiddels niet meer kon praten door de toxoplasmose. Uiteindelijk lukte het de arts toch om het medicijn te krijgen, maar het proces dat ze moest doorlopen om het te krijgen was onnodig ingewikkeld.

"Ik heb letterlijk alles gedaan wat iemand kan doen om haar medicijn zo snel mogelijk te krijgen, en het duurde vierenhalve dag," schreef ze. "We betalen 750 dollar per pil, dus je zou denken dat Walgreens het zich kan veroorloven om in het weekend open te blijven. Vooral omdat het de enige distributeur van dit cruciale medicijn is."

Het siert Shkreli dat hij op het blog zijn mobiele nummer achterliet en iedereen instrueerde dat ze hem konden bellen als ze moeilijkheden hadden om Daraprim te verkrijgen. In de tijd die we samen doorbrengen, vertelt hij me – heel vaak – dat hij de pil gratis weggeeft aan iedereen die het niet kan betalen. Maar de patiënten die lijden aan toxoplasmose zeggen dat het proces om het medicijn gratis te krijgen te ingewikkeld is voor degenen die kampen met de desoriënterende ziekte die onevenredig veel voorkomt onder daklozen en arme mensen.

Advertentie

"Het is veel moeilijker dan een gemiddeld persoon zou denken," zegt Abigail Schanfield, een 24-jarige uit Minneapolis die in oktober een hersenoperatie heeft ondergaan en als kind werd gediagnosticeerd met aangeboren toxoplasmose. "Als je het niet kan betalen, moet je allerlei papierwerk invullen om het gratis te krijgen, en dat is echt een hele hoop gedoe."

De prijsverhoging van Turing laat een bredere – verontrustende – trend zien in de medicijnenmarkt, die de aandacht heeft getrokken van de beide huizen van het Amerikaanse Congres.

In Amerika is het normaal gesproken zo dat als je een medicijn ontwikkelt, je twintig jaar lang de rechten bezit. Daarna mogen andere bedrijven generieke versies van jouw medicijn maken, waardoor de prijzen naar beneden gaan en voorheen zeldzame behandelingen betaalbaar worden. Dat is het idee. Het probleem is dat in de laatste vijf tot tien jaar de bedrijven die generieke geneesmiddelen maken zijn samengevoegd tot grotere bedrijven, die minder snel investeren in het maken van producten die niet door veel patiënten worden gebruikt – en dus niet veel inkomsten genereren.

"Je kan niet een groot bedrijf zijn dat honderden verschillende medicijnen maakt," zegt Gerard Anderson, directeur van het Center for Hospital Finance and Management van het John Hopkins-ziekenhuis. "Voor een bedrijf van tien miljard is het niet logisch om producten van tien miljoen te maken. Je kunt niet duizend verschillende producten maken en die allemaal beheren." Ondertussen kunnen de kleinere bedrijven het zich niet veroorloven om te investeren in de ontwikkeling van medicijnen die niet een hoop geld opleveren.

Advertentie

In de afgelopen jaren realiseerden een handvol gespecialiseerde farmaceutische bedrijven zich dat ze enorme winst konden maken met geneesmiddelen die nauwelijks gebruikt worden, geen generieke concurrenten hebben en die waarschijnlijk ook niet zullen krijgen. Daarna kunnen ze de prijzen van deze medicijnen enorm opkrikken, dankzij hun monopolie. Barry Werth, schrijver en expert op het gebied van biotechnologie, zegt dat dit moment in de geschiedenis van geneesmiddelen "even uniek is als het feit dat Donald Trump de leidende Republikeinse kandidaat voor het presidentschap is."

Er zijn verschillende afschuwelijke voorbeelden te vinden van deze gang van zaken, die niets te maken hebben met Martin Shkreli. De aanpak werd uitgevonden door het bedrijf Valeant, dat vijf jaar lang verlies maakte, totdat een adviseur in 2007 tegen de directeuren van het bedrijf zei dat een te groot deel van de omzet (20 procent) aan onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen werd gespendeerd. Deze consultant, J. Michael Pearson, stelde voor dat er in dat budget moest worden gesneden, omdat het rendement op het maken van nieuwe medicijnen te laag was. Het jaar daarop werd Pearson de directeur van het bedrijf, en maakte hij er een buitengewoon winstgevende onderneming van. Dat deed hij door de wetenschappers te ontslaan en de prijzen van de beproefde drugs op te krikken. Tussen 2009 en 2015 verhoogde Valeant de prijs van een geneesmiddel voor de behandeling van kanker in de T-cellen van de huid van €1,55 naar €27,90.

Advertentie

Andere bedrijven volgden. Rodelis Therapeutics verhoogde de prijs van een geneesmiddel voor tuberculose met 2600 procent in augustus, en in diezelfde maand kocht Turing Daraprim en verhoogde de prijs met 5000 procent.

