Η Υπόθεση του Άνδρα που οι Αστυνομικοί τού Πήραν Ούρα με τη Βία

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπάρχει πληθώρα υποθέσεων που δημιουργούν νομικό προηγούμενο, ό,τι αφορά στην Τέταρτη Τροποποίηση, με το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ και το υπόλοιπο δικαστικό σώμα να φτιάχνει νομολογία για το τι συνιστά αδικαιολόγητη έρευνα ή κατάσχεση. Ωστόσο, τα δικαστήρια δεν έχουν καταλήξει ακόμα σε οποιαδήποτε συναινετική απόφαση για μια ιδιαιτέρως ανατριχιαστική πρακτική, όπως αποδεικνύεται από αυτό που συνέβη στον Jamie Lockard, σε μια μικρή πόλη στη νοτιοανατολική Ιντιάνα, κοντά στα σύνορα με το Οχάιο.

Τον Μάρτιο του 2009, η αστυνομία στο Lawrenceburg της Ιντιάνα, σταμάτησε τον Lockard επειδή πέρασε ένα σήμα στοπ. Με την υποψία ότι ήταν μεθυσμένος, η αστυνομία τον έβαλε να κάνει αλκοτέστ. Η ένδειξη ήταν 0,7%, ακριβώς κάτω από το νόμιμο όριο. Στη συνέχεια, η αστυνομία έβγαλε ένταλμα έρευνας για δείγματα αίματος και ούρων και πήγε τον Lockard σε τοπικό νοσοκομείο. Η λήψη αίματος από νοσοκόμα έγινε χωρίς πρόβλημα, μιας και ο Lockard δεν προέβαλε αντίσταση. Τα ούρα ήταν άλλο θέμα. Επειδή δεν μπορούσαν να πάρουν δείγμα από τον Lockard με τον συμβατικό τρόπο ─το προσωπικό του νοσοκομείου είπε ότι δεν πήγαινε να ουρήσει, ο Lockard είπε ότι δεν μπορούσε─ η αστυνομία πήγε τον Lockard στα επείγοντα και τον έδεσε με χειροπέδες σε ένα κρεβάτι. Δύο αστυνομικοί κρατούσαν τον Lockard από τους αστραγάλους. Μια νοσοκόμα τού έβαλε καθετήρα 16 ιντσών, από την ουρήθρα, μέσω του προστάτη και μέσα στην ουροδόχο κύστη.

Τελικά, ο Lockard ομολόγησε την ενοχή του για απερίσκεπτη οδήγηση και του έριξαν ποινή με αναστολή. (Το δείγμα του αίματός του είχε περιεκτικότητα 0,05% σε αλκοόλ). Αλλά μήνυσε τους αστυνομικούς και την πόλη του Lawrenceburg, υποστηρίζοντας ότι ο αναγκαστικός καθετηριασμός παραβίασε τα πολιτικά δικαιώματά του. Σε κατάθεσή του, ο Lockard περιέγραψε τον πόνο ως σωματικό ─ «ένιωσα σαν κάτι να συστρέφεται»─ και συναισθηματικό: «Σαν να μπορούσε να συμβεί ξανά. Ήταν άσχημο, πολύ άσχημο».

Το 2011, ομοσπονδιακός δικαστής στην Ιντιάνα απέρριψε την αγωγή κρίνοντας ότι η αστυνομία είχε δικαίωμα ειδικής ασυλίας. Σύμφωνα με τον νόμο, η αστυνομία δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για «κακή εκτίμηση σε γκρίζες ζώνες», σύμφωνα με το δικαστήριο. Αυτή η υπόθεση, έγραψε ο δικαστής, βρίσκεται σε «νεφελώδες έδαφος». Ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έχει θέσει όρια για τη λήψη αίματος, ακόμα και σφαιρών, από μη πρόθυμους να συνεργαστούν υπόπτους, προκειμένου να συγκεντρωθούν αποδεικτικά στοιχεία, το θέμα της βίαιης εξαγωγής ούρων δεν έχει διευθετηθεί από τη νομοθεσία. Ένα κατώτερο δικαστήριο έγραψε ότι ο αναγκαστικός καθετηριασμός είναι «περισσότερο παρεμβατικός από μια βελόνα αλλά λιγότερο παρεμβατικός από ένα νυστέρι, κάνοντας έτσι τη μέθοδο δύσκολο να υπαχθεί σε μια κατηγορία».

Σε συνέντευξη, ο Douglas Garner, δικηγόρος του Lockard από το Lawrenceburg, χαρακτήρισε σοκαριστικό ότι μερικοί αστυνομικοί χρησιμοποιούν τέτοια βία και σοκαριστικό ότι τα δικαστήρια το επιτρέπουν. «Είναι βάρβαρο. Είναι απίστευτο. Αλλά σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε».

