Hoe het is om allergisch te zijn voor sperma

Sommige mensen krijgen een paar minuten nadat ze in contact komen met hun partners sperma een branderig, jeukerig gevoel, daarnaast ervaren ze roodheid en zwelling op de plek waar het landt. Velen vrezen dat deze reactie het eerste teken is van een of andere vage infectie – het zijn tenslotte bekende symptomen van soa’s. Maar het kunnen ook symptomen zijn van een aandoening genaamd seminale plasma-overgevoeligheid (seminal plasma hypersensitivity), beter bekend als een sperma-allergie. 

Recent onderzoek laat zien dat er in de VS minstens 40.000 vrouwen zijn met deze aandoening, maar aangezien het pas 60 jaar geleden voor het eerst werd vastgesteld door dokters zijn er nog maar een paar gedetailleerde of specifieke onderzoeken gepubliceerd. Er zijn nog geen bevestigde gevallen van mannen die allergisch zijn voor sperma, hoewel sommige onderzoekers geloven dat mannen wel allergieën voor hun eigen zaad kunnen ontwikkelen en compleet andere symptomen kunnen vertonen. 

Niemand weet zeker welke van de tientallen elementen waar zaad uit is opgebouwd de schuld moet krijgen, hoewel de overgevoeligheid zeker niet wordt veroorzaakt door sperma. We weten ook niet waarom sommige mensen blijvende gevoeligheid vertonen, terwijl de symptomen van anderen met de tijd kunnen variëren, of zelfs per partner. Experts speculeren dat deze variaties het gevolg kunnen zijn van hormonale veranderingen of de effecten van gevarieerde eetgewoontes en levensstijlen op zaad, maar er is niet genoeg bewijs om dit met zekerheid te stellen. 

Wat we wel weten is dat een sperma-allergieën een enorm effect kunnen hebben op iemands seksleven. Mensen laten vaak weten dat ze hun gewoontes aanpassen om te vermijden dat ze direct in contact komen met irriterend sperma – of zelfs voorvocht. Ze gebruiken condooms terwijl ze dat normaal liever niet doen, en van facials en orale seks is geen sprake. (Hoewel de aandoening zelf geen invloed heeft op vruchtbaarheid kunnen de pogingen om diens effecten te vermijden het wel moeilijk maken om zwanger te raken.)  Sommige mensen hebben zulke ernstige symptomen – uitslag over het hele lichaam, duizeligheid, maagproblemen, of zelfs anafylaxie – dat ze angsten kunnen ontwikkelen waardoor ze seks vermijden of er minder van genieten. 

De paar dokters die gespecialiseerd zijn in deze aandoening behandelen het met reeds bekende procedures voor het beperken van allergieën. Maar veel mensen durven uit schaamte geen behandeling aan te gaan. Omdat er maar weinig specialisten zijn, worden degenen die wel om hulp vragen vaak weggewuifd of verkeerd gediagnosticeerd door zorgverleners. Zelfs degenen die een expert weten te vinden ontdekken dat sommige behandelingen niet voor iedereen werken. Het gebrekkige zorgsysteem en de ingewikkeldheid van het behandelen van sperma-allergieën, plus het stigma dat erop ligt, betekent dat het vaak een levenslange aandoening is waar mensen maar mee moeten leven zonder enige betekenisvolle begeleiding. 

Om erachter te komen hoe mensen een seksleven kunnen onderhouden met een sperma-allergie sprak VICE met Lucy, die meer dan tien jaar geleden is gediagnosticeerd met de aandoening. Ze vertelde ons over de ervaringen van haar en haar partner, haar pogingen om het te behandelen, en hoe ze omgaan met de bijbehorende obstakels aan hun seksleven. 

VICE heeft Lucy’s naam veranderd om haar privacy te beschermen.

VICE: Wanneer besefte je voor het eerst dat je allergische reacties op sperma hebt? 

Lucy: Ik was begin twintig. Ik was met een gozer aan het vrijen toen het condoom brak. Toen hij in me klaarkwam was het de eerste keer in m’n leven dat ik direct in contact kwam met sperma. Ik voelde meteen een branderig gevoel en roodheid. Ik weet niet meer of er ook een zwelling was. Maar het voelde alsof m’n vulva in de fik stond, en ik wilde het zaad gewoon uit me hebben. [Lacht] Het hielp ook niet dat ik helemaal in paniek was door het gebroken condoom.

