We waren bij de Britse twerkingkampioenschappen

Foto's door Tom Johnson

Ooit was twerking een obscuur seksdansje dat je sporadisch voorbij hoorde komen in Dirty South-rap. Justin Timberlake noemde het in zijn monsterhit SexyBack, maar daarin kon het makkelijk verkeerd verstaan worden, als “show me what you’re working with”.  Dat veranderde toen een jong Amerikaans Disney-popsterretje er geen twijfel over liet bestaan dat ze het niet over werken, maar over haar bil had. Een bil die hevig tegen Robin Thicke aan schuurde. Sociale media, tijdschriften, opiniesites en zelfs de Oxford Dictionary kwamen VOL te staan met het fenomeen, maar ik wil het verder liever niet hebben over wat er allemaal over geschreven is.

Want kijk nou: ik ben bij de eerste editie van de Britse twerkingkampioenschappen geweest, wat me de beste manier leek om de praktijk van dit nieuwe cultuurfenomeen uit eerste hand te ervaren.

Hoogtepunten van de Britse twerkingkampioenschappen

Het evenement werd in de Londense club Scala georganiseerd, waar normaal vaak rapbattles gehouden worden. Ik denk dat ze het een beetje zat waren om altijd maar mollige gastjes in matchende jasjes en petjes op allitererende wijze elkaars moeder te zien beledigen. Vanavond trokken de gladiatoren dus niet met woorden, maar met billen ten strijde.

Scala is een redelijk grote multifunctionele zaal. Zo een waar er een metaaldetector bij de ingang staat als de Decemberists spelen en waar veiligheidshalve plastic bierflesjes worden overgeschonken in plastic wegwerpglazen. Naast rapbattles staan er vaak singer-songwriters en indiepopbandjes en worden er Ultimate Karaoke-avonden gehouden. De seks spat doorgaans dus niet van deze zaal af.

De bezoekers zagen er vanavond extreem nu uit – heel erg post-Rihanna, klaar om tot het ochtendgloren te punkdancehallraven. De meisjes droegen buiktruitjes, zwarte leggings met een hoge taille, studs, hoofddeksels en bedrukte t-shirts, de jongens droegen Andre 3000’s afdankertjes. Het was allemaal heel erg Tumblr.

Gelukkig was deze man er om de slecht geklede deelnemers te helpen. Fijn om te weten dat er  weldoeners bestaan die graag geld verdienen aan twerkende tieners.

In de stilte voor de billenstorm warmden de meisjes op door te poseren voor de camera’s. Het publiek legde dat gretig vast met hun iPhones, wat dus niet is waar de vrouwenbeweging al die decennia voor gestreden heeft. Wel leek het publiek uit evenveel mannen als vrouwen te bestaan, en leek er niet zo erg sprake te zijn van directe objectivering van de deelneemsters als wel om oprecht respect en waardering voor hun fysieke kunnen. Toch klopt er volgens mij gewoon iets niet als tienermeisjes in een onderbroekje met hun kadetjes naar massa’s smartphones staan te zwaaien – maar wie ben ik?

Hier warmt “Team Lengman” zich op. De bivakmutsen waren oorspronkelijk bedoeld om anoniem te blijven, maar de vrouwen hadden hier echt een uitstekende look te pakken ­– paramilitair én fashion, was het.

Als de move goed uitgevoerd wordt, is twerken heel seksueel agressief, uitdagend en indrukwekkend. Alleen extreem zelfverzekerde mannen durven de uitdaging met de stuiterende dames aan te gaan. Er doen tegenwoordig een hoop sterk verwaterde versies de ronde, die niks te maken hebben met de lichamelijke, schaamteloze en toegewijde vaardigheid die het is. Miley Cyrus die als een aangespoelde vis wat tegen de Jonas Brothers aanspartelt heeft evenveel met twerken te maken als dat je dronken neef uit Alblasserdam die lacherig wat probeert te poppen met de oorspronkelijke New Yorkse b-boys te maken heeft: ERG WEINIG.

Ik vroeg me af waar de meisjes hebben geleerd om zo te bewegen, en waar ze hebben geoefend? Het voelde heel erg alsof ik op het hoogtepunt van zo’n Step Up-film was beland. Zag ik hier het resultaat van jaren vol hoop, dromen en slopende trainingen? Of was het een haastig georganiseerd evenement dat profiteert van alle mediagekte?

Met de start van het hoofdprogramma verdwenen al mijn twijfels als sneeuw voor de zon. De dansduo’s waren als eerst aan de beurt en leken bezeten: ze schudden, wiebelden en sprongen in de split. Hun bewegingen leken volledig uit de hand te lopen, en tegelijkertijd onder enorme controle uitgevoerd te worden.

Het publiek ging gek, brulde, joelde, gilde om alle danspasjes en gooide collectief iPhones de lucht in. Mijn jeugddroom was vroeger om in een Christina Aguilera-clip te figureren – dichterbij dan dit ben ik volgens mij nooit geweest.

De jury bestond uit mensen uit de muziekindustrie en dansexperts. Ik kon hun namen niet verstaan door de herrie in het publiek, maar één van hen had de choreografie van de twerkingclip van Lily Allen gemaakt. Van de twee resterende juryleden deed de ene iets voor Spearmint Rhino-stripclubs en over de ander werd ons verteld dat hij met “grote namen” in de muziekindustrie had gewerkt. Ze leken daar meer te zitten dankzij hun beschikbaarheid dan hun expertise.

De deelnemers waren een gemengde groep tienermeisjes uit de omgeving van Londen, met als exotische uitzonderingen twee meiden uit Manchester en Litouwen. Toen de meisjes en hun woon- of verblijfplaats werden opgenoemd, kwam het publiek uit voor de locatie waar zij het meest mee hadden. Zuid-Londen ontving het grootste applaus, Litouwen het minste.

De act van de Litouwse deelnemer was wat conservatiever en minder avontuurlijk dan die van de meeste andere dames, maar om de een of andere reden reageerde het publiek best goed op haar optreden. En dat terwijl ze vooral wat zwiepte met heur haren.

Opvallend genoeg was de begeleidende muziek die avond niet de muziek die traditioneel met twerken wordt geassocieerd. De dj gaf de meisjes de keuze om te dansen op hiphop of bashment, en bijna alle deelnemers kozen elke ronde bashment. Dat gaf dit getwerk een vrij uniek, Brits smaakje.

Heb ik een prachtige avond gehad? Ja. Heb ik tijdens de twerkkampioenschappen iets geleerd over gender en ras waar ik nu een pittig opiniestuk over kan schrijven? Nee. Want het is maar een seksueel geladen dansje. Twerken zegt evenveel over gender en rassenkwesties als The Ketchup Song over leven in het Spanje na Franco, of de Macarena over de immigratiesituatie onder Clinton. Als er ergens harde muziek aanstaat, willen sommige mensen gewoon hun lichaam bewegen.

Volg Clive (@thugclive) en Tom (@tomjohnsonuk) op Twitter