Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχει μόνο μια καταδικαστική απόφαση από δικαστήριο που να έχει επιβάλει ποινή σε αστυνομικό. Αυτή της Τατιάνας Μπόλαρη, της φωτορεπόρτερ που χτυπήθηκε από άνδρες των ΜΑΤ σε πορεία που φωτογράφιζε.Επειδή σήμερα είναι η ημέρα των Αστυνομικών, χθες κάναμε ένα βραδινό περίπατο στο κέντρο της Αθήνας για να συνομιλήσουμε με τους περαστικούς για τη γενικότερη αίσθηση που τους έχει αφήσει το Σώμα:Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Σταυρίνα, 18 ετών, Φοιτήτρια στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Με θυμώνουν πάρα πολύ. Θεωρώ ότι έχουν πάρει πολύ επάνω τους την εξουσία που τους έχει δοθεί και το βγάζουν αυτό προς τα έξω με πολύ άσχημο τρόπο. Δεν τους φοβάμαι γιατί δεν έχω κάνει κάτι, απλώς με θυμώνουν απίστευτα.Υπάρχει κάποιο περιστατικό που να σε έχει σοκάρει;
Το τελευταίο που θυμάμαι είναι ότι είχαν πάει στο σπίτι κάποιου, του χτύπησαν για να τον συλλάβουν και τον πυροβόλησαν αμέσως. Πρέπει να ήταν στο εξωτερικό.Υπάρχει κατάχρηση εξουσίας;
Ναι. Υπάρχει και πολύ μάλιστα. Επίσης το «εκτελώ εντολές» δεν είναι καθόλου δικαιολογία. Το να χτυπήσεις κάποιον ή να σκοτώσεις κάποιον επειδή εκτελείς εντολές είναι δικαιολογία για να το κάνεις.
Πώς θα άλλαζε αυτό το συναίσθημα;Όταν σου δίνονται εξουσίες και δεν σε ελέγχει κάποιος υπάρχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να την καταχραστείς.
Δεν ξέρω, είναι τόσο μπάχαλο σε αυτά τα σώματα που δεν νομίζω ότι θα δούμε ποτέ κάποια αλλαγή στην αστυνομία.
Ναι. Αν και δεν είμαι ενημερωμένη πλήρως η αίσθηση που έχω σχηματίσει από τα περιστατικά που βλέπω και σαν πολίτης είναι αυτή.
Ελένη, 18 ετών, Φοιτήτρια φιλολογίας
Φοβάμαι. Από μικρούς μας έλεγαν αυτό το επιχείρημα ότι αν δεν κάτσεις φρόνιμος θα σε δώσω στην Αστυνομία. Ακούγονται τόσα πολλά για τα σώματα ασφαλείας επίσης. Βλέπουμε συνεχώς στις ειδήσεις ότι κάτι κακό κάνουν. Όχι μόνο εγχώρια αλλά και στο εξωτερικό. Στην Αμερική ας πούμε υπάρχει το «Βλέπουμε ένα μαύρο, ας το πυροβολήσουμε». Μου δημιουργούν ένα συναίσθημα ότι μας σνομπάρουν και ότι αν δεν τους αρέσει η φάτσα μας μπορεί να έχουμε και πρόβλημα. Για παράδειγμα σκεφτόμουν να πάω στην αστυνομία για ένα δικό μου θέμα φοβόμουν μήπως κατηγορηθώ εγώ για κάτι χωρίς να έχω άδικο.
Γίνεται κατάχρηση εξουσίας κατά τη γνώμη σου;Διαβάστε ακόμη: Αστυνομικοί Λένε τι τους Έχει Συμβεί στη Βάρδια για Αλκοτέστ στην Αθήνα
Ναι, νομίζω σίγουρα υπάρχει. Θα έλεγα πως ένας στους δέκα κάνει κατάχρηση εξουσίας. Με έχουν σοκάρει και ορισμένα περιστατικά και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όταν βλέπουν κάποιον «διαφορετικό» του συμπεριφέρονται διαφορετικά. Επίσης έχω την αίσθηση πως αν ένας αστυνομικός ισχυριστεί κάτι για κάποιον θα πιστέψουν τον αστυνομικό και όχι αυτόν που κατηγορείται ανεξάρτητα από το αν λέει την αλήθεια ή όχι γιατί αυτός είναι το όργανο της τάξης.
Νομίζω ότι δεν τιμωρείται έτσι κι αλλιώς.
