Vier Afghanen uit de groep die een vrouw lynchte zijn ter dood veroordeeld

In Kabul werden woensdag vier mannen ter dood veroordeeld. Ze maakten deel uit van een grote meute die een Afghaanse vrouw op gruwelijke wijze vermoordde, vanwege valse beschuldigingen van godslastering.

De 27-jarige Farkhunda werd op 19 maart in elkaar geslagen door een op hol geslagen menigte. Nadat ze haar met stokken en stenen hadden bewerkt, gooiden ze haar op straat. Ze overreden haar met een auto en staken haar lichaam in brand. De aanwezige politie zou alleen maar hebben toegekeken.

Farkhunda's broer was duidelijk van streek door de uitspraak van de rechter, die van alle schuldigen vier mannen de maximale straf gaf. Hij zei tegen VICE News dat de familie nooit enig vertrouwen had in de gerechtelijke procedures. "Er werd ons beloofd dat alle daders zouden worden terechtgesteld," zei hij. "Wat heeft het executeren van vier mannen voor zin, als er zoveel mensen meededen, of van een afstandje toekeken?"

Die vier mannen – Zainul Abiddin, Mohammad Yaqub, Mohammad Sharif en Abdul Bashir – maken deel uit van de 49 mensen die zijn aangehouden vanwege de moord. Rechter Saifullah Mujadidi gaf 8 anderen gevangenisstraffen van 16 jaar. 18 andere verdachten sprak hij vrij van moord, aanranding en aanzetten tot haat en geweld.

De negentien overgebleven aangeklaagden zijn politieagenten die niet zouden hebben ingegrepen toen de moord gebeurde. Over hun straf wordt zondag beslist. De rechter gaf ook het bevel om drie mannen die op de vlucht zijn onmiddellijk te arresteren.

Heather Barr, onderzoeker bij Human Rights Watch (HRW) en gespecialiseerd in vrouwenrechten, bekritiseerde de uitspraak. Ze zei dat de rechtszaak niet op een goede manier is verlopen, en dat er lang niet genoeg medeplichtigen zijn bestraft. "Deze uitspraak betekent dat er maar twaalf mensen verantwoordelijk worden geacht voor de aanval, terwijl het op de video duidelijk is dat er tientallen mensen aan deelnamen," tweette ze. "De afwezigheid van advocaten, een vreselijk haastig verlopen proces, een verkeerd toegepaste doodstraf… Het is wederom een slechte dag voor de rechtvaardigheid in Afghanistan. Echte actie wordt er niet ondernomen, tegen geweld tegen vrouwen. Waar is #JusticeforFarkhunda?"

Ahmad Shuja, onderzoeksassistent voor HRW in Afghanistan, uitte ook zijn bezorgdheid over het gerechtelijk proces. Hij maakte zich vooral zorgen over de snelheid van het proces (dat maar enkele dagen duurde), het gebrek aan fatsoenlijke verdediging voor alle beklaagden, en beweringen van de beklaagden dat ze mishandeld zouden zijn. "Er zijn beklaagden die beweren dat ze werden gemarteld toen ze in hechtenis waren," zei hij.

Volgens Saeeq Shajjan, een advocaat in Kabul, zal de uitspraak voor de negentien politieagenten "extreem belangrijk" zijn, ook al lopen ze alleen maar risico op maximaal enkele jaren in de gevangenis. "Als ze worden bestraft zal dat een teken voor de anderen zijn dat de orde gehandhaafd met worden en dat burgers moeten worden beschermd," zei hij.

Farkhunda's laatste momenten werden vastgelegd door mobieltjes van omstanders of daders, en verspreid op het internet. Afghanistan, een land waar geweld tegen vrouwen bijna elke dag voorkomt, reageerde woest op haar dood. Mensen gingen massaal de straat op om te demonstreren.

Farkhunda werd aangevallen nadat ze in discussie was gegaan met een handelaar die amuletten verkocht. Hij beschuldigde haar van het in brand steken van een koran, wat later helemaal niet waar bleek te zijn. Sommige politieke en religieuze figuren zeiden dat haar moord gerechtvaardigd zou zijn als ze het wel had gedaan.

Rashida Manjoo, Speciaal Rapporteur bij de VN, beschrijft geweld tegen vrouwen in Afghanistan als "wijdverspreid en systematisch," en zegt dat overtreders zelden worden veroordeeld. De VN heeft onderzoek gedaan naar meer dan honderd rechtszaken over geweld tegen vrouwen. In slechts vijf procent van de gevallen werd er iemand veroordeeld.