Το άρθρο εμφανίστηκε αρχικά στο VICE UK.

Λίγα πράγματα σε γεμίζουν σε αυτήν τη ζωή όσο ένα like που παίρνεις στο facebook για κάποιο post σου. Δεν κάνω πλάκα. Bαθιά μέσα μας, αισθανόμαστε πολύ ωραία όταν «μαζεύουμε» κάποια like. Υπάρχουν και επιστημονικά στοιχεία: μελέτες έχουν δείξει πως όχι μόνο απελευθερώνεται ντοπαμίνη όταν δημοσιεύουμε κάτι στα social media, αλλά επιπλέον πως η περιοχή του εγκεφάλου, που είναι γνωστή ως επικλινής πυρήνας, αντιδρά στα post, όπως ακριβώς κάνει με διασκεδαστικά πράγματα όπως το σεξ, το φαγητό και τα χρήματα. Αυτός ο συνδυασμός συνθετικής κοινωνικής αλληλεπίδρασης, μιας σαθρής αίσθησης ότι κάτι καταφέραμε και η ψευδαίσθηση της δημοτικότητας, μας δημιουργεί ένα κάπως οικτρό «ανέβασμα» -κάτι σαν την εξάρτηση περίπου- που μας αφήνει να κυνηγάμε με πάθος την επόμενη ψηφιακή επιβράβευση.

Το λυπηρό βέβαια, σε όλο αυτό, είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα like είναι ψεύτικα. Ενώ εσύ λοιπόν συγχαίρεις τον εαυτό σου επειδή έπιασες διψήφιο αριθμό like για την τελευταία σου φωτογραφία προφίλ, κάποιος άλλος κάθεται μπροστά στον υπολογιστή του, χασκογελώντας με τους λόγους που τον οδήγησαν να σου δώσει το περίφημο παράσημο του μικρού μπλε χεριού με το σηκωμένο δάχτυλο. Με εξαίρεση την μάνα σου, ελάχιστοι άνθρωποι θα σου κάνουν like επειδή σε πάνε πραγματικά. Άσε που υπάρχουν και άνθρωποι που σου κάνουν like επειδή σε μισούν. ΄Ελα, μην κάνεις έτσι. Κι εσύ το κάνεις. Ακολουθούν μερικοί από τους λόγους που ο κόσμος, εκεί έξω, σου κάνει like.

Να ξεκινήσουμε με τα καλά νέα: ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται πάντα για αυτά που δημοσιεύεις, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που πραγματικά ενδιαφέρονται για σένα και θα σου προσφέρουν like για ο,τιδήποτε ποστάρεις, ακόμα και αν στην πραγματικότητα δεν το γουστάρουν, διότι έτσι κάνουν οι καλοί ψηφιακοί φίλοι.

Επιπλέον, με κάποιους άγνωστους υπάρχει μια συμβιωτική σχέση like. Το αμφίδρομο ιντερνετικό μασάζ του εγωισμού, παραμένει ακόμα και αν η πραγματική σας σχέση έχει εξαφανιστεί προ πολλού. Αν έβλεπες κάποιο από αυτά τα άτομα στο σούπερ-μάρκετ για παράδειγμα, θα άλλαζες κατεύθυνση. Στα like όμως παραμένετε δεμένοι, μέχρι να σας χωρίσει ο θάνατος.

Όλοι έχουμε ζήσει την στιγμή που βαριεστημένα σκρολάρουμε στο facebook, όταν ξαφνικά επιπλέει στην επιφάνεια του news feed μας, ένα κομμάτι από το ψηφιακό μας παρελθόν. Κάποιο άτομο που αντί να μας πει πόσο γαμάτη είναι η ζωή του, μας λέει πως «Σήμερα δεν αισθάνομαι πολύ καλά :( :( :(».

Σε αυτό, ναι, μπορούμε να συμμετάσχουμε. Αυτό το τραβάει το like μας. Γιατί εδώ που τα λέμε, γουστάρεις το ότι μπορείς να κάνεις like στη δυστυχία του άλλου, χωρίς τύψεις. Δεν έχει πάθει και τίποτα σπουδαίο. Άσε που αντλείς μια περίεργη ευχαρίστηση με το να σκέφτεσαι ότι ο άλλος πιστεύει ότι είμαστε στο πλευρό. Μιλάμε για μια ζουμερή κακιούλα, χωρίς θύματα. Like.

Κάθε λίγο και λιγάκι, πετάγεται ένα post, τόσο εντυπωσιακά κακόγουστο, που ζητάει να αναγνωριστεί με ένα like. Αυτό το άτομο πρέπει να «βραβευτεί» για την προσφορά του στην κακογουστιά. Μια κλασσική περίπτωση είναι ο γραφικός που τα «χώνει» σχετικά με τον «τοξικό» κοινωνικό του κύκλο. Λένε για έναν χώρο που δεν συγχωρεί, έναν χώρο όπου η εμπιστοσύνη και η αφοσίωση είναι εμπορεύσιμα είδη, έναν χώρο στον οποίο υπάρχουν όλο και λιγότεροι «πραγματικοί φίλοι» όσο περνάει ο καιρός. Όποιος τον ορίζει ως μαλάκα είναι hater και αν υπάρχουν πολλοί που τον θεωρούν μαλάκα, τότε όλοι ζηλεύουν και άρα κάτι κάνει σωστά. Σωστά;

Το να γίνεσαι μάρτυρας μιας τόσο αυτόαναφορικής αυνανιστικής μπαρούφας, επιβεβαιώνει το μεγαλείο της ζωής. Όχι σε κάποια μεγάλη ή ιδιαίτερα σημαντική κλίμακα, αλλά σε ένα καθαρά εγωιστικό και προσωπικό επίπεδο. Ακόμα και στα χειρότερά σου, με άλλα λόγια, θα είσαι πιο ψηλά από αυτόν τον κακομοίρη. Ουσιαστικά λοιπόν, το like σου είναι για να επιβραβεύσεις το πόσο καλύτερος είσαι εσύ.

