FYI.

This story is over 5 years old.

News

Αν σε λένε Τεμπέλη, Άτακτο και Βαριέσαι στο Μάθημα, Ψάξ΄το Λίγο Καλύτερα

Πόσο εύκολα εντάσσονται οι μαθητές με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας στο εκπαιδευτικό σύστημα;
Μάθημα

Είναι πολύ εύκολο ο καθηγητής σου να σε χαρακτηρίσει τεμπέλη, άτακτο και κακομαθημένο. Αυτό έχει μάλλον δύο εκδοχές. Είτε ότι είσαι, είτε ότι ο καθηγητής σου βγάζει βιαστικά συμπεράσματα. Αν η προσοχή σου διασπάται εύκολα, έχεις υπερβολική ενεργητικότητα και παρορμητικότητα, αν δυσκολεύεσαι να μείνεις καθιστός στη θέση σου, δεν πηγαίνεις καλά στα μαθήματα παρά τις προσπάθειες, κινείσαι συνεχώς στο χώρο, δυσκολεύεσαι να μείνεις συγκεντρωμένος στα μαθήματά σου, οι φίλοι σου λένε ότι είσαι στον κόσμο σου, είσαι ξεχασιάρης, κάνεις λάθη απροσεξίας και γενικώς βαριέσαι, ίσως πρέπει να το ψάξεις λίγο παραπάνω.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μπορείς να μιλήσεις στον καθηγητή ειδικής αγωγής που έχει το σχολείο σου, στους γονείς σου ή σε έναν παιδοψυχολόγο. Το πιθανότερο είναι ότι θα πεταχτείς μέχρι το Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο και έπειτα από το αρμόδιο ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Αν η ετυμηγορία της διάγνωσης είναι Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/ Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) τότε δεν ήρθε το τέλος του κόσμου. Προφανώς θα σου περάσουν από το μυαλό ερωτήσεις όπως: Τι θα κάνω τώρα; Θεραπεύεται αυτό; Που θα απευθυνθώ; Θα έχω πρόβλημα σε όλη μου τη ζωή; κι άλλα τέτοια…Όμως η διάγνωση της ΔΕΠ-Υ δεν έχει σκοπό να στιγματίσει, πόσο μάλλον να σου βάλει μια ταμπέλα. Ο σκοπός της είναι να αναγνωριστεί, ώστε πρώτα από όλα να σε αποενοχοποιήσει και δευτερευόντως με τη συνεχόμενη συνεργασία γονέων και ειδικών να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις τυχόν δυσκολίες και να μάθεις να αναγνωρίζεις τα ιδιαίτερα προσόντα σου.

