We spraken een meisje dat aan Boko Haram ontsnapte

Bijna een jaar geleden viel Boko Haram midden in de nacht de Chibok-school, in het noorden van Nigeria, binnen. De militanten gaven de achttienjarige Peace en 275 van haar schoolgenoten de keuze: met hen meegaan of vermoord worden.

Van die 276 vonden 57 hun weg terug naar huis. Sommigen, zoals Peace, sprongen van rijdende trucks af. Anderen mochten weglopen, toen de militanten erachter kwamen dat er niet genoeg plaats was voor iedereen. De grote meerderheid van de schoolmeisjes is nog steeds vermist. Misschien zijn die meisjes nog in leven; misschien zijn ze al lang afgeslacht.

Peace (niet haar echte naam) woont nu in Amerika. Volgens mensenrechtenadvocaat Emmanuel Ogebe zijn minstens twaalf van de Chibok-meisjes naar de VS gebracht en zitten ze nu op een kostschool.

De Nigeriaanse Ogebe een voormalig politiek gevangene. Hij maakt deel uit van het initiatief Education Must Continue, dat volgens hem de tegenhanger van Boko Haram vertegenwoordigt. 'Boko Haram' betekent namelijk zoiets als 'Westerse educatie is verboden.' "We hebben de meisjes een veilige plek en nieuwe kansen aangeboden," zei Ogebe tegen VICE News. "Veel van de meisjes hadden het punt bereikt waarop ze zeiden dat ze het risico om terug te keren naar school te groot vonden, en dat het nergens meer veilig voor ze zou zijn."

De groep heeft nog eens twaalf meisjes geïdentificeerd, en hoopt ze snel uit Nigeria weg te halen. "Je weet dat ze het geluk hadden dat ze konden ontsnappen," zei Ogebe. "Je moet onthouden dat ze niet gered zijn, maar dat ze op eigen kracht zijn ontsnapt. Terug naar school gaan brengt grote risico's met zich mee."

Peace kan zich de nacht van 14 april 2014 nog levendig herinneren. De meeste van haar klasgenoten waren in de school gebleven en gingen rond elf uur naar bed. "Rond half een hoorden we de bewakers schreeuwen," zei ze. Peace had die nacht nog niet geslapen; het was aan haar om haar vrienden wakker te maken. Eén van de meisjes belde haar vader op, die zei dat ze niet mochten vluchten omdat niemand zeker wist waar de militanten juist waren.

"Tien minuten later hoorden we Boko Haram onze school binnenkomen," zei Peace. Sommige militanten waren met de fiets, sommigen met de auto en anderen te voet. "Ze vroegen ons: 'Waar is je hidjab?' We zeiden dat we geen hidjab hadden. Daarna zeiden ze dat we moesten opstaan en een richting in moesten lopen. Dat deden we."

Een paar van de doodsbange schoolmeisjes werden in voertuigen gezet. "Ze vroegen ons wie er wilde leven en wie er wilde sterven," herinnerde Peace zich. "We hielden ons stil. Ze zeiden: 'Als je wil sterven, blijf dan hier; als je wil leven stap dan in deze auto.' We waren bang. We moesten wel de auto in, zodat ze ons niet zouden vermoorden. Dus stapten we in."

Terwijl ze wegreden van hun dorp, hun educatie, en hun levens, begon Peace tegen een vriendin te fluisteren. Die vriendin is nu samen met haar in Washington. "Ik zei tegen het meisjes dat we niet wisten waar we heen gingen," zei ze. "En dat we moesten springen. Dus we sprongen."

De meisjes vluchtten weg, ondanks het geschreeuw dat volgde. Volgens Peace vielen ze in de buurt van waar ze hadden gesprongen in slaap. Nadat ze wakker waren geworden vonden ze iemand die hen kon helpen. Peace had haar been bezeerd tijdens de ontsnapping. "Ik begon te huilen," zei ze.

Uiteindelijk vonden de meisjes hun weg terug naar Chibok. Peace zei dat haar familie moest huilen van vreugde toen ze haar zag aankomen. Andere meisjes van Chibok hadden minder geluk en zijn nog steeds vermist. Ze zijn mogelijk vermoord, of gedwongen om te trouwen met militanten van Boko Haram.

"Dit is niet zoals bij dat vermiste vliegtuig, waarbij je weet dat er geen hoop meer is," zei Ogebe tegen VICE News. "Het kan nog steeds goed aflopen."

Laurent Duvillier, een medewerker van UNICEF, zei tegen VICE News dat het conflict in het noorden van Nigeria in feite een aanval is op de jeugd van het land. Boko Haram viel tijdens die nacht eerst lege scholen aan. "Maar toen richtten ze zich op studenten en leerkrachten, om zo angst te zaaien," zei hij.

Door de gevechten hebben minstens anderhalf miljoen mensen hun woonplaats in het noorden van Nigeria moeten verlaten. Velen vluchtten naar de buurlanden. Volgens Duvillier zijn veel van de vluchtende minderjarigen alleen, ondervoed en ongevaccineerd.

Sinds 2009 zijn minstens vijftienduizend Nigerianen gedood – bijna de helft daarvan in 2014. Vanaf dat moment werd het conflict opeens een stuk heviger. "Die tweehonderd meisjes mogen niet worden vergeten. Maar we mogen ook de achthonderdduizend kinderen die hun huis moesten verlaten door Boko Haram niet vergeten," zei Duvillier. "Die kinderen hebben veel minder aandacht gehad, maar verdienen die aandacht wel. We mogen de meisjes niet vergeten, maar we moeten andere dinge daardoor niet uit het oog verliezen."

Volgens een rapport van UNICEF, dat maandag naar buiten werd gebracht, worden kinderen gebruikt als "doelwitten" en als "wapens". Dat wil zeggen dat ze worden gedwongen te vechten of worden gebruikt als zelfmoordterroristen. "Je zal je nooit helemaal kunnen voorstellen hoe groot de impact van dit geweld op de jonge generatie is," zei Ogebe tegen VICE News. "Als die meisjes later dokters worden zullen ze te maken krijgen met veel van die gruwelijkheden, en met de mensen die die gruwelijkheden hebben overleefd."

"Een paar meisjes hebben gezegd dat ze een mensenrechtenadvocaat willen worden, zoals ik, omdat ik ze heb geïnspireerd door ze te helpen," zei Ogebe trots. "We hopen dat ze vertegenwoordigers zullen zijn van de vermiste meisjes, zodat al dat verschrikkelijks toch ook tot iets goed heeft geleid."

Voor Peace was de aanval op haar school de tweede keer dat ze met Boko Haram te maken kreeg. In 2013 had de groep haar vorige school al aangevallen, al lag hun focus toen op mannelijke studenten. Peace wilde geen kritiek leveren op het Nigeriaanse leger, voor haar falen in het tegenhouden van dit soort aanvallen. Haar lievelingsvakken zijn Engels en algemene natuurwetenschappen. Ze wil het liefst dokter worden.

Peace zei dat ze na haar opleiding misschien terugkeert naar Chibok, maar dat ze momenteel blij is om te zijn waar ze is. "Ik heb Nigeria verlaten omdat ik naar school wilde gaan," zei ze tegen VICE News. "Het is hier vredig. Ik ben gelukkig. In Nigeria is er geen school en geen vrede. Daarom kwam ik hier naartoe."

Bekijk ook onze documentaire The War Against Boko Haram.