Τι Ξέρουμε Μέχρι Τώρα για τα Bahamas Leaks

*To κείμενο αντλεί στοιχεία από τις έρευνες των δημοσιογράφων του ICIJ, Will Fitzgibbon και Emilia Díaz-Struck με τη συνεργασία των Juliette Garside (The Guardian), Gaby de Groot (Het Financieele Dagblad ), Michael Hudson (ICIJ), Carlos Eduardo Huertas (Connectas), Frederik Obermaier (Sueddeutsche Zeitung), Bastian Obermayer (Sueddeutsche Zeitung), Martijn Roessingh (Trow) and Vanessa Wormer (Sueddeutsche Zeitung).

Η νέα διαρροή Bahamas Leaks αποτελείται από 1,3 εκατομμύρια αρχεία τα οποία προέρχονται από το εταιρικό μητρώο του εξωτικού φορολογικού παραδείσου. Μία ανώνυμη πηγή, όπως και στην περίπτωση των Panama Papers, έδωσε τα αρχεία για τις offshore στους δημοσιογράφους της γερμανικής εφημερίδας Sueddeutsche Zeitung Μπαστιάν Ομπερμάγερ και Φρέντερικ Ομπερμάιερ. Το μέγεθος της νέας διαρροής είναι σχεδόν το 1/10 των Panama Papers, όμως η σημασία της θεωρείται μεγάλη, καθώς οι πληροφορίες που περιέχει ρίχνουν φως σε άλλο ένα μυστικοπαθές υπεράκτιο κέντρο. Τις Μπαχάμες. Στην έρευνα η οποία έχει και ελληνικό ενδιαφέρον, πήρε μέρος ο Χάρης Καρανίκας μέλος του ICIJ (International Consortium of Investigative Journalists ) και συνεργάτης του VICE Greece.

Τα νέα στοιχεία για τις offshore με έδρα στις Μπαχάμες είναι πλέον διαθέσιμα στην διεύθυνση offshoreleaks.icij.org, στο ίδιο website όπου φιλοξενούνται, τα Panama Papers, που δημοσιεύθηκαν πριν από μερικούς μήνες καθώς και η διαρροή Offshoreleaks που δημοσιοποιήθηκε το 2013. Οι δύο Γερμανοί δημοσιογράφοι που έλαβαν την νέα διαρροή, όπως συνέβη και με τα έγγραφα του Παναμά, μοιράστηκαν τον Ιούλιο τα στοιχεία με την Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων, το ICIJ, μία μη κερδοσκοπική δημοσιογραφική ένωση με εκατοντάδες μέλη σε δεκάδες χώρες ανά τον πλανήτη.

Η δημοσιοποίηση των Bahamas Leaks δημιουργεί για πρώτη φορά ένα ελεύθερο, διαδικτυακό και δημοσίως αναζητήσιμο αρχείο των offshore εταιρειών που έχουν ιδρυθεί στις Μπαχάμες. Σε συνδυασμό με δεδομένα από τα Panama Papers και άλλα έγγραφα offshore εταιρειών που έχουν διαρρεύσει, ρίχνουν περισσότερο φως στον μυστικοπαθή κόσμο των υπεράκτιων εταιρειών και φιλουξενούνται τώρα στο μεγαλύτερο δημόσιο αρχείο offshore εγγραφών στην ιστορία.

Τα αρχεία που διέρρευσαν από τις Μπαχάμες αποκαλύπτουν λεπτομέρειες των offshore δραστηριοτήτων πρωθυπουργών, υπουργικών συμβούλων, πριγκήπων και εγκληματιών που έχουν καταδικαστεί. Η ιδιοκτησία ή διοίκηση μιας offshore εταιρείας δεν είναι παράνομη και σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν θεμιτοί επιχειρηματικοί λόγοι για τη δημιουργία μίας offshore δομής. Οι ειδικοί σε θέματα διαφάνειας, όμως, δηλώνουν πως είναι σημαντικό οι δημόσιοι υπάλληλοι να αποκαλύπτουν τη σχέση τους με offshore οντότητες.

Ένα από τα βασικότερα ευρήματα που προκύπτει από την διαρροή των Bahamas Leaks είναι η συμμετοχή της πρώην Ευρωπαίας Επιτρόπου Ανταγωνισμού Νίλι Κρόες σε offshore εταιρεία κατά τη διάρκεια της θητείας της στην Κομισιόν. . Όπως φαίνεται από τα νέα στοιχεία που δημοσιεύονται, η Κρόες συμμετείχε ως διευθύντρια στην offshore με την επωνυμία Mint Holdings Ltd από το 2000 έως το 2009, χωρίς να το έχει δηλώσει όπως θα έπρεπε στη "δήλωση συμφερόντων» της όταν ανέλαβε τη θέση της Επιτρόπου Ανταγωνισμού του 2004, ούτε σε αυτή του 2010 όταν χρίστηκε Επίτροπος για την Ψηφιακή Ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. H δήλωση συμφερόντων είναι κάτι σαν «πόθεν έσχες» επαγγελματικών διασυνδέσεων, και αφορά την προηγούμενη δεκαετή δραστηριότητα των Επιτρόπων.

