FYI.

This story is over 5 years old.

gezondheid

Kwakzalverij veranderde mijn schizofrene moeder in een monster

Priesters, biomagnetische therapeuten, alternatieve genezers en heksen probeerden allemaal een slaatje te slaan uit de ziekte van mijn moeder.

Illustraties door Mircea Pop

Een van je eerste herinneringen is waarschijnlijk een beeld van een teddybeer, of van een dikke tante die met opgetrokken wenkbrauwen glimlachend in je peuterwang knijpt. Het eerste wat ik me herinner is hoe ik urenlang op mijn knieën naast mijn moeder zat, tijdens een exorcisme in een Oost-Europese kerk. Ik zag hoe een oude vrouw, die wild om zich heen trapte en met een onmenselijke stem onophoudelijk vloekte, werd weggesleept door een paar mannen. Mijn moeder keek me aan en zei: "Zij heeft de duivel in zich, net als je vader en je oma. Maar dat moet je niet tegen ze zeggen." Ik was op dat moment vijf.

Advertentie

Nu zou je misschien denken dat ze is opgegroeid in een of andere sekte of klooster, maar daar heb je het lelijk mis. Ze is opgegroeid als atheïst in Roemenië, onder het communistische regime. Ze deed twee studies tegelijk als ingenieur, gaf les op de universiteit en ontwikkelde een of ander ingewikkeld meetinstrument dat goed verkocht in het obscure deel van de Sovjet-Unie waar ze woonde. Het enige probleem was dat ze veel te hard werkte. Ze gaf namelijk ook les op een middelbare school, gaf bijles, maakte kleren, werkte in een winkel, en ga zo maar door. Dit leverde haar uiteindelijk op haar eenentwintigste al een heftige maagzweer op. Voor haar vijfentwintigste was ze er twee keer aan geopereerd, zonder succes, waardoor ze in een depressie belandde. Voorafgaand aan haar derde operatie zei de dokter dat de kans groot was dat ze het niet zou overleven, mede omdat ze het smeergeld niet had om hem ook echt zijn best te laten doen. Op een of andere manier was de operatie een succes, ondanks dat de dokter haar al ontslagen had voordat haar wonden dicht waren. Dit was het moment waarop ze het geloof ontdekte. Ze ging naar de kerk en huilde dagenlang – uit dankbaarheid.

Ze ontmoette mijn vader toen ze dertig was, nadat ze allebei net uit een lange relatie kwamen, en trouwden al snel, onder de druk van het communisme; het was toen in Roemenië niet geaccepteerd om vrijgezel te zijn op die leeftijd. Op haar 36e werd ik geboren, en na een jaar aborteerde ze mijn toekomstige zusje, omdat ze het geld niet hadden voor een tweede kind. Dit maakte haar nog droeviger dan voorheen. Daar komt bovenop dat mijn vader een alcoholist was, die als hij de kans kreeg vreemdging, onder andere met een van haar beste vriendinnen. En bovenop al deze misère werd ze ook nog eens uitgekotst door haar schoonfamilie.

Advertentie

Door deze omstandigheden wantrouwde ze haar hele familie en al haar vrienden; iedereen was een potentiële vijand. Dokters zag ze als beulen, omdat ze haar zo slecht hadden behandeld, en daardoor richtte ze zich uitsluitend tot allerlei priesters met haar klachten. Twee priesters kwamen constant bij ons over de vloer om wat bij te verdienen met hun zwendelarij. Dan klopten ze aan, deden ze alsof ze zich in een soort spirituele trip bevonden en ze sloegen de Bijbel open op een willekeurige bladzijde, om zogenaamd daarmee de toekomst te voorspellen. Naast de priesters bezocht mijn moeder 'bioresonantie-experts', biomagnetische therapeuten, alternatieve genezers en heksen.

