Zuid-Afrikaanse smartlappen zijn geweldig

Een roadtrip zonder muziek is geen roadtrip. Als ik weet dat ik in het buitenland kilometers ga vreten, grabbel ik dan ook altijd een cd van een lokale artiest uit een aanbiedingenbak op een tankstation. Mijn uitgangspunt daarbij is dat de voorbijtrekkende landschappen pas echt betekenis krijgen als de auto zich met de muzikale ziel van een land vult. Een theorie die ik na fiasco’s met Laotiaanse hiphop, Braziliaanse dancehall en Surinaamse feestmuziek in twijfel begon te trekken.

Enkele parels uit mijn collectie

Op reis door Zuid-Afrika werd mijn enthousiasme voor lokale meezingers echter weer volledig aangewakkerd door een verzamelalbum vol levenswijsheden. Op Afrikaans Is Groot Volume 6 (tracklist) zingen blanke mannen en vrouwen van het volk over zaken die er echt toe doen, zoals doorhalen in de kroeg, gesneuvelde vriendschappen, zomers, geestelijke voltooiïng, bier en koffie. Ik concludeerde al snel dat Boeremusiek opvallend veel overeenkomsten vertoont met de deuntjes op een gemiddelde editie van het TROS Muziekfeest op het Plein in bijvoorbeeld Uden.

Het lijkt gek dat je door muziek uit een land waar dolfijnen langs de kustlijn springen wordt herinnerd aan een shirtloos schuurfeest in Borculo. Daarom een aantal voorbeelden die uitwijzen dat ook Zuid-Afrika wel degelijk losgaat op blanke sterren in C&A-kostuums, die graag de pieken en dalen van het leven bezingen.

Jay – Dis Hoe Ons Rol

Dé hit waar Afrikaander bierglazen momenteel op meedeinen is afkomstig van Jay, een geblondeerde voormalige boybandfrontman. In Dis Hoe Ons Rol zet hij met een Gerard Joling-achtige powersong uiteen hoe hij en zijn vrienden precies rollen. Het nummer is zo’n hit dat fans op Twitter massaal #DisHoeOnsRol gebruiken om hun eigen levensstijl met de wereld te delen. Bijvoorbeeld als ze met een boot op hun auto rondrijden of frozen yoghurt maken.

Jay zelf rolt overigens niet veel anders dan een gemiddelde cafézanger: veel zuipen, het ochtend zien worden en dan vooral nog niet naar huis gaan. De teksten zijn dan ook direct inwisselbaar met die van een willekeurige Nederlandse nachtbraker.

Joe Niemand - Genoeg is Genoeg

Leuk hoor, al dat vrolijke gerollebol, maar af en toe is het leven ook gewoon kut. Als je partner maar blijft liegen en bedriegen, bijvoorbeeld. Op dat moment wil je muziek die je troost en weer strijdbaar maakt. Joe Niemand begrijpt dat. Joe Niemand recht je rug. Joe Niemand heelt je gekwetste ziel door keihard op zijn strepen te gaan staan. Genoeg is genoeg!

We hadden het niet duidelijker kunnen zeggen, Joe Niemand. Zelfs Frans Duijts, Jeroen van der Boom en Ali B & Brace niet.

Bobby van Jaarsveld – Wat Geld Nie Kan Koop Nie

Als belangrijk kernthema in kroegliederen blijft het adagium ‘geld maakt niet gelukkig’ natuurlijk niet onbezongen. Deze boodschap wordt gebracht door Bobby van Jaarsveld, die bewijst dat het ook in de Zuid-Afrikaanse inhakersmarkt gebruikelijk is mee te liften op succes van je familie. Zijn zus Karlien is bekend van krakers als Hande en Maybe Baby Vanaand. Bobby lijkt dus niet de juiste man om de waarde van steekpenningen te bagatelliseren, maar zet onze levensprioriteiten toch op indringende wijze op een rij.

Daar kunnen Drukwerk, Huub van der Lubbe en Def Rhymz nog wat van leren.

Carlea Botha – Swart Koffie

Ballades blijven in iedere taal overeind. Zeker als je een bakkie pleur als metafoor voor hartverscheurende liefde gebruikt. Wie wil er nou niet van iemand drinken als zijn zoenen zo bitter smaken? Schenk er nog maar eentje in, Carlea.

Dat we in Nederland het zwarte goud juist vaak de liefde verklaren zal vast een cultuurverschilletje zijn.

Robbie Wessels – Macarena Mambo

En tsja, dan heb je natuurlijk ook altijd nog dat nummertje dat nergens over gaat maar toch de handjes de lucht in krijgt. Denk Busje Komt Zo, Meisje (zo lelijk als de nacht) en Het Bananenlied. In Zuid-Afrika worden dat soort krakers gebracht door Robbies Wessels, een corpulente volkszanger met de uitstraling van een bowlingcoryfee. Het zal dan ook geen toeval zijn dat zijn clip is opgenomen in een partycentrum. Waarom hij zingt over een limbo-dancebattle met een Blues Brother-dwerg? Niet zeiken maar hossen!

Nog geen genoeg gekregen van het Kaapse equivalent voor Sterren.nl? Of kun je Nick en Simon alleen aan als ze een spraakgebrek lijken te hebben? Online zijn veel stations te vinden die je op je wenken bedienen. Begin maar eens bij Lekker FM.