Het was een rare en stressvolle ervaring. Maar ik heb een soort van medische achtergrond, en ik wist een hoop over seksuele gezondheid, dus ik wist dat het geen soa was. Ik dacht juist, wow, dit is gestoord – het lijkt wel alsof ik een allergische reactie heb.

Hoe lang duurde het voordat je uitvogelde dat het inderdaad een allergische reactie was? 

Het duurde wel even. Ik identificeerde me toen vooral als iemand die met niet-mannelijke partners wilde zijn, dus na afloop zei ik tegen mezelf dat ik me er even geen zorgen meer over hoefde te maken en zette ik het op een laag pitje, omdat ik niet dacht dat ik de komende tijd – in ieder geval onveilige – seks zou gaan hebben met mannen. 

Ongeveer een jaar later ging ik daten met de man die nu mijn echtgenoot is. Op een gegeven moment wilden we stoppen met condooms gebruiken. Ik zei, “Nou, ik ben nogal nerveus om die stap te zetten omdat ik ooit een bepaalde reactie op sperma had, en ik ben bang dat ik ofdezelfde reactie ga hebben, die heel erg oncomfortabel was, of iets ergers.” Hij reageerdeheel bedachtzaam en ontvankelijk. We hebben uiteindelijk besloten dat de terugtrekmethode (oftewel voor het zingen de kerk uitgaan) het risico waard was. Maar daarmee word je nog steeds blootgesteld aan voorvocht, dus het brandde altijd een beetje als we seks hadden zonder condoom. (Daarnaast is het geen goed voorbehoedsmiddel, maar ik zat toen aan andere anticonceptie.) We maakten ons wel zorgen over of hij, als hij zou terugtrekken, de controle zou kwijtraken en ook sperma op mijn huid zou krijgen, maar daar hadden we eigenlijk nooit problemen mee. 

Toch was ik nog steeds bezorgd dat mijn reacties uiteindelijk erger zouden kunnen worden – en dat ik een anafylactische reactie zou krijgen. Dat is een voorname reden waarom we nooit veel aan orale seks hebben gedaan, of doen. Ik was best wel bang dat ik dood zou kunnen gaan door seks. Ik was eigenlijk bang genoeg om te denken, Nou, misschien moet ik het maar bij vrouwelijke partners houden. [Lacht]

Heeft dit blijvende probleem je gedachten over je seksualiteit ook echt beïnvloed?

Ik ben een vrij pragmatisch persoon. Ik geloof niet dat dingen om een reden gebeuren, of dat ze iets betekenen. Toch voelde het soms wel alsof m’n leven makkelijker zou zijn als ik zou stoppen met mannen daten. [Lacht] Maar op dat punt in onze relatie was ik verliefd. Ik dacht dat we lang samen zouden zijn. Ik ben eigenlijk wel blij over mijn eerste aanraking met sperma, omdat ik daardoor al vanaf het begin wist dat ik niet allergisch was voor m’n huidige partner. Ik ben allergisch voor sperma in het algemeen!

Ik ging op zoek naar een allergoloog. We woonden niet in een grote stad, dus er was niet veel om uit te kiezen. Ik heb maar wat in het rond gebeld. Zoals je je kunt voorstellen vond ik het ongemakkelijk om hierover te praten, maar ik vroeg iets als, “Heeft de dokter hier enige ervaring met sperma-allergieën? Want ik denk dat ik er eentje heb, en ik wil weten wat ik ermee moet doen. 

Eén iemand zei: “Ja, daar weet de dokter wel iets van. U kunt hier heen komen. Zou u alstublieft een monster van het zaad van uw man mee willen nemen.” Ik plande een afspraak in voor direct na m’n werk. Maar door onze roosters betekende dat dat ik het sperma van m’n partner mee naar werk moest nemen –  het stond in de personeelskoelkast naast m’n lunch. 

