We vroegen een satanist wat hij met kerst doet

Ik weet dat het raar is om te zeggen, maar Kerstmis is genieten hè? Zelfs als je niks hebt met de drie wijze mannen en de ster van Bethlehem, geniet je misschien van de kerstkransjes, of je hart maakt een sprongetje als je voor de eerste keer Mariah uit de speakers in de Lidl hoort schallen. Of je nou gelovig bent of niet, Kerstmis verspreidt een boodschap van vrede, liefde en familie waar zelfs mijn volledige Joodse familie achter staat. Maar hoe zit het eigenlijk met satanisten?

VICE: Hoi John, jij bent een satanist. Wat houdt dat precies in?
John: Satanisme is een atheïstische visie, met een knipoog naar de Semitische religies, vanwege de rituelen en al die dingen. De kerk waar ik deel van uitmaak, gelooft in een versie van de satanistische filosofie, maar dan met minder rituelen en vijandigheid.

Ik neem aan dat Kerstmis – de viering van de geboorte van de zoon van God – niet je favoriete feestdag is.
Ik kan niet voor iedereen in de kerk spreken, maar ikzelf, en de mensen die ik heb gesproken, hebben geen probleem met Kerstmis. We weten dat het geen satanistische feestdag is, maar we hebben er ook niks op tegen.

Dus de viering van de geboorte van Christus vind je prima?
Goed en wel beschouwd heeft Kerstmis net zoveel met Jezus te maken als mijn grote teen. Ook al gaat het ogenschijnlijk over de geboorte van Jezus, de meeste tradities zijn gejat van heidense feesten van ver voor de geboorte van Jezus. Dus, tenzij je naar de kerk gaat, denk ik niet dat er veel christelijks aan is. Zelfs de kerstboom is een heidens ding.

Ga je dit jaar Kerstmis vieren?
Ja, ik zie het als een belangrijke tijd om samen te zijn met familie. We doen het ook omdat het leuk is voor de kinderen.

Wat doet een satanist precies met Kerstmis?
We gaan 's ochtends cadeautjes uitpakken en daarna hebben we een kerstlunch. Het gaat op dit moment niet zo goed met mijn vader dus misschien gaan we hem 's avonds bezoeken. Na de lunch gaan kijken we een paar films en dan maken we een wandeling. Niet echt eng, toch? Nee, totaal niet. Waar blijven de schedels en het bloed van maagden?
Haha. De duistere esthetiek is voor sommigen belangrijk, maar niet iedereen doet eraan mee. Ik verkleed me niet en doe geen rituelen – ik begrijp waar het voor is, en ik waardeer het, maar ik zit op een punt in mijn leven dat ik denk dat het niet nodig is.

Wat zit er achter het verkleden?
Het is een manier om je frustraties en boosheid te uiten, maar het draait ook gewoon om lol hebben. Sommige mensen houden ervan om zich te verkleden, kaarsjes aan te steken en op een gong te slaan. Maar je kan ook een fietstochtje maken, daar wordt je hoofd ook wel lekker rustig van.

Het draait dus niet om mensen op te fokken?
Natuurlijk is het ook om te provoceren, anders hadden we onszelf wel atheïsten genoemd. In de Bijbel was Satan een ander woord voor vijand, en dat is het idee waar we mee spelen. Het gaat erom dat je het grote plaatje ziet, gaat nadenken over wat er echt aan de hand is, en je gedraagt op een verantwoordelijke manier zonder op je knieën te gaan.

Klopt het als ik zeg dat je niet anti-christelijk bent, maar anti-god?
We zijn nergens tegen – net als een atheïst niet anti-god is. Die gelooft gewoon niet in een god. Dat is iets wat veel mensen niet begrijpen aan satanisme. We zijn in de basis atheïstisch, we vereren niks.

Ik neem aan dat mensen bij satanisme denken aan duivelsaanbidding?
We noemen onszelf satanist om tegen de dualiteit van goed en slecht, God en Satan, in te gaan. Het is simplistisch en deterministisch. Ik geloof in mijn eigen god, en dat wordt zo vaak uit de context gehaald. Wat ik ermee bedoel, is dat ik mijn eigen lot in handen heb en verantwoordelijk ben voor mijn eigen acties.

Ben je bang voor de dood?
Nee, en ik denk ook niet dat je in een leven na de dood hoeft te geloven om daar bang voor te zijn. Ik ben in juni geopereerd, en heb daar vier aneurysma's aan overgehouden. Maar of ik bang was? Ik was bang om mijn kinderen niet meer te zien. Maar ik was niet bang om dood te gaan – je weet ook niet hoe dat is. Ik leef mijn leven zolang het duurt en ik maak me geen zorgen over wat er daarna gebeurt. Ik denk dat als meer mensen op die manier in het leven zouden staan, er een stuk minder leed en geweld in de wereld zou zijn.

Brengt de erkenning van jezelf als je eigen god je vrijheid van dat soort externe geloofskwesties?
Ja. Mensen denken altijd dat ik een feestbeest en een maniak ben, omdat ik satanist ben. Maar de vrijheid die me dat biedt geeft me tijd om te doen wat ik leuk vind. Tijd doorbrengen met mijn gezin, naar het strand gaan, motorrijden, de normale dingen die normale mensen doen. Wij nemen alleen zelf de verantwoordelijkheid voor wat we doen.

Oké, je zegt dat je geen hogere machten vereert, maar wat als je zegt dat kerst geen verering van een christelijke god is, maar de verering van een andere god: die van het kapitalisme?
Heel goed. Misschien heb je gelijk, en misschien zou ik om die reden geen kerst vieren, als ik geen kinderen had. Maar kerst draait bij ons om familie, en samenzijn met elkaar. Sommige mensen zeggen dat satanisme een soort excuus is voor overdaad, maar dat zien wij anders. Ik zou zeggen dat we alles met mate doen omdat er vanuit een pragmatisch oogpunt geen reden is om je te buiten te gaan aan dingen die uiteindelijk anderen of jezelf schaden. Kerstmis draait voor ons om plezier, gematigd genieten en tijd met de familie doorbrengen.