Μαθητές Δημοτικού Σχολείου Περνούν Μήνυμα Ανθρωπιάς σε Ένα Βίντεο για τους Πρόσφυγες

Τι σχέση μπορεί να έχει το μάθημα της Φυσικής με ένα κοινωνικό θέμα όπως είναι το προσφυγικό; Αυτή την εξήγηση προσπαθούν να δώσουν οι μαθητές της Ε2 τάξης του 17ου Δημοτικού Σχολείου Αχαρνών με τη μικρού μήκους ταινία που ετοίμασαν για τον 2ο Διεθνή Μαθητικό Διαγωνισμό Ταινιών Μικρού Μήκους.

Η ταινία, που ήταν έμπνευση του δασκάλου τους Φώτη Μολυδρή, έγινε αφορμή να ανοίξει ο διάλογος στη σχολική κοινότητα σε σχέση με τους πρόσφυγες, τον ρατσισμό και την ξενοφοβία και τελικά να περάσουν ένα μήνυμα ανθρωπιάς. Επικοινώνησα με τον Φώτη Μολυδρή, τον δάσκαλο που είχε την ιδέα για το βίντεο, ο οποίος λέει ότι έβαλε τους μαθητές στη διαδικασία «να θυμηθούμε ότι κι εμείς κάποτε ήμασταν σε αυτήν τη θέση» κι ότι «κάποια στιγμή μπορεί να είναι και δικό σου πρόβλημα».

VICE: Πώς ξεκίνησε η ιδέα γι' αυτό το βίντεο;
Φώτης Μολυδρής: Με είχε συγκλονίσει εκείνη η εικόνα που είχα δει στην αρχή της σχολικής χρονιάς με το παιδάκι, τον Αϊλάν, στα παράλια της Τουρκίας, η οποία είχε κάνει τον γύρο του διαδικτύου. Με είχε σοκάρει πραγματικά και ήταν το κεντρικό σημείο της ταινίας. Υπάρχει το αρκουδάκι που έχει αυτό τον ρόλο. Είχα δει αυτή την εικόνα λοιπόν και σκέφτηκα να κάνω με την τάξη μου ένα πρόγραμμα για τους πρόσφυγες. Με τον καιρό τα παιδιά λόγω των ειδήσεων άρχιζαν να με ρωτάνε τι είναι οι πρόσφυγες, γιατί έρχονται στην Ελλάδα, άρχισαν και κάποιες ερωτήσεις του στιλ θα γεμίσει η Ελλάδα, ότι θέλουν το κακό μας και διάφορα τέτοια πράγματα. Τότε ήρθε η ειδοποίηση από τον 2ο Διεθνή Διαγωνισμό Μαθητικών Ταινιών και επειδή έχω ιδιαίτερη αγάπη για το σινεμά και φτιάχνω ταινιάκια από χόμπι, σκέφτηκα να κάνουμε μια ταινία.

Τα παιδιά πώς αντέδρασαν;
Ενθουσιάστηκαν, αλλά στην αρχή καθαρά από την άποψη ότι θα κάνουμε μια ταινία και θα παίξουν. Όταν τους είπα το θέμα, στην αρχή προβληματίστηκαν, έλεγαν τι θέμα είναι αυτό, γιατί να κάνουμε αυτό; Μέσα στο πρόγραμμα είχαμε να διαβάσουμε κάποια κείμενα, να κάνουμε κάποιες κατασκευές και, το σημαντικότερο, να προσπαθήσουμε να μπούμε στην ψυχολογία του πρόσφυγα, του ανθρώπου που φεύγει από την πατρίδα του χωρίς ουσιαστικά να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει. Ξεκινήσαμε και διαβάζαμε κάποια κειμενάκια, κάποια αποσπάσματα από έργα της κλασικής λογοτεχνίας, κάποια από τα οποία έχουμε συμπεριλάβει στο βίντεο.

Η σύνδεση με το μάθημα της Φυσικής πώς προέκυψε;
Εκείνη την περίοδο στο μάθημα της Φυσικής μαθαίναμε για τον μικρόκοσμο και είχαμε να μελετήσουμε για τα μόρια και τις κινήσεις που κάνουν για να φτιάξουν τα διάφορα σώματα που υπάρχουν στη φύση. Είχαμε ξεκινήσει να αυτοσχεδιάζουμε για την ταινία και η ιδέα μού ήρθε στο ενδιάμεσο. Το σενάριο το έφτιαξα λίγο στο μυαλό μου και αρχίσαμε μετά να τραβάμε.