Σύμφωνα με τους εσωτερικούς κανονισμούς της Κομισιόν, οι Ευρωπαίοι Επίτροποι δεν μπορούν κατά την διάρκεια των καθηκόντων τους «να ασκούν οποιαδήποτε άλλη επαγγελματική δραστηριότητα, αμειβόμενη ή μη. Μόνο "τιμητικές θέσεις" επιτρέπονται».

Η αρχική απάντηση της Κρόες στις ερωτήσεις των Ολλανδών συνεργατών του ICIJ για τη σύνδεσή της με την offshore ήταν ότι επρόκειτο για αναληθές στοιχείο. Στη συνέχεια οι δικηγόροι της πρώην Επιτρόπου απάντησαν γραπτώς ότι η Mint Holdings ποτέ δεν κατέστη λειτουργική και ότι λόγω κάποιου λάθους διοικητικού χαρακτήρα το όνομα της κυρίας Κρόες παρέμεινε εγγεγραμμένο στην εταιρεία, χωρίς όμως ποτέ να συμμετάσχει σε διοικητικά συμβούλια ή επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας. Οι δικηγόροι παραδέχθηκαν ότι η πρώην Επίτροπος δεν ανέφερε κάποια διευθυντική σχέση με την offshore στις δηλώσεις συμφερόντων της. Επεσήμαναν επίσης ότι η κυρία Κρόες θα ενημερώσει τον Πρόεδρο της Κομισιόν και ότι θα αναλάβει την πλήρη ευθύνη για την υπόθεση.

Το VICE Greece Παρουσιάζει σε Αποκλειστικότητα τα Στοιχεία των Bahamas Leaks Δες το βίντεο:

Στην ίδια offshore με την πρώην επίτροπο μετείχε και Ιορδανός επιχειρηματίας ο οποίος ήταν υπεύθυνος για εξοπλιστικά προγράμματα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ενώ αργότερα ίδρυσε επενδυτική εταιρεία.

Τα πολιτικά πρόσωπα που αναφέρονται στα Bahamas Leaks περιλαμβάνουν τον Υπουργό Ορυχείων και Ενέργειας της Κολομβίας μεταξύ 1999 και 2001, Κάρλος Καμπαγέρο Αργκάεθ. Ήταν καταχωρημένος ως πρόεδρος και γραμματέας μιας εταιρείας στις Μπαχάμες, την Pavc Properties Inc., μεταξύ 1997 και 2008. Ο Καμπαγέρο Αργκάεθ εμφανιζόταν επίσης ως διευθυντής της Norway Inc., εταιρεία που ήταν εγγεγραμμένη στις Μπαχάμες μεταξύ 1990 και 2015.

Ο Αργκάεθ είπε στο ICIJ ότι η εταιρεία Norway Inc. διατηρούσε έναν τραπεζικό λογαριασμό στο Μαϊάμι που ανήκε στον πατέρα του. Αρνήθηκε οποιαδήποτε σύγκρουση ενδιαφέροντος. Ανέφερε πως η εταιρεία στήθηξε στις Μπαχάμες για «φορολογικούς λόγους».

Οι εταιρείες, τα καταπιστεύματα και οι τραπεζικοί λογαριασμοί στις Μπαχάμες έχουν εμφανιστεί σε πολλές περιπτώσεις κατάσχεσης χρημάτων δικτατόρων και πολιτικών. Ο γιος του πρώην Χιλιανού δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ χρησιμοποίησε μια εταιρεία στις Μπαχάμες, την Meritor Investments Limited, για να μεταφέρει 1.3 δισεκατομμύρια δολάρια στον πατέρα του. Ο γιος του Πινοσέτ, Μάρκο Αντόνιο, απέρριψε τους ισχυρισμούς ως «ψέματα» και δήλωσε ότι δεν υπάρχει κάποιο αδίκημα. Ο ίδιος ο Πινοσέτ είχε άλλη μία εταιρεία στις Μπαχάμες, την Ashburton Company Limited, η οποία ιδρύθηκε το 1996. Ο Άμπα Αμπάτσα, γιος του πρώην Νιγηριανού προέδρου Σάνι Αμπάτσα, είχε 350 εκατομμύρια δολάρια παγωμένα στο Λουξεμβούργο και στις Μπαχάμες εξαιτίας παγκόσμιου κυνηγιού περιουσιακών στοιχείων για τα 3 δισεκατομμύρια δολάρια που υπολογίζεται ότι απέσπασε ο πατέρας του από τη Νιγηρία κατά την πενταετή κυριαρχία του.

