De noodtoestand in Ferguson heeft altijd al bestaan

Afgelopen zaterdag riep Jay Nixon, de gouverneur van Missouri, de noodtoestand uit in Ferguson. De volgende dag bevestigde Nixon dat nog eens door de Nationale Garde op te roepen– het teken van een binnenlandse crisis.

Maar wat betekent het precies als de noodtoestand wordt uitgeroepen? In de praktijk is het uitroepen van de noodtoestand door een politicus niet alleen een beschrijving van de situatie – het zet daadwerkelijk iets in beweging. Doormiddel van noodverklaringen hebben autoriteiten de mogelijkheid om bijzondere staatsmachten uit te oefenen en normale rechten en burgerlijke vrijheden te beperken. In Ferguson ging de door Nixon uitgeroepen noodtoestand gepaard met zijn oplegging van een avondklok.

Maar de term ‘noodtoestand’ is problematisch. Vooral omdat er nog een heel zinsdeel achter zou moeten. Want voor wie of wat is het een noodtoestand? ‘Ferguson’ volstaat daarbij niet, als antwoord. Als we in een wereld leven waarin politieagenten ongewapende donkere tieners doodschieten, dan zou ik zeggen dat donkere tieners dat gegeven alleen al als een noodtoestand mogen zien. De inwoners van Ferguson, die de straten op gingen als reactie op de dood van Michael Brown, gaven dat ook al aan.

Maar die situatie wordt door de gouverneur niet erkend als een ‘noodtoestand’.

Maar de voortdurende noodtoestand voor Amerikaanse donkere jongeren die geconfronteerd worden met politiegeweld wordt niet erkend als noodtoestand – niet na de dood van Oscar Grant in Oakland, niet na die van Ramarley Graham en Kimani Gray in New York, en niet na die van Ezell Ford – een 25-jarige psychiatrische patiënt die kort na de dood van Brown ook door een agent vermoord werd – en niet na die van nog heel veel anderen.

Het feit dat protesten beantwoord worden met stungranaten, traangas en M4-geweren is een noodtoestand voor grondwettelijke rechten op de vrijheid van meningsuiting en vergadering. Maar ook dit soort noodtoestanden worden niet door Nixon erkend.

Er mag ook wel een noodtoestand uitgeroepen worden over de imagoschade die de autoriteiten in Missouri hebben opgelopen, vooral in het weekend. Nadat de eerste deuk in die reputatie kwam toen de politie niet in staat bleek om de onrust te bedaren, werd het noodniveau van de pr-ramp dit weekend bereikt, toen journalisten gearresteerd werden, agenten zich als een soort krijgers in oorlogstijd gedroegen en er traangas werd ingezet. Maar dat was nog niet eens de echte kern van de noodtoestand. Nee: de avondklok werd door de demonstranten genegeerd. Net als in Los Angeles in 1992 gingen mensen niet naar huis – en namen daarmee het risico dat de Nationale Garde eraan te pas zou moeten komen, waarmee de autoriteiten toegeven dat ze geen controle over de straten meer hebben.

Nixon stelde dat hij zich genoodzaakt had gevoeld om de Nationale Garde op te roepen omdat er steeds meer en zwaardere aanvallen waren op de levens en eigendommen van de bewoners van Ferguson. Laten we even een moment stilstaan bij het samentrekken van die twee zaken, alsof de waarde van levens en eigendommen gelijk zijn. En ja, er zijn eigendommen beschadigd en winkels leeggeroofd, maar er zijn geen verklaringen dat burgers elkaar neerschieten bevestigd. Dat betekent dus eigenlijk dat de Nationale Garde erbij is gehaald vanwege een prangende bedreiging voor eigendommen.

Ik ben het roerend eens met de schrijver Raven Rakis, die in de New Inquiry lang voor de onrust in Ferguson het volgende constateerde:

“Niets trekt de aandacht van de elite als het wegnemen of het verwoesten van datgene waar ze de meeste waarde aan hechten, namelijk: eigendom. In de Verenigde Staten is eigendom gebaseerd op ras. Zo is het altijd al geweest…. Driehonderd jaar lang hield de opvatting over de vrijheid van een donker persoon direct verband met de bedreiging van eigendom van een blank persoon…. Als eigendommen worden verwoest door protest van donkere personen, dan moet dat altijd worden vergeleken met de historische context van rassen en eigendom. Als een systeem – dat donkere kinderen weigert te beschermen – belang ziet in het beschermen van ruiten en auto’s, dan is het heel duidelijk wat de waarde is van de donkere gemeenschap in de Verenigde Staten.”

Het ergste geweld dat we in Ferguson zien vindt niet ineens nu pas plaats, maar heeft altijd al bestaan.

Bekijk hier het VICE News-verslag vanaf de straten van Ferguson, Missouri.