Ο Barry Friedman, καθηγητής Νομικής στο New York University και ιδρυτικός διευθυντής του προγράμματος Policing Project, είναι ένας από τους συντάκτες νομικού άρθρου που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, που λέει ότι ο αναγκαστικός καθετηριασμός έχει βγει «εντελώς εκτός του ραντάρ της κοινής γνώμης». Σε συνέντευξη με το Marshall Project, ο Friedman είπε ότι «ας ελπίσουμε ότι δεν συμβαίνει πολύ συχνά. Εκείνο που πιστεύω πως πρέπει να μας σοκάρει, είναι ότι συμβαίνει».

Πριν από τρεις μήνες, η εφημερίδα Argus Leader, στο Sioux Falls της Νότιας Ντακότα, έγραψε ότι η αστυνομία στην πολιτεία χρησιμοποιεί αναγκαστικό καθετηριασμό σε μη συνεργάσιμους υπόπτους. «Δεν τους κάνουν αναισθησία», δήλωσε στην εφημερίδα ένας δικηγόρος που είχε δύο πελάτες οι οποίοι υπέστησαν υποχρεωτικό καθετηριασμό. «Είναι πολλά τα ουρλιαχτά και οι κραυγές». Έρευνα ανάλογων υποθέσεων που δημιουργούν νομικό προηγούμενο και αποσπάσματα από μέσα ενημέρωσης οδήγησαν σε περιπτώσεις, μεταξύ άλλων, στη Γιούτα («Με έκαναν να αισθάνομαι σαν ζώο» είπε στο Fox 13 ένας άνδρας που υπέστη καθετηριασμό στο Salt Lake City), στην Ουάσιγκτον και το Αϊντάχο.

Σε ορισμένες από αυτές τις υποθέσεις δεν είναι σαφές ποια μέθοδος καθετηριασμού ακολουθήθηκε ─ για παράδειγμα, το είδος του αναισθητικού παράγοντα που εφαρμόστηκε, εάν έγινε κάτι τέτοιο. (Οποιοσδήποτε θέλει γενικά περιγραφή καθετηριασμού ουρήθρας, αυτή η καταχώρηση στο Medscape πρέπει να αρκεί. Όσοι παθαίνουν ναυτία μπορείς να προτιμούν να παραλείψουν το τμήμα για την τοπική αναισθησία).

Στην υπόθεση του Αϊντάχο που τελεσιδίκησε το 2011, το Ανώτατο Δικαστήριο της πολιτείας εξέφρασε την απορία γιατί η αστυνομία σε μια υπόθεση οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ έπρεπε να καταφύγει σε βίαιο καθετηριασμό για να πάρει δείγμα ούρων αντί απλά να πάρει δείγμα αίματος για να κάνει έλεγχο για χρήση αλκοόλ. «Οι καθετήρες έχουν πολύ πιο σοβαρό αντίκτυπο στην αξιοπρέπεια ενός ατόμου από ότι η λήψη αίματος» απεφάνθη το δικαστήριο, σημειώνοντας την απαιτούμενη έκθεση των γεννητικών οργάνων και το ότι ένας άγνωστος αγγίζει «πολύ ιδιωτικές περιοχές του σώματος». Η λήψη αίματος ─«μια μικρή βελόνα εισάγεται στο βραχίονα»─ είναι σχετικά ανώδυνη όταν συγκριθεί με την είσοδο μακρύ σωλήνα σε κοιλότητα του σώματος, σημείωσε ο δικαστής. Επιπλέον, ο καθετηριασμός ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης σπρώχνοντας βακτήρια σε μια φυσιολογικά στείρα περιοχή. Παρόλα αυτά, το δικαστήριο χορήγησε ειδική ασυλία σε έναν αστυνομικό της πολιτείας του Αϊντάχο που προχώρησε σε καθετηριασμό χωρίς ένταλμα, λέγοντας ότι στο εν λόγω θέμα η αμερικανική νομοθεσία δεν είναι αναπτυγμένη.

Ενώ η Νότια Ντακότα είναι η πολιτεία όπου ο αναγκαστικός καθετηριασμός έχει τραβήξει την περισσότερη προσοχή, η Ιντιάνα είναι η πολιτεία όπου το θέμα προκύπτει πιο συχνά. Εκτός της υπόθεσης του Jamie Lockard στο Lawrenceburg, έχει μηνυθεί η αστυνομία στο Schererville, στη βορειοδυτική Ιντιάνα και στην Κομητεία Rush, ανατολικά της Ινδιανάπολης, για λήψη δειγμάτων ούρων με τη βία. Η αγωγή στο Schererville ακόμα εκκρεμεί, ενώ ο δικαστικός αγώνας στην Κομητεία Rush κατέληξε σε ασυνήθιστη απόφαση για υποθέσεις αυτού του είδους.

