FYI.

This story is over 5 years old.

Stuff

Hier rust een meute Mexicaanse drugsdealers

De Mexicaanse begraafplaats Jardines del Humaya is geen plek om te rusten in vrede.

FOTO’S DOOR GLADYS SERRANO

Posters met foto’s van de overledene zijn alomtegenwoordig op Humaya.

De tomben van Jardines del Humaya in de Mexicaanse staat Sinaloa lijken geïnspireerd te zijn op de grote piramiden van Egypte. Beiden werden gebouwd om de hemelvaart van machtige heersers te symboliseren, maar in het geval van Humaya heersten de overledenen over een koninkrijk van illegale drugs en extreem geweld.  Deze begraafplaats ligt aan de rand van Culiácan, de grootste stad van Sinaloa, en is een thuis voor grandioze mausolea die lijken op tweekamerappartementen met opzichtig uitstekende koepels. Grond wordt verkocht in blokken van 1,10 bij 2,25 meter, de standaardmaat van een Mexicaanse doodskist. Een populaire aankoop zijn drie blokken, die voor ongeveer dertigduizend peso’s gaan (zo’n 1.750 euro). De grotere grondbezitters hebben zelfs recreatieruimtes waar kinderen veilig kunnen spelen tijdens familiebezoek. Degenen die deze graven laten bouwen zijn bereid om alles wat nodig is uit te geven zodat hun familiehoofd (soms politici en zakenmannen, maar meestal Sinaloa’s beruchtste drugssmokkelaars) het hiernamaals kan doorbrengen op een plek die hun aardse bestaan reflecteert. Als dit centrale airconditioning en een keukentje inhoudt, soit.

Advertentie

Het is een uit de hand gelopen verpiswedstrijd geworden op Humaya. Families proberen constant een groter bouwwerk dan hun buren te maken. Een morbide soort burenjaloezie.

Volgens Walkyria Angulo, de enige expert in funeraire architectuur van de regio, hebben de excentriciteiten van de bouwwerken een logische verklaring: “In Culiácan hebben degenen die mausolea bouwen de neiging om lokale huizen na te bootsen,” zei ze. “Deze mix bestaat alleen hier. Het gaat classificatie te boven.” Circa vijf jaar geleden ontstond er een minimalistische trend die sobere vormen en gekromd ijzerwerk omarmde. Het enige overeenkomstige thema is het gebruik van marmeren en acryl koepels, en het uitgeven van buitensporig veel geld aan beelden, licht en afwerking. Walkyria schat dat de duurdere graven minstens vijf miljoen peso’s kosten (ongeveer 300.000 euro).

De indrukwekkendste gedenktekens bevinden zich diep in het kerkhof, en van buiten lijkt de plek een moderne buitenwijk. Het is niet ongebruikelijk om luxe terreinwagens voor mausolea geparkeerd te zien staan of ze rustig door de straten die de bouwwerken verdelen te zien rijden. De tomben moedigen aan te peinzen over de gruwelijke en onnoemelijke manieren waarop deze individuen aan hun einde zijn gekomen, en nodigen uit om je te vergapen aan hun nalatenschap. Tegenwoordig imiteren grafarchitecten de minimalistische trend van moderne huizen, maar extravagante elementen zoals ingebouwde trappen tonen een stijl die alleen hier gevonden wordt.

Advertentie

Sommigen zouden het overdreven kunnen vinden een geliefde te begraven in een bouwwerk van twee verdiepingen, overdekt met planten (rozen, dahlia’s, madeliefjes en andere decoratieve bloemen zijn vaak rond de graven geschikt), maar het vieren van overdaad is juist precies waar het om draait. Mexico heeft een rijke geschiedenis in het herdenken van de doden door het leven te vieren, en dat is hier geen uitzondering. Feesten met live muziek komen hier vaak voor op verjaardagen, novena’s en de Dag van de Doden. De festiviteiten zijn zo overdadig dat lokale partyplanners aanbieden de tombe te versieren en heuse Dionysische bijeenkomsten te organiseren voor een gemiddelde prijs van 35.000 pesos (rond de tweeduizend euro), waarbij ze voor verlichting, bloemen, altaren en persoonlijke thema’s zorgen. Als de overledene bijvoorbeeld een gokker was, kunnen zijn feestjes een casinothema en een roulette- en crapstafel krijgen. Als hij een bepaald lievelingsgerecht had, zullen vrienden en familieleden een bordje voor hem klaarzetten op het altaar, en het vervangen als het verschraalt. Maar zelfs al deze offers garanderen niet dat de bewoners van Jardines del Humaya in vrede kunnen rusten.

Sommige bouwwerken bevatten portretten van de overledene en airco.

Een van de weinige bewakers van het kerkhof (die zijn naam niet wilde geven) vertelde dat ondanks het feit dat de bezoekers meestal respectvol zijn, er altijd gevaar dreigt. Hij ondervond dit aan den lijve toen huurmoordenaars arriveerden bij een begrafenis om wraak te nemen op de familie van de overledene. De bewaker had ingestemd om een handje te helpen bij de ceremonie omdat de begraafplaats onderbemand was, en net toen hij de kist opende gilde een vrouw: “Alle mannen moeten rennen!” Voordat hij de kans kreeg op te kijken, dwong een groep gewapende mannen hem met zijn gezicht naar beneden op de grond te gaan liggen.

“We zijn hier alleen om hem te begraven,” zei de bewaker tegen de indringers. “We werken hier. We weten niets van de problemen die jullie met elkaar hadden.” “Ik zei dat je moest blijven liggen, oude cabrón,” zei de huurmoordenaar voordat hij en zijn crew acht mensen ontvoerden, die overigens nog steeds niet gevonden zijn.  Een ander incident op het kerkhof haalde in januari 2010 de voorpagina: er was een onthoofd lichaam gevonden, dichtbij de tombe van een van de gruwelijkste drugsbaronnen van het afgelopen decennium. Aan het andere uiteinde van het kerkhof was het hoofd opzettelijk bij het graf van weer een andere belangrijke drugsfiguur geplaatst, met een bloem achter zijn oor. Een medewerker vertelde over zijn vondsten aan de bewaker, zodat hij het aan de politie kon doorgeven, maar in plaats daarvan koos hij ervoor het stil te houden, zoals de meeste Mexicanen zouden doen in dit soort situaties. Sommige tomben in Jardines del Humaya huizen vroeg overleden kinderen. Ze zijn makkelijk te spotten omdat de meeste versierd zijn met tekenfilmfiguren.

“Ik wil niet betrokken worden bij dat soort zaken,” zei de bewaker. “Ik ben daar niet in geïnteresseerd. Ze betrekken me er zomaar bij, wat moet ik mensen dan gaan vertellen? Ik heb niks gezien.” De bewaker drong wel aan dat dit soort incidenten in de vier jaar dat hij op het kerkhof werkt, meer uitzondering zijn geweest dan regel.  Jardines del Humaya is tegelijkertijd vredig en vol onopgeloste strijd. Op een bepaalde manier zijn de mensen die hier begraven liggen onsterfelijk, omdat hun bestaan de levens van anderen zullen blijven beïnvloeden, lang nadat ze onder de aarde zijn verdwenen. Maar wat onbetwistbaar is: de mensen die deze plaats gebouwd hebben geven om hun doden op een manier die de meesten van ons nooit zullen begrijpen.