Non-binaire Belgen vertellen hoe het is om te daten in een binaire wereld

“Je niet of niet helemaal thuis voelen in de hokjes van man of vrouw.” Dat zeg ik als iemand mij vraagt wat het inhoudt om non-binair te zijn. Maar er een categoriserend definitie opplakken is eigenlijk zinloos. Non-binair wil net af van dat denken in categorieën. Gender is niet óf man óf vrouw. Gender ligt ergens tussen die traditionele uitersten in óf erbuiten.

Alsof loskomen van dat binaire hokjesdenken niet moeilijk genoeg is, wordt daten — wat al moeilijk is voor mensen die zich wel in binair denken herkennen — nog net dat tikkeltje ingewikkelder, net omdat je in een systeem leeft dat is ontworpen om het bestaan van je identiteit te ontkrachten. Om te weten te komen wat dat daten dan zo ingewikkeld maakt, vroeg ik drie non-binaire Belgen hoe hun dating life eruitziet.

Mijn meest recente date was toen mijn laatste relatie is beëindigd, op de Gentse Feesten. Sindsdien ben ik single en not ready to mingle. Maar het feit dat ik non-binair ben, is iets dat ik pas recent proactief durf te zeggen tegen mensen. Op mijn Tinder-profiel staat het ook aangegeven maar mensen gaan daar eigenlijk weinig op in. Als ik iemand voor de eerste keer ontmoet, ga ik ook niet zeggen: “Hallo, ik ben Naomi en ik ben non-binair.” Ik wacht af tot het ter sprake kan of moet komen.

Als het dan aan bod komt, begrijpen mensen vaak niet wat het juist is. “Niet man en niet vrouw zijn, kan dat wel?”, krijg ik weleens te horen. Ik probeer het dan zo duidelijk mogelijk uit te leggen, als de intentie achter de vraag goed is. Maar er zijn dagen waarop je daar geen energie voor hebt. Ik wil ‘s avonds soms ook gewoon eens in de bar zitten en praten over mislukte avonturen in de keuken.

Daarnaast probeer ik duidelijk te maken dat ik meer ben dan mijn non-binaire genderidentiteit. Als ik iets het meest ben, is het wel een millennial. Mijn lichaam is ook maar een skelet met vel rond. Ik zie mijn identiteit als Naomi, niet als man of vrouw. Het is gewoon leuk als ze met de juiste woorden naar mij verwijzen, dus niet met bijvoorbeeld ‘meisje’. Als mijn date dat juist doet, maakt mijn hart een sprongetje.

In onze opvoeding krijgen we het idee mee dat alles binair is opgedeeld. In alles wat wij doen, zie je man of vrouw. Het lastigste vind ik dan dat mijn date aan zichzelf gaat twijfelen. Ze vragen zich dan af of ze bijvoorbeeld nog steeds lesbisch of hetero zijn als ze met mij daten. Het is niet mijn rol om hun identiteit te bevestigen, Dat is een zoektocht die ze voor zichzelf moeten aangaan. Zo heb ik voor mezelf ook uitgemaakt dat ik biseksueel ben.

Ik hou niet van hokjes maar ik begrijp dat ze er zijn om het kind een naam te geven. Zolang mensen niet op de hoogte zijn van de heteronormativiteit die er heerst, zullen er vakjes nodig zijn. Maar alles dwangmatig een naam geven, is ook niet de bedoeling.

Zo’n vijf jaar geleden kwam ik erachter dat ik non-binair ben. Ik voel mij goed zonder mezelf te identificeren als man of vrouw. Ik was eigenlijk niet bang om op date te gaan toen ik ermee naar buiten kwam. Ik heb er wel rekening mee gehouden dat niet iedereen daar oké mee zou zijn. Maar mijn instelling was altijd: ofwel neem je alles wat je ziet ofwel laat je het gewoon.

Krijg elke zaterdag een overzicht van onze beste verhalen gemaild: schrijf je nu in voor onze newsletter.