Πώς συνδέεται τελικά το μάθημα της Φυσικής με τους πρόσφυγες;
Ουσιαστικά ο τρόπος που συνδέονται τα μόρια με τους πρόσφυγες είναι αυτός που λέει η αφηγήτρια σε κάποιο σημείο του βίντεο, ότι η συμπεριφορά των μορίων, το πώς κινούνται και πώς συμπεριφέρονται τέλος πάντων, είναι αντίστοιχη με τη δική μας συμπεριφορά απέναντι στους πρόσφυγες. Δηλαδή το τι θα κάνουμε, το πώς θα αντιδράσουμε. Θα είμαστε αυτοί που θα αδιαφορήσουν, όπως ο πρώτος που μιλούσε στην ταινία; Θα είμαστε αυτοί που θα αντιδράσουν και θα πουν «δεν τους θέλουμε, να φύγουν από εδώ» γιατί ξέρω γω φοβόμαστε ή χωρίς κανέναν λόγο; Ή θα είμαστε αυτοί που θα θυμηθούν; Γιατί αυτό είναι το βασικό. Να θυμηθούμε ότι κι εμείς κάποτε ήμασταν σε αυτήν τη θέση, κι όχι να τους αντιμετωπίζουμε σαν τον ξένο τον οποίο δεν γνωρίζουμε και δεν μας νοιάζει το πρόβλημά του, παρά μόνο τα δικά μας προβλήματα. Γιατί κάποια στιγμή μπορεί να είναι και δικό μας πρόβλημα αυτό.

Τελικά πώς φάνηκε η διαδικασία και το αποτέλεσμα στα παιδιά;
Μετά το τέλος των γυρισμάτων, όταν το είδαμε και κάτσαμε και μιλήσαμε, οι αντιδράσεις ήταν απλής χαράς και ενδιαφέροντος για το ότι έπαιξαν στην ταινία. Με τον καιρό όμως, επειδή τα γεγονότα γίνονται όλο και χειρότερα, άρχισαν να υπάρχουν κάποιες αντιδράσεις που θα ακούγονταν ρατσιστικές. Του στιλ γιατί έρχονται τώρα, θα γεμίσει η Ελλάδα. Οπότε αρχίσαμε να κάνουμε κάποιες συζητήσεις με τα παιδιά και έχω τη χαρά σε αυτό το σχολείο να μπορώ να έχω συζήτηση και με τα παιδιά και με τους γονείς και με τους συναδέλφους, και οτιδήποτε το συζητάμε και βγαίνει κάτι εποικοδομητικό. Οπότε αρχίσαμε να συζητάμε με τα παιδιά και βεβαίως ο ρατσισμός και η ξενοφοβία μπορεί να μην τους είναι γνωστές σαν έννοιες, αλλά σίγουρα τις έχουν γνωρίσει με άμεσο τρόπο χωρίς να το ξέρουν. Έχουμε κάποια παιδιά που είναι από άλλες χώρες στο σχολείο και μπορεί να έχουν βιώσει ρατσιστικές αντιδράσεις από άλλα παιδιά παλαιότερα. Έτσι, μέσα από τα βιώματά τους έγινε πολύ πιο κατανοητό στα παιδιά ότι εμείς αν ήμασταν στη θέση τους τι θα κάναμε; Εμείς αν ήμασταν στη θέση τους πώς θα συμπεριφερόμασταν; Θα μας άρεσε εμάς να μας συμπεριφέρονται έτσι; Και στο τέλος κατανόησαν ότι είναι εντελώς παράλογη η αντίδραση να μη θέλουμε να βοηθήσουμε, να αδιαφορούμε και να μη μας ενδιαφέρει το πρόβλημα του άλλου. Δηλαδή καταλήξαμε –σε μια συζήτηση που είχαμε– ότι είναι παράλογη όλη αυτή η αδιαφορία και αρνητική στάση απέναντι στους πρόσφυγες.

Άρα το βίντεο έγινε αφορμή να ανοιχτεί γενικότερα η συζήτηση για τους πρόσφυγες και τον ρατσισμό σε όλη τη σχολική κοινότητα;
Νομίζω πως ναι, γιατί μέσω της δημοσιότητας που είχε το βίντεο και τα παιδιά συζήτησαν και οι οικογένειες. Αυτό όλο ξεκίνησε μια κουβέντα με πολύ θετικό αποτέλεσμα. Και τελικά, το αποτέλεσμα και του βίντεο νομίζω βγαίνει φυσικό και συγκινητικό, οπότε πετύχαμε το επιθυμητό.

Περισσότερα από το VICE

Η Ελλάδα Εξάγει με Μεγάλη Επιτυχία Τραμπουκισμό στην Ευρώπη

Όταν οι Άνδρες δεν Μπορούν να Διαχειριστούν να τους Κάνουν Πρόσταση Γάμου

Σε Αυτό το Ξενοδοχείο της Ομόνοιας Βιώνεις την Εμπειρία της Προσφυγιάς