Το σχολείο για νοσηλευόμενα παιδιά Dr. William F. Roberts, στο St. John του New Brunswick, όπως κάθε ελαφρώς ερειπωμένο πρώην νοσοκομείο από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, έχει μια ανατριχιαστική ατμόσφαιρα ασύλου. Μέχρι που η καναδική επαρχία το έκλεισε, το 1985, φιλοξενούσε εκατοντάδες νεαρά παιδιά με ψυχικές και σωματικές αναπηρίες. Ωστόσο ο υπερπληθυσμός, η υποχρηματοδότηση και η παλιά καλή άγνοια του πώς να αντιμετωπίσουμε τόσο περίπλοκες περιπτώσεις το μετέτρεψαν και σε γόνιμο έδαφος για παραμέληση και κακοποίηση. Τη δεκαετία του '90, δύο πρώην υπάλληλοι δήλωσαν ένοχοι σε 14 κατηγορίες για σεξουαλική κακοποίηση που αφορούσαν πρώην τροφίμους. Άλλες καταγγελίες διευθετήθηκαν εξωδικαστικά.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Με δεδομένη τη σκοτεινή ιστορία του παλιού νοσοκομείου, το νεκροταφείο στην απέναντι πλευρά του δρόμου και τη θέα του στον γκρίζο ωκεανό, μπορεί κανείς να καταλάβει γιατί κάποιοι άνθρωποι λένε ότι είναι στοιχειωμένο. Άλλοι μπορεί να αναρωτιούνται γιατί μια πρώην παιδοψυχιατρική κλινική με τόσο τραγικό παρελθόν δεν έχει εγκαταλειφθεί ή κατεδαφιστεί. Σήμερα, ωστόσο, ο εμπορικός χώρος ονομάζεται Maritime Opportunity Centre. Ο Doug Leavitt, συντηρητής του κτιρίου, που εργάζεται εκεί σχεδόν 30 χρόνια, λέει ότι έχει ακούσει ανθρώπους να λένε ότι είδαν περίεργα φαινόμενα και άκουσαν ήχους στους διαδρόμους των εγκαταστάσεων που έχουν εμβαδό 24.154 τ.μ. «Ένας μηχανικός μου είπε ότι είδε ένα μικρό κοριτσάκι να περπατάει στον διάδρομο κρατώντας μια κουβέρτα», λέει. «Και εξαφανίστηκε. Πέρασε μέσα από τον τοίχο».
«Μερικοί άνθρωποι φοβούνται να έρθουν εδώ», λέει ο Dave Biron, που τώρα είναι ιδιοκτήτης και εκμισθωτής του χώρου. Παρόλο που πολλοί χώροι έχουν ανακαινιστεί και το μέρος διατηρείται καθαρό, το κέντρο μοιάζει «ουσιαστικά να είναι το ίδιο όπως και τότε που ήταν νοσοκομείο», σύμφωνα με τον Biron. Τα δωμάτια όπου παλιότερα ζούσαν νεαροί ασθενείς –στις πτέρυγες Α, Γ και Ε– ανακαινίστηκαν και νοικιάστηκαν. Το αμφιθέατρο και το παρεκκλήσι εκκενώθηκαν πριν από καιρό. Ωστόσο, κάποιοι ορκίζονται ότι υπάρχουν δυσαρεστημένα πνεύματα που κυκλοφορούν τριγύρω, κάνοντας περίεργους θορύβους αργά τη νύχτα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Κατά την περιήγησή μας συναντήσαμε τον μηχανικό που είπε στον Doug Leavitt ότι είδε το φάντασμα ενός μικρού κοριτσιού να τριγυρίζει στους διαδρόμους. Τον ρώτησα εάν ο ίδιος είχε δει ποτέ κάτι ανατριχιαστικό.«Τίποτα που να μπορείς να εξηγήσεις», λέει. Σαν τι; Κάνει μεγάλη παύση.«Παιδιά».Προτού μπορέσω να ρωτήσω περισσότερα, ξαφνικά δέχεται ένα επείγον τηλεφώνημα και εξαφανίζεται στην αίθουσα με τα μπόιλερ. Εντάξει λοιπόν.