Φίλιππος, 20 ετών, Φοιτητής στο ΕΚΠΑ
Όταν βλέπω όργανα της τάξης φοβάμαι, γιατί σημαίνει ότι συμβαίνει κάτι κακό εκεί τριγύρω. Σκέφτομαι «γιατί υπάρχει εδώ;». Αισθάνομαι ότι απειλούμαι εγώ μόνο αν είναι άνδρας των ΜΑΤ.Υπάρχει το «εκτελώ εντολές;»
Ναι, μπορεί όντως να εκτελούν εντολές, απλώς το θέμα είναι ότι έφτασαν στο σημείο να το κάνουν, ενώ ξέρουν τι εντολές θα είναι αυτές. Για να μπεις στην αστυνομία, προφανώς το έχεις σκεφτεί πολύ καλά. Εγώ δεν συμφωνώ με αυτό το σκεπτικό, γι' αυτό και δεν θα μπορούσα ποτέ να είμαι στην αστυνομία.Υπάρχουν περιστατικά αυθαιρεσίας στην αστυνομία;
Εννοείται. Όταν σου δίνονται εξουσίες και δεν σε ελέγχει κάποιος υπάρχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να την καταχραστείς. Δεν λέω ότι όλοι είναι έτσι. Για παράδειγμα σήμερα ήμουν σε ένα αστυνομικό τμήμα και ο ένας απ' τους αστυνομικούς που υπήρχαν στον χώρο δεν ήταν καθόλου ευγενικός χωρίς κανέναν απολύτως λόγο.Όταν κάποιος αυθαιρετεί και χρησιμοποιεί αυτή την εξουσία λάθος με ένα πολίτη θα ήθελες να ξέρεις ότι τιμωρείται;
Ναι, πρέπει να τιμωρούνται και να υπάρχουν κυρώσεις. Διότι, προφανώς αν αφήσεις κάποιον με όπλο να αυθαιρετεί είναι σίγουρο πως στην πορεία θα χαθεί η μπάλα. Θα ήθελα να το μαθαίνω. Τώρα δεν ξέρω καν αν τιμωρούνται και πως.
Άγγελος, 24 ετών, Γραφίστας
Έχω μια μικρή αίσθηση ανασφάλειας γιατί έχουμε δει διάφορα περιστατικά τον τελευταίο καιρό. Αλλά κανονικά δεν θα έπρεπε να μου προκαλεί αυτό. Θα έπρεπε να με κάνει να νιώθω ασφαλής ή έστω να περνάει αδιάφορος.Γιατί νομίζεις ότι συμβαίνει αυτό;
Ίσως φταίει η γενιά μας. Όταν ήμουν στο Λύκειο δολοφονήθηκε ο Γρηγορόπουλος, μετά ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις όπου η αστυνομία δεν ήταν τόσο -ας πούμε- φιλική προς τον κόσμο. Αλλά σίγουρα είναι παρεξηγημένοι κατά μια έννοια. Σίγουρα υπάρχουν άτομα πολύ ικανά, που είναι σωστά στη δουλειά τους και κάνουν αυτό που πρέπει.Τι θα έπρεπε να γίνει για να γίνει για να μη συμβαίνει αυτό, δηλαδή να φύγει αυτή η ανασφάλεια που σου προκαλεί η παρουσία του;
Μάλλον θα έπρεπε να δούμε άλλες χώρες, όπως ο Καναδάς, όπου οι αστυνομικοί είναι αρκετά ανεκτικοί και φιλικοί προς τον κόσμο. Άρα, είναι θέμα εκπαίδευσης.Όταν συμβαίνει ένα περιστατικό κατάχρησης εξουσίας θα σε ενδιέφερε να μάθεις αν ο αστυνομικός τιμωρήθηκε;
Το θέμα είναι να μη φτάσουμε στο άλλο άκρο, ότι η αστυνομικοί είναι όλοι το ίδιο. Αλλά ναι, θα ήθελα να ξέρω ότι τιμωρείται.
Αθηνά, 19 ετών, Φοιτήτρια Δημοσιογραφίας
Σίγουρα θα νιώσω άβολα γιατί οι άλλοι μου το δημιουργούν. Πολλά άτομα της ηλικίας μου με το που βλέπουν αστυνομικό λένε «Ααα, ο μπάτσος» ας πούμε. Αλλά δεν έχω κάποιο κόμπλεξ με τους ένστολους. Ίσα-ίσα, μου δημιουργούν το αίσθημα ασφάλειας.