Ze waren best aardig aan de telefoon, maar ik was nog steeds zenuwachtig over of de dokter me wel serieus zou nemen – en over wat het zou betekenen als ik daadwerkelijk een sperma-allergie had. Ze deden een huidtest op mijn arm, waarbij ze me een keer prikten met histamine, een keer met saline, en een keer met het sperma van mijn partner. Ik dacht, Oké, ik ben gewoon gek. Hier gaat geen positieve reactie uitkomen. Maar na zo’n 15 à 30 minuten begon mijn arm zwellingen te vertonen, zowel op de plek waar ze me hadden geprikt met histamine als met sperma. Ik probeerde mezelf ervan te overtuigen dat ik gewoon rood werd omdat ik een bleke huid heb en ze me hadden gekrabd. Maar de verpleegster keek naar mijn arm en zei, “Dat is positief.”

Ik zei, “Kutzooi.”

Wat deed je nadat je erachter was gekomen dat je inderdaad allergisch bent voor sperma? 

De dokter kwam binnen en liet weten dat ze hier eigenlijk geen ervaring mee had. Ik vertelde haar dat ik iemand had gevonden die protocols had ontwikkeld om dit te behandelen. De dokter zei dat ze het wel een poging waard vond. We maakten een afspraak om een intravaginal graded challenge (een vorm van immunotherapie) te doen. Ze zei gewoon, “Tja, breng maar een hoop sperma mee naar de afspraak en we gaan het regelen.” [Lacht]

Mijn partner was bereid om het te proberen omdat hij zonder condoom seks wilde hebben en zich dan geen zorgen hoefde te maken dat ik het loodje zou leggen. Dus we hebben allebei meegedaan aan de procedure. Ik moest mezelf in een paar beenbeugels positioneren – in het kantoor van een allergoloog! Ik had me niet eens gerealiseerd dat allergologen een stoel met beenbeugels zouden hebben. Het was heel raar! [Lacht] Maar ik ben een vrij open persoon, zeker in medische situaties, dus ik deed er gewoon aan mee. Ik moest er een halve dag verblijven. Elke 30 minuten werd er op de raarste manier verdund sperma toegediend: ze gebruikten een canule om het, tegen de zwaartekracht in, in m’n vagina omhoog te duwen. Het ging er niet eens helemaal in. Maar ik had hier geen ervaring mee, dus ik dacht, Nou, het zal wel. We rondden af, en de dokter zei, “Misschien ben je genezen. We weten het niet. Als echte test moet je nu binnen 24 of 48 uur zonder condoom seks hebben, en aan ons laten weten hoe het gaat. 

Hoe ging het? 

We voelden ons hierna niet heel erg sexy, zeker niet omdat er best wel wat druk op lag of het zou werken of niet. Dus we stelden het uit, en hebben uiteindelijk vlak voor het einde van het tijdsvenster seks gehad – en vlak voor een lekker diner waarop we onszelf hadden getrakteerd als beloning voor dit hele gedoe. We waren zenuwachtig. Toen hij net was klaargekomen voelde ik niks. Ik huilde tranen van blijdschap. Maar binnen een uur begon ik hoofdpijn te krijgen, wat ik niet vaak heb. We zorgden dat we een Epipen bij de hand hadden, ik nam een antihistaminicum, zei tegen mezelf dat het goed zou komen, en we stapten in de auto om naar het restaurant te gaan. Toen begon ik me slechter te voelen. Ik kon moeilijk ademhalen. Ik wist niet zeker of ik een paniekaanval kreeg was of iets anders. 

Uiteindelijk zei ik, “We moeten naar het ziekenhuis.” Onderweg had ik steeds meer moeite met praten en voelde ik dat m’n keel langzaam dicht ging, maar het lukte me nog om te zeggen, “Je moet nu stoppen en de Epipen in mijn dij prikken.” Dat deed hij, en het voelde meteen al beter, maar ik moest nog steeds naar de spoeddienst om het te laten checken. Ik liep het ziekenhuis van ons kleine stadje binnen en de verpleegster – een hele aantrekkelijke vrouw, die ik dacht uit mijn studietijd te herkennen en die duidelijk een lesbienne was [Lacht]– vroeg wat er aan de hand was. Ik zei, “Ik denk dat ik een allergische reactie krijg.”

“Waar ben je allergisch voor?” vroeg ze. 

Ik begon te huilen en gilde met een heel hoog stemmetje, “sperma!”

