Catharina Gerritsen (22) groeide op in Amsterdam-Noord. Onlangs studeerde ze af aan de KABK in Den Haag met haar project Damsko's Trots. De foto's en de video die ze hiervoor maakte zijn vanaf 12 september te zien in Quartier Putain, midden op de Amsterdamse Wallen. Op 11 september is er vanaf 17:00 een officiële en exclusieve opening van de expo, waar Top Notch-coryfee Appa de kunst omlijst met authentieke straatfilosofie uit Amsterdam-Noord. Lees onderaan het interview lezen hoe je daarbij kunt zijn.
Advertentie
We spraken Catharina over haar zoektocht naar trots in Nieuwendam, een wijk van Amsterdam-Noord.
VICE: Waarom heb gekozen om deze jongens te fotograferen voor je project?
Catharina: Ik had het idee dat er over bepaalde straatjochies een heel negatief beeld bestaat. Maar altijd als ik zulke jochies op straat zie staan vind ik het juist vet - bij mij lokt het juist nieuwsgierigheid uit en dat associeer ik met positiviteit. Het is een subcultuur die nieuwe modebeelden voortbrengt, met eigen stijliconen en een taaltje. Die positiviteit wilde ik overbrengen. Ik vond mezelf ook wel de aangewezen persoon om hun verhaal te vertellen, een veertigjarige journalist had dit waarschijnlijk niet kunnen maken. Ik heb dezelfde leeftijd en enigszins dezelfde interesses en kom uit de dezelfde buurt als zij. Ik ben er ook veel geweest zonder te fotograferen, omdat ik het echt leuk vond en niet als een toerist die even op bezoek is.
Ik ben begonnen vanuit jongerenwerk, want als je gasten zomaar op straat aanspreekt zijn ze toch vaak een beetje achterdochtig. Toen ging ik op zoek naar de plek waar ze altijd samenkomen. Wat opviel was dat hun kapsels altijd puntgaaf verzorgd waren, dus ik dacht dat de kapsalon wel een goede plek zou zijn om meer van deze jongens te spreken en eventueel te fotograferen. Ik vroeg dus waar ze hun haar lieten doen. Toen ben ik naar verschillende kappers in de buurt gegaan en uiteindelijk kwam ik bij de kapsalon van Yassin terecht. Ik vond het ook wel een mooi gegeven dat ze eigenlijk zo ijdel zijn. Sommigen raken van slag als ze een week niet naar de kapper gaan.
Catharina: Ik had het idee dat er over bepaalde straatjochies een heel negatief beeld bestaat. Maar altijd als ik zulke jochies op straat zie staan vind ik het juist vet - bij mij lokt het juist nieuwsgierigheid uit en dat associeer ik met positiviteit. Het is een subcultuur die nieuwe modebeelden voortbrengt, met eigen stijliconen en een taaltje. Die positiviteit wilde ik overbrengen. Ik vond mezelf ook wel de aangewezen persoon om hun verhaal te vertellen, een veertigjarige journalist had dit waarschijnlijk niet kunnen maken. Ik heb dezelfde leeftijd en enigszins dezelfde interesses en kom uit de dezelfde buurt als zij. Ik ben er ook veel geweest zonder te fotograferen, omdat ik het echt leuk vond en niet als een toerist die even op bezoek is.
Was het lastig om het vertrouwen te krijgen bij een groepje dat in eerste instantie gesloten is?"Sommigen raken van slag als ze een week niet naar de kapper gaan."
Ik ben begonnen vanuit jongerenwerk, want als je gasten zomaar op straat aanspreekt zijn ze toch vaak een beetje achterdochtig. Toen ging ik op zoek naar de plek waar ze altijd samenkomen. Wat opviel was dat hun kapsels altijd puntgaaf verzorgd waren, dus ik dacht dat de kapsalon wel een goede plek zou zijn om meer van deze jongens te spreken en eventueel te fotograferen. Ik vroeg dus waar ze hun haar lieten doen. Toen ben ik naar verschillende kappers in de buurt gegaan en uiteindelijk kwam ik bij de kapsalon van Yassin terecht. Ik vond het ook wel een mooi gegeven dat ze eigenlijk zo ijdel zijn. Sommigen raken van slag als ze een week niet naar de kapper gaan.
Advertentie
Was de kapsalon een doorbraak?
Zeker. Het bleek een echte ontmoetingsplek. Yassin is wat ouder en stelde de jongens die bij hem kwamen voor hun kapsel wat op hun gemak. Uiteindelijk wilde meer dan de helft alsnog niet op de foto, maar bleek het toch goed om er tijd in te investeren. Het feit dat er opeens een meisje in de zaak zat schrok eerst nog wel wat mensen af, maar uiteindelijk ontstond er een goede band. Ik leerde daar een heleboel en ben ook met goede foto's teruggekomen.