Πιστεύεις ότι υπάρχουν φαινόμενα κατάχρησης εξουσίας;Η αστυνομία χρειάζεται καλύτερη εκπαίδευση, περισσότερη μόρφωση, να μπαίνουν λίγο πιο δύσκολα στην αστυνομική ακαδημία και να είναι πιο ψύχραιμοι.
Σίγουρα. Πολλά πράγματα που δεν πρέπει να κάνουν, τα κάνουν.Χρειάζεται να αλλάξει κάτι στην αστυνομία;
Να τους βάλουν κάποια όρια. Καταρχάς αυτούς που βάζουν να δουλέψουν στο σώμα ίσως θα έπρεπε να εξετάζουν περισσότερο σαν προσωπικότητες, το ψυχολογικό τους προφίλ, για να είναι σωστοί. Διότι, οι περισσότεροι δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους.Θα ήθελες να γνωρίζεις αν ένας αστυνομικός που κάνει κατάχρηση εξουσίας τιμωρείται;
Ναι, θα το ήθελα διότι με την τιμωρία παίρνουμε και μια ικανοποίηση και διαχωρίζεται το καλό από το κακό. Σίγουρα δεν είναι όλοι το ίδιο στην αστυνομία. Δεν μπαίνουν όλοι στο ίδιο καλούπι.
Πέτρος, 18 Ετών, Φωτογράφος
Είναι ανάλογα τις συνθήκες, τι κάνει ο αστυνομικός, αν προκαλεί ή αν δεν προκαλεί. Μου προκαλεί ένα θυμό, γιατί απλώς θέλουν να δείξουν την επιβολή τους. Ότι «εγώ είμαι ο αστυνομικός και όταν μπαίνω κάπου δεν μιλάει κανείς». Αν δει εμένα και δεν του αρέσει ο τρόπος που ντύνομαι μπορεί να μου πει «έλα εδώ, τα στοιχεία σου».
Μόνο κατάχρηση εξουσίας. Μου έχει τύχει να είναι και ευγενικός, αλλά είναι ελάχιστοι εκείνοι που είναι έτσι.Νομίζεις ότι τα τελευταία χρόνια το παρατηρούμε αυτό περισσότερο;
Ναι. Λόγω της κρίσης και της οικονομικής κατάστασης κατά κύριο λόγο. Ο κόσμος αντιδράει περισσότερο και όταν δει έναν αστυνομικό που θα τον κοιτάξει στραβά θα βγάλει τον θυμό που έχει μέσα του, που δεν ξέρει πώς να τον διαχειριστεί και πώς να τον διοχετεύσει.Πιστεύεις πως υπάρχει το «εκτελούμε εντολές;»
Μόνο τα ζώα εκτελούν εντολές. Αν και νομίζω πως δρουν αυτόβουλα. Η αστυνομία χρειάζεται καλύτερη εκπαίδευση, περισσότερη μόρφωση, να μπαίνουν λίγο πιο δύσκολα στην αστυνομική ακαδημία και να είναι πιο ψύχραιμοι.Πιστεύεις ότι τιμωρείται ένας αστυνομικός όταν υπάρχει κατάχρηση εξουσίας;
Δεν γίνεται ποτέ αυτό απ' όσο ξέρω. Αλλά αν γίνεται, θα ήθελα να ξέρω και ακριβώς την τιμωρία του.
Δημήτρης, 18 Ετών, Φοιτητής στην Ιερατική Σχολή
Δεν θα πω ότι μου προκαλείται η ασφάλεια που θα έπρεπε, αλλά ούτε και φόβος. Κάτι πιο αδιάφορο. Μάλλον περνάει απαρατήρητος. Δεν σκέφτομαι όμως ότι εκτελεί το καθήκον του, κατά το οποίο θα πρέπει να με προστατεύσει, ούτε ότι είναι αυτός που εξαιτίας του θα τραυματιστώ ή θα πάθω κάτι κακό.
Θυμάμαι ότι μου είχαν σπάσει το αυτοκίνητο, μου είχαν κλέψει την τσάντα. Στα επόμενα μέτρα βρήκα κάποιους αστυνομικούς, τους είπα ότι με έκλεψαν και αδιαφόρησαν λέγοντας πως συμβαίνει συχνά.
Προφανώς, σε ένα σώμα τόσο μεγάλο κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτος ότι δεν υπάρχουν, αλλά υπάρχουν και εκείνοι που κάνουν πράγματα παραπάνω από το καθήκον τους και προσφέρουν παραπάνω. Υπάρχει υπερβολή και στον θετικό και στον αρνητικό βαθμό.
