Zweden durft als eerste grote Europese staat Palestina te erkennen

De nieuwe centrum-linkse regering van Zweden heeft besloten om Palestina formeel als staat te erkennen. De sociaal-democratische SAP en de groene partij Miljöpartiet de Gröna zijn daar al jaren op uit, maar hebben het nu meteen op hun eerste werkdag als regeringspartijen doorgevoerd. Zweden is nu het eerste grote land in de EU dat Palestina als land erkent. Volgens de Zweedse minister-president Stefan Lofven is "een oplossing met twee staten en wederzijdse erkenning" de enige optie voor het Gazaconflict.

Er zijn EU-staten die Zweden voorgingen, maar dat waren kleine landen als Cyprus en Malta, en een paar Oostbloklanden die in 1988 (toen veel landen in een pact Palestina besloten te erkennen) nog deel uitmaakten van de voormalige Sovjet-Unie. Voor de Oost-Europese landen was het erkennen van Palestina eigenlijk alleen bedoeld als een middenvinger naar het Westen. Overigens is Zweden het enige EU-land dat tijdens het lidmaatschap van de EU Palestina erkent: de andere voorbeelden hadden dat al gedaan toen ze lid werden.

Vanuit westers perspectief zou je misschien verwachten dat het erkennen van Palestina een taboe is, maar de onderstaande kaart is een reality-check voor als je dacht dat de wereld het grotendeels eens is met 'Het Westen'. Met Zweden erbij erkennen nu 135 van de 193 VN-staten Palestina als een staat.

Foto via.

Zweden weet al decennia bij de meeste conflicten in de wereld neutraal te blijven en is als een van de weinige West-Europese landen ook geen lid van NAVO. De grote vraag is natuurlijk hoe een land zich neutraal moet opstellen tegenover een ingewikkeld conflict als dat in Gaza.

Sinds de laatste oorlog in Gaza hebben ook landen die zich altijd achter Israël schaarden - waaronder de VS en EU-lidstaten - openlijk kritiek geuit op de buitenproportionaliteit van het Israëlische ingrijpen. Erkenning van Palestina blijft voor de meeste westerse landen alleen nog een taboe.

In de Nederlandse politiek is het kamp dat Palestina wil erkennen ook nog altijd in de minderheid. PvdA-Kamerlid Michiel Serveas "zou er geen moeite mee hebben" de staat te erkennen en Gerard Schouw van D66 zegt het daarmee eens te zijn. Samen hebben die twee partijen maar een derde van de zetels in de Tweede Kamer.

De regering van Israël wilde aanvankelijk niet openlijk reageren op het Zweedse besluit, maar blijkbaar is de Zweedse ambassadeur in Tel Aviv al uitgenodigd door het Israëlische Ministerie van Buitenlandse Zaken.

De relatie tussen Israël en Zweden is namelijk nogal paradoxaal, aangezien Zweden volgens de eigen wetgeving - die partijdigheid in grote conflicten verbiedt - officieel geen wapens aan Israël mag leveren voor de oorlog in Gaza. Desondanks is Zweden, na de VS en Noorwegen, de grootste leverancier van wapens aan Israël.

De nieuwe Zweedse regering heeft met dit besluit het erkennen van de Palestijnse staat door andere westerse landen wellicht wat makkelijker gemaakt. De vraag is of die landen het Zweedse voorbeeld ook echt gaan volgen, wat de relatie tussen het Westen en Israël nog verder onder druk zou zetten.