FYI.

This story is over 5 years old.

nieuws

Hoe ik ontsnapte aan Boko Haram

"Mijn man werd voor mijn ogen vermoord – hij werd afgeslacht door tien strijders van Boko Haram."

Vrouwen lopen over de markt in Maiduguri. Foto door Sally Hayden voor VICE News

"Mijn man werd voor mijn ogen vermoord – hij werd afgeslacht door tien mannen," zegt Naime Buba. "Mijn huis werd in brand gestoken. Heel veel mensen werden vermoord. Vooral mannen."

Naime zit onder een ventilator in een witte plastic stoel met de woorden "Grace of God" op de rugleuning. Buiten het kleine receptiehokje is het een verstikkende 43 graden. Voor Naime is dit kamertje een welkome afwisseling van het stoffige, bloedhete opvangkamp dat nu haar thuis is, waar ze met meer dan vijfduizend anderen woont. Dit is het NYSC overheidskamp in Maiduguri, in het noordoosten van Nigeria – een van de vele officiële en onofficiële nederzettingen waar de meer dan twee miljoen ontheemde mensen van de regio nu wonen.

Advertentie

Naime is slechts een van de grotendeels ongedocumenteerde slachtoffers van de nu al zeven jaar durende opstand, die geleid wordt door de moslimextremisten van Boko Haram, die te boek staan als de dodelijkste terroristische groep ter wereld.

Haar thuisstad Bama werd herhaaldelijk aangevallen. De strijders van Boko Haram richtten zich eerst op de militaire barakken in de stad, en gebruikten de basis in september 2014 als lanceringspunt om de rest van Bama te veroveren. Naime zegt dat ze precies een jaar en tien maanden geleden ontvoerd werd.

"Er werden veel vrouwen met mij ontvoerd. De meerderheid van de vrouwen in mijn buurt," zegt ze. "Veel vrouwen renden weg toen ze ons begonnen te kidnappen, maar ik had mijn kinderen bij me. Ik kon niet wegrennen en mijn kinderen achterlaten."

Naime Buba in de receptieruimte van het NYSC overheidskamp in Maiduguri, in het noordoosten van Nigeria. Foto door Sally Hayden voor VICE News

Naime heeft vijf kinderen. Ze zijn elf, negen, zeven, vijf en drie jaar oud.

Naime werd drie maanden lang door Boko Haram vastgehouden. De groep is berucht om z'n mishandeling van vrouwen, waar ook systematische verkrachtingen en het gebruik van jonge meisjes als zelfmoordterroristen onder vallen. "Veel vrouwen werden gedwongen om te trouwen met strijders van Boko Haram, en degenen die zich daartegen verzetten werden doodgeschoten," zegt Naime.

Gedurende die tijd verstevigde Boko Haram z'n greep op Bama, de tweede grootste stad in de staat Borno na Maiduguri. De militanten hadden de stad in handen tot maart 2015, toen ze door het Nigeriaanse leger werden teruggedrongen. Naime zegt dat in de tijd dat zij gevangen werd gehouden "er veel strijders in de stad waren – ik kon ze niet eens tellen, zoveel waren er."

Advertentie

Wanneer ik haar vraag wat voor mensen de militanten waren, antwoordt ze: "Het zijn gewoon normale mensen, maar met vies haar. Ze dachten dat ze streden voor de goede zaak."

"Toen ik begon te doen alsof ik gek was geworden, lieten ze me gaan."

Naime – die zelf ook moslim is – zegt dat de leden van Boko Haram niet probeerden om haar over te halen om zich bij hen te voegen. "Dat gebeurde niet echt. Maar toen ze ons ontvoerden, brachten ze ons naar een groot complex en deden ze de poorten op slot. Als ze langskwamen met eten, kookten de vrouwen voor ze."

Naime zag maar één uitweg. "Ik moest doen alsof ik gestoord was, alsof ik gek was geworden, door modder op mijn lichaam te smeren en zo," legt ze uit.

"Ik smeerde modder, vuil, van alles op mijn lichaam. Het was moeilijk om hen te overtuigen, ik moest alles gebruiken dat ik tot mijn beschikking had. Zelfs als het zonnebloemolie was, smeerde ik dat op mijn lijf. Het was niet makkelijk."

"Toen ik begon te doen alsof ik gek was geworden, lieten ze me gaan met mijn kinderen," zegt ze.

"Dat was het moment dat ze besloten om me te laten gaan, omdat ze dachten dat ik mijn verstand had verloren, en het niet de moeite waard was om me nog langer vast te houden. Dus lieten ze me gaan. Toen ik eenmaal begon te doen alsof ik gek was, was ik niet meer nuttig voor ze. Zo makkelijk was het."

Naime en haar vijf kinderen liepen drie dagen lang op blote voeten, en zonder eten, op zoek naar veiligheid. Ze hadden alle zes verschrikkelijke honger, en ze was bang dat ze zouden sterven. "Op een bepaald punt dacht ik dat ik mijn kinderen zou verliezen."

Advertentie

Naime wijst naar haar blote voeten, en laat zien waar scherpe planten haar voeten openhaalden toen ze door de bush liepen, en er blaren ontstonden.

"Toen we hier aankwamen, werden mijn kinderen opgenomen in het medische centrum in het kamp, waar ze werden behandeld," zegt ze.

Een nabijgelegen opvangkamp in de buurt van Maiduguri. Foto door Sally Hayden voor VICE News

De omstandigheden in het Maidugurikamp zijn verre van ideaal, en de bewoners zitten in een kleine ruimte op elkaar gepropt zonder privacy. Degenen die hier wonen krijgen maximaal twee maaltijden per dag, die bestaan uit rijst, bonen, maïsmeel of soep.

Naime heeft geen therapie of psychische begeleiding gekregen – hoewel ze zegt dat ze regelmatig wakker schrikt van nachtmerries die haar terugvoeren naar de bush en haar gevangenschap.

"In vergelijking met Boko Haram is het hier wel oké," zegt Naime. Toch vraagt ze zich net als veel van de kampbewoners af wanneer het weer veilig zal zijn om naar huis te gaan. Hoewel de Nigeriaanse overheid graag wil dat de ontheemde mensen terugkeren naar hun dorpen, zeggen ngo's die actief zijn in de regio dat dit veel te gevaarlijk is. Tijdens een bezoek aan het noordoosten van Nigeria in april, hoorde VICE News verschillende berichten over moorden en ontvoeringen in de meer landelijke delen van de regio.

"Ik hoop dat als de dingen beter worden, dat ik dan terug wil gaan," zegt Naime, maar ze kan zich niet voorstellen hoe ze zal overleven als ze teruggaat.

"Vroeger werd ik onderhouden door mijn echtgenoot – alles wat hij kon krijgen, nam hij mee naar huis voor zijn gezin. Dus ik weet niet echt wat ik ga doen als ik terugga."