FYI.

This story is over 5 years old.

The VICE Guide to Mental Health

Τι Κάνει η Ελλάδα για την Πρόσβαση της LGBT Kοινότητας στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας;

Δεδομένου ότι τα μέλη της LGBT κοινότητας μπορεί να γίνουν από νεαρή ηλικία θύματα ομοφοβίας, θα έπρεπε να υπάρχουν κατάλληλες δομές και υπηρεσίες σε σχέση με την ψυχική υγεία των θυμάτων.

Photo via VICE

Το να μην αποδέχεται η ίδια σου η οικογένεια, το σχολικό και φιλικό σου περιβάλλον το σεξουαλικό σου προσανατολισμού ή την ταυτότητα φύλου σου, μπορείς να φανταστείς πώς αυτό μπορεί να επιδρά στην ψυχολογία ενός ατόμου. Δεδομένου ότι τα μέλη της LGBT κοινότητας μπορεί να γίνουν από νεαρή ηλικία θύματα ομοφοβικών διακρίσεων, περιστατικών λεκτικής και σωματικής βίας, εκφοβισμού μέχρι και εγκλημάτων μίσους, όπως έχουμε δει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, θα έπρεπε να υπάρχουν κατάλληλες δομές και υπηρεσίες σε σχέση με την ψυχική υγεία των θυμάτων.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Γενικώς, ο τομέας της ψυχικής υγείας στην Ελλάδα είναι ξεχασμένος πίσω από τις ελάχιστες κι ανεπαρκώς εξοπλισμένες και υποστελεχωμένες δημόσιες υπηρεσίες που καταρρέουν. Σε όσες προσπάθειες κι αν έχουν γίνει να μεταρρυθμιστεί ο τομέας της ψυχικής υγείας στην Ελλάδα, ποτέ δεν έχει υπάρξει ιδιαίτερη μέριμνα για τα άτομα της LGBT κοινότητας. Με αποτέλεσμα τα θύματα ομοφοβικής βίας να μην έχουν κρατικές υπηρεσίες να απευθυνθούν.

Το ζήτημα της αυτοκτονίας με απασχολεί ιδιαίτερα κι έτσι επικοινωνώ με την Επιστημονική Ομάδα του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας στην ΜΚΟ Κλίμακα για να δω αν υπάρχουν στοιχεία για το πόσα άτομα της LGBT κοινότητα απευθύνονται εκεί. Όπως μου λένε: «Επισημαίνεται ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν αποτελεί διαγνωστικό στοιχείο καταγραφόμενο στο πλαίσιο ανάπτυξης της θεραπευτικής προσέγγισης και διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση, η LGBTQI ομάδα αντιστοιχεί σε ένα υψηλό ποσοστό μεταξύ των χρηστών των υπηρεσιών του Κέντρου, δεδομένων, κυρίως, των κοινωνικών πιέσεων και της παθολογίας που αυτές κινητοποιούν».

Υπάρχει ένα μεγάλο κενό στην Ελλάδα στην αντιμετώπιση και την πρόληψη της αυτοκτονίας στους νέους.

Τι οδηγεί όμως τα μέλη της LGBT κοινότητα στην αυτοκτονία; «Οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες που συντελούν σε αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονικότητας αλλά και εμφάνισης συναισθηματικών διαταραχών ή/και χρήσης ουσιών, μεταξύ των LGBTQI είναι κυρίως: η θυματοποίηση, έλλειψη υποστήριξης, η σχολική διαρροή, τα οικογενειακά προβλήματα, η έλλειψη στέγης, η περίοδος ανακάλυψης, συνειδητοποίησης κι αποκάλυψης, καθώς και η απομόνωση και το στίγμα», αναφέρει η Κλίμακα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σύμφωνα με την Κλίμακα, δεν χρειάζεται να αναπτυχθούν ειδικές δομές στήριξης σε θύματα ομοφοβικών επιθέσεων με βάση το σεξουαλικό προσανατολισμό. Όπως μου λένε: «Δεν πιστεύουμε ότι απαιτείται η ανάπτυξη ειδικών δομών υποστήριξης, με βάση το σεξουαλικό προσανατολισμό ατόμων. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται η άμεση εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας, των εκπαιδευτικών, της αστυνομίας και γενικότερα των σχετικών επαγγελματικών ομάδων, προκειμένου να ενσωματώνεται η LGBTQI διάσταση στην άσκηση του έργου τους, με την παράλληλη ενεργοποιητική ενδυνάμωση των ίδιων των ατόμων».

Φωτογραφία Δάφνη Πασσίση-Κοκότ via VICE

Αν και η ΚΛΙΜΑΚΑ θεωρεί ότι κάτι τέτοιο δεν απαιτείται, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν ειδικές δομές για LGBT άτομα όπου θα είναι δεδομένο για το άτομο που απευθύνεται εκεί πως βρίσκεται σε ασφαλή χώρο; Όπου οι θεραπευτές δε θα έχουν κακοποιητικές συμπεριφορές ως προς τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή/και την ταυτότητα φύλου του ατόμου;

Όπως μου λέει η Ελίζα Γκορόγια, υπεύθυνη για την Ελλάδα & την Κύπρο για τη Διεθνή Γραμματεία της Διεθνούς Αμνηστίας: «Ως λεσβία, γκέι, αμφί, τρανς, ζεις σ΄έναν κόσμο που συνέχεια σου υπενθυμίζει πως είσαι το Άλλο, με έμμεσους κι άμεσους τρόπους που ξεκινάνε από την έλλειψη υγιών αναπαραστάσεων και φτάνουν μέχρι την κακοποίηση, τη βία, τον βιασμό, τη δολοφονία, ή την εσωτερίκευση αυτών που οδηγεί στον αυτοτραυματισμό ή/και την αυτοκτονία. Πολλές λεσβίες, γκέι, αμφί και τρανς άτομα πιθανώς διστάζουν να απευθυνθούν σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας και για ιστορικούς λόγους: για πολλά χρόνια η ομοφυλοφιλία θεωρούνταν σεξουαλική διαταραχή από την Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρία. Ενώ η ομοφυλοφιλία αφαιρέθηκε το 1990 από τη λίστα με τις νόσους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι transgender ταυτότητες εξακολουθούν να είναι στη λίστα με τη διεθνή ταξινόμηση των νόσων του ΠΟΥ (WHO, international classification of diseases, OF. 64.1, 64.2, 64.8, 64.9)», εξηγεί η κ. Γκορόγια και καταλήγει:

«Όσον αφορά στην Ελλάδα, η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει πως το κράτος έχει ευθύνη απέναντι στα θύματα εγκλημάτων μίσους και πρέπει να προνοεί και να αναλαμβάνει τη σωματική και ψυχική αποκατάστασή τους. Τα θύματα εγκλημάτων μίσους πρέπει (σύμφωνα με το δίκαιο της Ε.Ε.) να αναγνωρίζονται ως θύματα που χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης και να έχουν πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων και των υπηρεσιών υγείας, συμβούλων υποστήριξης, ψυχικής υγείας, κτλ. Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει επίσης να κάνει καταφατικές κινήσεις, όπως το να αναγνωρίσει και να προστατέψει τα ομόφυλα ζευγάρια ως ισότιμα, και να σεβαστεί το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού των τρανς ατόμων χωρίς να απαιτεί τη στείρωσή τους, ή οποιαδήποτε άλλη χειρουργική ή ιατρική παρέμβαση».

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.