Μια Σεμνή «Τελετή Λήξης» για τον Μέγα Αλέξανδρο

Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης

Ο υπουργός δεν είχε εντέλει κάτι καινούριο να ανακοινώσει. Μερικές δεκάδες κάτοικοι και εκδρομείς στην περιοχή συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο του αρχαιολογικού μουσείου της Αμφίπολης, αδημονώντας να πληροφορηθούν όσα έλεγαν επί 80 λεπτά στους δημοσιογράφους μέσα στο κτίριο ο Υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας και οι άνθρωποι της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά. «Τι είπαν», ρωτούσε με αγωνία ο κόσμος. Και όταν πληροφορήθηκαν ότι δεν ειπώθηκε κάτι καινούριο, φάνηκαν να απογοητεύονται και σκόρπισαν στο προαύλιο του μουσείου κάτω από τον ζεστό χειμωνιάτικο ήλιο.

Η κλειστή συνέντευξη Τύπου (άγνωστο γιατί, δεν επιτράπηκε η είσοδος στα τηλεοπτικά συνεργεία, παρά μόνο για πέντε λεπτά στους φωτορεπόρτερ) πραγματοποιήθηκε σε μια στενή αίθουσα του πρώτου ορόφου του μουσείου, υπό το βλέμμα στο κάδρο του αείμνηστου Δημήτρη Λαζαρίδη, του αρχαιολόγου που είχε πρώτος ξεκινήσει την ανασκαφή στον λόφο Καστά. Ανταποκριτές ελληνικών και ξένων μέσων ενημέρωσης είχαν γεμίσει ασφυκτικά τον χώρο και στο πάνελ κάθισαν μαζί με τον Υπουργό, η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ Λίνα Μενδώνη, η εκπρόσωπος Τύπου της ανασκαφής Άννα Παναγιωταρέα και βέβαια η ανασκαφέας Κατερίνα Περιστέρη.

«Ολοκληρώθηκε σήμερα η πρώτη φάση της ανασκαφής στην Αμφίπολη, που ξεκίνησε το 2012. Έχουμε ήδη ένα σπουδαίο και απαράμιλλο ταφικό μνημείο, το οποίο προστίθεται στο υψηλής στάθμης πολιτιστικό μωσαϊκό της χώρας μας» ήταν τα πρώτα λόγια του κ. Τασούλα. Και κάπως έτσι, φάνηκε να κλείνει σημειολογικά μια τρίμηνη περίοδος, άγνωστη για την έως τώρα ελληνική παραδοχή, σχεδόν καθημερινών επίσημων ανακοινώσεων του ΥΠΠΟ γύρω από την ανασκαφή. Ήταν κατά μία έννοια η σεμνή και αμήχανη, σε σχέση πάντοτε με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί, επικοινωνιακή τελετή λήξης μιας υπόθεσης στην οποία επενδύεται η ψυχολογική ανάταση ενός ολόκληρου έθνους.

Η προχθεσινή ενημέρωση των δημοσιογράφων πράγματι δεν έκρυβε εκπλήξεις. Το μοναδικό ίσως νέο στοιχείο ήταν ότι στα επιστύλια του τρίτου χώρου του τάφου διακρίθηκαν αχνά μετά τον πρώτο καθαρισμό ανθρώπινες φιγούρες και σκεύη. Επιπλέον, ειπώθηκε ξανά ότι ομάδα γεωφυσικών και άλλων επιστημόνων του ΑΠΘ διενεργεί ηλεκτρικές τομογραφίες στον Τύμβο Καστά, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν άγνωστα ταφικά σύνολα. Το επόμενο διάστημα θα συνεχιστούν οι στερεωτικές και άλλες εργασίες συντήρησης, ώστε «η ανασκαφή να καταστεί από σωστική, συστηματική». Παραμένει άγνωστο πότε τελικά το μνημείο θα είναι ανοιχτό για το κοινό («ο Ανδρόνικος μπήκε στη Μεγάλη Τούμπας της Βεργίνας το 1977 και ο χώρος έγινε επισκέψιμος μόλις το 2001», όπως ειπώθηκε).

Μετά την εισαγωγή του Υπουργού, ακολούθησαν οι πυκνές ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Τις περισσότερες απάντησαν οι κυρίες Μενδώνη και Παναγιωταρέα, υπερκαλύπτοντας συχνά τον υπουργό ακόμη και την ίδια την ανασκαφέα, κυρία Περιστέρη. Η τελευταία, φορώντας τον γνωστό βαμβακερό μπερέ της, παραδόξως ελάχιστα μίλησε, το ίδιο και οι εκπρόσωποι των υπόλοιπων ειδικοτήτων της ανασκαφής (αρχιτέκτονες, μηχανικοί, γεωλόγοι) που βρίσκονταν στην αίθουσα.

Αναφορικά με τον σκελετό που βρέθηκε στον τάφο, έγινε μόνο γνωστό ότι θα εξεταστεί από Έλληνες επιστήμονες. Η γεν. γραμματέας του ΥΠΠΟ απάντησε σχετικά: «Η ακριβής ταυτότητα του νεκρού ενδέχεται να μην αποκαλυφθεί ποτέ. Μπορούμε, πάντως, να μάθουμε το φύλλο, την ηλικία, ακόμη και τις διατροφικές συνήθειες ή ασθένειες που είχε περάσει. Όμως, αυτά θα χρειαστούν καιρό, άγνωστο πόσο. Τα οστά βρίσκονται σε σχετικά καλή κατάσταση. Και ο νεκρός δεν είχε ταριχευτεί».

Ένας μεγάλος σε ηλικία δημοσιογράφος με κοστούμι ρώτησε για τις εθνικιστικές αντιδράσεις των Σκοπίων στην υπόθεση της Αμφίπολης, όμως η συζήτηση δεν παρεκτράπηκε. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι τοπικών μέσων υπέβαλλαν ερωτήσεις σχετικά με την περαιτέρω οικονομική και αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής. Ωστόσο, πληροφορηθήκαμε πως ούτε επενδυτικά κίνητρα θα εξασφαλιστούν ειδικά για την Αμφίπολη ούτε προσλήψεις θα γίνουν στην τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων ή το μουσείο – παρά μόνο υπήρξε η διαβεβαίωση ότι τα χρήματα για τη συνέχιση των ερευνών στο ανασκαφικό πεδίο είναι εξασφαλισμένα.

Μετά το τέλος της συνέντευξης Τύπου το καφέ με το ξύλινο υπόστεγο και τον κωδικό amphipolis στο ασύρματο ίντερνετ, γέμισε από επισκέπτες. Μετά την επίσκεψη Σαμαρά τον περασμένο Αύγουστο στην Αμφίπολη, έως και 1.500 άτομα επισκέπτονται κάθε Σαββατοκύριακο το μουσείο της περιοχής, μεταξύ αυτών σχολεία και οργανωμένα γκρουπ. Οι κυρίες Μενδώνη και Παναγιωταρέα ξεπροβόδισαν τον Υπουργό ως το αυτοκίνητο, η κυρία Περιστέρη έμεινε πίσω στο κατώφλι του μουσείου, στα νώτα των τηλεοπτικών συνεργείων. Και η Γιαπωνέζα δημοσιογράφος, Τσόκο, απεσταλμένη ιαπωνικού πρακτορείου ειδήσεων με βάση στην Ιταλία, έπρεπε να στείλει την ανταπόκρισή της.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.