Το 2006, όταν αναπληρωτής σερίφης στην Κομητεία Rush σταμάτησε τον Larz Elliott για υπερβολική ταχύτητα, υποπτευόμενος λήψη ουσιών, έβγαλε ένταλμα που του επέτρεπε να πάρει δείγμα αίματος ή ούρων. Ο αναπληρωτής πήγε τον Elliott στο νοσοκομείο όπου του πήραν δείγμα αίματος και ούρων, το τελευταίο με τη βοήθεια ενός ντόπιου αστυνομικούς και μιας νοσοκόμας που κρατούσε καθετήρα 15 ιντσών. «Κρατούσαν τα πόδια μου κάτω, μου φώναζαν, μου έλεγαν να σταματήσω να ουρλιάζω, να μη βρίζω την κυρία», ανέφερε ο Elliott στην αγωγή του.

Ο Elliott προσπάθησε να δώσει δείγμα με τον συνηθισμένο τρόπο αλλά ήταν αδύνατο να ουρήσει ακόμα και αφού ήπιε πέντε ποτήρια νερό σε 45 λεπτά. «Είχε σύνδρομο "ντροπαλής" κύστης», λέει ο Stephen Gray, δικηγόρος από την Ινδιανάπολη που εκπροσωπούσε τον Elliott στην αστική αγωγή. Όταν τον ρώτησαν στη διάρκεια της δίκης γιατί προχώρησε με τον καθετηριασμό, ο αναπληρωτής σερίφης είπε: «Αυτός είναι ο μόνος άλλος τρόπος που γνωρίζω ότι μπορείς να ουρήσεις». Είχε χρησιμοποιήσει τον αναγκαστικό καθετηριασμό ακόμα «τέσσερις ή πέντε» φορές, τα προηγούμενα 2,5 χρόνια, είπε ο αναπληρωτής σερίφης.

Όταν ο Elliott μήνυσε το γραφείο του σερίφη και τον ίδιο τον αναπληρωτή, η υπόθεση έφτασε στον δικαστή Richard Young του Περιφερειακού Δικαστηρίου των ΗΠΑ. Το 2010, ο δικαστής αρνήθηκε να απορρίψει την αγωγή, αποφασίζοντας ότι ο αναπληρωτής σερίφης δεν δικαιούνταν ασυλίας. Ο αναπληρωτής έκανε υπέρβαση του πεδίου του εντάλματος λαμβάνοντας δείγμα τόσο αίματος όσο και ούρων, έγραψε ο δικαστής. Και ενώ ο δικαστής Young δεν μπορούσε να βρει καμία άλλη υπόθεση σχετικά ανάλογη με αυτήν εδώ, κατέληξε ότι η συμπεριφορά του αναπληρωτή παραβίασε τόσο «εμφανώς» το Σύνταγμα που θα έπρεπε να γνωρίζει ότι ήταν λάθος.

Στη συνέχεια, η αγωγή διευθετήθηκε εξωδικαστικά για 250.000 δολάρια (22.320 ευρώ), σύμφωνα με τον δικηγόρο του Elliott.

Η αγωγή βοήθησε επίσης στο να γίνει αλλαγή στην πρακτική. «Με λίγα λόγια, όχι, δεν κάνουμε αναγκαστικό καθετηριασμό πλέον» είπε στο Marshall Project ο επικεφαλής αναπληρωτής του γραφείου του σερίφη της Κομητείας Rush, David Sliger. «Το γραφείο του Εισαγγελέα εκδίδει τα εντάλματα για λήψη αίματος, οπότε θα κάνουμε λήψη αίματος τώρα».

Ερωτώμενος εάν θα ήταν δίκαιο να περιγράψουμε τον αναγκαστικό καθετηριασμό ως «βάρβαρο» -την ταμπέλα έβαλε δικηγόρος σε μια άλλη υπόθεση στην Ινδιάνα-, ο Sliger είπε: «Ειλικρινά, δεν μου είχαν βάλει ποτέ καθετήρα, οπότε δεν θα μπορούσα να σου πω. Αλλά ο ιατρικός τομέας χρησιμοποιεί καθετήρες καθημερινά».

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US, σε συνεργασία με το Marshall Project.

Περισσότερα από το VICE

Νεκροφιλία: Ένα Μακάβριο Σεξουαλικό Φετίχ

Δείτε την Ιταλική Αστυνομία να Συλλαμβάνει Έναν Μαφιόζο Φυγά στο Μυστικό του Καταφύγιο

Μπήκαμε στο Εργοστάσιο «Φάντασμα» στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης