Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο

VICE Spain.

Τι συμβαίνει με εκείνα τα ζώα για τα οποία είμαστε υπεύθυνοι και γεννιούνται με κάποιου είδους γενετική ανωμαλία ή παθαίνουν κάποιο ατύχημα;

Εάν μιλάμε για τα κατοικίδιά μας που ζουν μαζί μας σαν μέλη της οικογένειας, τρία είναι τα πιθανά σενάρια: τους κάνουμε ευθανασία, τα εγκαταλείπουμε ή προσαρμοζόμαστε στη νέα κατάσταση.

Στην περίπτωση ζώων που χρησιμοποιούνται για εργασία ή προορίζονται για κατανάλωση, η συνήθης κατάληξη είναι η σκληρότερη: η σφαγή. Από την άλλη, στην περίπτωση των ζώων που ζουν ελεύθερα στη φύση, το πιο συνηθισμένο είναι να μην ανησυχεί κανείς γι' αυτά.

Ευτυχώς, υπάρχουν όλο και περισσότερες οργανώσεις και άτομα που βοηθούν ανιδιοτελώς ζώα με αναπηρίες σε οποιαδήποτε από τις τρεις πιθανές καταστάσεις που προαναφέρθηκαν.

Για παράδειγμα, σε καταφύγια ζώων όπως το Bichos Raros –όπου κατά κύριο λόγο περιθάλπουν σκύλους και γάτες– είναι συνηθισμένο να βλέπεις σκυλιά να τρέχουν γύρω-γύρω στις εγκαταστάσεις με αναπηρική καρέκλα, διότι αφού μερικά από τα παραπληγικά σκυλιά είναι νεαρά, θέλουν να κρατούν ζωντανή την ιεροτελεστία του παιχνιδιού. Χάρη στη σκληρή δουλειά, αυτά τα ζώα που κάποτε ήταν περιθωριοποιημένα από την κοινωνία, τώρα έχουν μια δεύτερη ευκαιρία.

Αλλά επειδή δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες, στο Bichos Raros έχουν κι ένα δωμάτιο για φυσιοθεραπεία, πλήρως εξοπλισμένο με όλα τα είδη των γκάτζετ ώστε να κάνουν τη ζωή αυτών των σκυλιών ευκολότερη και, εάν αυτό δεν είναι αρκετό, υπάρχει μια πισίνα στην οποία κάνουν ασκήσεις υδροθεραπείας.

Από την άλλη, η δρ Catia Faria, φιλόσοφος και ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Pompeu Fabra, σκοπεύει να μας παρακινήσει να γίνουμε μέρος της φύσης και να βοηθήσουμε τα ζώα που το χρειάζονται. Η διατριβή της έχει τίτλο «La ética animal se vuelve salvaje: El problema del sufrimiento de los animales salvajes y la intervención en la naturaleza» (ελεύθ. μετ.: Η δεοντολογία στα ζώα όταν είναι στην άγρια φύση: Το πρόβλημα των άγριων ζώων που υποφέρουν και η παρέμβαση στη φύση) και εξηγεί γιατί έχουμε την ηθική ευθύνη να βοηθάμε τα ανάπηρα ζώα που ζουν σε φυσικό περιβάλλον, καθώς η τεχνολογία και η άγρια ζωή δεν θα πρέπει να αλληλοαπορρίπτονται.

Λόγω αυτού, και για πρώτη φορά στην ιστορία, μια χελώνα που είχε καεί σε πυρκαγιά στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου στη Βραζιλία βοηθήθηκε και επιπλέον της έδωσαν ένα νέο καβούκι φτιαγμένο με τεχνολογία 3D εκτύπωσης.

Χάρη στη βοήθεια κτηνιάτρων, σχεδιαστών και ενός ντόπιου καλλιτέχνη, κατάφεραν να προχωρήσουν στη σημαντική αυτή καινοτομία και να δημιουργήσουν ένα προσθετικό μέλος. Το προσθετικό μέλος δημιουργήθηκε χάρη σε τέσσερα πλαστικά κομμάτια τα οποία ενώνονται μεταξύ τους και στις καλλιτεχνικές δεξιότητες του Yuri Caldera, ενός εθελοντή εικονογράφου που προσφέρθηκε για να δώσει πίσω στον Freddy –έτσι λέγεται η χελώνα– την κατάλληλη όψη καβουκιού στο νέο προσθετικό μέλος του, γεγονός που θα του επιτρέψει να ταιριάξει στο περιβάλλον και θα τον βοηθήσει να κρατά μακριά του τα αρπακτικά.

Όσο για τα ζώα που προορίζονται για κατανάλωση ή εργασία, υπάρχουν αρκετά καταφύγια ζώων στην Ισπανία –συνολικά δέκα– τα οποία φροντίζουν να τους δώσουν όλα όσα χρειάζονται. Ο Dani, ένα γαϊδουράκι που διασώθηκε, ζει στο καταφύγιο El Valle Encantado στη Μαδρίτη και σήμερα χρειάζεται ένα νέο προσθετικό μέλος.