Χριστίνα, 32 ετών, Ειδική παιδαγωγός
Νιώθω λίγο πιο ασφαλής όταν βρίσκεται ένας αστυνομικός στον ίδιο χώρο.Υπάρχουν πιστεύεις περιστατικά αυθαιρεσίας στην αστυνομία;
Σίγουρα. Παντού. Στην Ελλάδα είμαστε. Σίγουρα υπάρχει και κατάχρηση εξουσίας.Υπάρχει κάποιο περιστατικό που να σε έχει σοκάρει;
Ναι, αλλά όχι σε ό,τι αφορά την κατάχρηση. Θυμάμαι ότι μου είχαν σπάσει το αυτοκίνητο, μου είχαν κλέψει την τσάντα. Στα επόμενα μέτρα βρήκα κάποιους αστυνομικούς, τους είπα ότι με έκλεψαν και αδιαφόρησαν λέγοντας πως συμβαίνει συχνά.Ωστόσο, νιώθεις πιο ασφαλής όταν είσαι στον ίδιο χώρο με έναν αστυνομικό;
Θέλω να πιστεύω ότι ήταν εξαίρεση. Ήταν και μεσημέρι, ζεστή μέρα. Αλλά πιστεύω ότι αν κάτι γίνει εκείνη τη στιγμή θα αντιδράσουν, ευελπιστώ πως θα ενεργήσει κάποιος. Αν γίνει κάτι χωρίς την παρουσία τους δεν θεωρώ πως μπορούν να με βοηθήσουν ιδιαίτερα.Πώς ερμηνεύεις το «εκτελώ εντολές»;
Ψυχολογικά κυρίως, κατάλοιπα της παιδικής μας ηλικίας είναι η κατάχρηση εξουσίας και μπορεί να την κάνει οποιοσδήποτε. Ακόμη κι εγώ που δουλεύω με μικρά παιδιά. Οπότε όταν έχεις απομεινάρια κομπλεξισμού ίσως από την παιδική σου ηλικία μπορούν να σου βγουν σε οποιαδήποτε μορφή, σε όποια θέση και αν είσαι. Ένας αστυνομικός που φοράει τη στολή και έχει έτσι κι αλλιώς περισσότερη εξουσία, νομίζει ότι μπορεί να δέρνει και λίγο αυθαίρετα, οπότε είναι πιο εύκολο γι' αυτόν.
Η αλήθεια είναι ότι δεν με ενδιαφέρει τόσο για τους αστυνομικούς, με ενδιαφέρει για πιο υψηλά ιστάμενα πρόσωπα όπως οι πολιτικοί. Νομίζω ότι κάνουν λιγότερο κακό από τους πολιτικούς επειδή δεν μου έχει συμβεί κάτι προσωπικό. Αν μου είχε συμβεί πιθανότατα να το θεωρούσα πιο σημαντικό. Υπάρχουν πολλά άτομα που τη γλιτώνουν σε αυτή την κοινωνία, σε όποια θέση και να είναι.Υπάρχει φασισμός και ρατσισμός στην αστυνομία;
Ναι, είναι πιθανό. Είναι και ο τρόπος που εκπαιδεύονται αυτοί οι άνθρωποι λίγο περίεργος οπότε μπορεί να βγαίνει αυτόματα προς τα έξω αυτό. Και οι άνθρωποι στον στρατό το ίδιο. Δεν θα ήθελα βέβαια να είναι πολύ διαφορετικοί. Ίσως με πιο αντικειμενικό βλέμμα.
Βίκτωρας, 20 ετών, Φοιτητής στο Πολυτεχνείο
Νιώθω μια δυσαρέσκεια. Δημιουργείς μια εικόνα απ' αυτά που βλέπεις, οπότε δεν είναι και τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Δεν νιώθω ασφάλεια, φόβο ή κάτι ακραίο. Απλώς μια δυσαρέσκεια. Σαν να βλέπεις κάποιον που είναι ανεπιθύμητος.Πιστεύεις ότι υπάρχουν περιστατικά αυθαιρεσίας στην Αστυνομία;
Προφανώς. Έχω την εντύπωση πως έτσι είναι οι αστυνομίες όλου του κόσμου. Είναι θέμα εξουσίας, την παίρνεις στα χέρια σου και κάνεις «ωραία πράγματα». Δεν είναι καλό να γενικεύεις αλλά παίζει βρωμιά.
