Συνέντευξη με έναν Αθώο που Βρέθηκε στο Λάθος Μέρος τη Λάθος Στιγμή

Ο Θοδωρής Ηλιόπουλος την εποχή που ως έγκλειστος στον Κορυδαλλό πραγματοποιούσε απεργία πείνας. (Τη φωτογραφία μας την παραχώρησε ο ίδιος)

Με τον Θοδωρή Ηλιόπουλο μιλήσαμε για πρώτη φορά ένα μήνα περίπου μετά τη φυλάκισή του στον Κορυδαλλό. Ήθελα με κάθε τρόπο να δημοσιοποιήσω την αδικία που βίωνε ένας νεαρός άνθρωπος που έτυχε να βρεθεί στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή. Έχοντας περισσότερη ψυχραιμία από τον «ελεύθερο» συνομιλητή του, ξεκάθαρο λόγο και καθαρή σκέψη, παρά το γεγονός ότι σε μία νύχτα από το υπνοδωμάτιο του βρέθηκε σε ένα κελί, μου έδωσε να καταλάβω πως θα πράξει ό,τι μπορούσε για να αποδείξει την αθωότητά του. Και το έκανε. Ξεκινώντας μέχρι και απεργία πείνας γιατί η δικαιοσύνη δεν δέχτηκε ποτέ να συμπεριλάβει τις καταθέσεις των μαρτύρων που πιστοποιούσαν την άδικη σύλληψή του. Ο ίδιος ουδέποτε προσπάθησε να αναδειχτεί σε σύμβολο των Δεκεμβριανών –αθόρυβα στο κελί του έγραφε ποιήματα και έφτιαχνε σκίτσα περιμένοντας ότι μια μέρα η αλήθεια θα λάμψει.

«Το απόγευμα της 18ης Δεκεμβρίου του 2008, μαζί με τρεις φίλους, βρέθηκα επί της Ακαδημίας στο κέντρο της Αθήνας. Περίπου εκατό μέτρα από την Νομική, χάζευα και συζητούσα για όλα όσα είχαν συμβεί τις προηγούμενες μέρες. Εκείνη την ώρα δεν υπήρχαν επεισόδια σε εξέλιξη παρά μόνο διάσπαρτος κόσμος. Περαστικοί. Η ατμόσφαιρα σχετικά βαριά, από τα χημικά που είχαν ρίξει νωρίτερα οι αστυνομικοί. Δεν αντέξαμε να μείνουμε στο σημείο για περισσότερα από τα δέκα λεπτά σε αυτή τη κατάσταση. Αποχωρήσαμε για να κινηθούμε προς την πλατεία της Ομόνοιας.  Η απόφαση μας αποδείχτηκε λανθασμένη. Στα τριάντα μέτρα μπροστά μας αντικρίζουμε τις χακί στολές των ΜΑΤ. Ακυρώσαμε τη διαδρομή, κάναμε μεταβολή αλλά στην προσπάθειά μας να επιστρέψουμε στην αρχική μας θέση βλέπουμε ότι όλα έχουν αλλάξει. Στον άδειο, μέχρι πριν από λίγα δευτερόλεπτα, δρόμο τώρα στέκεται ακόμα μια διμοιρία των ΜΑΤ. Μας ορμούν. Δύο-τρεις διμοιρίες κυκλώνουν περίπου δέκα ανθρώπους. Αρχίζω να τρέχω πανικόβλητος, αλλά με προλαβαίνουν. Με πετούν κάτω και με κλωτσούν. Πρώτα ο ένας, μετά ο άλλος. Ουρλιάζουν και με βρίζουν: «Τώρα θα δεις τι θα πάθεις». Κι όντως έπαθα. Βρέθηκα κατηγορούμενος και ταυτόχρονα στη φυλακή. Από την κλούβα της αστυνομίας στον Κορυδαλλό».

Αυτά ήταν τα τελευταία λεπτά ελευθερίας των επόμενων 8,5 μηνών για τον Θοδωρή Ηλιόπουλο. Το κατηγορητήριο είχε ως μοναδικούς μάρτυρες κατηγορίας τους ίδιους τους αστυνομικούς. Η ανάγκη εύρεσης εξιλαστήριου θύματος μέσα στα Δεκεμβριανά φτάνουν στο αποκορύφωμά τους όταν ο Θοδωρής Ηλιόπουλος αποκαλείται «εχθρός της Δημοκρατίας».