Daarna hebben ik en m’n partner besloten om geen risico meer te nemen en gezorgd dat zijn sperma niet meer bij mij in de buurt zou komen. We gebruikten condooms of wat er ook maar nodig was. Tenzij we de keuze maakten dat we kinderen wilden hebben. Dan zorgde een voornaam deskundige dat ik er weinig van voelde. 

Dus dat heb je uiteindelijk gedaan?

Ja. Vijf jaar na dit alles zijn we naar de dokter gegaan die het behandelingsprotocol had ontwikkeld wat ik had geprobeerd, en ik deed nog een intravaginal graded challenge – ondanks dat ik op dat punt erg skeptisch was. Hij gebruikte die keer geen canule. [Lacht] En het werkte! Ik voelde er niks meer van en kreeg geen allergische reacties meer als ik in contact kwam met het sperma van m’n partner. Maar er zat nog een staartje aan. 

De dokter zei dat ik zo’n twee keer per week zou moeten worden blootgesteld aan het sperma van m’n partner. Weet je wel, zoals sommige mensen regelmatige allergieprikken nodig hebben. Nou… ik heb een cumshot nodig. [Lacht]

We waren al jaren samen, allebei richting de dertig,  en reisden allebei voor ons werk, dus we dachten, “Hoe gaan we dit doen?” Die dokter was een oudere man die dacht dat jonge mensen altijd bereid zijn om seks te hebben, dus hij had zoiets van, “Ach kom op, de meeste mannen vinden het geweldig als ik dit voorschrijf!”

Ik had andere vragen zoals: “Zou anale blootstelling werken? Of orale blootstelling? Is er iets anders dan vaginale blootstelling waardoor ik niks zal blijven voelen?” De dokter wist niet wat hij daarop moest antwoorden – hij zei alleen dat er geen bewijs was dat andere soorten blootstelling zouden helpen. Ik wist dat vaginale slijmvliezen verschillen van andere soorten weefsel, dus ik wilde niet afhankelijk zijn van andere delen van m’n lichaam als ik niet zou weten of het zou helpen, dus ik heb het daar maar bij gelaten. 

Hoe ging je om met het feit dat je om medische redenen zo vaak seks moest hebben, terwijl jullie daar allebei niet echt op zaten te wachten?

Nou, we rekken het tijdsvenster vaak tot het uiterste uit, in de wetenschap dat we voor het geval dat het mis gaat ook een Epipen hebben. Elke vijf dagen word ik aan sperma blootgesteld, ofwel door seks ofwel op een andere manier – en om eerlijk te zijn doen we het niet vaak door seks. Mijn partner komt klaar in een speciale beker die we niet voor gasten gebruiken. [Lacht] Dan gebruik ik een spuit voor orale medicatie en spuit ik het in mijn vagina. 

Het is voor ons vrij onprettig. Het is moeilijk voor mijn partner om standaard elke vijf dagen klaar te komen als hij medicatie gebruikt die zijn libido aantast. Er ligt een hoge druk op om dat aan te houden, en hij weet dat er altijd een kans is dat de volgende keer dat we seks hebben, mijn keel afgesloten kan raken en ik dood kan gaan. Dat is toch fucked up! We hebben therapiesessies gehad waarbij we dit hebben besproken, maar het is nog steeds iets waar we het moeilijk mee hebben. Maar het is nu al zo’n zeven jaar gaande, en we zijn er wel aan gewend.

Denk je dat deze medicalisering van je seksleven langetermijngevolgen heeft gehad voor je libido, of hoe je je in het algemeen over seks voelt? 

Absoluut. Maar ik heb ook ander chronische gezondheidsproblemen die invloed hebben op ons seksleven. We worden ouder; we zijn geen twintig meer. En we hebben een jong kind, dus we zijn constant uitgeput. Het is niet alleen maar die sperma-allergie, er zijn een hoop dingen die ons seksleven moeilijker hebben gemaakt. 

Hoe ga je daarmee om?

We zijn best wel veerkrachtig. We zijn een goed stel. Maar we kijken ernaar uit om geen extra kinderen meer te hoeven, zodat we hiermee op kunnen houden. (We zijn van plan om er nog eentje te krijgen.) We hopen ook allebei dat er nog meer onderzoek zal worden gedaan. Dat iemand een andere manier zal vinden om hiermee om te gaan. 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE USA.
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.