Οι Μπαχάμες έχουν συνδεθεί επίσης με συναλλαγές πολιτικών και δημοσίων υπαλλήλων που αναφέρονται στα Panama Papers. Συμπεριλαμβάνουν τον πρώην πρωθυπουργό και υπουργό εξωτερικών έως το 2013 του Κατάρ, τον Σεΐχη Χαμάντ μπιν Τζασίμ μπιν Τζαμπέρ αλ Τάνι, που είχε στην ιδιοκτησία του μια εταιρεία στις Μπαχάμες, την Trick One Limited. Τον Ιανουάριο του 2005, όταν ήταν υπουργός εξωτερικών, ο Αλ Τάνι υπέγραψε με μία τράπεζα συμφωνία δανείου ύψους 53 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Αλ Τάνι έβαλε ως εγγύηση για το δάνειο το Αλ Μαργκάμπ, ένα βραβευμένο γιοτ 133 μέτρων, αξίας 300 εκατομμυρίων δολαρίων.

Ο πρόεδρος της Αργεντινής, Μαουρίτσιο Μακρί, ο πατέρας του Φρανσίσκο και ο αδερφός του Μαριάνο, διοικούσαν την εταιρεία Fleg Trading Ltd, που ιδρύθηκε στις Μπαχάμες το 1998 και διαλύθηκε 11 χρόνια αργότερα. Ο Μακρί δεν αποκάλυψε τη σχέση του με την εταιρεία στη δήλωση περιουσίας το 2007 και το 2008, όταν ήταν δήμαρχος του Μπουένος Άιρες. Μετά τη δημοσίευση τν εγγράφων του Παναμά, ένας Αργεντίνος κατήγορος έψαξε πληροφορίες από τις Αρχές του Παναμά και των Μπαχάμων ως μέρος έρευνας σχετικά με το εάν ο Μακρί παρέλειψε κακοβούλως τη σχέση του με την εταιρεία.

Ο εκπρόσωπος του Μακρί ανέφερε στο ICIJ ότι ο Αργεντίνος πρόεδρος δεν αποκάλυψε την εταιρεία Fleg Trading Ltd. διότι δεν είχε οικονομικό συμφέρον ή μετοχές της εταιρείας.

Στις Μπαχάμες επίσης λάμβαναν μέρος συναντήσεις και υπήρχαν έγγραφα της εταιρείας Blairmore Holdings Inc., επενδυτικό κεφάλαιο που διοικούνταν από τον Ίαν Κάμερον, πατέρα του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον. Ο Ίαν Κάμερον απεβίωσε στις 8 Σεπτεμβρίου του 2010. Μετά τη δημοσίευση των εγγράφων του Παναμά, ο Ντέιβιντ Κάμερον υποχρεώθηκε να παραδεχτεί ότι είχε ωφεληθεί οικονομικά από το κεφάλαιο, το οποίο διαχειριζόταν δεκάδες εκατομμύρια λίρες εκ μέρους πλούσιων οικογενειών. Μέσω της offshore δομής, εγκατεστημένης στον Παναμά αλλά διοικούμενης από τις Μπαχάμες, το κεφάλαιο απέφευγε τους φόρους στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Τα εταιρικά μητρώα είναι άκρως σημαντικά», αναφέρει η Ντέμπρα Λαπρεβότ, πρώην ειδική πράκτορας του FBI, της οποίας η δουλειά περιλάμβανε τον εντοπισμό δισεκατομμυρίων δολαρίων από δωροδοκίες και προϊόντα διαφθοράς πολιτικών από την Ουκρανία, τη Νιγηρία και το Μπαγκλαντές, κρυμμένα σε φορολογικούς παραδείσους. «Οι offshore εταιρείες χρησιμοποιούνται συχνά ως το μέσο για να διευκολυνθεί το ξέπλυμα χρημάτων και συνήθως τις δημιουργούν μόνο για να ανοίξουν λογαριασμούς τραπέζης. Επομένως, τα έγγραφα εταιρικών μητρώων, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν στον δικαιούχο, αποτελούν αποδεικτικά στοιχεία.»

Περισσότερα από το VICE

Aυτοί οι Άνθρωποι μας Λένε τι Έχουν Μετανιώσει Περισσότερο στη Ζωή τους

Νεοναζί Στήνουν Συσσίτια Μίσους για Λευκούς Άστεγους Έχοντας ως Παράδειγμα τη Χρυσή Αυγή

Απόφοιτοι με «Άχρηστα» Πτυχία Μιλούν για τη ζωή τους Σήμερα