Rodelis draaide de prijsverhoging terug in september, na publieke verontwaardiging. Shkreli zei in november dat hij hetzelfde zou doen, maar kwam daarop terug. Zijn argument is nu dat hij het geld in onderzoek en ontwikkeling steekt, om een veiligere versie van Daraprim te maken, hoewel het medicijn niet is bijgewerkt sinds het in 1953 door de Food and Drug Administration werd goedgekeurd. In november leidde hij een groep die het meerderheidsbelang in een ander bedrijf, KaloBios, kocht. Daarna kondigde hij de plannen aan om de prijs van een geneesmiddel tegen de ziekte van Chagas, een andere parasitaire ziekte, te verhogen.

"Martin is degene die dit allemaal mogelijk maakt," zegt Stephen Thomas, een hogere wetenschapper en "medicijnenuitvinder" (zoals Shkreli hem noemt) bij Turing. "Wij praten met de vooraanstaande wetenschappers – mensen die hun hele leven aan één ziekte hebben gewijd. Als we hen vertellen wat we doen worden ze helemaal gek. Geen enkel ander bedrijf werkt met deze ziektes en de patiënten hebben geen medicijnen, geen hoop – en wij doen het werk." (Thomas merkt op dat hij eerder deze maand de uitslag had teruggekregen van een nieuwe verbinding die hij had uitgevonden om toxoplasmose te behandelen, zonder dat patiënten ziek worden van de behandeling.)

Advertentie

"Hij zou veel beter roulette kunnen spelen in het casino, dan roepen dat hij goed bezig is voor de volksgezondheid."

Turing heeft nog geen nieuwe medicijnen op de markt gebracht, maar er zijn niet veel biotechbedrijven die hun geld verdienen door de prijzen op te schroeven die zo hun best doen als zij. In oktober was het onderzoeks- en ontwikkelingsbudget van Valeant gelijk aan slechts drie procent van de verkoop. Shkreli heeft gezegd dat hij de meerderheid van de inkomsten (zestig procent) zal besteden aan het ontwikkelen van nieuwe medicatie, en dat zijn bedrijf daardoor veel geld verliest.

Toch zijn veel experts hier sceptisch over. Zij wijzen erop dat er een kleine kans is dat een medicijn in de vroege stadia van een klinische studie al slaagt, en dat het meestal ongeveer tien jaar duurt voordat een nieuwe studie iets oplevert.

Voordat je levens kan gaan redden heb je dus meer dan genoeg tijd om winst te maken door de prijs van je producten op te schroeven.

"Dat is de draai die hij er nu aan geeft, en dat wordt totaal gedreven door Wall Street," zegt Werth. "Hij was zelfverzekerd genoeg om indruk te maken op investeerders en heel veel geld te verdienen. Dit is een gast die z'n centen verdiende door biotechbedrijven te shorten, wat nogal makkelijk is, omdat zoveel daarvan falen. Hij zou veel beter roulette kunnen spelen in het casino, dan roepen dat hij goed bezig is voor de volksgezondheid."

Advertentie

Werth is niet de enige die denkt dat de farmaceutische industrie een Wall Street-mentaliteit heeft gekregen. Op 9 december leidden de Amerikaanse senators Claire McCaskill en Susan Collins een onderzoek naar deze trend, waarbij de laatste opmerkte dat bedrijven als Valeant, Retrophin, Rodelis en Turing "meer op hedgefondsen dan op farmaceutische bedrijven lijken." En hoewel dat in het geval van Valeant al jaren het geval is, is Shkreli nu het gezicht hiervan geworden. Senator McCaskill noemde Shkreli tijdens de hoorzitting "Meneer Wu-Tang". De minachting was duidelijk in haar stem te horen.

"Je kan wegkomen met enorme prijsverhogingen als je het slim aanpakt," zegt Werth. "Als hij de prijs dertig keer zo hoog had gemaakt in plaats van vijfduizend keer, was hij ermee weggekomen."

Tegenwoordig blijft Shkreli grotendeels binnen een straal van een paar honderd meter rond zijn appartement in Manhattan. Terwijl we langs het hoofdkantoor van Pfizer lopen, vertelt hij me dat hij vroeger basketballen tegen de gevel gooide en vaak ruzie kreeg met de beveiligers van Pfizer, en dat zijn haat voor Big Pharma de inspiratie was voor zijn kleinere farmaceutische bedrijf – de miljonair als de underdog.

"Ik heb er geen probleem mee om nu daar binnen te stappen en ze uit te schelden," zegt hij. "Grote farmaceutische bedrijven snappen niet hoe de echte wereld werkt. Ze runnen de bedrijven voor zichzelf, en als ze medicijnen ontwikkelen, dan is dat een toevallige bijkomstigheid. Het is onze heilige missie om geweldige medicijnen te maken. En wat we met Daraprim deden is wat het is. Uiteindelijk komt het erop neer dat onze bedoelingen en ons hart op de goede plek zit."

