Gent, moeders en bekendheid: naar de roots van Bolis Pupul

Tegenwoordig vormt Bolis Pupul met Charlotte Adigéry het meest begeerde duo van het land; sinds de release van hun album Topical Dancer touren ze bijna non-stop, van België tot Londen, New York en zelfs Guadalajara. In september opent het duo voor Grace Jones in de Hollywood Bowl; niet slecht, hé? Ik ontmoet Bolis (allez ja, Boris) in Gent, in de buurt waar hij opgroeide, middenin een hittegolf. Opgerold in de schaduw van een parasol op een terras babbelen we over succes, racisme, verdriet en therapie.

VICE: Het is niet elke dag dat ik een artiest ontmoet die op het punt staat te ontploffen. Als ik het was, zou ik nu echt al een dikke nek hebben, maar je lijkt nogal chill. 
Bolis Pupul: Het is grappig dat je dat zegt, want de afgelopen jaren had ik eigenlijk de hoop om dit niveau te bereiken een beetje opgegeven. Uitgenodigd worden door Jools Holland, optreden op KEXP, een uitverkocht concert spelen in Los Angeles... al deze kansen die we nu krijgen, worden niet aan iedereen gegeven. Eerlijk gezegd was ik op een punt gekomen waarop ik min of meer had geaccepteerd dat het niet meer ging gebeuren. En toen ineens, bam. 

Je moet er toch een beetje over hebben gefantaseerd, niet?
Natuurlijk. Toen ik 16 was, was ik echt hoopvol over mijn muzikale carrière, maar later kreeg ik een paar reality-checks en heb ik mijn ambities moeten bijstellen. Het heeft me geleerd om minder afhankelijk te zijn van succes om gelukkig te zijn: het feit dat het nu goed gaat, zie ik meer als een bonus. Wat mij de meeste voldoening geeft, is dat ik muziek kan maken, ook al is dat voor een halflege zaal. 

Tot nu toe kenden we je vooral van groepsprojecten, maar je bracht onlangs een EP uit en je werkt aan een solo-album; wat past het beste bij jou?
Waar ik enorm van geniet, is de afwisseling. Toen ik begon deed ik alles alleen en hoewel ik het nog steeds leuk vind, heb ik  werken in een groep echt leren waarderen. Met Hong Kong Dong waren we met drie, in The Germans zijn we met vijf... en in elke configuratie heb ik verschillende aspecten van mijn persoonlijkheid kunnen ontdekken en ontwikkelen. Als je alleen bent heb je niet echt iemand om dingen af te toetsen, het is super confronterend. In een groep of met Charlotte, heb ik iemand waarmee ik zowel de stress als de goede momenten kan delen, we bouwen deze ervaring samen op.

In groepen zijn er vaak ook ego-gerelateerde issues, meningsverschillen... 
Over het algemeen vind ik dat ego een beetje contraproductief is in een context van creatie. Het is echt iets dat je goed moet doseren. Ik ben nogal terughoudend, maar ik heb moeten leren voor mezelf op te komen: op je strepen staan is ook gezond. Dat mijn naam eindelijk genoemd wordt in het project dat ik met Charlotte heb bijvoorbeeld, terwijl we het vorige album ook samen hadden gemaakt, was voor ons nu echt belangrijk. Dat we op gelijke voet staan, dat mensen zich niet meer afvragen of ik haar manager, haar muzikant of haar producer ben. Vanaf nu is het duidelijk: we zijn een groep. En deze duo-formatie past goed bij ons, vind ik. A la Rita Mitsouko, een beetje.

Besef je een beetje wat er aan het gebeuren is? Wat is jouw mindset op dit moment?
Om heel eerlijk te zijn, profiteer ik er ten volle van, omdat ik weet dat het verdiend is: we hebben een goede plaat gemaakt, we spelen een goede show... we geven alles, en ik denk dat we echt iets speciaal aan het bouwen zijn. Ik weet dat we als Belgen soms de neiging hebben om onszelf te ondermijnen, maar persoonlijk denk ik dat we iets hebben om trots op te zijn. In de Verenigde Staten hebben we, ook al spelen we momenteel relatief kleine concerten, echte fans, mensen die ons vragen om dingen te signeren. Dat is mega raar, maar momenteel vind ik het nog cool omdat het echt in microdoses is. Aan de andere kant heb ik de indruk dat het moeilijk is om een oprechte en kritische reactie van de Amerikanen te krijgen. In België zijn mensen directer, maar ook meer gericht op het negatieve, op de drempels. Dus ik probeer een balans tussen beide te vinden.

