Foto’s van geesten en slangenbezweerders bij het jaarlijkse voodoofestijn op Haïti

Voodoo heeft over het algemeen geen goede reputatie. Vraag een willekeurige voorbijganger maar eens wat voodoo inhoudt: je zult vast een verhaal krijgen over dat het iets te maken heeft met in een pop prikken of mensen pijnigen. Of met zombies. Of met rituelen waarbij je kettingen met doodskoppen draagt en kippen offert.

Maar voodoo is veel meer dan de dingen die je ziet in televisieprogramma's en slechte horrorfilms. Voodoo is in West-Afrika ontstaan, en draait om geesten die de natuur en de mensheid regeren. Andere voodootradities – zoals Dominicaanse voodoo, Cubaanse voodoo, en Haïtiaanse voodoo – hebben veel overeenkomsten met Afrikaanse voodoo, maar zijn ook beïnvloed door het christendom.

Bij Haïtiaanse voodoo is er een heilige schepper die Bondye heet, en die een leger aan geesten regeert: de Loa's. Je kan het zien als een soort God en zijn christelijke engelen. De Loa die je waarschijnlijk weleens op de televisie hebt gezien is Papa Legba – die man in American Horror Story met die hoge hoed en rode ogen. Het is de geest die ervoor zorgt dat Loa's met mensen kunnen communiceren.

Voodoo speelt voor veel Haïtianen een rol in hun dagelijks leven, maar hoe groot die rol eigenlijk is zie je vooral tijdens het jaarlijkse Haïtiaanse carnaval, dat wordt gehouden van januari tot februari in de aanloop naar Mardi Gras. Fotograaf Benjamin Eagle bezocht dit jaar het festival om de optochten vast te leggen voor zijn nieuwe project 'The Spirits of Jacmel.' Ik sprak met hem over zijn project.

VICE: Hoe ben je bij Haïtiaanse voodoo terecht gekomen?
Benjamin Eagle: Nadat ik wat voodooceremonies in West-Afrika had meegemaakt, ging ik me inlezen over landen waar ze ook aan voodoo doen. Het werd me al snel duidelijk dat voodoo sterk met de Haïtiaanse cultuur is verweven. Ik wilde daar graag heen gaan om te zien welke rol voodoo speelt in het leven op Haïti.

Waarom wilde je daar zo graag heen om het vast te leggen?
Als documentair fotograaf ben je altijd op zoek naar een onderwerp dat je persoonlijk raakt, en voor mij is dat voodoo. Het is iets dat wordt beoefend in verschillende landen, maar in het Westen ligt er een te groot taboe op. In Europa wordt voodoo als iets lugubers gezien, maar op Haïti is dit totaal niet het geval.

Welke obstakels kwam je tegen tijdens het fotograferen?
Ten eerste is er niet echt een infrastructuur voor toeristen op Haïti, dus om van A naar B te komen moet je een chauffeur inhuren en ver vooruit plannen, en weten waar je wel en niet heen kan gaan. Hoe veilig ik me ook voelde op Haïti, als je op het verkeerde moment op de verkeerde plek bent, kan je al snel in de problemen raken. Zo belandde ik middenin een rel toen ik naar het vliegveld probeerde te komen om terug te vliegen naar Londen. Het is sowieso al lange tijd onrustig op Haiti – er zijn wekelijks rellen en demonstraties.

Foto's maken van het carnaval is weer een heel ander verhaal. Je kan niet zomaar op iemand afstappen en je camera tevoorschijn halen en verwachten dat mensen voor je gaan dansen. Haïtianen zijn erg trots en verwachten dat je ze met respect behandelt. Ik heb vaak genoeg in mijn carrière stiekem foto's gemaakt van mensen, maar op Haïti vroeg ik altijd of het mocht voordat ik een foto maakte. Het was wel lastig, omdat ik geen Frans of Haïtiaans Creools spreek, maar dat zorgde ook wel weer voor grappige gesprekken.

Denk je dat voodoo langzaam aan het uitsterven is?
Ik denk niet dat voodoo kan uitsterven. Ja, er is veel kritiek op – net zoals bij andere religies en culturen – maar voodoo zit diepgeworteld in de geschiedenis van Haïti. Iemand op Haïti vertelde me een keer dat dertig procent van de Haïtianen christelijk zijn, en honderd procent in voodoo geloven. En juist het feit dat er zo uitbundig carnaval wordt gevierd, bewijst dat het springlevend is en wordt doorgegeven aan de volgende generatie.

Kan je iets meer vertellen over de foto waar een groep jongens een doodskist draagt?
Ik had deze jongens niet ontmoet of gesproken voordat het carnaval van start ging, dus het was meer een momentopname. Ik kan hier dus weinig over vertellen. Maar het carnaval wordt gevierd door honderden verschillende groepen die allemaal hun eigen thema hebben. Dit was een groep mannen die allemaal beschilderd waren met teer. Het was een soort absurde begrafenisstoet, waarbij ze woest door de menigte renden en onderling gevechten hielden, en zo nu en dan de grafkist lieten vallen om zo een chaotisch tafereel neer te zetten.

Bekijk meer werk van Benjamin op zijn website.