Zeker. Het bleek een echte ontmoetingsplek. Yassin is wat ouder en stelde de jongens die bij hem kwamen voor hun kapsel wat op hun gemak. Uiteindelijk wilde meer dan de helft alsnog niet op de foto, maar bleek het toch goed om er tijd in te investeren. Het feit dat er opeens een meisje in de zaak zat schrok eerst nog wel wat mensen af, maar uiteindelijk ontstond er een goede band. Ik leerde daar een heleboel en ben ook met goede foto's teruggekomen.
Wat leerde je daar dan allemaal?
Dat iedereen vooroordelen heeft. Yassin dacht dat ik het gek zou vinden om als Nederlandse te hangen met zo veel mensen van zo veel verschillende nationaliteiten. Terwijl we gewoon in dezelfde buurt zijn opgegroeid. Ook merkte ik dat het groepje dat ik volgde eigenlijk een soort community is. Wanneer er iemand autopech heeft, is er altijd wel iemand die weer iemand kent die kan helpen. Ze fixen hun dingen graag zelf, ze hebben niet echt anderen mensen nodig. Ook dat is toch die trots.Welke andere vormen van trots heb je nog meer gevonden?
Uiteindelijk heb ik voor Damsko's Trots drie plekken belicht waar een zekere vorm van trots centraal staat. Jerry's muziekstudio die een bakermat is voor nieuw talent, een boksschool die de ambities van die jongens blootlegt en Yassins kapsalon, waar ik focuste op de ijdele kanten van de jongens. Maar het bleef lastig. Ze houden gewoon niet zo van foto's. Veel van hen hebben ook geen Facebook, ofzo. Ze voelen niet echt een behoefte om naar buiten te treden. Daarom heb ik ook op de trots gefocust. Ik wou het over hun ambities hebben, over dingen die ze willen bereiken.
Dat iedereen vooroordelen heeft. Yassin dacht dat ik het gek zou vinden om als Nederlandse te hangen met zo veel mensen van zo veel verschillende nationaliteiten. Terwijl we gewoon in dezelfde buurt zijn opgegroeid. Ook merkte ik dat het groepje dat ik volgde eigenlijk een soort community is. Wanneer er iemand autopech heeft, is er altijd wel iemand die weer iemand kent die kan helpen. Ze fixen hun dingen graag zelf, ze hebben niet echt anderen mensen nodig. Ook dat is toch die trots.Welke andere vormen van trots heb je nog meer gevonden?
Uiteindelijk heb ik voor Damsko's Trots drie plekken belicht waar een zekere vorm van trots centraal staat. Jerry's muziekstudio die een bakermat is voor nieuw talent, een boksschool die de ambities van die jongens blootlegt en Yassins kapsalon, waar ik focuste op de ijdele kanten van de jongens. Maar het bleef lastig. Ze houden gewoon niet zo van foto's. Veel van hen hebben ook geen Facebook, ofzo. Ze voelen niet echt een behoefte om naar buiten te treden. Daarom heb ik ook op de trots gefocust. Ik wou het over hun ambities hebben, over dingen die ze willen bereiken.
Advertentie
Wat houden die ambities in?
Dat ze altijd vooruit willen, ook al zitten de omstandigheden niet vanzelfsprekend mee. Dat brengt tegenstellingen met zich mee, en die zijn wel echt tof. Een simpele studio, maar wel met discobollen en gouden kleedjes. Of de kapper die secuur en op de millimeter te werk gaat met een tondeuse die met plakband aan elkaar hangt. Enerzijds is het doe-het-zelf en anderzijds is er de trots dat de dingen die ze doen wel de beste zijn. Ze hebben elkaar nodig, maar willen zich toch ook wel weer onderscheiden als beste rapper, stoerste bokser of de jongen met het vetste kapsel of de mooiste jas.
Dat ze altijd vooruit willen, ook al zitten de omstandigheden niet vanzelfsprekend mee. Dat brengt tegenstellingen met zich mee, en die zijn wel echt tof. Een simpele studio, maar wel met discobollen en gouden kleedjes. Of de kapper die secuur en op de millimeter te werk gaat met een tondeuse die met plakband aan elkaar hangt. Enerzijds is het doe-het-zelf en anderzijds is er de trots dat de dingen die ze doen wel de beste zijn. Ze hebben elkaar nodig, maar willen zich toch ook wel weer onderscheiden als beste rapper, stoerste bokser of de jongen met het vetste kapsel of de mooiste jas.
Waar zijn de meisjes eigenlijk?
In de groep van twaalf tot en met twintig jaar zie je eigenlijk twee gescheiden werelden, jongens aan de ene kant en meisjes aan de andere kant. Waar de jongens nog wat aankloten of zich richten op dingen als rappen of kickboksen, zijn de meisjes veel vaker ambitieus met school bezig. Maar op dit soort plekken komen eigenlijk nauwelijks meisjes. Mijn verhaal gaat voornamelijk over mannelijke trots en de uiting daarvan, een soort bewijsdrift. Meisjes hoeven niet zozeer de stoerste van een groep te zijn, maar zijn wat meer met zichzelf bezig. Eigenlijk fotografeer ik altijd mannen, misschien komt het ook wel omdat ik mij op bepaalde vlakken meer identificeer met hen.
