Een ex-bendelid vertelt over zijn tijd in de beruchtste gang van Zuid-Afrika

Apartheid wordt vaak gezien als de reden van de enorme gangcultuur in Kaapstad. Toen Zuid-Afrika in 1950 de Groepsgebiedenwet invoerde, werden zwarte mensen verbannen uit de binnenstad en moesten ze in de overbevolkte buitenwijken van Kaapstad leven. Daar was een tekort aan levensmiddelen en aan ruimte, waardoor er veel werd gevochten en er uiteindelijk gangs ontstonden. De Zuid-Afrikaanse politie schatte in 2013 dat er alleen op de West-Kaap al honderdduizend mensen lid zijn van een gang.

Eén van de beruchtste gangs in Kaapstad heet 'the Americans'. Zij runnen de lokale meth-handel en staan bekend om hun voorliefde voor alles wat Amerikaans is. Ze zijn momenteel de grootste bende op de Kaapse Vlakte, en tevens één van de gewelddadigste.

We wilden weten hoe het is om bij the Americans te horen. Na een beetje internetresearch kwamen we bij Neil Moses terecht. Hij was twaalf jaar lang lid van de bende, tot hij in de zwaarbeveiligde Pollsmoor-gevangenis belandde. Hij beschreef hoe het was om bij een gang met een letterlijke doodswens te horen.

VICE: Hoe zag je jeugd in Kaapstad eruit?
Neil Moses: Ik groeide op in een gebied dat Mitchell's Plain heet. Van mijn moeder mochten mijn broer en ik nooit verder dan het hek in de tuin, dus we werden nogal beschermd opgevoed. Het begon allemaal toen ik naar de middelbare school ging. Een vriend van me werd zomaar beschoten door een andere groep, zonder reden. Ik zei dat ik voor hem klaarstond als hij me nodig had.

Dus moest je voor hem vechten?
Zo ongeveer. Hij hoorde bij een groep die Da Boys heette. Ze dronken, rookten wiet en gingen naar discotheken, maar toen begonnen ze op een gegeven moment ook met rivaliserende groepen te vechten. Ik had zoiets van: als ik foute dingen ga doen, dan sluit ik me liever aan bij een echte gang. In 1996 sloot ik me aan bij the Americans. Ik was 21.

Hoe benaderde je ze?
Samen met een vriend ging ik een keer op een zaterdag naar het huis van de leider, waar ze drugs verkochten, en ik zei hem dat we Americans wilden worden. Hij zei dat we op zondag terug moesten komen. Op die dag houden ze kring, oftewel, dan vergaderen ze.

Wat vond je zo aantrekkelijk aan the Americans?
Ik hield van de Amerikaanse vlag en de kleuren. Het had ook wel te maken met mijn omgeving, want zij waren de grootste in het gebied. Toen ik op de basisschool zat had je de Nice Time Kids oftewel NTK 33, een andere gang, en ik schreef hun slogan altijd op de muren. Later namen the Americans het over, dus toen voelde ik meer voor hen.

Wat is hun filosofie?
Het gaat allemaal om de Amerikaanse vlag, het Vrijheidsbeeld, en het Witte Huis. Het is een heel lang verhaal. De Amerikaanse vlag telt bijvoorbeeld zes witte strepen. Die vertegenwoordigen de 26s van The Numbers Gang [The Numbers Gang is een gevangenisbende] die verantwoordelijk zijn voor het geld. De zeven rode strepen betekenen bloed. Het blauwe is de politie. Het is een ontzettend groot en ingewikkeld verhaal.

Was je gelukkig bij the Americans?
Ik was gelukkig met ze omdat ze mijn familie waren, maar er waren ook slechte tijden. Op een avond schoot een rivaliserende bende op mijn vriend, en zijn hoofd zat toen helemaal onder het bloed. We moesten terugslaan en zijn bloed terugnemen, maar niemand van the Americans wilde het doen en ik stond te huilen. Ik gaf mijn ziel en leven voor de gang maar ze wilden hem niet helpen. Als een rivaliserende bende mij neerschiet of -steekt, dan vloeit mijn bloed toch? Nou, dan moeten we hetzelfde bij hen doen, dan moet hun bloed ook vloeien. Op de dag dat ik mijn tatoeage kreeg zeiden ze: "Dit is de dag waarop je je doodswens tekent. Je kunt vandaag of morgen sterven, of op ieder ander moment." Ik was daar klaar voor.

Heb je ooit iemand vermoord?
Ja, ik heb iemand vermoord met een mes. Nu voel ik me daar slecht over, want wie ben ik om iemands leven te nemen? Maar toen deed ik het gewoon. Onder invloed van drugs voel je niks. Het gebeurt gewoon, en dan is het voorbij.

Ik gebruikte bijna elke dag drugs. Er waren misschien twee dagen per maand waarop ik niks gebruikte, zodat mijn lichaam kon herstellen. Ik gebruikte meth, Mandrax (downers), dagga (wiet), cocaïne, en ik heb een keer heroïne geprobeerd maar dat vond ik niks. Ik hield van uppers omdat ze je wakker houden. Als je in een gang zit moet je wakker zijn. Je moet altijd alert zijn.

Uiteindelijk belandde je in de Pollsmoor-gevangenis. Waarom was dat?
Voor een gewapende overval in 2000. Ik kreeg twee jaar.

Hoe zagen de dagen in Pollsmoor eruit?
Voor mij draaide het alleen maar om overleven. Binnen de muren van Pollsmoor moet je zijn wie je buiten bent. Dus ik hoorde bij de 26s en 27s, bekend als de Sonop, de Sunrise People. Ze zeiden dat wat van mij was van mij bleef, en ik stond gewoon mijn mannetje.

Dus de 26s en 27s zijn deel van de beruchte Numbers Gang in Pollsmoor. Kun je me vertellen wat hun rol is?
De 26s draait om geld, zoals ik zal zei. Om erbij te horen moet je laten zien dat je een skelm (dief) bent. Je moet stelen, en je moet iemand overtuigen –hun hele gedachtegang veranderen – om jezelf erin te lullen. Het is een psychologische gang. De 27s gaat om bloed. Als je daarbij wilt horen moet je een bewaarder of medegevangene neersteken. Je hebt ook nog de 28s, die, hoe zeg ik dit, met mannen slapen. Ik hoorde bij de 26s en 27s. Om te overleven in de gevangenis moet je bij een Numbers-gang horen. Het is de enige manier.

Op welk moment besloot je dat je niet meer bij een gang wilde horen?
De reden was dat mijn dochter mij nooit heeft gekend. Ik liet haar achter toen ze vier maanden oud was. Dit jaar wordt ze tien, en ze weet niks over mijn verleden. Als ze wel eens naar mijn tatoeage vraagt, dan zeg ik dat ik het ooit allemaal aan haar zal vertellen.

Welk advies heb je voor kinderen die opkijken tegen gangs in Kaapstad?
Ik zeg altijd tegen mensen dat het dom is om nu nog bij een gang te gaan. Het is niet meer hetzelfde. Jaren geleden stonden verschillende bendes nog op dezelfde straathoek, maar tegenwoordig is er totaal geen respect meer. Meth neemt Kaapstad over. Americans vermoorden Americans; je eigen broeders vermoorden elkaar. Hoe het nu gaat doet pijn in mijn hart.

Illustraties door Michael Dockery