FYI.

This story is over 5 years old.

reizen

Ik rookte waterpijp met een mensensmokkelaar in Istanbul

Maradona noemen ze hem. En hij lijkt er inderdaad op. Vooral wanneer je kijkt naar de periode waarin Maradona stevig aan de coke was, met zijn glinsterende krullen en onderkin.

Maradona.

Maradona noemen ze hem. En hij lijkt er inderdaad op. Vooral wanneer je kijkt naar de periode waarin Maradona stevig aan de coke was, met zijn glinsterende krullen en onderkin. En ook al hoorden we later zijn echte naam, vanwege het handeltje dat de smokkelaar in Istanbul heeft opgezet is het beter om die naam niet op te schrijven. Dus: Maradona.

“Voor de duidelijkheid: wij brengen geen terroristen naar Europa,” zegt Maradona. Hij wijst op zijn sigaret, uit een pakje Gauloises dat hem een halve euro kostte omdat het vanuit Irak naar Turkije werd gesmokkeld. “Kijk, ik rook tijdens ramadan. Met die moslimfanaten wil ik niets te maken hebben. Ik werk alleen met mensen die ik vertrouw.”

Advertentie

Het zal een terugkerend thema blijken: mensensmokkelaar Maradona is de good guy. Hij doet geen smerig maffiawerk. We moeten het zien als liefdadigheid. Die arme vluchtelingen zitten vast in Istanbul, waar ze twaalf uur per dag voor een hongerloon moeten werken en door de overheid genegeerd worden, en Maradona helpt ze omdat hij zoveel leed niet kan aanzien.

“Een doortocht naar een van de betere landen zoals Duitsland, Zweden of Zwitserland kost bij mij tussen de zes- en tienduizend euro,” vertelt Maradona. Niet alle smokkelaars zijn zo duur. Sommigen brengen de vluchtelingen alleen naar het bos op de grens tussen Turkije en Bulgarije, en laten ze daarna aan hun lot over.

“Maar zo klinkt het alsof ik hier rijk van word, en dat is niet waar,” zegt de smokkelaar terwijl hij suiker door zijn thee roert. “Om een vluchteling ergens te krijgen moet ik flink investeren. Een vals paspoort kost vijfhonderd tot duizend euro. En de chauffeurs moeten betaald worden, naast alle hotelovernachtingen en restaurants. Voor mij blijft er zo'n duizend euro per vluchteling over.”

Het geld wordt bewaard bij een van de speciale 'banken' die hiervoor bestaan: winkels waar het geld wordt beveiligd met een code die alleen de vluchteling weet. Pas wanneer die op zijn bestemming is aangekomen, belt hij de code door naar Maradona. Gaat het mis, dan haalt de vluchteling of diens familie het geld weer op. Oftewel: het risico is voor de mensensmokkelaar.

Advertentie

“Zie het als gokken,” zegt hij. “Soms maak ik winst, maar even makkelijk verlies ik duizenden euro's. Laatst was ik veertigduizend in één klap kwijt omdat er op een vliegveld twaalf mensen werden onderschept.”

In veel parken in Istanbul slapen vluchtelingen buiten.

Een van Maradona's telefoons gaat over: as we speak worden er vier vluchtelingen ingeladen voor een trip naar Bulgarije. Morgen komen ze aan, als alles goed gaat. Maradona hangt op met een tevreden grijns op zijn gezicht, waardoor we een blik op zijn vergeelde rokerstanden krijgen. Hij bestelt een waterpijp voor ons.

We zitten in een theehuis in de multiculturele wijk Aksaray, waar het personeel volgens Maradona ‘te vertrouwen’ is. Verschillende afgetrainde en getatoeëerde figuren komen hem tijdens ons gesprek de hand schudden. Ze kijken wantrouwig wat die twee Nederlanders hier doen. Maradona wilde met ons praten omdat hij vindt dat iedereen over het lijden van de vluchtelingen mag weten, maar niet iedereen lijkt te waarderen dat hij de geheimen van hun wereld blootgeeft.

“Het begon in 1992,” vertelt Maradona. Zijn neef hing een fikse gevangenisstraf boven het hoofd, dus iemand moest ervoor zorgen dat hij werd afgevoerd naar Europa. Maradona regelde het allemaal. En omdat hij daarna het kunstje kende, was het simpel om dezelfde route inclusief contactpersonen aan anderen te verkopen.

Zoals normale studenten geld verdienen met in de kroeg werken, verdiende Maradona tijdens zijn studie in Kazachstan bij door Kazachen over de grens naar China te smokkelen. Na nog een poos in de olie en gas gewerkt te hebben, ging hij terug naar Syrië en trouwde. Als daar geen oorlog was gekomen, vertelt Maradona, dan zou hij nu niets meer met mensenhandel te maken hebben gehad.

Advertentie

“Wanneer je een oorlog op televisie ziet, is het altijd iets dat buiten jouw werkelijkheid gebeurt,” zegt hij. “Zo keken wij ook altijd naar Afghanistan of Sudan. Je voelt het pas vanbinnen als de bommen om je heen vallen en je de geur van bloed in de straten hebt geroken.”

Het Aksarayplein, waar smokkelaars en vluchtelingen elkaar ontmoeten.

Van Maradona's dorp in de woestijn bleef weinig over, dus vertrok hij naar Turkije. Maar als Koerdische Syriër is hij daar niet echt geliefd. Premier Erdogan heeft het al druk genoeg om zijn eigen Koerdische bevolkingsdeel onder de duim te houden. Maradona zag een gat in de markt ontstaan: samen met hem ontvluchtten duizenden Koerden Syrië, en allemaal wilden ze het liefst door naar de EU.

Omdat mensensmokkel niet altijd evenveel oplevert, houdt Maradona er ook andere handeltjes op na. Veel wil hij er niet over kwijt omdat hij zijn connecties niet wil verliezen, maar als we echt geïnteresseerd zijn moeten we later nog maar eens bellen. “Ik kan daar wel een contactpersoon in Nederland voor gebruiken,” zegt hij doodserieus. “Wat zeg je van tienduizend euro per maand? Dat verdien je vast niet met die stukjes van je.”

Of Maradona werkelijk zo'n humanist is blijft de vraag. Goed, hij draagt geen bling bling en is zo aardig om de rekening te betalen. Maar wanneer hij even met een van zijn maffiamaatjes aan een ander tafeltje zit te smoezen, vertelt onze vriend uit Abu-Dhabi dat hij eigenlijk liever niet met Maradona gezien wordt in Istanbul. Hij is bang voor een drive-by shooting of iets anders, aangezien Maradona hier genoeg vijanden heeft.