FYI.

This story is over 5 years old.

Διασκέδαση

Συνέντευξη με Έναν Άνθρωπο που Αναγνωρίζει Πτώματα Μετά από Καταστροφές

Όταν συμβαίνει μία τραγωδία, μία από τις προτεραιότητες είναι να βρεθούν οι νεκροί. Όταν όμως τα σώματα έχουν κατακερματιστεί, η αναγνώριση των σωμάτων δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Jack Callil
Κείμενο Jack Callil

H πτώση του μοιραίου αεροσκάφους Airbus A320 της Germanwings είχε στοιχίσει τη ζωή σε 150 ανθρώπους. Όταν συμβαίνει μία τέτοια τραγωδία, μία από τις προτεραιότητες είναι να βρεθούν οι νεκροί. Όταν όμως ένα γεγονός είναι τόσο καταστροφικό ώστε τα σώματα να έχουν κατακερματιστεί, η ευθύνη όσων συλλέγουν και αναγνωρίζουν τα μέρη των σωμάτων δεν είναι καθόλου μα καθόλου αξιοζήλευτη.

Αυτή τη δουλειά αναλαμβάνουν ειδικοί στην αναγνώριση θυμάτων καταστροφών γνωστοί ως DVIs. Οι εξειδικευμένοι εθελοντές αποστέλλονται είτε στις λεγόμενες «κλειστές» καταστροφές, όπως αεροπορικά δυστυχήματα όπου ο αριθμός των θυμάτων είναι γνωστός, είτε στις λεγόμενες «ανοιχτές» καταστροφές, όπου οι νεκροί είναι αμέτρητοι.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Δρ. Richard Bassed είναι DVI εμπειρογνώμονας εδώ και 13 χρόνια. Εργάζεται στο Victorian Institute of Forensic Medicine ως ιατροδικαστής με ειδικότητα στην οδοντολογία. Βρέθηκε στο Μπαλί το 2002 μετά τις βομβιστικές επιθέσεις προκειμένου να αναγνωρίσει τους νεκρούς, στο τσουνάμι του 2004, και στις πυργκαγιές του μαύρου Σαββάτου του 2009. Ο Bassed μίλησε στο VICE για το πώς είναι να κάνεις αυτή τη δουλειά.

VICE: Μπορείς να μου μιλήσεις για την διαδικασία αναγνώρισης των πτωμάτων;
Richard Bassed: Όλοι έχουμε οδοντιατρικό μητρωό, και γι' αυτόν τον λόγο τα δόντια χρησιμοποιούνται πολύ για την αναγνώριση πτωμάτων. Τα δόντια βοηθούν στον εντοπισμό των 2/3 των θυμάτων μαζικών θανάτων διότι είναι ανθεκτικά και δεν καταστρέφονται εύκολα. Ένα σώμα μπορεί να καεί σχεδον αμέσως, αλλά τα δόντια αντέχουν. Επίσης χρησιμοποιείται φυσικά το DNA, αλλά είναι πολύ πιο ακριβό και παίρνει και περισσότερο χρόνο. Τέλος, χρησιμοποιούμε ιατρικά αρχεία: π.χ. αν υπάρχει βηματοδότης, είναι πολύ εύκολο να αναγνωριστεί ο νεκρός καθώς όλα αυτά τα μηχανήματα έχουν σειριακούς αριθμούς. Από εκεί και πέρα λαμβάνουμε υπόψιν και τα ρούχα ή τα πορτοφόλια, αλλά αυτά τα χρησιμοποιούμε ως έσχατη λύση.

Ποια ήταν η πρώτη πρώτη αποστολή σας;
Ήταν το 2002 στο Μπαλί μετά τις βομβιστικές επιθέσεις. Ογδόντα έξι Αυστραλοί έχασαν τη ζωή τους εκείνη την ημέρα, από τα 202 άτομα που βρίσκονταν εκεί. Δούλευα σε νεκροτομεία έτσι είχα συνηθίσει τους νεκρούς. Αλλά μια τέτοια καταστροφή σου δημιουργεί εντελώς διαφορετικά συναισθήματα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Επίσης, στις αναπτυσσόμενες και φτωχές χώρες σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ακολουθούνται πρωτόκολλα ασφάλειας και δεν υπάρχει οργάνωση. Στο Μπαλί, θυμάμαι τα μέλη μίας οικογένειας να περιφέρονται ανάμεσα στους νεκρούς, προσπαθώντας να εντοπίσουν τους συγγενείς τους.

