FYI.

This story is over 5 years old.

Sport

Steeds meer Britten raken verslaafd aan steroïden

"Op mijn negentiende gebruikte ik het voor het eerst. Ik had het gevoel dat ik op een natuurlijke manier nooit groter zou worden."

Steroïdenexpert Dave Crossland

Exacte cijfers over het steroïdengebruik in Nederland zijn er niet, maar de schatting is dat er tussen de 30.000 en 60.000 sporters op deze manier zichzelf extra groot en sterk maken. In Groot-Brittannië zouden er mogelijk zelfs een miljoen mensen steroïden gebruiken. Op sommige plekken melden de afgelopen tien jaar zelfs 600 procent meer steroïdeverslaafden zich bij klinieken. We kennen allemaal de stereotype kwalen die je krijgt van het gebruik – roid rage, gekrompen ballen, ontplofte biceps – maar we zijn veel minder bekend met de daadwerkelijke fysieke en geestelijke effecten van steroïdenmisbruik.

Advertentie

Anabole steroïden bootsen het effect van testosteron na. Het stimuleert de spiergroei en daardoor kun je harder en meer trainen. Je wordt dus supergespierd. Ze kunnen alleen ook serieuze bijwerkingen hebben. Dit kan van alles zijn van een hoge bloeddruk tot hartproblemen, krimpende testikels, erectiestoornissen, steriliteit, een laag libido of agressie. Daarnaast kunnen steroïden de ontwikkeling van je lichaam door de war schoppen en je groei stoppen als je jong bent.

Maar waarom worden steroïden dan zo veel meer gebruikt? Er zijn redenen genoeg, maar in sommige gevallen wordt gewezen naar bigorexia. Dat is de angst dat je te klein bent en jezelf als zwak ziet, terwijl je eigenlijk best groot en gespierd bent. Je bent je extreem bewust van elke kleine afwijking van de schijnbare ideaal. Je bent alleen bezig met je uiterlijk en fysieke afwijkingen.

Volgens het Body Dysmorphic Disorder Foundation lijdt één op de tien mannen in Britse sportscholen eraan.

Steroïdenspecialist Dave Crossland zegt dat steroïdengebruik vaak samen gaat met bigorexia. "Steroïdengebruik kan problemen veroorzaken met je lichaamsbeeld," zegt hij. "Als je met chemische middelen je uiterlijk verbetert, is het moeilijk om terug te gaan naar een natuurlijk uiterlijk waar je niet blij van wordt."

Crossland is nu 44 en heeft zelf een hoop ervaring met de gevaren van steroïden. "Op mijn negentiende gebruikte ik het voor het eerst. Ik had het gevoel dat ik op een natuurlijke manier nooit groter zou worden. Daarvoor was ik eigenlijk vrij anti-steroïden," zegt hij. "Toen ik 24 was, had ik mijn hele linker borstspier afgescheurd en ik stopte met trainen. Toen ik 38 was begon ik opnieuw steroïden te nemen. Toen zag ik hoe slecht mensen wisten waar ze mee bezig waren en hoe wijdverspreid het gebruik was."

Advertentie

Ook al neemt Crossland op dit moment geen steroïden deed hij dat een groot gedeelte van zijn leven wel. Zes maanden geleden nam hij zelfs nog een steroïdenkuur. "Ik weeg nu 181 kilo. Eigenlijk zit ik dus 90 kilo boven mijn ideale gewicht. Ik ben waarschijnlijk een van de grootste gasten in Groot-Brittannië en misschien wel van Europa. Dat betekent niet dat ik dezelfde kwaliteit spieren heb als een pro-builder, maar ik heb zeker de fysieke afmetingen," legt hij uit. "Mijn armen zijn 65 centimeter breed. Ik eet zeven tot acht maaltijden per dag. Alleen zo kan ik mijn massa behouden. De laatste twee maaltijden moet ik force-feeden. Ik moet een hap nemen en hem snel doorslikken met water. Anders krijg ik het niet meer weg."

Crossland zegt dat het leven met zijn omvang niet makkelijk is. "Het beheerst alles wat ik doe. Ik kan 's ochtends niet opstaan en denken: weet je wat? Het doet me niets. Ik moet elke dag om zes uur opstaan om te eten," vertelt hij. "Als ik een bloedtest doe, zijn mijn waardes voor een normaal persoon goed. Maar ik moet tenminste drie of vier keer zo veel hebben. Dat is zo met alles wat ik doe."

Door zijn omvang kan Crossland niet normaal leven. "Ik pas niet in auto's. Ik pas niet in bussen. Ik pas niet in vliegtuigen. Ik pas niet in toilethokjes. Ik moet gehandicaptentoiletten gebruiken," zegt hij. "Op straat ben ik 'roidhead' en van alles genoemd. Mensen zien je als een soort publiek eigendom. Ze komen naar je toe en beginnen in je armen te prikken en te knijpen. Je wordt een soort circusfreak. Mensen gaan letterlijk naast me staan om foto's te nemen wanneer ik uit mijn Tupperwarebakjes sta te eten. Ze vinden het gewoon heel gek."

Advertentie

Uit een onderzoek van Sky News bleek dat er tot een miljoen mensen illegaal steroïden gebruiken in Groot-Brittannië. Crossland denkt dat het aantal veel hoger ligt. "Ik denk eerder twee miljoen. De meeste officiële cijfers komen van naalduitwisselingen. Maar niet meer dan dertig of veertig procent van de gebruikers heeft die voorzieningen."

Steroïden zijn alleen legaal te verkrijgen met een doktersvoorschrift. "Ik weet dat er een steroïdendealer twee jaar de cel in ging. Je kan niet zomaar de sportschool inlopen en steroïden kopen," zegt Crossland. Volgens hem kopen veel gebruikers ze daarom online. Het zijn niet alleen specialistische websites die het aanbieden. Een groot deel van de dealers werkt vanaf Facebook. "Het is niet moeilijk te vinden als dealers een foto van steroïden als profielfoto hebben. Er zijn ook privégroepen op Facebook waar je drugs kunt vragen," legt hij uit.

De groeiende populariteit van de drug zorgt dat het bij veel meer bevolkingsgroepen gebruikt wordt dan je verwacht. "Waar het gebruik ook toeneemt, is onder welgestelde mannen van een jaar of veertig, die misschien niet eens naar de sportschool gaan. Ze worden ouder, en hun natuurlijke testosteron neemt af, dus ze gaan online," zegt Crossland. "Je ziet veel mensen van wie de partners niet eens weten dat ze het gebruiken. Ze verzinnen smoesjes om te verklaren waarom ze niet presteren in bed."

Crossland gelooft dat de media een grote rol spelen in de snelle groei in steroïdengebruik. "Je moet er op een bepaalde manier uitzien. Ik denk dat mannen het daar moeilijk mee hebben, want het is nieuw voor ze. Voeg daar een samenleving aan toe die voor elk mankement een pilletje zoekt, dan snap je wel dat mensen zich op steroïden werpen," zegt hij. "Waarom hebben we dan het punt bereikt dat 17- of 18-jarige jongens enorme risico's willen nemen om er goed uit te zien in een t-shirt? Dat is niet om een wereldrecord te bereiken. Het is niet om de beste te worden in hun sport. Dat is gewoon een gemiddeld kind dat geaccepteerd wil worden."

Advertentie

Er zijn zelfs jongens van dertien die steroïden gebruiken. Het moge duidelijk zijn dat het niet langer het domein is van topatleten en bodybuilders. Public Health England geeft toe dat steroïdengebruik een groeiend probleem is. Ze dringen bij lokale autoriteiten aan op naaldinwisselprogramma's en gezondheidstesten. Dat doen ze omdat er onder steroïdengebruikers net zo veel HIV-infecties voorkomen als bij heroïnegebruikers. Daarbovenop nemen steroïdengebruikers niet alleen steeds hogere doses, ze nemen ze ook steeds langer. Eerder werden meestal kuren gedaan van zes tot acht weken. Het komt steeds vaker voor dat het middel non-stop gebruikt wordt.

Toch zegt Gary Beeny, die in een steroïdenkliniek in Manchester werkt, dat de meeste steroïdengebruikers nooit een kliniek in zullen stappen. "Voor elke persoon die ik zie, zijn er zat anderen die niet eens in de buurt durven komen door de stigma's," zegt hij. "Ze willen niet in de buurt van heroïnegebruikers zitten en zijn voorzichtig rond de legaliteit van hun gebruik."

Het aantal steroïdengebruikers dat de weg vindt naar een kliniek is in de afgelopen decennia wel enorm toegenomen. "In de jaren negentig gebruikte ongeveer vijf procent van onze cliënten steroïden. Nu is het ongeveer vijftig procent. Dat is het geval in het hele land," zegt Beeny. "We hebben twee soorten gebruikers: de bodybuilders en gebruikers die het om het uiterlijk doen. Zij trainen doordeweeks en gaan in het weekend uit. Een van de kliniekmedewerkers die ik ontmoette bij een conferentie omschreef ze als 'weekend warriors'. We maken ons meer zorgen om hen, omdat ze uiteraard ook alcohol drinken en misschien coke gebruiken."

Net als Crossland zegt Beeny dat bigorexia een grote rol speelt in de toename van steroïdengebruik. "Als ik tegen iemand zeg dat hij enorme armen heeft, is het antwoord vaak: nee, ze zijn niet groot genoeg. Ik moet meer trainen. Dat is de fundamentele omschrijving van bigorexia," legt hij uit. "Als je eenmaal groter wil worden, heeft dat pad geen einde."

Naast een vertekend lichaamsbeeld zijn de symptomen van bigorexia: obsessief trainen, training belangrijker vinden dan familie en vrienden, ziekelijk eten, dwangmatig je uiterlijk checken in de spiegel en steroïdengebruik. De combinatie van overdreven aandacht voor het uiterlijk en buitensporig perfectionisme kan depressie en angststoornissen veroorzaken. Er is vrij weinig bekend over de aandoening. De Britse gezondheidszorg gelooft dat het erfelijk kan zijn. Het kan veroorzaakt worden door een chemische onbalans in de hersenen, en het komt meer voor bij mensen die op jonge leeftijd gepest of misbruikt zijn.

Een enquête van YouGov wees uit dat 31 procent van de Britse mannen niet blij is met hun uiterlijk. Het is geen verrassing dat sommigen hiervan zich tot chemische stoffen richten om hun doelen sneller te bereiken.

De redenen voor steroïdengebruik zijn dus wisselend, en er valt geen directe aanleiding van de toename van het gebruik aan te wijzen. Het lijkt erop dat de maatschappelijke druk op goddelijke lichamen het geheim van de bodybuildinggemeenschap openbaar heeft gemaakt. Wat wel duidelijk is, is dat steroïden steeds makkelijker te verkrijgen zijn.