FYI.

This story is over 5 years old.

nieuws

We vroegen een militaire expert wat Poetin in godsnaam te zoeken heeft in Syrië

We vroegen een militair analist wat Poetin hoopt te bereiken door zich te mengen in het conflict in Syrië – en of dat hem zal gaan lukken.

Illustratie door Sam Taylor

Vladimir Poetin heeft zich de afgelopen week behoorlijk laten gelden in Syrië. Op woensdag voerde Rusland een eerste ronde van militaire luchtaanvallen op Syrische doelen uit – een agressieve escalatie van het nu al vijf jaar durende conflict, die vragen oproept over de daadwerkelijke doelen van Poetin, en wat de Russische bemoeienis met deze oorlog hem zal opleveren.

De luchtaanvallen kwamen twee dagen na Poetins toespraak bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, waarin hij de wereld liet weten dat hij wil dat de internationale gemeenschap gaat samenwerken in de strijd tegen ISIS, als een coalitie die "vergelijkbaar is met de coalitie die tegen Hitler vocht." Amerikaanse politici waren zondag verrast dat Poetin een overeenkomst met Irak, Iran en Syrië had gesloten om militaire inlichtingen over de Islamitische Staat met elkaar te delen.

Advertentie

Publiekelijk neemt Poetin een strenge houding aan tegenover de Islamitische Staat, en zegt hij dat de Russische interventie draait om het bestrijden van kwaadaardige "criminelen" die "bloed hebben geproefd". Maar Poetin is ook groot fan van de Syrische president en vermoedelijke oorlogsmisdadiger Bashar al-Assad. En volgens de Amerikaanse minister van Defensie Ash Carter hebben de Russische gevechtsvliegtuigen die gisteren het Syrische luchtruim zijn binnengevlogen hun bommen afgeworpen in "gebieden waar waarschijnlijk geen strijdkrachten van IS aanwezig waren".

Het spreekt eigenlijk voor zich dat veel mensen nogal zenuwachtig worden van de acties van Poetin. We hebben het hier over een man die regelmatig vergeleken wordt met Machiavelli. Poetin is een opportunist en een strateeg, maar wat is zijn strategie hier? Wat is Poetin van plan? Om daar achter te komen spraken we met Sim Tack, een militair analist en hoofd van de afdeling analytische ondersteuning van het internationale inlichtingenbedrijf Stratfor. Hij legde ons uit wat Poetin waarschijnlijk hoopt te bereiken door zich te mengen in het conflict in Syrië – en of dat hem zal gaan lukken.

VICE: Wat is Poetin in godsnaam aan het doen?
Sim Tack: Rusland is een vrij beperkte militaire capaciteit aan het installeren in Syrië. Daar zullen ze het waarschijnlijk bij laten. Misschien zullen ze hun militaire capaciteit in het land nog iets uitbreiden, maar ik betwijfel of ze echt veel grondtroepen zullen gaan inzetten, die dan een apart leger in deze burgeroorlog gaan vormen. Ze zullen niet opeens de Islamitische Staat terugdringen naar de Iraakse grens. Ze zullen de gebieden die in handen zijn van de rebellen niet heroveren. Ze zullen het regime van Assad niet de macht over Syrië kunnen teruggeven: daar hebben ze simpelweg niet genoeg militaire capaciteit op de grond voor.

Advertentie

Wat doet Rusland daar dan wel?
Rusland probeert zich voor te bereiden op onderhandelingen. Rusland moet zijn plek aan de onderhandelingstafel bezet houden. Ze zijn een beetje uit het Midden-Oosten geduwd sinds de Amerikanen hun strategie hebben opgelegd in de relaties tussen de GCC [Samenwerkingsraad van de Golf] en Irak. Rusland hing aan Syrië en Iran, maar toen Iran zich openstelde voor het Westen is het een soort neerwaardse trend over een langere periode geworden. De Russen wilden hun belangen in het Midden-Oosten veiligstellen en daarbij is Assad de enige met wie ze nog kunnen samenwerken. Ze willen er dus voor zorgen dat Assad niet ten onder gaat op dit moment, dat hij daadwerkelijk fysiek wordt beschermd - En met Assad bedoel ik het regime of het leiderschap van de Alawieten.

