Een kijkje in de wilde voguescene van Oost-Europa

Vogueing en de ballroomcultuur wordt vaak geassocieerd met de voornamelijk zwarte-, latino- en homobevolking van de New Yorkse underground. Maar sinds Madonna de bijzondere dansstroming koos als de titel van een popnummer en de film Paris is Burning verplichte kost werd voor elke modestudent, is de invloed van de scene ook ver buiten New York te merken.

Fotograaf Ewen Spencer fotografeert de voguescene op de meest onwaarschijnlijke plaatsen: Stockholm, Tallinn en Sint-Petersburg. Daar brengt de snelgroeiende scene mensen uit allerlei bevolkingsgroepen bij elkaar. Ze bedenken hun eigen variaties op de stijlen van de oude ballroomhuizen, vaak met een meer klassieke, bijna gymnastische, maar net zo extravagante aanpak. Ewen is van plan om een boek met zijn foto's te publiceren met de titel Come, Bring, Punish. Hij hoopt met een Kickstartercampagne genoeg geld bij elkaar te krijgen voor de publicatie. Ik sprak met hem af om over het boek en de verschillende voguescenes te praten.

VICE: Hoe raakte je geïnteresseerd in de Europese voguescene?
Ewen Spencer: Iemand liet me tijdens een fotoshoot een video zien van de finale van een voguetour in Stockholm. Hij had het gefilmd met zijn telefoon en toen ik het zag, dacht ik: wat gebeurt daar? Wat is dit? Ik zag een hele knappe jonge vrouw die het opnam tegen een hele flamboyante zwarte man. Het was het slotstuk en ze waren gekleed als personages uit Sneeuwwitje. Ik bedoel, het is gewoon wild. Het publiek ging uit zijn dak en ik wilde er meer over weten.

Ik ging naar een voguetour in Rotterdam, in de achterzaal van een club onder een snelwegviaduct. Er waren mensen uit Italië, Rusland, Frankrijk, Zweden en de Verenigde Staten. Het was een enorm diverse groep mensen, van alle geaardheden en leeftijden. Er was zelfs een Bulgaars jongetje dat meedeed dat een jaar of elf was.

Wie zijn de mensen die zich met vogue bezighouden?
Ongeveer een derde van het publiek is ook deelnemer. De rest is toeschouwer of supporter van een bepaalde vogueclub. Er zijn zoveel verschillende clubs in de scene, allemaal met hun eigen dansers en supporters.

De voguebeweging verplaatst zich nu ook richting Oost-Europa en de clubs daar zijn zeer georganiseerd. Als ze ergens heengaan, zijn het bijna een soort schooltripjes. Er is vaak een iets oudere persoon die duidelijk erg betrokken is bij de scene en hij of zij strijdt voor de club. Ze nemen vaak ook een groep jongens en meisjes van zeventien, achttien en negentien mee. Die maken net als iedereen hun eigen outfits en nemen zelf ook deel aan het hele evenement.

En het is gemengd? Jongens, meisjes, homo, hetero, zwart en wit?
Absoluut. Iedereen kan meedoen. Een van de meest populaire jongens is een magere jongen met lang donker haar. Hij is hetero en neemt zijn vriendin vaak mee. Hij is erg knap. Echt een grote hit op dit moment.

Hoe verschilt de Oost-Europese vogue van de klassieke Amerikaanse versie?
De Oost-Europese en de Russische deelnemers hebben een veel meer gymnastische, balletachtige aanpak. Er zijn verschillende thema's: vogue femme, traditional, whacking – er is zelfs een variant die sex heet, maar die zie je niet vaak. Sommige 'balls' hebben maar een paar thema's, andere proberen alles mee te nemen. Er zijn mensen die maar in één thema meedoen, anderen zijn all-rounders.

De Europese versie van vogueing is veel fysieker. Er is meer vloerwerk. Het is een mix van streetdance, moderne dans, ballet en breakdance. Er is dus veel contrast met de voguebeweging hier in Amerika, wederom door de grote diversiteit aan culturele achtergronden en nationaliteiten.

Hoe denk je dat de meesten tegenwoordig in de voguescene terecht komen? Komt het door de popcultuur, door Paris is Burning, door Madonna?
Ik betwijfel of het door het nummer van Madonna komt. Ik denk dat het waarschijnlijker is dat het ontwikkelde door een soort groeiend bewustzijn, dat voortkwam uit de acceptatie van andere culturen en de wil om te ontsnappen. Ze willen zich veilig voelen en zich kunnen uiten. Er is niets verborgen op die vogueplekken. Ze voelen zich daar gewoon ontzettend vrij. Als je er bent is het echt een feest en dat kun je aan alles zien. Er is niet echt veel hedonisme, er wordt niet veel gedronken of gebruikt.

Ik kan me voorstellen dat de scene vrij besloten is. Kon je zomaar fotograferen?
Er zijn net als in de garagescene ook huisfotografen aanwezig die het evenement al voor de promotor vastleggen. Dus er is al iemand die foto's en video maakt, dus dat is niet heel gek gelukkig. Ik vraag gewoon van te voren of ik ook mee mag komen en ik vertel ze wat ik doe. Meestal zijn ze erg open en zeggen ze ja.

Ik kreeg wel één of twee keer nee te horen, omdat de organisatie zelf al het beeldmateriaal wilde hebben van die nacht. Waarom weet ik niet, maar ze willen totale discretie over hun avond. Ze willen niet dat het aan anderen getoond wordt. Dat moet je respecteren. Maar de meeste mensen vinden het leuk, vooral omdat het misschien in boekvorm verschijnt.

De Kickstarter voor Come, Bring. Punish vind je hier. Bekijk meer werk van Ewen Spencer op zijn site.