Deze Nederlandse organisatie gaat met drones abortuspillen droppen in Polen

Aanstaande zaterdag vliegt er een drone vol met abortuspillen vanuit Duitsland naar een onbekende locatie in Polen. In Polen is abortus in bijna alle gevallen verboden, en de Nederlandse NGO Women on Waves wil dat op deze manier onder de aandacht brengen. Women on Waves is een groep die bestaat uit doktoren en activisten, die per schip naar landen reizen waar abortus verboden is, om daar niet-operatieve abortussen te verrichten bij vrouwen die daar behoefte aan hebben. Voor dit wereldwijd unieke project werkten ze samen met Duitse en Poolse vrouwenrechtenorganisaties.

Vanuit Frankfurt an der Oder (op de Poolse grens, niet te verwarren met het grotere Frankfurt am Main) zal een drone het naburige Slubice binnenvliegen om de pillen te bezorgen bij vrouwen die een eind willen maken aan hun zwangerschap. De precieze locatie van de dropping moet nog bekend worden gemaakt, maar er is nu al de nodige ophef. Pools pro-lifegroepen hebben al beloofd dat ze de drone neer gaan schieten.

"We zijn altijd opzoek naar de mazen in de wet van landen die een beperkte toegang tot abortus kennen," aldus Rebecca Gomperts, die Women on Waves in 1999 heeft opgericht. Ze zegt dat haar organisatie al jarenlang per post pillen (mifepristone en misoprostol) naar Poolse vrouwen opstuurt, maar onlangs zijn de Poolse autoriteiten begonnen die enveloppen te onderscheppen.

De pillen zijn in bijna alle andere landen in de EU vrij verkrijgbaar, maar in het zwaar katholieke Polen zijn ze uit den boze. Het is tegen de wet om de pillen te nemen, ondanks het feit dat er momenteel geen verdere criminele sancties aan verbonden worden. In 1993 heeft de Poolse regering het plegen van abortus bijna in zijn totaliteit verboden, met als enige uitzonderingen na verkrachting, incest of bij levensbedreigende situaties voor de moeder. Binnen Europa is Polen daar trouwens niet de enige in; ook in Ierland en Malta is abortus gecriminaliseerd.

Officiële schattingen van de Poolse overheid geven aan dat er jaarlijks 744 abortussen in het land plaatsvinden. Gomperts zegt echter dat dit getal in werkelijkheid tegen de vijftigduizend aanzit. Ondanks het feit dat de dokters die deze illegale abortussen verrichten verouderde apparatuur en procedures hanteren, hebben ze er doorgaans geen moeite mee om per operatie omgerekend zo'n vierduizend euro in rekening te brengen.

"De drone is onze manier om de realiteit onder de aandacht te brengen waar de Poolse vrouw mee te maken heeft. Ook willen we vrouwen bewust maken van de mogelijkheden die abortuspillen bieden. Als vrouwen erover weten dan kunnen ze van de overheid eisen dat die de pillen beschikbaar stelt, en zo wellicht een verandering in de samenleving teweeg brengen," aldus Gomperts.

Gomperts zegt dat Polen een logische eerste keus was voor het droneproject, omdat het grenst aan Duitsland, en vrouwenrechtenorganisaties in de beide landen een goede relatie met elkaar onderhouden. Haar inspiratie kwam van bedrijven als Google en Amazon, die tegenwoordig drones inzetten om producten bezorgen. "Ik dacht: als zij het kunnen, waarom wij dan niet?"

Een paar maanden geleden heeft Gomperts contact gezocht met Coca Basia, een nieuwe actiegroep uit Berlijn die Poolse vrouwen helpt om legale abortussen in Duitsland te kunnen krijgen. Daarnaast zamelt Coca Basia (wat in het Pools zoiets als "Tante Barbara" betekent) geld in zodat vrouwen toegang kunnen krijgen tot de eerdergenoemde pillen en andere niet-operatieve manieren van abortus. Als dat niet lukt, dan worden de reiskosten naar Duitsland vergoed. VICE News sprak hierover met Sara Diehl, een van de leden van Coca Basia. "Een van de doelen van dit project is om de Poolse regering te kakken te zetten. Om te laten zien hoe absurd de abortuswetgeving daar is, en wat vrouwen moeten doen om het recht te krijgen zelf een keuze over hun eigen buik te maken," zei Dahl, "abortus wordt in Polen enorm gestigmatiseerd en gedemoniseerd, dus er is daar echt niemand die ervoor wil vechten."

Gomperts en Diehl erkennen ruiterlijk dat een drone niet de efficiëntste manier is om de pillen over de grens te krijgen. Ze hopen echter dat deze actie genoeg aandacht genereert om activisten in Polen zover te krijgen dat ze een wetsverandering gaan eisen. In de toekomst hopen ze zulke projecten ook in andere landen op te zetten.

Niet iedereen in Polen zit te wachten op de pillendrone. Gomperts zei dat Poolse pro-lifegroepen hebben aangekondigd de drone uit de lucht te willen gaan schieten, maar dat kan haar weinig schelen. "Ik had al verwacht dat het project controversieel zou zijn, maar dit is tenminste een teken dat het weer terug op de Poolse agenda is. Dat was ook hard nodig."

"We gaan wel zien wat er gebeurt, het is echt niet makkelijk om een drone neer te knallen. Die dingen zijn hartstikke snel."