In de groep van twaalf tot en met twintig jaar zie je eigenlijk twee gescheiden werelden, jongens aan de ene kant en meisjes aan de andere kant. Waar de jongens nog wat aankloten of zich richten op dingen als rappen of kickboksen, zijn de meisjes veel vaker ambitieus met school bezig. Maar op dit soort plekken komen eigenlijk nauwelijks meisjes. Mijn verhaal gaat voornamelijk over mannelijke trots en de uiting daarvan, een soort bewijsdrift. Meisjes hoeven niet zozeer de stoerste van een groep te zijn, maar zijn wat meer met zichzelf bezig. Eigenlijk fotografeer ik altijd mannen, misschien komt het ook wel omdat ik mij op bepaalde vlakken meer identificeer met hen.
Heb je aangetoond wat je uiteindelijk wilde aantonen?
Het doel van het project was om te laten zien dat alles mixt en zo een subcultuur vormt, die niet afhankelijk is van nationaliteit maar van de omgeving waarin je opgroeit. Ik heb nationaliteit daarom ook niet benoemd, het is totaal niet belangrijk. De plek waar je opgroeit en de keuzes die je maakt wel. De jongens beïnvloeden elkaar en vormen samen een groep. Dat heb ik laten zien, maar ik wil ook nog dat het verder gaat dan dat. Ik wil dat het werk een inkijk biedt in die verborgen subcultuur, juist voor de mensen buiten Amsterdam-Noord. Ik heb het idee dat aardig wat mensen die politieke beslissingen nemen over het lot van deze groepen vaak niet weten waar ze over praten. Uiteindelijk was het project ook een beetje bedoeld als propaganda, om een positief bommetje de wereld in te gooien over een onderwerp waar zo vaak negatief over bericht wordt.
Het doel van het project was om te laten zien dat alles mixt en zo een subcultuur vormt, die niet afhankelijk is van nationaliteit maar van de omgeving waarin je opgroeit. Ik heb nationaliteit daarom ook niet benoemd, het is totaal niet belangrijk. De plek waar je opgroeit en de keuzes die je maakt wel. De jongens beïnvloeden elkaar en vormen samen een groep. Dat heb ik laten zien, maar ik wil ook nog dat het verder gaat dan dat. Ik wil dat het werk een inkijk biedt in die verborgen subcultuur, juist voor de mensen buiten Amsterdam-Noord. Ik heb het idee dat aardig wat mensen die politieke beslissingen nemen over het lot van deze groepen vaak niet weten waar ze over praten. Uiteindelijk was het project ook een beetje bedoeld als propaganda, om een positief bommetje de wereld in te gooien over een onderwerp waar zo vaak negatief over bericht wordt.
Advertentie
Komt dat misschien ook doordat ze uit zichzelf niet zo snel contact zoeken?"Dit onderhuidse en politiek correcte racisme gaat uit van het slechte. Ik wil niet hoeven bewijzen dat deze jongens óók goede dingen doen."
Ja, van beide kanten is de kloof groot, en die wil ik verkleinen. Ik sprak bij de opening van een expo van dit project op het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Welzijn in Den Haag een nette meneer die het heel dapper van me vond om tussen die "kutmarokkaantjes" te fotograferen. Hij zei het weliswaar vermomd als slechte grap, maar toen hij merkte dat ik niet van dit soort grapjes gediend was probeerde hij zijn opmerking recht te zetten met: "Ik bedoel het niet slecht! Ik bedoel dat het ook gewoon mensen zijn."Dit onderhuidse en politiek correcte racisme gaat uit van het slechte. Ik wil niet hoeven bewijzen dat deze jongens óók goede dingen doen. En benoemen dat het óók mensen zijn? Loop alsjeblieft eens ergens naar binnen en praat met iemand die je niet kent. Dat is heus niet zo eng, dat maken mensen er zelf van - met behulp van beeldvorming in de media. Ik hoop dat ik daar op enige manier verandering in kan aanbrengen.Damsko's Trots is vanaf 12 september t/m 2 oktober te bekijken in Quartier Putain, het koffiesalon van hiphoplabel Top Notch, midden op de Amsterdamse Wallen. Op 11 september is er een officiële en exclusieve opening, ook in Quartier Putain, waarbij Top Notch-coryfee Appa de kunst omlijst met authentieke straatfilosofie uit Amsterdam-Noord.
Advertentie
We geven hier 3x2 gastenlijstplekken voor weg. Als je erbij wilt zijn moet je even mailen. Stuur een mailtje met je naam en naar contestnl@vice.com, en vul DAMSKO in als onderwerp. Winnaars krijgen in de week van 11 september bericht.
