De Vlaamse Mohamed werd afgevoerd door een antiterreurteam vanwege een grapje op Twitter

Mohamed Ouaamari is 25, studeert grafische en digitale media en woont in Antwerpen. Verder bezit hij een blog, een baard en een twitteraccount. Afgelopen woensdag was hij op een netwerkavond voor studenten. Hij had het er niet overmatig naar z'n zin en besloot op Twitter te vragen of er toevallig ook één van z'n volgers aanwezig was. Ook maakte hij een grapje:

Iemand netwerk tips? Luid 'Allah u akbar' roepen is geen goede ijsbreker zeker?

— Mohamed Ouaamari (@mohamedouaamari)September 30, 2015

Iemand antwoordde dat hij het anders eens moest proberen, en moest laten weten hoe het was uitgepakt. Maar dat leek Mohamed geen goed idee. Hij maakte een grapje dat dat waarschijnlijk tot massahysterie zou leiden.

Een half uur later stond er speciale terreureenheid voor zijn neus, en werd het hele gebouw ontruimd. Mohamed werd afgevoerd. We spraken hem over waarom het zo ontzettend uit de klauwen gelopen is.

VICE: Hoe is het gegaan?
Mohamed Ouaamari: Ik voelde me in de sfeer die er op die netwerkavond voor ondernemende studenten heerste niet zo erg gemakkelijk, als Marokkaanse jongen met een baard en afgetrapte Allstars tussen alleen maar witte mensen strak in het pak en met gel in het haar. Dus toen ging ik wat grappen maken op Twitter, als een soort reactie. Ik vroeg – uiteraard sarcastisch – of 'Allah u akbar' roepen het ijs misschien zou breken. Iemand reageerde dat ik het eens moest proberen, en toen reageerde ik zo van: ja, dat ga ik niet doen want dan gaan er zoveel doden en gewonden vallen door de massahysterie die dan uitbreekt. Ik zat ook met mijn gedachte een beetje in Mekka, waar honderden mensen zijn gestorven door massahysterie.

Die tweet deed blijkbaar alle alarmbellen rinkelen.
Ja. Nog geen half uur later stond er een speciaal interventieteam van de politie voor mijn neus. Ze wilden me in de boeien slaan, maar ik heb onmiddellijk duidelijk gemaakt dat ik me niet zou verzetten. Toch was het erg beangstigend. Ze waren zwaar bewapend.

Wat was het voor team dat je kwam halen?
Het Snelle Respons Team. Dat is een nog maar net opgericht, speciaal team dat zeer snel kan uitrukken met zware wapens. Als er sprake is van acute dreiging, zoals de laatste tijd wat vaker voorkomt, kunnen ze meteen reageren.

En toen?
Ik werd afgevoerd naar het bureau. Daar werd ik eigenlijk al ontvangen met een blik waaruit bleek dat iedereen inzag dat het een totaal uit de hand gelopen situatie was. Desondanks heb ik zo'n vijf uur in de cel gezeten. Daarna heb ik een verklaring afgelegd en mocht ik naar huis.

Is je tweet zo heftig geïnterpreteerd vanwege je naam en je uiterlijk, denk je?
Ik vind het niet juist om te zeggen dat er puur racistische motieven aan ten grondslag lagen. Ik denk dat de politie gewoon haar werk deed. Ik neem het vooral degene kwalijk die de hulpdiensten heeft gebeld, na het lezen van mijn tweet. Dus de organisator, of de beheerder van het gebouw; ik weet niet wie het was, want niemand heeft nog z'n verontschuldiging aangeboden.

Ik denk wel dat de organisatie extra op haar hoede was omdat ik daar aanwezig was; ik ben Marokkaans, ik heb een baard - voor de rest was iedereen blank. Ik wil niet generaliseren, maar ik vermoed dat het mensen waren die niet veel in contact komen met mensen zoals ik, en er daardoor misschien zelfs bang voor zijn.

Dus op het moment dat een burger bang is en de hulpdiensten belt, rukt het Snelle Respons Team direct uit zonder de situatie te analyseren? Dan gaat dit nog wel vaker gebeuren, waarschijnlijk.
Ik vrees van wel. Het is een feit dat mensen tegenwoordig bang zijn. Dat van Ahmed en zijn klok was hetzelfde soort verhaal, of het jongetje dat in Rotterdam uit de wc van de Thalys werd gehaald.

Kun je ondanks deze situatie ook begrip opbrengen voor dat mensen (soms onnodig) op hun hoede zijn en dat dat soort diensten snel ingrijpt?
Ik wil me niet uitspreken over of dit soort diensten moeten bestaan en hoe ze moeten handelen, dat is een politieke kwestie. Maar ik kan geen begrip opbrengen voor degenen die de politie hebben gebeld – die blijkbaar niet even één minuutje hebben genomen om de tweet in context te plaatsen. Want dan zouden ze direct door hebben gehad dat het een grapje was. Het is ongelooflijk dat je er een dreiging in kunt lezen.

Het was een ironische tweet, dat mensen bang zijn voor mensen zoals ik en dat daar massahysterie uit zou ontstaan als ik 'Allah u akbar' zou roepen. En toen gebeurde het echt: de hysterie werd werkelijkheid. Dat is wat ik er zo surrealistisch aan vind.

Hyperrealiteit!
Ja. Ik vind het akelig grappig. Ik weet niet wat ik moet kiezen: is het grappig of is het doodeng?

Het is een oneindig vaak besproken onderwerp, maar moet je eigenlijk alles kunnen zeggen zolang het een grap is?
Ik geloof wel in grenzen. Ik denk dat we niet om alles kunnen lachen. Ik vind een bommelding tweeten niet grappig. Dat is geen humor. Ik denk dat we na moeten denken over waar de grenzen liggen: wat mij betreft eindigt humor op het moment dat je mensen doelbewust kwetst. Pesten van grote groepen mensen heeft nare gevolgen.

Juist. Het dilemma is alleen dat iemand die grenzen moet opstellen.
Ik denk dat we als mensen zelf kunnen aanvoelen wat goed en slecht is, daar zijn geen wettelijke grenzen voor nodig. Vanaf het moment dat we zelf dat onderscheid niet meer kunnen maken gaan we naar een samenleving waar ik niet in wil leven. Je moet een beetje verdraagzaam zijn en elkaar respecteren.

Het incident is in elk geval in de media niet onopgemerkt gebleven.
Ik ben blij met aandacht voor het probleem, maar ik had er natuurlijk zelf liever geen deel van uitgemaakt. Mijn familie is ongerust geweest, ik kon niet bellen vanuit de gevangenis. Het was echt niet leuk. Hopelijk kan er door alle media-aandacht misschien een debat worden gevoerd over waar we naartoe gaan als samenleving. Dat is heel belangrijk, maar ik wil daar niet per se een rol in spelen. Er zijn verstandiger mensen die daarover kunnen praten.

Heeft het invloed op wat je voortaan schrijft en twittert?
Nee. Ik ga niet extra provoceren, daar geloof ik niet in. Ik wil gewoon een open en eerlijk debat over hoe we omgaan met mensen zoals ik, die graag willen integreren. Ik was op een plek waar ik normaal niet naartoe zou gaan, en probeerde contact te maken met andere soorten mensen, met wie ik normaal niet snel in contact zou komen. Ik doe mijn best. Ik hoop dat ik me in de toekomst gemakkelijker zal voelen op dit soort evenementen; dat mensen denken: 'ha, dat is Mohammed', in plaats van 'oei, dat is een moslim'.

Bedankt!

Like als de wiedeweerga onze facebookpagina om niks te missen van alles wat we maken: