Penissen worden dankzij vervuiling steeds kleiner, waarschuwt een onderzoeker

Dat de mens er op deze planeet nogal een potje van maakt is zo langzamerhand wel bekend. Naast alle temperatuurstijgingen en plastic zooi in de oceaan heeft dat ook geleid tot voortplantingsproblemen bij dieren. Of anders gezegd: er zijn ijsberen die dankzij milieuvervuiling een kwetsbaardere penis hebben gekregen en otters die moeite hebben om een erectie te krijgen.

Wat dat betreft is de cirkel nu mooi rond, want ook menselijke pikken lijken er de gevolgen van te ondervinden.

Shanna H. Swan, een gerenommeerde epidemioloog, legt in haar nieuwe boek een verband tussen chemicaliën in alledaagse producten en de krimp van penissen, een lagere hoeveelheid zaadcellen en erectiestoornissen. Of, zoals de titel van haar boek luidt: Count Down: How Our Modern World Is Threatening Sperm Counts, Altering Male and Female Reproductive Development, and Imperiling the Future of the Human Race.

Swan werkte onder meer mee aan een onderzoek uit 2017, waaruit bleek dat de hoeveelheid zaadcellen tussen 1973 en 2011 in westerse landen met 59 procent was geslonken. En voor haar nieuwe boek onderzocht ze hoe dat – tezamen met de lage vruchtbaarheidscijfers en kleinere piemels – te maken heeft met chemicaliën. “Wegens de chemische stoffen in onze omgeving en de ongezonde manier van leven in onze moderne wereld raakt ons hormonale evenwicht verstoord,” schrijft ze. “In sommige delen van de wereld zijn vrouwen in de twintig nu minder vruchtbaar dan hun oma’s toen zij 35 waren.” Ook zegt ze dat mannen tegenwoordig de helft van het aantal zaadcellen produceren dan hun opa’s vroeger.

Daarnaast zou wegens de vervuilende stoffen en chemicaliën de spermakwaliteit minder zijn en de penis en testikels kleiner. Swan noemt dit een “wereldwijde existentiële crisis” omdat dit het voortbestaan van de mens zou kunnen bedreigen. “We zullen onze voortplanting op het huidige niveau niet lang kunnen volhouden zonder dat het voortbestaan van de mens in gevaar komt,” schrijft ze. “Er zijn vijf criteria die bepalen of een soort bedreigd is, en op dit moment voldoet de mens aan minstens drie daarvan.”

Uit Swan's laatste onderzoek bleek ook dat je aan het einde van het eerste trimester tijdens de zwangerschap niet blootgesteld moet worden aan ftalaten: chemicaliën die veel voorkomen in plastic en speelgoed. Dat zou namelijk kunnen leiden tot een kortere anogenitale afstand, oftewel de afstand van het middelpunt van de anus tot de geslachtsorganen. “Ik las een artikel uit 1912 waarin stond dat die afstand bij mannen al vaak bijna 100 procent langer was dan bij vrouwen,” zegt ze. “En ons werk heeft aangetoond dat die afstand bij mannen korter wordt door chemicaliën, waaronder diethylhexylftalaat.”

Milieuactivist Erin Brockovich besprak het boek in haar column voor The Guardian, en had het daarbij over ‘eeuwige chemicaliën’, die vaak voorkomen in elektronica, plastic, voedselverpakkingen en schoonmaakproducten. “Sommige hiervan, de zogenaamde poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS), worden niet afgebroken in het milieu of door het menselijk lichaam. Ze stapelen zich op en richten steeds meer schade aan, minuut na minuut, uur na uur, dag na dag. Nu lijkt het erop dat de mensheid een breekpunt bereikt.”

En daarmee zijn we er nog niet eens. Sommige chemische stoffen kunnen namelijk ook nog invloed hebben op je libido. “We hebben een verband aangetroffen tussen het ftalaatgehalte bij vrouwen en de mate waarin ze seksueel tevreden zijn,” zei Swan tegen The Intercept. “En in China hebben onderzoekers ontdekt dat werknemers die meer bisfenol A in hun bloed hadden – ook wel bekend als BPA – een grotere kans hebben om seksuele problemen te ontwikkelen, waaronder een lager libido.

Wat het lagere libido en de verminderde vruchtbaarheid betreft, zijn vooral BPA, ftalaat, parabenen en atrazine de grote boosdoeners, volgens het onderzoek van Swan. Deze chemicaliën komen vaak voor in kunststoffen, herbiciden, tandpasta en schoonheidsproducten. Ze kunnen ervoor zorgen dat je hormonen ontregeld raken, wat weer kan leiden tot vroeggeboortes, lagere IQ's, zwaarlijvigheid en, volgens het onderzoek van Swan, een kleinere penisomvang. Ondertussen is het lastig om deze stoffen helemaal te vermijden, want ze staan vaak niet op etiketten en zitten meestal in plastic, shampoo, cosmetica, kussens, ingeblikt voedsel en zelfs pinautomaten.

Uit een Australisch onderzoek uit 2018 bleek dat chemicaliën in plastic tot genitale afwijkingen bij mannelijke baby’s konden leiden. En vorig jaar ontdekten onderzoekers van Santé publique France, de Franse nationale instantie voor volksgezondheid, dat jonge jongens die in vervuilde gebieden woonden waar vroeger steenkool werd gewonnen, twee keer zoveel kans liepen om één ingedaalde teelbal te krijgen en zelfs een vijf keer zo’n grote kans op twee niet-ingedaalde ballen.

Swan waarschuwt dat deze giftige stoffen grote gevolgen kunnen hebben voor toekomstige generaties. “Als je zwanger bent van een jongen, kunnen de chemicaliën via de placenta naar hem overgaan,” zegt ze. “De kiemcellen, waarmee hij later zijn kinderen zal kunnen maken, zijn dan dus al aangetast. En als volwassene wordt hij er zelf ook weer aan blootgesteld – het raakt hem dus twee keer.”

“Daarom gaat onze vruchtbaarheid en zaadkwaliteit aan de lopende band achteruit,” gaat ze verder. “Als we niet ook nog een lading van onze ouders en grootouders zouden krijgen, zou elke generatie weer gewoon opnieuw beginnen – wat ook niet goed is, maar de impact zou dan in ieder geval op hetzelfde niveau blijven. Maar doordat we ook de problemen van vorige generaties meedragen, stapelt het zich allemaal op.”

Of valt er toch ook wat tegen te doen? Volgens Swan kan het al schelen als je biologische producten koopt en minder plastic gebruikt. En ze adviseert ook om vooral veel zelf te koken als je wil voorkomen dat je voedsel met ftalaten in aanraking komt, bijvoorbeeld via voedselverpakkingen of de plastic handschoenen van restaurantmedewerkers.

Doe in ieder geval rustig aan met plastic. Als je het niet voor je milieu doet, doe het dan in ieder geval voor je eigen nageslacht. En voor je penis. Zoals Swan schrijft: “We moeten doen wat we kunnen om onze vruchtbaarheid, het lot van de mensheid en de planeet veilig te stellen.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE US.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.