FYI.

This story is over 5 years old.

Het Superkawaii!-Issue

Heel hard lachen met doven

Dovencomedy wordt stilletjes aan steeds populairder. We spraken Andrew Fischer die ons vertelde hoe het is om dijenkletsers in gebarentaal te maken.

Foto door Diane Cohen Dovencomedy is niet echt een bloeiende industrie ofzo. De dove Andrew Fischer rekent af met deze stilte door grappen te maken in gebarentaal. In plaats van de druk gebarende man of vrouw die je bij de publieke omroep weleens ziet verschijnen in de rechterhoek van je scherm heeft hij een tolk bij zich die z'n grappen vertaalt voor horenden. Daardoor ontstaan er vreemde vertraagde lachgolven tussen de dove en horende mensen in de zaal, die zo'n beetje even grappig zijn als de grapjes zelf (en die zijn al supergrappig). We spraken de man in kwestie.

Advertentie

VICE: Denk je dat het publiek anders op je grapjes reageert omdat je doof bent?

Andrew Fischer:Doof zijn is voor stand-up comedy wel een voordeel, want je hebt gelijk iedereens aandacht. De meeste mensen hebben nog nooit een dove komiek gezien. Maar dat je doof bent kan ook heel snel gaan vervelen, zeker als het een gimmick wordt. Zodra je het podium opkomt, moet je er gelijk een paar grappen over maken. Dan kun je het daarna weer hebben over onderwerpen die wat meer tijdloos en universeel zijn. Ik probeer die dingen daarom te combineren door te zoeken naar het universele van het doof zijn, iets waar iedereen zich in kan herkennen.

Zoals wat?

Ik heb het bijvoorbeeld over hoe gênant seks is als adolescent. Dat is universeel, maar voor doven toch net iets anders. Iedereen masturbeert, maar ik vertel ook hoe het was om erachter te komen dat het geluid maakt als je masturbeert. En hoe taalverwerving bij mij ietsjes anders verliep dan bij anderen - als kind wist ik niet dat er een verschil was tussen gesproken en geschreven Engels. Ik dacht dat iedereen de namen van leestekens hardop zei. Als ik op straat een ruziënd stelletje zag, dacht ik dat de één tegen de ander zei, “Flikker op. Uitroepteken.”

Maak je ook wel eens grappen over hoe beroerd mensen je behandelen omdat je doof bent?

Ik heb één grap die echt gebeurd is. Ik zat backstage toen er een comedian op me afkwam die zei ” Uhm, ik zie dat een paar van je vrienden in het publiek zitten. Als ik ze wil aanspreken, welk woord kan ik daar dan het beste voor gebruiken? ‘Gehandicapt’ of ‘minder-valide’?” Dus ik zei, “Sorry, maar als ik kan kiezen tussen die twee begrippen, geef ik de voorkeur aan het woord ‘imbeciel.’”

Bestaat er een “dovengrap”? Bijvoorbeeld eentje die alleen doven zouden snappen?

Je hebt grappen in de Amerikaanse Gebarentaal die gebaseerd zijn op de symbolische betekenis van sommige handgebaren. Het gebaar voor ‘trouwen’ lijkt er bijvoorbeeld op alsof je één keer in je handen klapt. Dus er is een dovengrap waarbij King Kong een blonde stoot in z’n handpalm houdt en dan vraagt of ze met hem wil trouwen. Maar wanneer King Kong het gebaar maakt voor ‘trouwen’, slaat hij z’n verloofde per ongeluk tot moes.