Η ιδρύτριά του, Esperanza Álvarez, λέει ότι «ο Dani δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει 3D εκτυπωμένο προσθετικό μέλος επειδή τρίβεται στο πόδι του, διότι τα υλικά από τα οποία φτιάχνονται τα μέλη δεν μπορούν να υποστηρίζουν το βάρος του και επειδή οι 3D εκτυπωτές δεν είναι αρκετά μεγάλοι για να δημιουργήσουν αυτό που χρειάζεται».

Η Esperanza, που είναι κτηνίατρος, μας λέει επίσης ότι οι ανάγκες που έχει ένα γαϊδούρι είναι πολύ διαφορετικές από εκείνες που έχουν τα σκυλιά. «Ένα γαϊδούρι ιδρώνει όπως οι άνθρωποι, τα σκυλιά δεν ιδρώνουν. Το δέρμα τους είναι επίσης πολύ διαφορετικό, τραυματίζονται εύκολα και οι μολύνσεις τους είναι χειρότερες», λέει απεγνωσμένα.

Στο Valle Encantado έχουν δοκιμάσει πολλές επιλογές και τώρα ελπίζουν ότι η καμπάνια τους #EstoyConDani στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να στηρίξουν τον Dani θα αρχίσει να έχει αποτελέσματα.

Δεν υπάρχουν πολλές εταιρείες που παράγουν ορθοπεδικό υλικό ειδικά για ζώα, αλλά η ζήτηση αυξάνεται.

Το καταφύγιο ζώων El Hogar Provegan συνεργάζεται με μια αμερικανική εταιρεία που ονομάζεται Animal Orthocare η οποία φτιάχνει προσθετικά μέλη για όλα τα είδη και αναπτύσσει γκάτζετ για σκυλιά (σκεφτείτε επιαγκωνίδες και επιγονατίδες) που πωλούνται χωρίς να χρειάζεται να έχει προηγουμένως ληφθεί καλούπι.

Είναι η δεύτερη εταιρεία στις ΗΠΑ που αφιερώνει την παραγωγή της αποκλειστικά στις ανάγκες των ζώων. Ο ιδρυτής της, Derrick Campana, μας εξηγεί ότι χρησιμοποιούν κυρίως θερμοπλαστικό, λόγω του ότι φορμάρεται εύκολα όταν θερμαίνεται. Η τιμή αυτών των εξατομικευμένων προσθετικών μελών για ζώα είναι συνήθως γύρω στα 1.120 ευρώ – «μόνο στην περίπτωση που δεν είσαι μη κερδοσκοπικός οργανισμός», τονίζει ο Derrick.

Ο Campana είναι ιδιαιτέρως περήφανος για τον μοναδικό σχεδιασμό του νέου προσθετικού μέλους που φτιάχτηκε για τον Felix, ένα κριάρι που διασώθηκε από το El Hogar Provegan. Το κριάρι χρειάζεται ειδική φροντίδα προκειμένου να αποφύγει τους χειρότερους τραυματισμούς. Χρειάζεται τόση φροντίδα που η ιδρύτρια Elena Tova μας λέει ότι χρειαζόταν να δημιουργήσουν ένα ειδικό γκάτζετ προκειμένου να «κάνει μασάζ στα γόνατά του και να τα ενεργοποιεί μετά τη νυχτερινή ξεκούραση, να δούμε εάν έχει ερεθισμούς και να το τοποθετήσουμε στα τεχνητά πόδια του ώστε να μπορέσει να περπατήσει και να ενταχθεί στην οικογένειά του». Σε αντίθεση με τα περισσότερα κριάρια, ο Felix είναι πολύ τυχερός.

Ο τομέας της ορθοπεδικής σημειώνει πρόοδο σε καλό ρυθμό, χάρη στην «τεχνολογία που απορροφούμε από άλλους τομείς όπως είναι η αεροναυπηγική, η αυτοκινητοβιομηχανία ή οι ιατρικοί κλάδοι», λέει ο Derrick.

«Υπάρχουν φοβερές μέθοδοι για προσθετικά μέλη ανθρώπων, που μένει να ενσωματωθούν στον τομέα της κτηνιατρικής επιστήμης», προσθέτει. Ο Campana υποστηρίζει ότι η 3D εκτύπωση έχει ακόμα πραγματικά μεγάλο δρόμο να διανύσει και πως τα επόμενα χρόνια η οστική ολοκλήρωση θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο.

Βήμα-βήμα, οι τεχνολογίες του μέλλοντος γίνονται όλο και πιο προσβάσιμες για τα ζώα, χάρη στον καλό συνδυασμό της ορθοπεδικής, της βιονικής και της ηθικής.

Περισσότερα από το VICE

Η Ζωή με την 20χρονη Κοπέλα μου που Έπασχε από Καρκίνο Μέσα από Φωτογραφίες

Τι Πιστεύουν οι Κάτοικοι των Προαστίων για το Κέντρο της Αθήνας;

Όλα Όσα Θέλετε να Ξέρετε για τα Τατουάζ στο Πέος