Πολλές φορές, τα like είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τα γεννητικά μας όργανα. Κοινώς, ένα like είναι πιθανόν ο πιο εύκολος και ο λιγότερο θαρραλέος τρόπος για να πούμε σε κάποιον ότι θέλουμε να πηδηχτούμε. Τις παλιές καλές μέρες, υπήρχε το poke -που υπάρχει ακόμα δηλαδή- αλλά κανείς δεν το χρησιμοποιεί. Πλέον, το like μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενεργοποιήσει μια σειρά γεγονότων που μπορούν να καταλήξουν στην γνωριμία με τον «στόχο» μας και, γιατί όχι, το πήδημα.

Κοινώς, τα like είναι ψηφιακές κραυγές, τύπου «σε γουστάρω». Αν η φωτογραφία μάλιστα είναι κάποιο ποζάρισμα «δοξάστε με», τότε το τι υπονοεί το like είναι προφανές.

Αν είσαι διακριτικό άτομο βέβαια και αυτό σου φαίνεται κάπως άγαρμπο, μπορείς να προσθέσεις λίγο μυστήριο με το να κάνεις like σε μια φωτογραφία στην οποία είναι tagαρισμένος ο στόχος σας. Ίσως μπορείς να κάνεις like σε μια φωτογραφία που ο στόχος περνάει καλά και δεν είναι σε πόζα αποπλάνησης της κάμερας. Αυτό βέβαια αφορά φρέσκια φωτογραφία. Το να κάνεις κάτι αντίστοιχο σε φωτογραφία του προηγούμενου μήνα φωνάζει «εδώ είμαι κι εγώ, ο καλός σας stalker» και άρα θα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.

Για έναν ΑΚΟΜΑ πιο διακριτικό τρόπο, ίσως μπορείς να κάνεις like σε κάποιο post του στόχου που σχετίζεται με κάποια πρόσφατη επιτυχία του, ή να κάνεις like σε κάποιο μουσικό video. Αυτό μπορεί να του δείξει ότι έχετε κοινά μουσικά ενδιαφέρονται (ας πηδηχτούμε) ή ότι ψευτοχαίρεσαι που τα πήγε καλά σε ένα διαγώνισμα (ας πηδηχτούμε). Όπως και αν το δει ρε παιδί μου, ας πηδηχτούμε.

Στο μπερδεμένο μυαλό του μεθυσμένου facebookιστή, οι κανόνες συμπεριφοράς πάνε βόλτα από το παράθυρο. Οι, σχεδόν, άγνωστοι είναι σαν κολλητοί. Μοιράζεις like αβέρτα: φωτογραφία της μάνας μιας πρώην; LIKE. Δικιά σου φωτογραφία πριν δύο χρόνια όπου φαίνεσαι πολύ κουλ άτομο; LIKE. Τύπος που δεν ξέρεις που θρηνεί τον χαμό της γιαγιάς του; LIKE.

Όταν ξυπνάς με τον κλασσικό πονοκέφαλο, ανακαλύπτεις πως η facebookική σου παρουσία είναι πλέον συνώνυμο ενοχής, φορτωμένη με ενοχές. Ανοίγεις την οθόνη σου και είναι γεμάτη από ειδοποιήσεις τις οποίες αγνοείς. Για πάντα.

Φαντάσου για λίγο κάτι, όσο απίστευτο και αν σου φαίνεται: ότι ανεβοκατεβαίνεις στο news feed σου και βρίσκεις κάτι ΠΟΥ ΣΟΥ ΑΡΕΣΕΙ. Ναι είπαμε, μπορεί να σου φαίνεται απίστευτο. Για κάποιο λόγο θες να εκφράσεις αυτό ακριβώς. Ότι σου αρέσει. Τίποτε άλλο.

Για μισό λεπτό όμως. Μήπως νομίζουν ότι τους την πέφτεις; Έχεις κάνει και άλλα like προς τα εκεί προσφάτως; Διότι, αν ναι, τότε μπορεί να σε περάσουν για stalker.

Και αν δεν θυμάσαι από πού ξεκίνησε αυτή η ψηφιακή φιλία; Αν ΕΚΕΙΝΟΙ δεν σε θυμούνται; Σκατά, τότε το όνομά σου θα προεξέχει από την μάζα των like και θα δείχνει «αυτός ο περίεργος άγνωστος που μου κάνει like». Ίσως να μην κάνεις like τελικά.

Και τότε αντιλαμβάνεσαι το εξής: Όλες αυτές οι υποθετικές επιπτώσεις ενός like είναι προϊόντα της φαντασίας μας. Κανείς δεν νοιάζεται, απλά χαίρονται που εισπράττουν like. Όταν κάποιος άγνωστος γουστάρει κάτι που συμβαίνει στην άδεια ζωή σου, το like του έχει τη ίδια αξία με αυτό ενός καλού σου φίλου.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.