As Time Goes By: foto's die laten zien hoe relaties door de jaren heen veranderen

In 1982 fotografeerde de in Zürich woonachtige Barbara Davatz twaalf stelletjes. Zes (1988), vijftien (1997) en 32 jaar later (2014) deed ze dat weer, met dezelfde mensen – al hadden sommigen inmiddels nieuwe partners gevonden. Het resultaat is de serie As Time Goes By, een onderzoek naar relaties, leeftijd en stijl.

As Time Goes By wordt momenteel tentoongesteld bij de Fotostiftung Winterthur in Zürich. Ik sprak met Davatz over haar werk.

VICE: Hoe kwam je op het idee voor dit project?
Barbara Davatz: Zürich stond in die tijd echt op z'n kop. Jonge mensen vochten voor hun plek in de maatschappij, wat uitliep op de Zürichrellen. Ik was niet actief bij de beweging betrokken, omdat ik erg druk was met mijn werk, maar ik was het wel eens met hun doelstellingen. Ik waardeerde ook hun creativiteit op het gebied van posters, banners en slogans.

Dit werk is niet een direct resultaat van wat er toentertijd in Zwitserland aan de hand was, maar het heeft er wel indirect mee te maken. Ik wilde in eerste instantie me richten op het statement dat mensen maken met hun uiterlijk – je zou het "styling" kunnen noemen, al heb ik wel een hekel aan dat woord. De manier waarop we onszelf presenteren, onze kleding, kapsel en accessoires, zeggen iets over ons en de manier waarop we naar de wereld kijken. Als mensen een koppel worden, dan zie je dat statement twee keer zo sterk worden. Dat fascineerde me.

Hoe heb je deze mensen gevonden?
Het begon allemaal met Kurt en Nicola. Ze zijn vrienden van me. Ik vond dat ze er samen heel interessant uitzagen. Ze hadden allebei kort blond haar en waren bijna altijd van top tot teen in het zwart gestoken. Hun kleren waren zelfgemaakt of tweedehands – ik vond het fantastisch. Ze waren mijn inspiratie om portretten te schieten van mensen die hun wereldbeeld als stel door hun uiterlijk uiten. Dus begon ik te zoeken naar meer stelletjes die dat deden.

Hoe koos je ze uit?
Het belangrijkste criterium was dat ze allemaal een interessante of ongebruikelijke look moesten hebben. Ze moesten niet de mainstream mode volgen, omdat daar niet echt een sterke boodschap in zit. Neem Beni en Andi bijvoorbeeld, twee van de "Bewegler" [de mensen die betrokken waren bij de Zürichrellen]. Hun gescheurde kleren waren een bewust statement tegen het systeem. Dat was de boodschap die ze overbrachten als ze over straat liepen.

En hoe heb je Beni en Andi ontmoet?
We stonden allemaal in een lange rij bij een groenteboer in Seefeld. Een van hen had een stoffen jas aan, de ander een leren jas waar de voering uithing en een gescheurde trui. Ik weet nog dat Beni's groene trui opgelapt was met rode wol. Ik had een beetje tijd om ze eens goed te bekijken en dacht toen: deze twee zouden geweldig zijn. Dus raapte ik m'n moed bij elkaar en zei: "Hé, jullie twee! Ik ben een fotograaf die bezig is met een serie portretten – zouden jullie daarvoor willen poseren?"

Ze waren eerst erg argwanend – ik ben tenslotte ook twintig jaar ouder dan zij. Maar twee dagen later nodigden ze me bij hen thuis uit, en hadden we een soort interview. We dronken koffie en ik liet ze mijn portfolio zien. Het klikte goed tussen ons, en kort daarna schoot ik dit dubbelportret. Het is nog steeds een van mijn favoriete foto's.

Was je altijd al van plan om deze mensen zo lang te blijven volgen?
Niet per se. Ik was professioneel fotograaf en had het erg druk – mijn vrije werk was meer een bijzaak. Op een dag kwamen Nikolaus Wyss en Walter Keller naar mijn studio op zoek naar foto's die ze konden publiceren in hun magazine Der Alltag. Walter zag de portretten en zei: "Als je deze serie ooit wil uitbreiden, zou ik hem zeker publiceren." Ik had er wel over nagedacht om er verder mee te gaan, maar ik had zo weinig vrije tijd. Maar dat die twee er interesse in hadden was een goede motivatie. Ik ging gelijk weer aan de slag en schoot vijftien nieuwe foto's.

Hoe is je band met deze mensen in de afgelopen dertig jaar veranderd?
Ik heb ze beter leren kennen en ben meer over hun levens te weten gekomen. Elke keer als we een datum prikten om een nieuwe foto te maken, hadden we eerst lange telefoongesprekken om bij te praten. En elke keer dacht ik dan: wat is het leven toch gek. Al deze dingen zijn er met deze persoon gebeurd sinds we elkaar voor het laatst spraken.

Mijn onderwerpen zijn een soort familie voor me geworden, maar zij betekenen waarschijnlijk meer voor mij dan ik voor hen. Door de jaren heb ik elke keer als ik iets over ze hoorde of las, elke keer als ik iets over ze in de krant zag – als een van hen een film had gemaakt of een tentoonstelling had opgezet of een prijs had gewonnen – dan bewaarde ik de artikelen, uitnodigingen en tickets. Ik hield een archief bij van wat deze mensen hebben gedaan en bereikt, als een soort trotse moeder. Deze serie gaat eigenlijk niet over de momenten dat deze mensen voor mijn camera stonden, maar de tijd tussen die momenten in.

Barbara Davatz – As Time Goes By, 1972 to 2014 is te zien bij de Fotostiftung Winterthur in Zürich van 27 februari tot 16 mei 2016.