Toch heb ik in vorige relaties dingen van mezelf verstopt. Als ik mijn “vrouwelijke” kant naar buiten liet komen, kreeg ik opmerkingen als: “komt Barbie buiten spelen?”. Dat is moeilijk want je toont een deel van wie je bent en net op dat moment wordt er een mes in je rug gestoken. Of als ik make-up droeg, kreeg ik soms de vraag of ik drag doe. Voor mij is dat geen show. Het is gewoon een deel van mezelf. Iedereen denkt nog steeds te veel in hokjes of stereotypes. Er is nood aan mensen die zichzelf definiëren en niet gedefinieerd worden door anderen.

Ondertussen ben ik een jaar samen met mijn vriend. In deze relatie is zoiets nooit voorgevallen. In het begin twijfelde hij even of hij het wel leuk zou vinden, als ik bijvoorbeeld eens een rok zou aandoen. Maar toen ik dat voor de eerste keer deed, keek hij mij een tijdje aan en zei uiteindelijk: “hoe meer je jezelf bent en hoe meer zelfvertrouwen je hebt, des te meer ik je graag zie.”

Zo was ik ooit op een date met een ex-vriendje waarbij er tijdens een massage naar de richting van mijn genitaliën werd gegaan. Ik begon toen hard te huilen en duwde hem weg. Toen voelde het alsof het geen deel van mij was. Maar bij mijn huidig vriendje is dat allemaal opgelost en nu vind ik het wel oké. Ik ben hem enorm dankbaar.

De grootste hulp is een open geest hebben. Door je vooroordelen in je hoofd te laten wegzinken, kom je in een wereld terecht waar ruimte is voor mensen om gewoon vrij te zijn en vrij te laten zijn. Dat is wat ik wil dat mensen meer zouden doen en dat is ook wat we nodig hebben.

Als ik zin heb om te daten, ga ik niet specifiek op zoek in een queer omgeving of in een lhbt+-omgeving. Ik laat dat vrij open. Maar wat ik wel heb gemerkt, is dat je in een queer omgeving vaker mensen vindt die het oké vinden dat je non-binair bent, of ze hebben er tenminste al over gehoord. Het is fijn om je eigen identiteit niet altijd te hoeven uitleggen. In minder activistische lhbt+-gemeenschappen is er niet altijd evenveel over geweten. En als je iets niet weet, kan je er ook niet meteen rekening mee houden. Soms is er minder begrip. Dat is een verschil tussen de activistische queer scene, die meer open is, en de algemene lhbt+-scene.

Maar het gaat niet enkel over non-binair zijn. Iedereen zit op verschillende kruispunten en bij mij is dat onder andere mijn seksuele oriëntatie, biseksueel, en mijn genderidentiteit. Als iemand niet met mij wil daten, weet ik niet of het te maken kan hebben met mijn non-binariteit of mijn biseksualiteit. Dat er over dat laatste hardnekkige vooroordelen bestaan, weet ik al langer. En die kom je zowel binnen als buiten de lhbt+-scene tegen. Ik maakte er zelfs een kledinglijn over. Er staat niet voor niets op de shirts gedrukt: “the only threesome I want: pizza, movie, couch.”

Vooroordelen over non-binariteit kwam ik dan weer op Tinder tegen. Toen ik zin had om te swipen, besefte ik dat mijn account verwijderd was. Waarschijnlijk had iemand mij gerapporteerd omdat in mijn bio stond dat ik non-binair ben. Toen heeft Tinder mij gewoon van de app gesmeten. Na het sturen van een mail, kreeg ik een standaardantwoord terug waarin werd gezegd dat ze het belangrijk vinden dat hun gebruikers in een veilige omgeving kunnen zitten. Het was net alsof ik de schuldige was. Toen ik meer research deed, bleek dit een veelvoorkomend probleem te zijn bij bijvoorbeeld trans personen. Toen ik hen dit mailde, zeiden ze dat ik de app weer kon gebruiken. Ja, daaag! Ik heb er nooit meer op gezeten.

In het echte datingleven heb ik gelukkig niet echt negatieve reacties gehad. Maar ik ben vrij uitgesproken, zowel over mijn identiteit als in mijn uiterlijk. Ik denk dat mensen die minder open-minded zijn daardoor ook minder snel met mij op date zouden gaan. Het kaf wordt meteen van het koren gescheiden.

Volg VICE België ook op Instagram: