De losgeslagen jeugdbendes van Liverpool

Een nieuwe generatie jonge bendeleden drukt z'n stempel op de Engelse regio Merseyside: de 'soldaten' hullen zichzelf in trainingspakken, jassen van The North Face en Nike Air-'trabs'. Hun lange haar wordt een 'ketpruik' genoemd (naar ketamine) - waarmee wordt bedoeld dat ze liever hun geld uitgeven aan drugs dan aan een kappersbezoekje.

Er zijn ongeveer 50.000 gewelddadige bendes in het Verenigd Koninkrijk, volgens het Centre for Social Justice. In Liverpool rijden de bendeleden rond op buikschuivers of quads en beschermen zichzelf met messen en honden. Ze houden de politie voor de gek met luchtbuksen vermomd als mobieltjes of aanstekers die ze stiekem met traangas gevuld hebben. En ze zijn altijd maar één telefoontje verwijderd van een geladen vuurwapen.

Het is acht jaar geleden dat Rhys Jones (11) werd neergeschoten door Croxteth-bendelid Sean Mercer (16) en de politie massaal verschillende bendes vervolgde, maar het gangbangen onder de jongeren in Merseyside zette door. Deze bendes lijken in niets op geraffineerde misdaadorganisaties. Ze bestaan uit losse netwerken van laaggeschoolde criminelen die door de toegang tot vuurwapens van asociaal gedrag in dodelijk geweld vervallen.

Bendeleden beginnen als piepjonge 'grafters', sommigen niet ouder dan dertien, en verbouwen cannabis in gehuurde huizen, terwijl ze hun planten moeten beschermen tegen gewapende overvallen van rivaliserende bendes. Of ze verkopen 'lemo' (cocaïne), ketamine en XTC.

"Het is alsof het oorlog is op straat," zegt een zeventienjarig bendelid, als hij de voortgaande vete tussen twee partijen van de organisatie 'Dodge City' in Netherton, dichtbij Fernhill, beschrijft.

"Gasten worden neergeschoten, gestoken, in stukken gesneden, hun huizen worden gebombardeerd met petroleumbommen, ontvoerd of in elkaar geramd. Er is een langdurige rivaliteit tussen Dodge en Fernhill, maar deze oorlog gaat verder. Het draait vooral om de planten in Bootle… wie waar precies de macht over heeft. Plantages worden overvallen en telers beroofd. Op het moment worden jongens vooral ontvoerd. Er wordt losgeld gevraagd van 500 tot 10.000 pond (750 tot 15.000 euro). Het gaat allemaal over macht. Soms zie je dat bendeleden van rivalen om niets worden ontvoerd – alleen om wat te stoken."

"Laatst was er eentje van Fernhill ontvoerd en naar een flat gebracht. Hij werd wat op z'n muil geslagen en daarna vastgebonden en aan het plafond gehaakt. De daders namen een selfie naast hem en postten het op Instagram zodat Fernhill het kon zien. Het is fucked up, maar het is de realiteit. En iedereen heeft vuurwapens – of in ieder geval toegang ertoe: shotties (shotguns), Glocks, .38's en 9mm-pistolen. Er zijn kinderen van veertien met een pistool op zak. Het is een gekkenhuis."

Voormalige Liverpool-gangster Stephen 'the Devil' French noemt deze jongeren 'de verloren generatie'. "Deze kids – sommigen acht of negen jaar oud – hebben moordenaars als vaders, ooms die vermoord zijn, neven die levenslang hebben," zegt hij.

Vorig jaar was er een barbaarse aanval in Anfield, waarbij een bende een tiener doodstak met een zwaard van een halve meter. De vijf daders – twee nog maar net dertien – maakten deel uit van een bende die het slachtoffer Sean McHugh (19) achtervolgden tot in een wasserette, waar hij vermoord werd. Drie veertienjarigen en een vijftienjarige werden veroordeeld tot levenslang.

Afgelopen mei stak William Cowley (17) een mes in de nier van een zeventienjarige rivaal nadat zijn huis bezaaid werd met kogels. Ze ontmoetten elkaar in een een-op-eengevecht in een steeg. Het slachtoffer overleefde het. Maar dat gold niet voor Kevin Wilson (17) die in februari in zijn rug werd geschoten op weg naar de Smithdown Road, een hotspot voor studenten. Of Vinny Waddington (18) die met crossmotor door Garston reed en werd belaagd door een man met een geweer in een Audi.

John Sandwell zette samen met zijn vrouw Marie een inzamelingsactie op na de moord op hun dochter Helen McCourt, een 22-jarige verzekeringsbeambte die ontvoerd en vermoord werd door café-eigenaar Ian Simms in haar woonplaats Billinge, in februari 1988. "Het is het toppunt van misdaad," zegt John, die zich tegenwoordig bezighoudt met de slachtoffers van een recente schietpartij. "Het verwoest levens. Niet alleen de levens van de slachtoffers en hun familie, maar ook van de daders. Het sneeuwbaleffect daarvan is verwoestend, wat de reden is waarom we jonge geweldplegers, die rondscheuren in woonwijken en een spoor van vernieling achterlaten, moeten bijscholen.

"Het probleem is dat de scholen en jeugdclubs niet voldoende subsidie krijgen om die boodschap uit te dragen. Een andere kwestie is dat de jeugd gemakkelijk aan allerlei wapens kan komen. Pistolen, geweren, automatische wapens. En dat baart zorgen."

Een aantal weken geleden vond de politie in Merseyside een semiautomatische stengun, een halfautomatische shotgun en bergen munitie, die samen met pakketjes drugs waren verborgen op een stuk land in Walton. Een 'belangrijke overwinning' in de strijd tegen wapengeweld. In de eerste vier maanden van 2015 legde de politie beslag op 34 crossmotoren, gevolgd door een een serie drugsvangsten, waarbij ze een aantal wiettelers op heterdaad konden betrappen. In 2013 werden meer dan zestig wapens in beslag genomen.

Hoofdcommissaris Paul Richardson, hoofd van de afdeling 'Serious and Organised Crime' (MSOC), zegt dat de motivatie om wapenmisdadigers in de bak te stoppen "groter dan ooit" is. Hij geeft ook toe dat ze "realistisch moeten zijn, omdat het moeilijk is om vol te houden met de aanhoudende bezuinigingen." Hij voegt toe: "We boeken met onze acties goeie resultaten jegens het wapengeweld in Merseyside, maar dat is nog niet voldoende. Deze week laat de moord op Lewis Dunne weer zien dat er nog steeds misdadigers die bereid zijn vuurwapens te gebruiken. Elke slachtoffer van wapengeweld is er een te veel. Delicten met vuurwapens zijn met 31 procent gedaald in vergelijking met vorig jaar, en het afdelingsteam heeft een aantal succesvolle operaties uitgevoerd om het wapengeweld te verstoren."

"De jeugd moet begrijpen dat zij hun eigen lot in handen hebben. De keuzes die zij maken kunnen levens veranderen. De jongere generatie moet de verantwoordelijkheid voor hun acties nemen."

Wat is het alternatief voor deze jongeren? "Geen," zegt een drugsdealer van vijftien, die deel uitmaakt van de Town Boyz-bende (TB) die lemo verkoopt bij Liverpool Crown Court. "Dit is voor ons de enige manier om geld te verdienen. We kunnen geen werk krijgen omdat we geen verzekeringsnummer hebben of überhaupt mogen krijgen."

"Als je opgroeit in het noorden [van Liverpool] is het moeilijk om een baan te krijgen, en er is geen reet te doen voor de jeugd."