«Θυμάμαι ότι ήμουν η πρώτη σύλληψή τους. Ο πρώτος που πήγαν στη κλούβα. Ακολούθησαν άλλοι τέσσερις οι οποίοι αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους και εγγύηση.  Από τη πρώτη στιγμή, ανάμεσα στις καταθέσεις που είχε στη διάθεσή της η δικαιοσύνη, ήταν και μιας εργαζόμενης στη καφετέρια που είχα καθίσει νωρίτερα. Την ώρα δηλαδή που σύμφωνα με τους αστυνομικούς εγώ βρισκόμουν στο δρόμο και πετούσα πέτρες φορώντας την “κουκούλα” μου. Εμένα υποτίθεται ότι με “αναγνώρισαν”  δύο αστυνομικοί, των οποίων οι καταθέσεις, παρά τις αντιφάσεις έγιναν δεκτές. Ήταν η δεύτερη φορά που είχα κατέβει στη διαδήλωση. Τις προηγούμενες μέρες αδυνατούσα λόγω οικογενειακών προβλημάτων, με τον πατέρα μου σε κρίσιμη κατάσταση και την μητέρα μου σε μια ηλικία που δεν μπορούσε να τον φροντίσει. Εκείνη την περίοδο είχα κάνει αίτηση για να διοριστώ σε κάποιο σχολείο, όντας απόφοιτος του ΤΕΙ Λογιστικής. Μέχρι τότε έκανα διάφορες δουλειές. Άνηκα στην τότε γενιά των 700 ευρώ. Κατά πως φαίνεται τα μούσια και το μακρύ μαλλί ήταν τα στοιχεία που αρχικά έδωσαν το “σύνθημα” για τη σύλληψή μου. Ίσως και το σακίδιο που έχω πάντα μαζί μου όταν κατεβαίνω στο κέντρο για να αγοράσω κανένα βιβλίο. Στη θέση μου θα μπορούσε να ‘ναι ο καθένας. Αρκεί να βρισκόταν στη πορεία. Στον Κορυδαλλό δεν ήμουν ο μοναδικός που έμεινε τόσο καιρό έγκλειστος, όσον αφορά τα Δεκεμβριανά. Ο μοναδικός και τελευταίος κρατούμενος ήταν ο πολωνικής καταγωγής, Αντρέ Μαζούρεκ, ο οποίος όχι μόνο εξάντλησε τον χρόνο της προφυλάκισης, αλλά και καταδικάστηκε σε 11 χρόνια κάθειρξη. Αυτομάτως καταλαβαίνει κανείς, πως αυτός ο άνθρωπος, αν εξαιρέσουμε την απεργία πείνας στην οποία κατέφυγα εγώ, έζησε και ενδεχομένως να ζει, σκληρά μέσα στο πετσί του, τον εκδικητικό κρατικό μηχανισμό.

Ξεκίνησα την απεργία πείνας όχι ως εκβιασμό, όπως έχει ακουστεί για άλλες απεργίες πείνας, αλλά γιατί δεν είχα άλλον τρόπο να αποδείξω την αθωότητά μου. Οι νομικές διαδικασίες στις οποίες είχα ξεκινήσει, δεν έφερναν κανένα αποτέλεσμα. Δεν ξέρω πόση γενναιότητα χρειάζεται για να θυσιάσεις την ίδια σου τη ζωή ώστε να δικαιωθείς. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι δεν έχουμε ανάγκη από τίτλους.  Οι μέρες μου στη φυλακή περνούσαν με διάβασμα -δεν είσαι άλλωστε σε θέση να κάνεις κάτι άλλο. Ένας απεργός πείνας δε σκέφτεται ότι κοντεύει να έρθει το τέλος του ή τις μελλοντικές επιπλοκές στην υγεία του. Σκέφτεσαι πότε θα αντικρίσεις τον ήλιο πέρα από το συρματόπλεγμα και τα κάγκελα, πότε θα αγκαλιάσεις τα αγαπημένα σου πρόσωπα. Όσο περίεργο και να φανεί, κατά τη διάρκεια της απεργίας πείνας, το μυαλό δεν θολώνει. Αντιθέτως σε διακρίνει μια διαύγεια παρά τις σωματικές αδυναμίες. Σε εμένα αυτές οι αδυναμίες εμφανίστηκαν στις 18 Αυγούστου. Ήταν η 40η ημέρα και ζούσα το πρώτο λιποθυμικό σοκ -το πιο ισχυρό. Συνέβη κατά την διάρκεια της αιμοληψίας από τις  ανύπαρκτες πλέον φλέβες μου. Σκοτείνιασαν όλα. Έκτοτε ακολούθησαν άλλες δύο λιποθυμίες».

Ο Θοδωρής έπειτα από 49 ημέρες απεργίας πείνας και συνολικά 8,5 μήνες στη φυλακή, κερδίζει τον Ιανουάριο του 2013 και τυπικά την αθωότητα του. Ο ίδιος έχει ήδη ετοιμάσει το πρώτο βιβλίο του «επιστρέφοντας» την κατηγορία του «κουκουλοφόρου» μέσω του τίτλου: «Η μόνη κουκούλα είναι το πρόσωπό μου». Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις διάπυροΝ.

«Έγραφα ποιήματα και ζωγράφιζα διότι έπρεπε με κάποιον τρόπο να αξιοποιήσω τον νεκρό χρόνο της φυλακής. Τα ερεθίσματα ήταν πολλά.  Απ' την δύσπιστη ανακρίτρια, τον ιδρυματισμό των κρατουμένων, τους εμετικούς διαδρόμους, την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.

Μετά την αποφυλάκισή μου η κατάσταση της υγείας μου έχει κλονιστεί σοβαρά. Είχα χάσει πολλά κιλά από την πολυήμερη απεργία πείνας. Έφτασα να ζυγίζω 47 κιλά από 65 που ήμουν όταν μπήκα στη φυλακή. Σταδιακά επανήλθα χωρίς ευτυχώς να έχω προκαλέσει κάποια βλάβη στον οργανισμό μου. Μετακόμισα και προχώρησα τη ζωή μου.  Έζησα με την κοπέλα μου στο κέντρο, ανοίξαμε ένα μικρό μαγαζί με χειροποίητα κοσμήματα, όμως το “έφαγε” η κρίση. Τώρα είμαι σε αναζήτηση εργασίας όπως οι περισσότεροι στη χώρα.

Ο Δεκέμβρης κατά την άποψή μου ήταν μια κοινωνική έκρηξη, μια εξέγερση αν θες που εν τέλει γρήγορα εκφυλίστηκε… και μη μου πεις όχι. Tον πρώτο λόγο τον είχαν οι νέοι που βγήκαν στους δρόμους ώστε να ανταλλάξουν απόψεις, να διεκδικήσουν, να απαιτήσουν μια ζωή με περισσότερα ιδανικά, περισσότερες αξίες. Tώρα η τροπή που πήραν μετέπειτα τα Δεκεμβριανά, είναι άλλου παπά ευδιαβόλιο.

Ίσως να υπάρξουν νέα Δεκεμβριανά, αν και με την καταστολή που υπάρχει στις μέρες μας, θεωρώ πως γρήγορα θα εκφυλιστούν.  Θεωρώ πως ο κόσμος ή καλύτερα ένα μέρος αυτού, αργά ή γρήγορα θα ξεσπάσει, θα εξεγερθεί με όλα αυτά που συμβαίνουν. Είναι δύσκολο όμως, χωρίς παιδεία, να επαναστατήσει κανείς».

[Ποίημα του Θοδωρή Ηλιόπουλου την 10η Ιουλίου 2009, ημέρα έναρξης της απεργίας πείνας στις φυλακές του Κορυδαλλού]

Θέατρο
Προτίμησα να μην πρωταγωνιστώ
ή να αναλάβω τον ρόλο του κομπάρσου.
Ούτε καν της ταξιθέτριας.
Κάθισα απλά να παρακολουθήσω
με ευλάβεια την παράσταση,
γνωρίζοντας ότι η πράξη πεθαίνει
στο σανατόριο των παρασκηνίων.