Η ΔΕΠ-Υ είναι μία νευρολογική διαταραχή που δεν ευθύνεται το άτομο για τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει όπως υπερκινητικότητα, παρορμητικότητα κι αφηρημάδα, που μοιάζουν σαν να είναι συμπεριφορές που έχουν ψυχολογικά αίτια. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα συνοδεύεται κι από δυσκολία στην μάθηση ή από δυσλεξία. Μπορεί να πηγαίνει μαζί με άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή στην διατροφή και τάσεις βουλιμίας. Σύμφωνα με τις έρευνες της Rosemary Tannock, καθηγήτρια στο τμήμα Human Development and Applied Psychology στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο το 2005, η ΔΕΠ-Υ συναντάται στο 10% των παιδιών και το 4% των ενηλίκων. Πόσο εύκολο όμως είναι να ενταχθούν τα άτομα με ΔΕΠ-Υ στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το παράδειγμα της Κανδάνου στα Χανιά είναι ενδεικτικό. Στις αρχές τις σχολικής χρονιάς το δημοτικό σχολείο στην Κάνδανο, τελούσε υπό κατάληψη. Όταν ο σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων απευθύνθηκε στο διευθυντή της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για να εκθέσει τα αιτήματά του, μεταξύ άλλων αναφέρθηκε και το ζήτημα των μαθητών με ΔΕΠ-Υ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Συλλόγου όταν δασκάλα του σχολείου προσπάθησε να υπενθυμίσει στον Διευθυντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης τις ιδιαίτερες παιδαγωγικές ανάγκες του σχολείου, ο κ. Ηλίας Ποντικάκης φαίνεται να απάντησε πως: «Αν υπάρχουν τόσο πολλά παιδιά με ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες, τότε οι δάσκαλοι δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους». Επικοινωνώντας με τον κ. Ποντικάκη αρνείται τα συγκεκριμένα λεγόμενα κι όπως υποστηρίζει αυτό που είπε είναι πως: «Είναι δυνατόν τόσα πολλά παιδιά σε ένα σχολείο να παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες; Γιατί οι ίδιοι απαξιώνουν τα παιδιά τους; Μία δασκάλα μου είπε ότι στο τμήμα της με 6 παιδιά τα 3 παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες. Κι εγώ της είπα και τι κάνεις εσύ; Δεν προσφέρεις παιδαγωγικό και μαθησιακό έργο; Πως γίνεται στα 6 παιδιά τα 3 να μην μπορούν να τα καταφέρουν; Της έκανα μία πλάγια ερώτηση για να βγάλει κι ένα συμπέρασμα ο καθένας». Σε ερώτηση για το τι συμπέρασμα πρέπει να βγάλει κανείς, ο κ. Ποντικάκης απάντησε πως: «Δεν γνωρίζω, ας το βγάλει η σχολική σύμβουλος».

Μετά από αυτό εύκολα κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί κατά πόσο το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα βοηθά τόσο τους μαθητές με ΔΕΠ-Υ αλλά και τους εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής στην αντιμετώπιση του φαινομένου;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η Νιόβη Μιχαλοπούλου, κλινική ψυχολόγος, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Πανελλήνιου Σωματείου Ατόμων με ΔΕΠ-Υ λέει πως: «Πολλοί συνάδελφοι δεν αναγνωρίζουν την διάγνωση. Υπάρχει μία ρητορεία ότι όλα τα παιδιά τα βαφτίζουμε με ΔΕΠ-Υ και παθολογικοποιούμε μία φυσιολογική κατάσταση. Δεν γνωρίζουν ότι είναι μία διαταραχή που ακολουθεί το παιδί και στην ενήλική ζωή του. Οι εκπαιδευτικοί είναι πιο ενημερωμένοι απ' ότι παλιότερα αλλά και αυτοί από το να αναγνωρίσουν στο να μπορούν να κάνουν κάτι για αυτό είναι χιλιόμετρα μακρύα. Γιατί το ίδιο το σύστημα τους δυσκολεύει.Ο εκπαιδευτικός είναι ένα κομμάτι της αλυσίδας. Όταν δεν υποστηριχθεί από το πλαίσιο, από το ίδιο το σχολείο ή από την κοινωνία, μόνος του τι να πράξει;».

