Tien dingen die je altijd al wilde vragen aan een verloskundige

Anna Homann is een freelance verloskundige, werkend in een kliniek in Berlijn. De afgelopen jaren heeft ze zo’n vijftig baby’s de wereld in geholpen, en zorg en advies gegeven aan nieuwe moeders gedurende de eerste acht weken na de geboorte.

Ze beschrijft haar baan als een mix tussen een sociaal werker, een zuster en een psycholoog. Ik sprak Homann om erachter te komen hoe vies een geboorte van een kind precies is, waar een placenta-smoothie naar smaakt, en waarom sommige vaders een verbod zouden moeten hebben op het betreden van de geboortekamer.

VICE: Wat is het allergoorste dat je ooit hebt gezien tijdens de geboorte van een kind?
Anna Homann: Als verloskundige moet je voorbereid zijn op zo’n beetje alles wat eruit kan komen, tijdens een geboorte. Sommige vrouwen geven meerdere keren over, anderen krijgen diarree. De diarree komt doordat de baarmoeder en de darmen tegelijkertijd samentrekken. Dit soort dingen vinden normaal gesproken plaats als de weeën beginnen en ook weer tegen het einde, als het kind door het geboortekanaal geperst wordt, en er tegelijkertijd allerlei andere dingen uit worden geduwd. Tot slot is er ook nog een enorme hoeveelheid bloedverlies – zo’n vierhonderd milliliter – als gevolg van het verliezen van de placenta en het vruchtwater. Hoe dan ook, ondanks alles wat ik in de jaren heb gezien vind ik een geboorte helemaal niet vies – het is juist iets prachtigs.

Hoeveel moeders hebben je een stuk van hun placenta aangeboden?
Niemand. Ik heb wel ooit een klein stukje van mijn eigen placenta in de blender gegooid, samen met wat bevroren bessen en kokosmelk, om het op te drinken als smoothie. De placenta smaakte niet echt ergens naar, maar dat was ook niet de reden dat ik het dronk – ik dronk het omdat ik had gehoord dat het bepaalde eigenschappen bevat die je postnatale depressie kunnen tegengaan, en omdat het goed voor je zou zijn als je veel bloed hebt verloren. Geen idee of dat waar is, maar het leek me geen kwaad kunnen om het eens te proberen.

Hoe erg is een ruptuur?
Als het hoofd van het kind eruit komt, vouwt het perineum van de vrouw – het stuk tussen de vulva en de anus – zich uit als een soort bakpapier, en op dat moment is de spanning heel hoog waardoor het kan scheuren. Maar het is eigenlijk pas op het moment ver na de geboorte, als de huid is verzorgd en weer aan elkaar gehecht, dat het echt pijn begint te doen.

Rekt de vagina uit door een geboorte?
Ja, tenzij je die spieren traint om snel weer strak te worden. Maar hoe jonger je bent, hoe sneller het lichaam zich herstelt. Vrouwen die fysiek fit zijn bevallen over het algemeen ook sneller, en hebben bovendien minder complicaties.

Raad je vaders aan om te blijven kijken?
Dat hangt helemaal af van wat voor type vader je bent. Je hebt vaders die zich de hele tijd bemoeien met alles wat de verloskundige zegt en doet – ook wel vanuit een soort beschermende rol. En je hebt vaders die juist bijna een beetje ongeïnteresseerd zijn. Ik heb mannen gezien die de hele tijd op hun horloge lopen te kijken, schijnbaar omdat ze het allemaal erg lang vinden duren. Dat soort mannen zullen ook niet snel even een geruststellende hand op de schouder van hun barende vrouw leggen.

Er zijn ook mannen die er gewoon liever niet bij zijn, dus die komen het kamertje pas binnen als het kind er eenmaal is. Het is natuurlijk aan elk koppel zelf om dit te bepalen. Soms, als ik in een vlaag van emotie zit, roep ik weleens: “Kijk dan toch!” naar de vader, zodat hij ziet wat er gebeurt.

Heb je weleens ouders gehad die direct na de geboorte spijt leken te hebben van hun keuze om een kind te nemen?
Ik heb dat zelf nog nooit meegemaakt. Maar het kan wel moeilijk zijn als de moeder heel veel pijn heeft; de vader voelt zich dan soms schuldig, in sommige gevallen zelfs zo erg dat hij het pasgeboren kindje bijna niet durft vast te houden.

Wat voor soort koppels zouden geen kinderen moeten nemen?
Soms moet ik namens een kinderinstelling de situatie van ouders met problemen checken, en vaak wonen ze dan in vieze huizen en krijgt de baby niet wat-ie te eten zou moeten krijgen. Eén keer heb ik zelf de autoriteiten ingeschakeld, toen ik zag dat een gehandicapt kind niet goed verzorgd werd.

Hoe reageren stellen als ze erachter komen dat hun kindje een afwijking heeft?
Ik heb daar niet veel ervaring mee, omdat kinderen met ernstige afwijkingen meestal door een arts ter wereld worden gebracht, en niet door een verloskundige. Maar ik had wel een keer een stel dat na vijf maanden zwangerschap hoorde dat hun kind het syndroom van Down had. Toen ze dat hoorden wilden ze het kind niet meer. De baby werd uiteindelijk veel te vroeg geboren, en die ouders weigerden om het kindje te verzorgen. Toen is het overleden.

Hoe ga je ermee om als een kind dood wordt geboren?
Dat kan heel moeilijk zijn. Maar het is het ergste als een zwangerschap al heel ver is, en het kind doodgaat in de baarmoeder. Het is heel moeilijk om de ouders te troosten als dat gebeurt. Ik probeer stellen in de maanden daarna te blijven zien, om op hun fysieke en mentale gesteldheid te letten, en hen te laten weten dat ik er altijd voor ze ben.

Wat is de meest gemaakte vergissing die nieuwe ouders maken in hun relatie?
Veel stellen vinden het moeilijk om het werk dat bij een kind komt kijken goed te verdelen, en nemen meteen de klassieke genderrollen aan. De man gaat weer aan het werk, de vrouw blijft achter met het kind, en voelt zich gefrustreerd omdat zij thuis alles moet doen. Een cliënt vertelde me eens dat ze vijf weken nadat haar kind werd geboren, gewoon heel graag weer eens naar het café wilde en een sigaret wilde roken. Ik begreep precies waarom ze die vrijheid miste, maar ik probeer streng te zijn als het op jonge moeders aankomt, en ze aan te moedigen door te zetten en alles van dag tot dag te bekijken.