En wil je soms nog echt bekend worden?
Ik denk dat ik dat echt niet zou aankunnen. Da’s echt niets voor mij. Gelukkig denk ik dat onze muziek daar net niet mainstream genoeg voor is, dus ik maak er mij ook geen zorgen om. Over het algemeen heb ik vrij bescheiden ambities: mijn doel is altijd geweest om van mijn muziek te kunnen leven. Spelen voor een publiek van 1.000 of 2.000 mensen, in dat circuit te kunnen toeren, overal in de wereld, stabiel.

Vind je dat niet vermoeiend?
Touren is inderdaad vermoeiend. Maar ik krijg er ook zoveel energie van, het is een ritme dat ik echt leuk vind. En ik probeer daar ook het beste van te maken: dit weekend moeten we bijvoorbeeld in Barcelona spelen, 5 dagen later in Madrid. Dus in plaats van heen en weer te gaan tussen België en Spanje, hebben we beslist om het aangename aan het nuttige te koppelen en een ​​paar dagen ontspanning te plannen. We gaan met de trein naar Madrid, dat is minder vermoeiend en veel duurzamer! Balans is belangrijk voor mij.

Je straalt sereniteit uit, van waar komt dat?
Tien jaar therapie! En dat is echt iets wat ik iedereen toewens. Het leerde me om me volledig open te stellen, over mijn gevoelens te praten, met mijn emoties om te gaan. Ik mediteer ook elke dag minstens een half uur: het is een soort belofte die ik aan mezelf heb gemaakt, om deze pauze in mijn dag te wijden aan mijn welzijn, zonder afleiding, zonder stress, zonder telefoon. Het is een moment waarop ik met mezelf kan inchecken, analyseren wat er door me heen gaat en waar het vandaan komt. Ik laat m’n gevoelens over me komen, ik huil als het nodig is. Tegenwoordig voel ik me comfortabel met mijn emoties en kan ik de woorden vinden om erover te spreken, zelfs met iemand die ik nog niet goed ken.

Ben je toevallig een Vis of een Kreeft?
Boogschutter, maar mijn ascendant is Kreeft.

Aha, ik wist het. Ben je nu gelukkig?
Ik ben altijd een beetje bang om toe te geven dat ik gelukkig ben, omdat ik me dan vooral afvraag wanneer het gaat keren. Maar ja, ik ben nu heel gelukkig.

Ik hoop dat ik je nu niet gejinxt heb door de vraag te stellen. Maar stel je voor, als dat het geval zou zijn: morgen zeg je iets verkeerd en word je gecanceld, de rest van de tour is afgelast, niemand wil je nog horen... kortom, jouw muzikale carrière is gedaan. Wat is jouw plan B?
Het logische antwoord zou zijn: tekenen. Ik heb Sint-Lucas gedaan, mijn vader is cartoonist, mijn zus is illustratrice, thuis waren we er constant in ondergedompeld... eigenlijk, dat is waar ik me oorspronkelijk op richtte. Ik heb trouwens ook de visuals gemaakt voor onze show. Ik doe het nog steeds heel graag en ik vind het leuk om die twee te kunnen combineren. En anders zou ik misschien wel terug gaan studeren om psycholoog te worden, van de ene kant van de stoel naar de andere dus. Maar het adviseren van mensen is een verantwoordelijkheid die me nog steeds een beetje intimideert.

Uiteindelijk geeft een goede therapeut niet per se advies...
Da’s waar! Het belangrijkste is om naar mensen te luisteren, eventueel vragen te stellen die hen aan het denken zetten en zelf tot bepaalde inzichten brengen.

In ieder geval schrikt het jou niet af om je om te scholen.
Eigenlijk totaal niet, integendeel! Ik vind dat we soms te veel aarzelen om onze plannen of meningen te veranderen, nochtans is het zo dat we evolueren. Ik hou van het idee om mezelf te kunnen heruitvinden.

Als je terugkijkt op je leven tot nu toe, wat zijn dan de belangrijkste momenten die jou hebben gemaakt tot de persoon die je nu bent?
Zonder twijfel, de dood van mijn moeder. In juni was het alweer 14 jaar geleden. Het leerde mij om de dood te beschouwen als een onderdeel van het leven. In onze westerse cultuur doen we altijd ons best om de dood te vermijden: medicatie, ziekenhuizen, behandelingen... en eigenlijk slagen we erin om veel mensen in leven te houden. Als gevolg hiervan bereiden we ons niet echt voor op de mogelijkheid van de dood. Mijn moeder ging plotseling weg, ik was er totaal niet op voorbereid. Het heeft me getraumatiseerd. En elk jaar, rond de periode dat ze stierf, voel ik deze malaise opnieuw. Ik weet niet of het door de geuren is, het licht, de geluiden van de stad in dit seizoen... Elk jaar denk ik dat het verwerkt is, dat ik het een plaats heb kunnen geven, maar de waarheid is dat ik nog steeds heel veel verdriet heb. Het is echt gek, ik had niet gedacht dat het nog zo heftig zou zijn.

En tegelijkertijd is daar niets mis mee: verdriet hoort ook bij het leven.
Mijn moeder zei vaak tegen mij: "Blijf niet hangen in de tristesse." Dus probeer ik haar advies toe te passen: ik laat mezelf het verdriet voelen, maar ik weet ook hoe ik eruit kan komen als de golf voorbij is. Het is bijna profetisch hoe bepaalde dingen die ze tijdens haar leven tegen me zei, nu plots zo veel betekenis krijgen. Ik herontdek haar op een heel andere manier, en zelfs na haar dood blijft onze band evolueren. Ik had haar zo graag vandaag, als volwassene, willen leren kennen. Als ik Charlotte en haar mama observeer, de band die ze hebben, denk ik dat onze moeders heel goed zouden overeenkomen. Soms stel ik me voor dat ze samen op de eerste rij zitten en ons met een glimlach van oor tot oor op het podium bekijken.

Jouw mama is ook je connectie met je Chinese roots. Hoe was het voor jou om op te groeien met een gemengde achtergrond?
Toen ik klein was, schaamde ik me voor alles wat me terugbracht naar mijn Chinese cultuur: het eten, de taal... Ik wou daar niets mee te maken hebben, ik wou gewoon opgaan in de massa. Maar ik was anders, en ik was me er heel hard van bewust. Toch zat ik op een ruimdenkende school, waar ouders en opvoeders zichzelf als progressief beschouwden, maar op de speelplaats riepen ze "Loempia" of "De Chinees" tegen mij. Op een dag sloeg ik uiteindelijk een andere student in zijn gezicht. Ik moest naar de juf, en ze vroeg me waarom ik het had gedaan; ik vertelde haar dat hij me als Chinees had uitgemaakt. Ze antwoordde: “En? Jij bent toch Chinees? ". Ik voelde toen al dat er iets niet klopte, maar ik kon het niet onder woorden brengen.

Gaslighting voor kinderen, leuk.
Als kind accepteer je de dingen zoals ze zijn, je twijfelt niet echt aan wat volwassenen zeggen. Als gevolg daarvan internaliseerde ik vooral dat ik zo behandeld zou worden en dat ik het moest accepteren. Naarmate ik ouder werd, begon ik mezelf steeds meer vragen te stellen, leerde ik veel en realiseerde ik me hoeveel ik constant in racisme werd ondergedompeld.

En toen je dan ouder werd en dat allemaal had verteerd, welke plaats heeft de erfenis van je moeder in je leven ingenomen?
Later realiseerde ik me dat anders zijn eigenlijk een verrijking was, en ik wou deze kant van mijn cultuur verkennen. Met mijn zus zijn we avondlessen Chinees beginnen volgen. Toen we voor de eerste keer naar Hong Kong gingen, realiseerden we ons dat mensen een ander soort Chinees spraken dan wat we geleerd hadden, we voelden ons een beetje dom, maar uiteindelijk lukte het ons om rond te komen. Beetje bij beetje, vooral omdat ik nu de taal een beetje spreek, voel ik een diepere en meer authentieke band met mijn moeder haar cultuur. Het grappige is dat ik me onder de Chinezen nog heel Belgisch voel: maar ja, ik ben hier geboren en opgegroeid.

Wat maakt jou zo Belgisch, denk je? 
Ik probeer altijd compromissen te zoeken, om ervoor te zorgen dat iedereen altijd blij is. Maar ik werk eraan! Ik heb bijvoorbeeld eindelijk geleerd nee te zeggen zonder me schuldig te voelen, en het doet zoveel deugd.

Uiteindelijk hangt alles samen met ons vermogen om van onszelf te houden, vind ik. Als je respect hebt voor je eigen mening en je waarden, ga je minder moeite hebben om voor jezelf op te komen. 
Ja, dat is het echt. Hier zijn we sinds onze kindertijd geconditioneerd om de verlangens van anderen boven die van onszelf te stellen, als we klein zijn worden we bijvoorbeeld gedwongen om mensen een kus te geven, tegen onze zin. En het is super moeilijk om iets te deprogrammeren dat al zo lang in je geworteld is.

Wat is jouw levensfilosofie? Wat vind je echt belangrijk?
Ik probeer vooral mijn eigen geluk na te streven. Ik merk dat ik mezelf constant probeer te inspireren, mijn zintuigen te prikkelen: goed eten, naar muziek luisteren, me laten masseren, me laten overweldigen door een film... Ik probeer bewust om te gaan met waar ik mijn energie aan besteed, ik probeer betekenis te geven aan mijn leven en ik vermijd wat me met een leeg gevoel achterlaat. Ik jaag niet meer op extreme maar vluchtige sensaties, ik ben meer gefocust op de lange termijn, op een duurzame balans.

Volg VICE België ook op Instagram.