Στην πραγματικότητα, ενώ σε κάθε σχολείο μπορεί να υπάρχουν μαθητές που εμφανίζουν ΔΕΠ-Υ, δεν υπάρχουν καθηγητές ειδικής εκπαίδευσης. Όπως παρατηρεί η Εύα Σκαναβή, Φιλόλογος/ Ειδική Παιδαγωγός M.A, M.S: «Οι τάξεις των δημοσίων σχολείων έχουν πλέον παραπάνω από 25 παιδιά, με συμπέρασμα οι δυνάμεις και η υπομονή των εκπαιδευτικών να δοκιμάζονται. Η παρουσία παιδιών με ΔΕΠ-Υ μέσα στην τάξη κάνει την ήδη απαιτητική κατάσταση, ακόμη δυσκολότερη. Συνεπώς, η παρουσία ειδικού εκπαιδευτικού στα σχολεία είναι αναγκαία. Δυστυχώς ,κατά την επαγγελματική μου εμπειρία, βλέπω ότι ο νόμος για την ειδική αγωγή δεν εφαρμόζεται όπως θα έπρεπε για να βοηθηθούν οι μαθητές. Η πλειονότητα των εκπαιδευτικών της ειδικής αγωγής είναι αναπληρωτές, που κάθε χρόνο αγωνιούν για το που θα εργάζονται και ταυτόχρονα δεν προλαβαίνουν να εργαστούν αποδοτικά για τους μαθητές τους μέσα στους 8 περίπου μήνες που προσλαμβάνονται. Επιπλέον, αρκετά τμήματα ένταξης ενώ είναι θεσμοθετημένα σε γενικά σχολεία, υπολειτουργούν ή λειτουργούν σαν να πρόκειται «η φύλαξη των μαθητών που δεν κάθονται καλά στη γενική τάξη». Μάλιστα πολλές φορές ο καθηγητής ειδικής αγωγής μπορείς να μην χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης από μερικούς συναδέλφους της γενικής αγωγής».

Είναι όμως όλοι οι άτακτοι μαθητές, μαθητές με ΔΕΠ-Υ; Σύμφωνα με τον Απόστολο Βούρδα, Παιδοψυχίατρο: «Οι κλασικοί χαρακτηρισμοί για παιδιά με ΔΕΠ-Υ είναι ότι είσαι τεμπέλης και κακομαθημένος. Δεν είναι όμως όλα τα παιδιά που βαριούνται ή είναι άτακτα, παιδιά με ΔΕΠ-Υ».

Για πολλούς ανθρώπους η ΔΕΠ-Υ θεωρείτε ταμπού: «Σε γενικές γραμμές τα άτομα με ΔΕΠ-Υ δεν θέλουν να δείξουν στους άλλους ότι έχουν μια δυσκολία. Το θέμα είναι όμως ότι το ΔΕΠΥ όπως και η μυωπία είναι κάτι το οποίο αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά».Όπως εξηγεί ο κ. Βούρδας οι μισοί που έχουν ΔΕΠ-Υ ως παιδιά μπορεί να έχουν και ως ενήλικες. Αλλά και κάποιοι που δεν είχανε διαγνωσθεί με ΔΕΠ-Υ ως παιδιά, μπορεί να το εμφανίσουν στην ενήλικη ζωή τους: «Το ζήτημα είναι ένα άτομο με ΔΕΠ-Υ να μάθει να χρησιμοποιεί τα δυνατά του σημεία και να μην προσπαθεί μόνο να βελτιωθεί σε αυτά που είχε πρόβλημα».

Ποια είναι αυτά τα δυνατά σημεία και ποιος είναι ο καλύτερος επαγγελματικός προσανατολισμός για μαθητές με ΔΕΠΥ; «Τα καλά νέα είναι ότι άνθρωποι με ΔΕΠ-Υ μπορούν να κάνουν τα περισσότερα επαγγέλματα που υπάρχουν», λέει ο κ. Βούρδας και συμπληρώνει πως: «Κάποια επαγγέλματα είναι πιο δύσκολα από άλλα, όμως το να έχει κάποιος ΔΕΠ-Υ δεν σημαίνει ότι αποκλείεται από το επάγγελμα που θέλει. Μάλιστα αυτά τα άτομα είναι καλύτερα σε επαγγέλματα που είναι πιο δημιουργικά, που έχουν φαντασία, που έχουν γρήγορη εναλλαγή ή που γίνονται σε εξωτερικό χώρο, όπως η διαφήμιση, η φωτογραφία και καλλιτεχνικά επαγγέλματα, στα οποία συνήθως διαπρέπουν». Μία αρκετά καλή απάντηση την επόμενη φορά που κάποιος καθηγητή σου βιαστεί να σε χαρακτηρίσει τεμπέλη ή άτακτο.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.