Οι πλάγιες πτέρυγες, οι μεταλλικές σχάρες στις πόρτες και η χρωματική παλέτα ξεπερασμένου μπλε, καφέ και μπεζ που έβρισκε κανείς στα ιδρύματα τη δεκαετία του '70, όλα μαρτυρούν την προηγούμενη ζωή του κτιρίου. Οι φαινομενικά ατελείωτοι διάδρομοι εκτείνονται προς βαρύτερες, ενισχυμένες πύλες («πολύς χαμένος χώρος», λέει ο Biron). Ένα από τα εγκαταλελειμμένα πρώην «δωμάτια ησυχίας», ένα τούβλινο κελί χωρίς παράθυρο με διαστάσεις 10x6, συνορεύει με ένα μπάνιο ντυμένο με μακάβρια ροζ και πράσινα πλακάκια, ειδικά σχεδιασμένο για άτομα με μικροσκοπική διάπλαση.Ένας πρώην κοιτώνας για τους κατοίκους έχει μετατραπεί σε χώρο φύλαξης για σκυλιά. Γαβγίσματα αντηχούν παντού. Ο Leavitt δείχνει τα λευκά ντουλάπια αποθήκευσης στους τοίχους, όπου παλιότερα αποθήκευαν τα πράγματά τους αρκετές δεκάδες παιδιά που κοιμούνταν σε αυτό το δωμάτιο. Καθώς προχωράμε στους διαδρόμους, γνέφει δείχνοντας μια άλλη πόρτα.«Αυτό εδώ είναι ενδιαφέρον. Αυτό ήταν νεκροτομείο», λέει. «Ωστόσο δεν μπορώ να σε πάω μέσα». Αναρωτήθηκα πώς νιώθει γι' αυτό ο εμπορικός σύλλογος που το νοίκιασε.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μετά το κλείσιμο του νοσοκομείου, τη δεκαετία του 1980, η επαρχιακή κυβέρνηση «δεν ήθελε πλέον να ασχολείται μαζί του», σύμφωνα με τον Biron. Ομάδα μηχανικών το αγόρασε, σχεδιάζοντας να το ανοίξει εκ νέου ως εμπορικό κέντρο, αλλά το σχέδιο ναυάγησε. Ο αναπροσανατολισμός του πρώην νοσοκομείου ως εμπορικού και αποθηκευτικού χώρου έχει αποδειχθεί καινοτόμος, αν όχι ασυνήθιστος τρόπος για να αναβάλεις αυτό που πιθανόν θα ήταν μια επίμονα θλιβερή ιστορία που θα ολοκληρωνόταν από μια μπάλα κατεδάφισης. Το ακόμα πιο φημισμένο, ανατριχιαστικό ψυχιατρικό νοσοκομείο Centracare, του Saint John, καθώς και το Παλιό Γενικό Νοσοκομείο, αγοράστηκαν από ιδιώτες και τελικά κατεδαφίστηκαν τη δεκαετία του '90.«Είμαι σίγουρος ότι εάν δεν το είχαμε αναλάβει εμείς, θα το είχαν κατεδαφίσει πριν από χρόνια», λέει ο Biron.Φέτος, το κέντρο Maritime Opportunity Centre γιορτάζει 30 χρόνια λειτουργίας – που σημαίνει ότι είναι εμπορικός και αποθηκευτικός χώρος περισσότερο καιρό απ' ό,τι ήταν νοσοκομείο. «Υπάρχουν σαράντα επιχειρήσεις αυτήν τη στιγμή εδώ και όλες ανήκουν σε ντόπιους», λέει η Gina Hooley, μεσίτρια leasing αναφερόμενη στην εκλεκτή ομάδα εμπόρων, κατασκευαστών χημικών, κτηνιατρικών υπηρεσιών, εργαζομένων στην εστίαση και καλλιτεχνών που νοικιάζουν τον χώρο σαν «οικογένεια». Επιπλέον, λέει, «έχουμε μερικές από τις χαμηλότερες τιμές ενοικίασης στην πόλη».Ωστόσο, περπατώντας στους μεγάλους, άδειους διαδρόμους μερικές φορές κανείς μπορεί να ακούσει παράξενους ήχους ή φαίνεται να ανιχνεύει (σχεδόν σίγουρα ψυχοσωματικά) το άρωμα απολυμαντικού ιωδοφορμίου. Παρά τον παράγοντα της ανατριχίλας, ο Biron ορκίζεται ότι είναι το μόνο φάντασμα που στοιχειώνει το μέρος. «Πιστεύουν ότι υπάρχουν απομεινάρια βασανισμένων ανθρώπων εδώ από τότε που υπήρχαν έγκλειστοι ψυχασθενείς», λέει γελώντας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Είμαι εδώ μέσα μέχρι αργά, συνεχώς, και ποτέ δεν άκουσα κάτι να περιπλανιέται στους διαδρόμους».