En als ze dat niet doen…
Als ze Assad – of welk Alawitisch regime daar ook zit – zouden opgeven, is het onvermijdelijke einde van de Syrische kwestie dat er niet langer een regime is dat wordt gesteund door Rusland, of dat Rusland goed gezind is.

Hoe zou een oorlog tussen Rusland en de Islamitische Staat eruitzien?
Laten we hoog inzetten en zeggen dat er nu 3.000 Russen in Syrië zitten. Als het echt oorlog wordt heb je het al snel over een militaire operatie waarbij tienduizenden mensen betrokken zijn, en dan ben je opeens Syrië aan het bezetten.

Heeft Poetin geen troepen thuis?
Hij heeft troepen thuis, maar die heeft hij ook nodig. Hij moet meerdere brandjes blussen – Oekraïne is één van de belangrijkste. Maar deze troepen moeten ook ondersteund worden. Je moet in staat zijn om alle spullen te hebben die nodig zijn: munitie, aardolie, smeermiddelen, water en voedsel. Dat organiseer je niet zomaar even.

Advertentie

Konden ze niet een groter deel van de Russische militaire middelen naar Syrië sturen?
Als ze dat zouden doen, zou vrijwel alles waar Rusland de afgelopen tijd voor heeft gevochten, voor anderen voor het oprapen liggen.

Heeft Rusland iets achter de hand dat hen militair gezien een voordeel geeft in Syrië, of in de strijd tegen de Islamitische Staat?
Voor wat betreft wapentechnologie hebben ze niet per se iets achter de hand. Maar waar zij een voordeel in hebben ten opzichte van landen als de VS, is dat ze veel flexibeler omgaan met wat de rest van de wereld vindt. Het is trouwens ook een voordeel dat ze kunnen profiteren van hun relatie met Irak. Wanneer Baghdad begint te vragen om bepaalde wapens, heeft de VS zoiets van "ummm… We weten niet zeker of we jullie dit soort wapens willen geven, want we weten niet hoe dat gaat eindigen". Maar als het bijvoorbeeld gaat om verschillende raketlanceringssystemen met thermobarische raketten, die hele wijken kunnen platbombarderen, is Rusland redelijk gemakkelijk.

Is dat iets wat we misschien wel gaan zien gebeuren?
Op dit moment is de strijd van de VS tegen de Islamitische Staat niet erg succesvol, omdat ze niet het risico willen lopen al te veel burgerslachtoffers te maken. In een stad als Raqqa [In Syrië] zijn er bijvoorbeeld doelen waarvan Rusland meer bereid is ze te beschieten.

En gaan we Rusland die doelen zien raken?
Het is een kwestie van prioriteit en capaciteit. De Syrische luchtmacht bijvoorbeeld heeft met een enorme tweedeling te maken gehad in dit conflict. Er zijn bepaalde types vliegtuigen die ze niet meer kunnen gebruiken, omdat de meeste vliegvelden gesloten of slecht onderhouden zijn. Dus als de Russen komen zullen ze plotseling een enorme toename van de capaciteit met zich meebrengen om dergelijke aanvallen uit te voeren.

Gaan de Russen het regime van Assad redden?
Hoe dan ook, Assads dagen zijn geteld. De realiteit is dat het beste waar men op kan hopen is dat, met betrekking tot Syrië op dit moment, er op een gegeven moment een politieke oplossing komt. Assad zelf mag misschien een mooi pensioenplan in Moskou of een andere tropische bestemming hebben, maar hij zal waarschijnlijk niet als leider van Syrië aan het einde van deze crisis staan.

Zal dit een grote impuls zijn voor Rusland?
Ik zou zeggen dat de situatie er voor Rusland niet eens zo slecht uitziet. Het enige wat deze onderhandelingen ze kan opleveren, is dat ze hun stoel aan de onderhandelingstafel voor de toekomst van het Midden-Oosten bezet kunnen houden. Ik wil het woord 'hegemonie' niet gebruiken vanwege de vele betekenissen, maar Rusland zou zich dan in een invloedrijke positie kunnen bevinden. Wat is het belangrijkste dat Rusland op korte termijn wil bereiken?
De belangrijkste doelstelling van Rusland is eigenlijk om onderhandelingen af te dwingen, hoe tegenstrijdig dat misschien ook klinkt.