Τρομακτικό. Άρα μάλλον κάποιες καταστροφές είναι πιο δύσκολες από άλλες;
Ναι, σίγουρα. Οι πυρκαγιές του 2009 ήταν τραγικές. Ήταν τόσο κοντά στις οικιστικές ζώνες. Όταν επισκεφθήκαμε την περιοχή, μπορούσαμε να διακρίνουμε τα σημεία στα οποία οι οικογένειες είχαν προσπαθήσει να κρυφτούν. Είχαμε ακούσει τις αναφορές ανθρώπων που καλούσαν το 0-0-0 και μας είχαν πει ότι οι τηλεφωνητές ακούγαν τις φλόγες και τους ανθρώπους να καίγονται στο background. Αυτή ήταν ίσως η πιο δύσκολη αποστολή στην οποία συμμετείχα.

Σε ό,τι αφορά το τσουνάμι, όταν φτάσαμε πολλά πτώματα είχαν ήδη βρεθεί. Κάποια βρέθηκαν στον ωκεανό, κάποια άλλα σε δέντρα. Έτσι, δεν απέκτησα αληθινή συναισθηματική σύνδεση με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αυτοί είχαν πεθάνει.

Τι εμπόδια αντιμετωπίζετε όταν αναγνωρίζετε ανθρώπους;
Το πρώτο και πιο σημαντικό, είναι η κατάσταση των σωμάτων. Σε καταστροφές όπως πτώσεις αεροπλάνων, πυρκαγιές ή εκρήξεις, τα σώματα είναι συνήθως κατακερματισμένα. Μερικές φορές είναι δύσκολο να διαχωρίσουμε το ένα από το άλλο. Σε ό,τι αφορά τα δόντια, που είναι και το φόρτε μου -διαφορετικές χώρες έχουν ποικίλους τρόπους καταλογογράφησης των σχημάτων και των δομών των δοντιών και αυτό μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σε περιπτώσεις ποινικών καταστροφών -όπως ήταν η σύγκρουση του αεροσκάφους MH17- η αναγνώριση των σωμάτων μπορεί μετατραπεί σε πολύ δύσκολο έργο. Μέχρι να επιτρέψουν οι αντάρτες στους DVI εμπειρογνώμονες να μπουν μέσα, αρκετά από τα σώματα είχαν ήδη αποσυντεθεί. Πολλά σώματα δεν βρέθηκαν ποτέ καθώς το αεροπλάνο εξερράγη στον αέρα.

Είναι ποτέ αδύνατον να αναγνωριστεί κάποιος;
Εξαρτάται από την έκταση της καταστροφής. Το τσουνάμι που έγινε στην Ταϊλάνδη, αφορούσε 5.000 θανάτους, και η DVI αποστολή διήρκεσε έναν ολόκληρο χρόνο. Στο τέλος, περίπου 400 σώματα δεν αναγνωρίστηκαν. Έτσι, αν αναλογιστούμε το σεισμό στην Αϊτή, όπου σκοτώθηκαν 200.000 άνθρωποι, θα έπαιρνε περίπου 40 χρόνια για να αναγνωριστούν οι νεκροί. Δεν υπάρχουν αρκετοί DVI ιατροδικαστές στον κόσμο, για να πραγματοποιηθούν οι έρευνες πιο γρήγορα.

Αισθάνεστε ποτέ συναισθηματικά συγκλονισμένοι από την δουλειά σας;
Υποθέτω ότι κάποια στιγμή όλο αυτό πρέπει να σε επηρεάζει. Δεν έχω καταρρεύσει συναισθηματικά, αλλά όταν γυρίζω στο σπίτι μου, νιώθω ένα κενό μέσα μου. Είναι δύσκολο να επιστρέψεις στους φυσιολογικούς σου ρυθμούς. Σκέφτεσαι και τώρα; Τώρα τι κάνω;

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Δυο Εβδομάδες Πριν Πεθάνει, ο Stephen Hawking Προέβλεψε πώς θα Τελειώσει το Σύμπαν

Βρες Ποιος το Είπε: Ο Αμβρόσιος, οι Ναζί ή το ISIS;

Ένας Χρήσιμος Οδηγός για το Ποια Συμπληρώματα Διατροφής Λειτουργούν Τελικά

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.