Όταν για παράδειγμα πετούσαν χημικά στους συνταξιούχους, ήταν ακραίο. Δεν ήμουν ποτέ μπροστά σε κάποιο περιστατικό κατάχρησης εξουσίας , αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν.
Αν υπήρχαν αξιόλογα άτομα να διευθύνουν τα σώματα ασφαλείας, προφανώς δεν θα γινόντουσαν αυτά. Αλλά σαν πολίτης, θεωρητικά μόνο με την ψήφο το ελέγχεις κι αυτό.Υπάρχει το «εκτελούμε εντολές»;
Αυτό είναι περίεργο. Εμείς μπορεί να μιλάμε εκ του ασφαλούς και μπορεί να είναι αλήθεια. Αλλά έχουν επιλέξει να κάνουν αυτή τη δουλειά. Δεν πιστεύω πως 100% ήξεραν ότι θα είναι έτσι και γι' αυτούς τα πράγματα. Μπορεί να είναι οι καλοί μπάτσοι και να εκτελούν εντολές. Κι εσένα στη δουλειά σου, σου δίνουν εντολές. Αλλά υπάρχει και η μεταβλητή ότι από ένα σημείο και μετά δεν είσαι ζώο, ξέρεις ότι μερικά πράγματα είναι απάνθρωπα και πρέπει να σταματήσεις. Ο αστυνομικός που χτυπάει για παράδειγμα έναν συνταξιούχο πρέπει να έχει κάποιο πολύ σοβαρό πρόβλημα. Και αστυνομικός που κάνει κατάχρηση εξουσίας να μη γινόταν, σίγουρα θα ήταν ένα πρόβλημα για την κοινωνία και θέλει ξερίζωμα από εκεί που βρίσκεται.
Θεοφίλης, 21 Ετών, Φοιτητής Μηχανολογίας
Συνήθως είναι νέοι οι αστυνομικοί, πολλοί έχουν ένα ύφος ανωτερότητας ειδικά της ομάδας ΖΗΤΑ, κάποιοι είναι και ψιλοκάγκουρες μπορώ να πω. Ωστόσο πιστεύω ότι θα την κάνουν τη δουλειά τους όταν χρειαστεί.Πιστεύεις πως υπάρχει κατάχρηση εξουσίας στην αστυνομία;
Όταν για παράδειγμα πετούσαν χημικά στους συνταξιούχους, ήταν ακραίο. Δεν ήμουν ποτέ μπροστά σε κάποιο περιστατικό κατάχρησης εξουσίας , αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Είναι στην κρίση του αστυνομικού το πως θα συμπεριφερθεί και το πως θα χειριστεί την εξουσία που του έχει δοθεί. Επειδή μένω στο κέντρο, από περιέργεια κοιτάζω από το μπαλκόνι μου καμιά φορά. Από μπλόκα που έχω δει σε μετανάστες υπάρχουν αστυνομικοί που τους φέρονται με ευγένεια και άλλοι τους έχουν του κλώτσου και του μπάτσου. Ή προχθές άνδρες της ομάδας ΖΗΤΑ πέρασαν με κόκκινο, χωρίς να έχουν αναμμένους φάρους ή πολλές φορές τρέχουν πολύ γρήγορα. Σαν πολίτης δεν μου αρέσει αυτό.Υπάρχει το «εκτελώ εντολές;»
Το να δείρεις δεν είναι «Εκτελώ εντολές», είναι κατάχρηση εξουσίας. Όταν είσαι σε μια διαδήλωση και πρέπει να σταματήσεις το πλήθος, αυτό είναι εντολή. Πολλές φορές ίσως αναγκαστείς να σπρώξεις κάποιον με την ασπίδα, αλλά όχι να τον δείρεις. Αυτό είναι απάνθρωπο. Ένας έφηβος που μπορεί να φάει ξύλο θα μπορούσε να είναι μικρός του αδερφός. Αν ήμουν στη θέση τους θα καθόμουν εκεί και θα προσπαθούσα να τους απωθήσω με την ασπίδα. Υπάρχει αυτή η μικρή λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά.Περισσότερα από το VICEΤα Προσόντα του Καλύτερου Escort του Κόσμου Δεν Περιορίζονται στο 25 Εκατοστών Πέος τουΑυτοί οι Έλληνες Βρήκαν Δουλειά με τη Βοήθεια του CrowdfundingΜιλήσαμε με τον Άνθρωπο που Πέθανε στις 19 Αυγούστου 2011