Hij draagt een bandshirt waarop "Google Chemtrails" staat, een spijkerbroek van Armani die van zijn magere heupen afzakt, en een dun trainingsjasje, ondanks dat het onder het vriespunt is. Shkreli lijkt grotendeels niet herkend te worden door de zakenmannen en toeristen die over de stoep zwermen, hoewel een man wel even stopt om "Free Shkreli!" te roepen.

"Ik ben niet alleen de hiel van de muziekwereld," zegt hij. "Ik wil de hiel van de wereld zijn."

We gaan terug naar zijn appartement, waar hij een magnumfles Bordeaux opent die volgens hem zo'n veertienduizend euro kostte. Hij rolt rond op zijn hoverboard terwijl hij slokjes à 110 euro neemt. Nadat ik een rampzalige poging doe op het hoverboard, waarbij ik omval en hem per ongeluk een klap in zijn gezicht geeft, gaan we zitten en praten we over zijn dagelijkse routine. Hij is niet langer de ceo van Turing (maar wel nog de eigenaar) en werd ontslagen als het hoofd van KaloBios. Wat doet hij in godsnaam nu de hele dag?

Shkreli zegt dat hij naar kantoor gaat, schaakt, wetenschappelijke boeken leest, en meestal in zijn appartement, of in zijn kantoor, of op zijn livestream te vinden is. Vanwege de aankomende rechtszaak mag hij niet verder reizen dan Westchester County – waar hij oud en nieuw vierde met vrienden – en hij gaat niet vaak naar huis in Brooklyn. Het album van Wu-Tang speelt op de achtergrond. Shkreli zegt dat hij er vaak naar verlangt om de plaat kapot te maken, maar er ook vaak aan denkt om de plaat ergens op een afgelegen plek te verstoppen, zodat mensen een spirituele queeste moeten afleggen om ernaar te kunnen luisteren. "Ik ben niet alleen de hiel van de muziekwereld," zegt hij. "Ik wil de hiel van de wereld zijn."

Hij vertelt me ook dat hoewel de fraudeaanklacht niets te maken heeft met zijn werk bij Turing – en dat het onderzoek van de federale overheid al begon voordat Shkreli een bekende naam werd. Hij zegt er zeker van te zijn dat alle negatieve aandacht die hij vorig jaar kreeg de reden was dat de gloednieuwe federale aanklager Robert Capers hem koos als zijn eerste zaak.

"Dit is hun fucking kans om in de spotlight te staan," zegt Shkreli over de federale agenten die hem oppakten. "Dit is hun kans om zich te profileren als een soort rocksterren, of wat dan ook." Hij zegt dat zijn bedrijfje geen piramidespel was, omdat de mensen die hij terugbetaalde met aandelen in Retrophin daar winst uit maakten: "Het komt erop neer dat mensen mogelijk misleid werden om heel veel geld te verdienen."

Hij heeft ook weinig op met de congresleden die hem vroegen om een verklaring af te leggen voor hun onderzoekscommissie naar prijsverhogingen in de farmaceutische industrie, tijdens een hoorzitting die deze week zou plaatsvinden, maar werd uitgesteld nadat een sneeuwstorm New York lamlegde. "Politici worden verkozen als ze schurken aanpakken," zegt Shkreli. "En iemand heeft nu gezegd: 'Dit is de schurk, daarom moet ik deze gast aanpakken.'"

Hoewel hij dankzij de sneeuw – die met tonnen uit de hemel viel – extra tijd heeft gekregen om erover na te denken, is het nog onduidelijk of hij ervoor zal kiezen om het congres zijn verhaal te vertellen, of dat hij zal zwijgen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat Shkreli een verklaring af zal leggen voor het congres; dat heeft zijn advocaat ook aangegeven, en met een lopend onderzoek door de FTC dat hem boven het hoofd hangt, naast de aanklachten waarvoor hij al voor de rechter moet verschijnen, zou het geen slimme zet zijn voor Shkreli om zijn aanklagers nog meer ammunitie te geven.

Aan de andere kant, dit is een man die rijke mensen over wist te halen om hem hun geld te laten beheren, die zijn zakelijke beslissingen bleef verdedigen op sociale media, lang nadat iedereen al besloten had dat ze een hekel aan hem hadden, die urenlang aan iedereen die het maar wil horen – fans, vijanden, verslaggevers – alles vertelt wat ze maar willen weten, inclusief hoe het systeem werkt. Zal hij echt z'n mond kunnen houden, als hij in Washington een microfoon onder zijn neus geduwd krijgt?

Ons videointerview met Martin Shkreli zal binnenkort op vice.com verschijnen.