Ik werd natuurlijk de hele tijd meegesleept naar al die dingen. Tot mijn veertiende moest ik samen met haar vasten op maandagen, woensdagen en vrijdagen. Ik at stiekem zoveel rauwe sojabonen – het enige dat ik gratis kon vinden – dat ik nu nog steeds kwaad word als een vegetariër suggereert dat dat goed voor je is. Ik moest tot vier keer toe ijzerschaafsel in water drinken, "magisch kwik", volgens de Roma-heksen. Ik heb een keer vier uur stilgezeten met allerlei magneten op mijn voorhoofd. Ik werd naar tientallen bioresonantie-experts meegesleept, waarvan het grootste deel me vertelde dat ik een energievampier was, die de levenslust uit mijn moeder zoog. Dat was omdat ik zei dat ik niet in hun zweverige gedoe geloofde. Ik werd meegenomen naar priesters en monniken die haar allemaal vertelden wat ze wilden horen om wat geld te kunnen verdienen. Satans magie zou ons allebei aanvallen, en ze zou de duivel alleen aankunnen als ze meer geld zou doneren aan de kerk. Ik ging altijd mee, omdat ze mijn moeder was en ik geen nee tegen haar kon zeggen. Ik dacht dat als ik met haar mee zou gaan, ze misschien gezonder zou blijven, en minder erg door zou slaan.

Advertentie

Ze hallucineerde ondertussen dagelijks. Ze geloofde dat haar dromen en nachtmerries visioenen waren. Ze bleef maar praten over mijn vaders 'hoeren', die samen zouden spannen tegen haar en zichzelf 'het moordbedrijf' noemden. Ook mijn vader, haar zus, sommige priesters, politici, voetbalcoaches, zangers en de joden zouden tegen haar samenspannen. Volgens haar gebruikten ze haar 'mystieke energie' om mensen te vermoorden, en anderen te laten reïncarneren. Toen er een paar jaar geleden een dagopvang in ons dorp afbrandde, was ze laaiend, omdat de kinderen gered werden – ten koste van haar mystieke energie.

Tijdens haar "nachtelijke gebed" ijlde ze. Zolang als ik me kan herinneren zat ze elke dag om middernacht in de keuken met zeven kleine kaarsen in de vorm van een kruis, om honderd keer hardop het Onze Vader te herhalen. Vervolgens begon ze aan haar monoloog, waarin ze over haar leven klaagde en de Heilige Geest vertelde over de aanvallen op haar leven. Ze vroeg Maria om "het vlees van mijn vijanden eraf te doen smelten als het vet van deze kaarsen". Ik hoorde dit hele ritueel aan in mijn donkere kamertje, terwijl ik vanuit mijn bed naar het plafond staarde.

Naast haar maagproblemen kreeg ze op een gegeven moment een ernstig auto-ongeluk, waardoor alles verergerde. Op een gegeven moment trok ze al het laminaat in ons huis eruit, omdat ze een visioen had gehad dat de vloer was geïsoleerd met haar van dode mannen. En ook ik werd doelwit van haar hallucinaties; ze dacht dat ik me bij het moordbedrijf had gevoegd, en dat ik haar aanviel via mijn videogames. Ze dacht bovendien dat ze aangevallen werd door de bioresonantie, dus liet ze de stoppen constant doorslaan.

Advertentie

De breuk tussen mij en mijn moeder kwam in de brugklas. Ze had me uit mijn kamer gezet, zodat ze alleen, zonder mijn vader, kon slapen. Op een ochtend, om een uur of zes, zag ik een fel licht uit mijn kamer komen. Mijn moeder lag te slapen, maar haar bed stond in lichterlaaie. Ze had een zelfgemaakt nachtlampje om kwade geesten weg te houden, en de brandende olie was omgevallen. Ik herinner me het gevoel van brandend plastic op mijn handen, en hoe ze me vol haat aankeek toen ik haar polyester deken van haar af trok om haar te redden. Ze dacht dat ik haar had geprobeerd te verbranden – het kon niet door het lampje komen, die beschermde haar juist van slechte bedoelingen. Ik heb nog steeds een bruine stip op mijn hand van de smeltende dekens, wat me voor altijd zal herinneren aan de dag dat mijn moeder voor mijn ogen in een monster veranderde.

Na dit incident sloot ze zich binnen op omdat ze dacht dat alle buren moordenaars waren. Ondertussen is het negen jaar later, en leeft ze voor zover ik weet nog steeds zo. Er mochten geen vreemdelingen meer naar binnen. Als de loodgieter langs moest komen, zei ze tegen hem dat ze heus wel wist dat hij was gekomen om haar te vermoorden. Ze had een soort van zelfgemaakte speer, gemaakt van een bezem en twee grote messen die samengebonden de perfecte speerpunt vormden, die ik ooit nog een keer heb moeten blokken. Ze had een harnas gemaakt van oud ijzer, en droeg een muts met aluminiumfolie erin. Ze verloor haar bijstandsuitkering en verzekering toen ze voor de zoveelste keer niet kwam opdagen bij de jaarlijkse controle, en ze was al in geen tien jaar meer bij een dokter geweest. Het was een vicieuze cirkel: en hoe slechter het fysiek met haar ging, hoe erger de mentale problemen, enzovoort. Ze at niet meer, omdat ze dacht dat ik en mijn vader haar probeerden te vergiftigen, en ze was hierdoor zo ziek dat ze zelfs als ze wel wilde, ze niet meer kon eten.

Advertentie

Ik las alles wat ik kon vinden over psychiatrische problemen, en ontdekte dat ze een klassiek voorbeeld was van iemand met schizofrenie. Ik probeerde manieren te vinden om haar te laten behandelen, maar in Roemenië is het niet makkelijk om iemand tegen zijn wil in op te laten nemen. Ook was ik bang dat ze zichzelf iets zou aandoen als ik zou proberen om haar op te laten nemen. Ze had twee wapens, die ze zelfs als ze naar de wc ging bij zich droeg. Dat waren haar 'zelfmoordmessen', voor als iemand haar iets zou willen aandoen.

Het gestoorde aan dit hele verhaal is dat mijn moeder veel van deze dingen niet zelf heeft verzonnen. Ik heb al haar pseudowetenschappelijke boeken over homeopathie, bioresonantie, en 'christelijke wetenschap' gelezen, en ze bevatten allemaal een passage in de trant van: 'de mensen om je heen zullen je schizofreen noemen, en zeggen dat je gek bent, maar zij weigeren simpelweg de waarheid onder ogen te zien!'

Op een gegeven moment richtte bijna al haar haat zich op mij, omdat ik, in tegenstelling tot mijn vader, het nog niet had opgegeven. Ik was een demon, een zombie en een wandelend lijk, bestuurd door een van mijn vaders hoeren. Het moordbedrijf had haar echte zoon met mij, kleine Satan, omgewisseld na de geboorte. Deze vrouw leeft nog steeds, maar mijn moeder is lang geleden opgegaan in de vlammenzee in dat bed.

Ik zelf ben uiteindelijk weggelopen, en nooit meer teruggekeerd. Ik was kwaad op mijn vader vanwege zijn overspel en zijn huiselijk geweld, ik was kwaad op onze familie omdat ze zich afzijdig hielden zodra ze doorhadden wat er aan de hand was, en ik was boos op mezelf omdat ik mijn moeder er niet van heb kunnen weerhouden om dit monster te worden. Ik voel geen greintje medeleven voor de vrouw die mij gebaard heeft en dat voelt slecht. Maar boven alles blijf ik kwaad op alle kwakzalvers en zweverige afzetters; de priesters, pseudowetenschappers, sjamanen, bioresonantie-experts en heksen die een slaatje proberen te slaan uit de ziektes en het leed van anderen.

Let op: we zijn overgestapt op een andere facebookpagina. Like VICE Nederland voor je dagelijkse partij prachtverhalen, want anders mis je dingen: