De anticonceptiepil voor mannen komt er nu echt aan

Terwijl vrouwen al decennialang verschillende anticonceptiemiddelen innemen en inbrengen, lijkt de mannenpil toekomstmuziek te blijven. De enige anticonceptiemethoden die er op dit moment voor mannen zijn, zijn behoorlijk ingrijpend. Je hebt Vasagel, een polymeer gel die in de zaadleiders wordt gespoten om de zaadcellen te blokkeren, maar dat is nog alleen in India beschikbaar voor mannen die meedoen aan het klinische onderzoek. En je hebt de Bimek SLV, de "spermaschakelaar" die bedacht werd door een Duitse timmerman. Hierbij wordt er mechanisme achter de testikels geïmplanteerd dat met een aan-uitschakelaar de spermacellen tegenhoudt in de zaadleiders. De uitvinder is op zoek naar investeerders, maar de meeste mannen zien het niet echt zitten om met een schakelaar in hun zak rond te lopen; onderzoek toont aan dat mannen liever, als het even kan, elke dag een pil nemen.

Gelukkig voor de mannen die niet veel zien in het idee van gerobotiseerde ballen, onthulden onderzoekers aan de Universiteit van Minnesota onlangs bij een congres van de American Chemical Society (ACS) in San Diego een veelbelovende doorbraak. Het team van onderzoekers onder leiding van dr. Gunda Georg wist een chemische verbinding te isoleren die de basis kan vormen voor de nieuwe mannenpil.

"Het onderzoek naar hormonale anticonceptiemiddelen met testosteron loopt nu al jaren, maar er is nog niks op de markt gekomen," vertelt Georg over de telefoon. "We richten ons nu op niet-hormonale methoden."

Omdat testosteron "niet werkt voor tot wel twintig procent van de mannen, en bijwerkingen kan hebben zoals gewichtstoename en een vermindering van 'goed' cholesterol," begonnen de onderzoekers naar andere opties te kijken, aldus een persverklaring van Jillian Kyzer, een doctoraalstudent die aan het project werkt. Het team kijkt specifiek naar de manier waarop retinoïnezuurreceptoren de vruchtbaarheid reguleren.

"Er zijn drie receptoren: alfa, beta en gamma," legt Georg uit. "Er is onderzoek gedaan naar dieren die een defect in de alfareceptor hebben. Deze dieren zijn redelijk gezond en redelijk normaal: ze hebben die receptor nergens voor nodig, behalve voor spermaproductie. Dus als je die receptor kan blokkeren [in mensen], dan kan je op een farmaceutische manier iemand onvruchtbaar maken. En wanneer je stopt met de behandeling, wordt de vruchtbaarheid uiteraard weer normaal."

Georg wijst erop dat er met deze methode mogelijk geen bijwerkingen zijn. "De dierenonderzoeken waren op dat gebied erg veelbelovend," zegt ze.

Georg en haar team van onderzoekers zijn nu aan de slag gegaan met een experimentele chemische verbinding van het farmaceutische bedrijf Bristol-Myers Squibb, dat de alfareceptor bij mannen verandert, hoewel er wel wat uitdagingen zijn. "We willen zeker weten dat de verbinding alleen aan de alfareceptor bindt, en niet aan andere receptoren," wat ongewenste bijwerkingen zou kunnen veroorzaken, zegt Georg. Een ander probleem is dat de verbinding op het moment niet erg oplosbaar is, wat betekent dat er nog steeds van alles moet gebeuren voordat mannen een pil krijgen die ze oraal kunnen innemen.

Toch denkt Georg dat de chemische samenstelling in minder dan zes maanden klaar kan zijn voor dierproeven. "Alles wijst erop dat we op de goede weg zitten met deze nieuwe aanpak," zegt ze.